Η τεχνολογία του μέλλοντος στο αυτοκίνητο είναι ήδη εδώ

Είτε φρενάροντας από μόνα τους «διαβάζοντας» μια επερχόμενη σύγκρουση, είτε ελέγχοντας το τιμόνι, το γκάζι και τα φρένα στον αυτοκινητόδρομο, είτε ξεκινώντας και σταματώντας μόνα τους στην κίνηση της πόλης, τα ηλεκτρονικά συστήματα υποβοήθησης της οδήγησης αναμφίβολα έχουν ήδη σώσει εκατομμύρια ζωές – ενώ παράλληλα είναι όλο και πιο ικανά να οδηγούν το αυτοκίνητο μόνα τους.

Η ηλεκτρονική τεχνολογία «εκδημοκρατίζεται». Αυτό σημαίνει ότι εφοδιάζει, πλέον, ακόμα και τα πιο προσιτά αυτοκίνητα, ενώ στα ακριβότερα επιτυγχάνει με απόλυτη ασφάλεια, πια, όλο και εκτενέστερους ρόλους ημι-αυτόνομης οδήγησης, αφαιρώντας τους από τον οδηγό.

Με τη χρήση εξελιγμένων περιμετρικών καμερών, αισθητήρων και υπέρηχων, τα προηγμένα software αναπτύσσουν το επίπεδο της «νοημοσύνης» τους, προειδοποιούν τον οδηγό και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες -ή ακόμα και τον πλήρη έλεγχο του αυτοκινήτου- σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ή επικείμενης σύγκρουσης.

Τα συστήματα χωρίζονται σε δύο τομείς ή «σουίτες». Η πρώτη αφορά στην ενεργητική ασφάλεια και στα μέτρα αποφυγής του ατυχήματος – και ορισμένες τέτοιες «σουίτες» είναι οι: Co-Pilot 360 (Ford), Honda Sensing, Lexus Safety System+ 2.0, Safety Shield 360 (Nissan), EyeSight (Subaru) και Toyota Safety Sense 2.0. Η δεύτερη «σουίτα» αφορά στα συστήματα που αναλαμβάνουν συνεχώς περισσότερα καθήκοντα της οδήγησης. Ας δούμε, λοιπόν, τα πλέον εξελιγμένα τελευταία συστήματα που έχουν βρει ήδη το δρόμο τους προς την παραγωγή:

Adaptive Cruise Control (Αυτορυθμιζόμενο Σύστημα Ελέγχου Ταχύτητας)

Η μετεξέλιξη του Cruise Control. Πλέον το Adaptive Cruise Control όχι μόνο μπορεί να διατηρεί σταθερή ταχύτητα στον αυτοκινητόδρομο, αλλά και να προσαρμόζει την ταχύτητα του αυτοκινήτου σε σχέση με το προπορευόμενο όχημα. Πιο συγκεκριμένα, όταν το ACC διαπιστώσει άλλο όχημα μπροστά μειώνει αυτόματα την ταχύτητα, διατηρεί απόσταση ασφαλείας, και όταν το προπορευόμενο όχημα απομακρυνθεί από τον ορίζοντα, επαναφέρει το αυτοκίνητο στην προκαθορισμένη σταθερή ταχύτητα του cruise control. Μάλιστα, πιο εξελιγμένα ACC επεκτείνουν τη λειτουργία τους και στις χαμηλές ταχύτητες, που σημαίνει ότι μπορούν να σταματούν και να ξεκινούν ξανά σε συνθήκες κυκλοφοριακής συμφόρησης χωρίς καμία επέμβαση του οδηγού.

Adaptive Headlights (Προσαρμοζόμενα Φώτα)

Η δέσμη φωτός των προσαρμοζόμενων προβολέων, αλλάζει κατεύθυνση αναλόγως της πορείας του αυτοκινήτου και της διεύθυνσης των τροχών. Σε άλλα συστήματα ανάβει ένα επιπλέον φως αριστερά ή δεξιά, ανάλογα με την κατεύθυνση που στρίβει το αυτοκίνητο.

Attention Assist (Έλεγχος Επαγρύπνησης Οδηγού)

Δεδομένου ότι περίπου το ένα τέταρτο των ατυχημάτων στη Γερμανία γίνονται λόγω νύστας, το σύστημα ελέγχου επαγρύπνησης οδηγού παρατηρεί την έλλειψη προσοχής ή ακόμα και την υπνηλία του οδηγού. Το πετυχαίνει «διαβάζοντας» στοιχεία όπως συνεχείς παρεκκλίσεις από τη λωρίδα ή τον χρόνο οδήγησης μετά το τελευταίο διάλειμμα. Αρχικά, με ενδείξεις στο ταμπλό, προειδοποιεί τον οδηγό για την κούρασή του ή του συστήνει να κάνει μια στάση, με το χαρακτηριστικό εικονίδιο ενός φλιτζανιού καφέ.

Cross Traffic Assist (Υποβοήθηση Ελέγχου Διασταυρούμενης Κίνησης)

Σε συνδυασμό με το Emergency Brake Assist, το σύστημα αυτό ελέγχει για εγκάρσια κινούμενα οχήματα ή πεζούς, ποδηλάτες και ζώα, δίνει ηχητικές και οπτικές προειδοποιήσεις στον οδηγό και, αν ο τελευταίος δεν ανταποκριθεί, ενεργοποιεί τα φρένα αν διαπιστώσει επικείμενη σύγκρουση. Οι περισσότερες εταιρείες έχουν επεκτείνει την εφαρμογή του συστήματος και κατά την όπισθεν κίνηση (Rear Cross-Traffic Alert) – κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο αν ο οδηγός θέλει να βγει από ένα στενό χώρο παρκαρίσματος, χωρίς ορατότητα. Πολλοί κατασκευαστές ενσωματώνουν το Cross Traffic Assist και σε ρυμουλκούμενο όχημα.

Car-to-X communication (Σύστημα Επικοινωνίας Οχημάτων)

Αυτή την ονομασία δίνει η Mercedes-Benz σε ένα σύστημα που εξελίσσει, όπως και η Volvo και άλλες εταιρείες, τα τελευταία χρόνια – και το οποίο τώρα έβγαλε στην παραγωγή με τη νέα E-Class. Μέσω του συστήματος αυτού, και του smartphone, τα οχήματα ανταλλάσσουν πληροφορίες για τις κυκλοφοριακές συνθήκες και για επικείμενους κινδύνους (π.χ. σταματημένο όχημα, επερχόμενη καταιγίδα, πάγος), ώστε ο οδηγός να λαμβάνει μέτρα προφύλαξης από πολύ νωρίτερα. Ο οδηγός, έτσι, μπορεί να «βλέπει μέσα από εμπόδια ή πίσω από τις γωνίες». Τα μηνύματα συντάσσονται είτε αυτόματα από το αυτοκίνητο με τους αισθητήρες, είτε χειροκίνητα από τον οδηγό, στέλνονται στο Mercedes Cloud, και προβάλλονται άμεσα στο σύστημα πλοήγησης του λήπτη που ακολουθεί πίσω.

Crosswind Assist (Υποβοήθηση Ελέγχου σε Πλευρικούς Ανέμους)

Μέσω του συστήματος διατήρησης της λωρίδας, το σύστημα αυτό βοηθά να μην παρεκκλίνει το αυτοκίνητο από την πορεία του, σε ενδεχόμενη ισχυρή πλευρική ριπή του αέρα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για να αποφεύγονται ατυχήματα με πλευρικά διερχόμενες μοτοσικλέτες στον αυτοκινητόδρομο.

Emergency Assist (Υποβοήθηση Έκτακτης Ανάγκης)

Το Emergency Assist, που ήδη υπάρχει σε πολλά -κυρίως premium- αυτοκίνητα, παίρνει τον έλεγχο σε περίπτωση απόλυτης ανάγκης. Αν διαπιστώσει ότι ο οδηγός είναι ανενεργός, προβαίνει σε έντονες ηχητικές και οπτικές ειδοποιήσεις. Αν ο οδηγός εξακολουθήσει να μην αντιδρά, μη ελέγχοντας τα χειριστήρια ή την κονσόλα του αυτοκινήτου, το σύστημα αργά και με ασφάλεια, ενεργοποιώντας τα αλάρμ, ακινητοποιεί το αυτοκίνητο στη λωρίδα του δρόμου που βρίσκεται.

Emergency Brake Assist (Σύστημα Φρεναρίσματος Έκτακτης Ανάγκης)

To σύστημα φρεναρίσματος έκτακτης ανάγκης φρενάρει ή και ακινητοποιεί πλήρως το αυτοκίνητο αν διαπιστώσει επικείμενη σύγκρουση με άλλο όχημα ή σταθερό εμπόδιο, ενώ πολλά συστήματα μπορούν να ανιχνεύουν και πεζούς, ποδηλάτες ή ζώα. Πριν την ενεργοποίηση των φρένων το σύστημα προειδοποιεί με ήχους και έντονες ενδείξεις τον οδηγό για την ενδεχόμενη σύγκρουση. Λαμβάνοντας υπ’ όψη τις παραμέτρους της απόστασης και της ταχύτητας το σύστημα υπολογίζει την ισχύ του φρεναρίσματος που απαιτείται και την εφαρμόζει όταν ο οδηγός αγγίξει το φρένο, ή αυτόματα. Έτσι, αποφεύγεται η σύγκρουση, είτε μειώνεται η σφοδρότητά της, και μειώνεται κατά το δυνατόν το ενδεχόμενο σύγκρουσης του αυτοκινήτου που ακολουθεί. Πολλοί κατασκευαστές έχουν επεκτείνει τη λειτουργία του Emergency Brake Assist και κατά την όπισθεν.

Evasive Steering Assist (Υποβοήθηση Ελιγμού Αποφυγής)

Επιδρά εναλλακτικά από το Emergency Brake Assist. Αν ο οδηγός κάνει απότομο ελιγμό για να αποφύγει μια σύγκρουση, το Evasive Steering Assist υπολογίζει ακριβώς πόσο πρέπει να στρίψει το τιμόνι, ώστε να μην χάσει τον έλεγχο του αυτοκινήτου στρίβοντας υπερβολικά εξαιτίας του πανικού του.

High-beam assist (Υποβοήθηση Μεγάλης Σκάλας Φώτων)

Εναλλάσσει αυτόματα τη μεσαία και τη μεγάλη σκάλα των φώτων. Σε συνθήκες σκότους, όταν διαπιστώνει αντιθέτως διερχόμενα οχήματα κλείνει τη μεγάλη σκάλα, όπως και όταν (π.χ. μετά από μια στροφή) εμφανίζεται μπροστά προπορευόμενο όχημα. Όταν τα οχήματα εξαφανίζονται, ανάβει ξανά τη μεγάλη σκάλα. Το ίδιο κάνει όταν εναλλάσσεται απότομα το επίπεδο φωτισμού του περιβάλλοντος. Εξελιγμένα συστήματα, όπως το Adaptive Highbeam Assist Plus της Mercedes-Benz επιτρέπει τη διαρκή χρήση της μεγάλης σκάλας χωρίς να τυφλώνει τους άλλους οδηγούς, εμποδίζοντας την αντίστοιχη δέσμη φωτός να φτάσει στα οχήματα που ανιχνεύει. Έτσι, εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή ορατότητα διαρκώς.

Hill Descent Control (Υποβοήθηση Ελέγχου σε Κατηφόρα)

Σε μια απότομη ή ολισθηρή κατηφόρα ακόμα και ο πιο έμπειρος οδηγός μπορεί να βρεθεί μπροστά σε επικίνδυνες συνθήκες. Το Hill Descend Control, χρησιμοποιώντας το ABS των φρένων και το Traction Control, προσαρμόζει την ισχύ της πέδησης για να αποτρέψει το γλίστρημα και διατηρεί ταχύτητα ασφαλείας σε απότομη ή και ολισθηρή κατηφόρα. Έτσι, ο οδηγός έχει να ελέγχει μόνο το τιμόνι, χωρίς να ανησυχεί για τη σωστή πίεση στα φρένα ή τα κατεβάσματα ταχύτητας.

Hill Start Assist (Υποβοήθηση Εκκίνησης σε Ανηφόρα)

Το καθιερωμένο, πια, Hill Start Assist κρατά το αυτοκίνητο ακινητοποιημένο για λίγα δευτερόλεπτα κατά την εκκίνηση στην ανηφόρα, έτσι ώστε αυτό να μην κυλίσει πίσω τη στιγμή που ο οδηγός μετακινεί το δεξί του πόδι, από το φρένο στο γκάζι. Αν και για έναν έμπειρο οδηγό αυτό δεν ακούγεται τόσο απαραίτητο, μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο με βαρύ φορτίο ή σε ανηφόρα με ακραία κλίση.

Lane-change Assist (Υποβοήθηση Αλλαγής Λωρίδας)

Η μετεξέλιξη του Blind Spot Warning. Το τελευταίο, με μια φωτεινή ένδειξη προειδοποιούσε τον οδηγό ότι βρίσκεται άλλο όχημα στο «τυφλό» σημείο του καθρέπτη. Τώρα, το Lane-change Assist, κάνει όλη τη διαδικασία μόνο του: από τη στιγμή που θα ανάψει ο οδηγός το φλας, το σύστημα «σκανάρει» περιμετρικά το χώρο για άλλα οχήματα και μόλις διαπιστώσει ότι είναι ασφαλές, κάνει μόνο του την αλλαγή της λωρίδας.

Lane-keep Assist (Υποβοήθηση Διατήρησης Λωρίδας)

Ελέγχοντας το τιμόνι, το σύστημα επαναφέρει αυτόματα το αυτοκίνητο στη λωρίδα που κινείται, αν διαπιστώσει ότι παρεκκλίνει από αυτή χωρίς φλας. Είναι η μετεξέλιξη του Lane Departure Warning, το οποίο απλά ειδοποιεί τον οδηγό με ηχητικές ενδείξεις ή με δονήσεις στο τιμόνι. Ορισμένα συστήματα, μάλιστα, επιτρέπουν στον οδηγό να αφαιρέσει τα χέρια του από το τιμόνι – ειδοποιώντας τον με ήχους ή ενδείξεις όταν χρειαστεί να τα επαναφέρει. Το σύστημα αυτό βοηθά στην ασφάλεια -και των μοτοσικλετιστών αν μη τι άλλο- και κάνει αρκετά πιο ξεκούραστη την οδήγηση.

Night View Assist (Υποβοήθηση Νυχτερινής Οδήγησης)

Σε δρόμους ελλιπείς σε φωτισμό, μια θερμική κάμερα ανιχνεύει αν τους διασχίζει πεζός ή ζώο. Στη συνέχεια, το ψηφιακό στροφόμετρο μετατρέπεται σε οθόνη απεικόνισης της εικόνας της θερμικής κάμερας, στην οποία τονίζεται με έντονο χρώμα ο πεζός ή το ζώο που διασχίζει το δρόμο. Σε συστήματα όπως της Mercedes-Benz, το αυτοκίνητο ανάβει σπασμωδικά ένα έντονο φλας για να το δει ο πεζός ή για να τρομάξει το ζώο και να απομακρυνθεί.

Parking Assist (Σύστημα Υποβοήθησης Παρκαρίσματος)

Μακράν η πιο βολική τεχνολογία! Το Parking Assist είναι πια τόσο εξελιγμένο που, με το πάτημα ενός κουμπιού, το αυτοκίνητο παρκάρει μόνο του, ελέγχοντας το τιμόνι, το γκάζι και το φρένο! Μάλιστα, η Mercedes-Benz και άλλες εταιρείες, δίνουν τη δυνατότητα να γίνει όλη η διαδικασία χωρίς να είναι ο οδηγός μέσα στο αυτοκίνητο, μέσω εφαρμογής στο smartphone – κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο για το παρκάρισμα σε πολύ στενό χώρο. Επίσης, σε συνδυασμό με το BMW Rear Drive Assist, το αυτοκίνητο κάνει μόνο του όπισθεν μέχρι και 50 μέτρα, όταν εντοπίσει τη θέση στάθμευσης. Υπάρχουν, πάντως, και πιο απλά συστήματα Parking Assist, που ελέγχουν μόνο το τιμόνι, ή σε πιο απλές περιπτώσεις εμφανίζουν στην κεντρική οθόνη, πάνω στην εικόνα από την κάμερα οπισθοπορείας, με διαγραμμίσεις την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσει ο οδηγός, για να παρκάρει με ευκολία.

Pro Trailer Backup Assist (Υποβοήθηση Ρυμουλκούμενου κατά την Όπισθεν)

Η πρόκληση της όπισθεν με ρυμουλκούμενο, είναι πρόκληση ακόμα και για έμπειρους οδηγούς, διότι πρέπει να ελέγχουν δύο οχήματα που κινείται το καθένα προς διαφορετική κατεύθυνση. Εγκαθιστώντας ορισμένα δεδομένα στο σύστημα αυτό, με τα δεδομένα της περιμετρικής κάμερας, το Pro Trailer Backup Assist καθοδηγεί μόνο του το ρυμουλκούμενο ελέγχοντας πλήρως το τιμόνι. Ο οδηγός απλώς χειρίζεται έναν διακόπτη, για να επισημάνει στο σύστημα αν θέλει το ρυμουλκούμενο να πάει δεξιά ή αριστερά.

Road Sign Recognition (Σύστημα Αναγνώρισης Οδικών Σημάτων)

Σε συνθήκες πυκνής κυκλοφορίας, στις οποίες ο οδηγός πρέπει να παρατηρεί τι συμβαίνει σε πολλές κατευθύνσεις, το σύστημα αναγνώρισης οδικών σημάτων αυτό αφαιρεί μία από τις κουραστικές παραμέτρους, που είναι η παρατήρηση των οδικών σημάτων κυκλοφορίας. Τα «σκανάρει» και τα απεικονίζει στην οθόνη του οδηγού, για να τον πληροφορήσει για το όριο ταχύτητας, για το απαγορευτικό εισόδου σε έναν δρόμο ή για το βέλος της κατεύθυνσης πορείας. Πιο εξελιγμένα συστήματα, όπως το Speed Limit Assist, αναγνωρίζουν -σε συνδυασμό με το Σύστημα Πλοήγησης- τα όρια ταχύτητας και προσαρμόζουν την ταχύτητα μέσω του Adaptive Cruise Control.

Surround-View Camera (Περιμετρική Κάμερα)

Η κάμερα οπισθοπορείας είναι πλέον καθιερωμένη, και μάλιστα στις ΗΠΑ σύντομα θα γίνει υποχρεωτική για όλα τα νέα αυτοκίνητα. Η εξέλιξη, εδώ, αφορά στην Περιμετρική Κάμερα, η οποία κάνει τη συρραφή των εικόνων όλων των καμερών που βρίσκονται περιμετρικά του αυτοκινήτου και παρέχει την πλήρη απεικόνιση του αυτοκινήτου σε κάτοψη. Έτσι, μπορείς να δεις με ακρίβεια πόσο κοντά είσαι στα γύρω αντικείμενα. Πιο εξελιγμένα συστήματα, παρέχουν 3D απεικόνιση, που επιτρέπει στον οδηγό να περιστρέφει στην οθόνη το τρισδιάστατο μοντέλο του αυτοκινήτου του, για περισσότερη ακρίβεια.

Τι φέρνει το μέλλον

Καθώς η παγκόσμια αυτοκίνηση προετοιμάζεται για την τεράστια μετάβαση στην αυτόνομη οδήγηση, η μετεξέλιξη των ηλεκτρονικών συστημάτων θα οδεύει όλο και πιο κοντά στην αλματώδη αντιμετώπιση όλο και περισσότερων και πιο περίπλοκων περιπτώσεων έκτακτης ανάγκης, καθώς και στην ημι-αυτόνομη οδήγηση.

Ήδη, τα «πακέτα» συστημάτων όπως το Traffic-Jam Assist (Audi, Kia, Porsche), το Traffic Jam Assistant (BMW), το ProPilot Assist (Nissan), το Distronic Plus (Mercedes), το Autopilot (Tesla) ή το Pilot Assist (Volvo), χρησιμοποιώντας το Adaptive Cruise Control και το Σύστημα Διατήρησης Λωρίδας, επιτρέπουν την αυτόνομη κίνηση του αυτοκινήτου χωρίς τη συμβολή του οδηγού για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Τα συστήματα αυτά θα εξελίσσονται διαρκώς, αλλά μέχρι το βήμα προς την αυτόνομη οδήγηση Επιπέδου 4, που κάποιοι κατασκευαστές ήδη τοποθετούν στο 2024, ο οδηγός θα πρέπει πάντοτε να έχει την προσοχή του στο δρόμο, και να είναι έτοιμος να αντιδράσει ανά πάσα στιγμή.