Η αξία των προσώπων και οι άγονες αναμετρήσεις των συμβόλων

Η Θεσσαλονίκη και η Αλεξανδρούπολη, η πόλη όπου γεννήθηκα και εργάστηκα και η πόλη όπου μεγάλωσα, έμελλαν να γίνουν δύο από τα κεντρικά αντεπιχειρήματα στη γενικευμένη -και μάλλον επιπόλαιη- διαπίστωση περί ενθουσιώδους αποδοχής των υποψηφίων της Νέας Δημοκρατίας στις αυτοδιοικητικές εκλογές της περασμένης Κυριακής. Προφανώς πρόκειται περί σύμπτωσης που δε σχετίζεται με εμένα, παρότι και στις δύο περιπτώσεις είχα εμπλακεί επαγγελματικά στην υποστήριξη των δύο νικητών δημάρχων που τελικά υπερίσχυσαν των επιλογών της ΝΔ.

Ο Κωνσταντίνος Ζέρβας στη Θεσσαλονίκη και ο Γιάννης Ζαμπούκης στην Αλεξανδρούπολη επικράτησαν με εντυπωσιακό τρόπο στον δεύτερο γύρο των δημοτικών εκλογών συγκεντρώνοντας σχεδόν το σύνολο των εκλογέων των υπολοίπων κομμάτων. Ο πρώτος κέρδισε 41.159 επιπρόσθετες ψήφους στον δεύτερο γύρο έναντι μόλις 2.000 ψήφων που κέρδισε ο αντίπαλός του στον δεύτερο γύρο. Ο δεύτερος κέρδισε 6.413 επιπρόσθετες ψήφους στον δεύτερο γύρο έναντι μόλις 435 που κέρδισε ο αντίπαλός του στον δεύτερο γύρο. Είκοσι φορές περισσότερες ψήφοι για τους δύο νικητές σε βάρος των δύο υποψηφίων της ΝΔ! Πώς δημιουργήθηκε το κύμα υπέρ των δύο υποψηφίων που τόλμησαν να κατέβουν υποψήφιοι χωρίς τη στήριξη είτε του ΣΥΡΙΖΑ, είτε της ΝΔ; Και υπάρχει άραγε πολιτικό περιεχόμενο πίσω από την εξέλιξη αυτή;

Τόσο ο Κωνσταντίνος Ζέρβας, όσο και ο Γιάννης Ζαμπούκης ξεκίνησαν την προεκλογική εκστρατεία τους απο χαμηλά ποσοστά αναγνωρισιμότητας και μόνο αραιά θετικά σχόλια, κυρίως για την εργατικότητά τους και την απόστασή τους από την κεντρική πολιτική, αλλά όχι για την οικειότητά τους με τους πολίτες. Δύο τεχνοκράτες που αισθάνονταν πιο άνετα απέναντι στα προβλήματα παρά απέναντι στους ανθρώπους. Η στοχοπροσήλωσή τους είχε εκτιμηθεί, αλλά όχι από ένα τμήμα του ακροατηρίου ικανό να τους οδηγήσει στον δεύτερο γύρο. Ήταν λοιπόν αναμενόμενο ότι το αιφνίδιο της έκπληξης του πρώτου γύρου θα έριχνε το φως επάνω τους και θα μετέφερε το δίλημμα από το κομματικό επίπεδο στο προσωπικό. Το διακύβευμα των δημοτικών εκλογών δεν αφορούσε πλέον την έμμεση ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, διαμέσου της καταψήφισης ενός υποψηφίου που στηριζόταν από την κυβέρνηση, αλλά τη συγκριτική αξιολόγηση των υποψηφίων του δεύτερου γύρου. Και σε αυτήν, οι υποψήφιοι της ΝΔ βρέθηκαν δεύτεροι. Το χρίσμα δεν ήταν από μόνο του συνθήκη ικανή να επεκτείνει την απήχηση των δύο υποψηφίων της ΝΔ πέραν από τα όρια του στενού κομματικού κοινού της.

Οι ιστορίες των δύο πόλεων συμπυκνώνουν ένα ενδιαφέρον μήνυμα: η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στις αυτοδιοικητικές εκλογές δεν ισοδυναμεί με ηχηρή νίκη της ΝΔ. Η πλειονότητα των πολιτών έδειξε ότι πράγματι θέλει να φύγει ο ΣΥΡΙΖΑ με κάθε τρόπο. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι οι ίδιοι πολίτες επιθυμούν να έρθουν στα πράγματα οι άνθρωποι της ΝΔ, όποιοι και αν είναι αυτοί. Αρκεί κανείς να δει πόσο έτοιμοι ήταν οι πολίτες να καταψηφίσουν επιλογές προσώπων που είχαν το χρίσμα της ΝΔ, όταν είχαν αντίπαλο που δεν προερχόταν από τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι περιπτώσεις των Δήμων Θεσσαλονίκης και Αλεξανδρούπολης δεν είναι οι μόνες, παρότι είναι από τις πλέον εμφατικές. Τα πρόσωπα συνεχίζουν να έχουν την αξία τους, όταν τους δίνεται ο χώρος να αναμετρηθούν πέραν από τις άγονες αναμετρήσεις των συμβόλων.

*Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας