Η πύρρειος νίκη της ΝΔ στις ευρωεκλογές φέρνει πιο κοντά τον ανασχηματισμό

“Το μήνυμα ελήφθη”, θέλησε να διαβεβαιώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη δήλωση του χθες για το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Και αυτό καθώς, όπως ο ίδιος ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε, η Νέα Δημοκρατία δεν πέτυχε το στόχο του 33%.

Ως εκ τούτου, στα κεντρικά γραφεία του κυβερνώντος κόμματος όσο έφταναν χθες τα στοιχεία που προανήγγειλαν το 27,95%, επικρατούσε όλο και μεγαλύτερο μούδιασμα. Επρόκειτο για μία πύρρειο νίκη, παρόλο που η διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ έφτασε τις 13 μονάδες και παρόλο που στη ΝΔ θεωρούν ότι οι ευρωεκλογές δεν έστειλαν μήνυμα ανατροπής του πολιτικού σκηνικού.

Μήνυμα όμως εστάλη και το ερώτημα πλέον για τον κ. Μητσοτάκη είναι ποιο ακριβώς είναι αυτό το μήνυμα και με ποιες κινήσεις θα αποδείξει η κυβέρνηση ότι το άκουσε. Αυτό θα είναι και το θέμα συζήτησης σήμερα στον πρωινό καφέ του Μεγάρου Μαξίμου.

Στο γαλάζιο στρατόπεδο πάντως όλοι αναμένουν πλέον ανασχηματισμό και μάλιστα σαρωτικό ή/και δομικό. Ενώ πολλοί ζητούν αλλαγή πολιτικής ανάλογα όμως το πως ερμηνεύει ο καθένας τα αίτια της πύρρειας αυτής νίκης.

Τα στελέχη, που δηλώνουν κεντροδεξιά, θεωρούν ότι το άνοιγμα στο κέντρο πρέπει να συνεχιστεί και πως το περίπου 17% των ψηφοφόρων που κινήθηκαν στην άκρα δεξιά το είχε ήδη χάσει η ΝΔ. Τα στελέχη της σκληρής δεξιάς πτέρυγας από την άλλη υποστηρίζουν ότι η χώρα, όπως και όλη η Ευρώπη, κάνει δεξιά στροφή και πως αυτό πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψη της η γαλάζια ηγεσία.

Το σιωπηλό ρεύμα διαμαρτυρίας

Σημειωτέον πάντως ότι η ΝΔ δεν είχε διαρροές μόνο ή κυρίως προς τα δεξιά, αλλά προς όλες τις πολιτικές κατευθύνσεις. Ενώ ενδιαφέρον έχουν και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ψήφου.

Φαίνεται λοιπόν ότι η σκληρή δεξιά πτέρυγα έκανε τον περισσότερο θόρυβο για το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, αλλά ήταν ένα σιωπηλό ρεύμα του “μεσαίου χώρου” και της παραδοσιακής ΝΔ που έκανε τη μεγαλύτερη ζημιά είτε με ψήφο διαμαρτυρίας είτε με αποχή. Για παράδειγμα, η ΝΔ έπεσε 15 μονάδες στην εκλογική ομάδα των ελεύθερων επαγγελματιών.

Ενώ το οριζόντιο πρόβλημα της ακρίβειας και τα προβλήματα της καθημερινότητας εκτιμάται ότι οπωσδήποτε αποτέλεσαν βασικό παράγοντα, όπως εκτίμησε στη δήλωση του και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης.

Η δεξιά αποχή και τα Ακροδεξιά μαθηματικά των ευρωεκλογών

Η ΝΔ φαίνεται επίσης ότι επλήγη από το – οριζόντιο και πρωτοφανές- κύμα αποχής. Στο γαλάζιο στρατόπεδο θεωρούν μάλιστα ότι η αποχή αυτή ενείχε ένα σαφές μήνυμα διαμαρτυρίας προς την κυβέρνηση. Οτι δηλαδή ένα σημαντικό κομμάτι της παραδοσιακής ΝΔ δεν διέβη μεν τον Ρουβίκωνα, δηλαδή δεν ψήφισε άλλο κόμμα, αλλά επέλεξε δια της αποχής να χτυπήσει καμπανάκι στην κυβέρνηση.

Βέβαια με τόσο μικρή συμμετοχή, η διαφορά από το 28% που πήρε η ΝΔ (με 1.074.205 ψήφους)  μέχρι το στόχο του 33% ήταν σε απόλυτους αριθμούς 150.000 ψήφοι. Όμως για παράδειγμα το κόμμα της Αφροδίτης Λατινοπούλου με το παράδοξο όνομα “Φωνή Λογικής” πήρε 116.800 ψήφους. Ενώ συνολικά τα κόμματα διαμαρτυρίας εκ δεξιών της ΝΔ (Ελληνική Λύση, Νίκη, Φωνή Λογικής, Πατριώτες) πήραν 700.486 ψήφους και ποσοστό αθροιστικά 18,31%.

Είναι γεγονός όμως ότι από το 2012 και μετά, ο χώρος στα δεξιά της ΝΔ κυμαίνεται σε αντίστοιχα ποσοστά σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις. Ο κ. Μητσοτάκης στη δήλωση του δε επισήμανε ότι σε αντίθεση με τα κυβερνώντα κόμματα σε Γαλλία και Γερμανία, στην Ελλάδα η ΝΔ παραμένει η πρώτη πολιτική δύναμη.

Η σαμαρική δεξιά ξαναχτυπά

Από την άλλη ακόμη και φιλελεύθεροι της ΝΔ ανησυχούν ότι εάν δεν φροντίσει το κυβερνών κόμμα τα δεξιά νώτα του, μπορεί η τάση προς την Ακροδεξιά να ενισχυθεί και στη χώρα μας. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη όμως δεν μπορεί προφανώς να κάνει πίσω σε πολιτικές όπως ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών.

Ήδη πάντως η σαμαρική πτέρυγα ζητά στροφή προς την (άκρα) δεξιά. Σύμφωνα για παράδειγμα με τον υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη, για το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών σε όλη την ΕΕ και στην Ελλάδα φταίει… η woke ατζέντα.

“Ζούμε μία πολιτική πραγματικότητα την οποία αν κάνουμε ότι δεν την βλέπουμε θα την πληρώσουμε διπλά στις επόμενες εκλογές”, δήλωσε επίσης ο υπουργός Υγείας (ΣΚΑΪ). “ Ο γάμος των ομοφυλοφίλων, ο νόμος για την ισότητα στον γάμο είναι απολύτως βέβαιο ότι έπληξε εκλογικά τη ΝΔ σήμερα. Όποιος δεν το βλέπει είναι τυφλός”, είπε επίσης ο κ. Γεωργιάδης, παρότι και ο ίδιος ψήφισε το νομοσχέδιο.

Τα περί στροφής της ΝΔ στο δικαιωματισμό και περί νέας (άκρο)δεξιάς που αναδύεται στην ΕΕ τα έχει πει βέβαια πρώτος ο Αντώνης Σαμαράς, που “κατηγορείται” από πολλούς γαλάζιους ότι δεν βοήθησε και ιδιαίτερα στον προεκλογικό αγώνα της ΝΔ.

“Λαϊκή δεξιά ή εκλογικός θάνατος”

Ο κ. Γεωργιάδης πάντως παραδέχθηκε ότι το υπόστρωμα, πάνω στο οποίο αναπτύσσεται και μία συντηρητική αντίδραση πανευρωπαϊκά, είναι η οικονομική αβεβαιότητα. Δεν αναφέρθηκε βέβαια στη σημασία που έχει ο τομέας της υγείας για την καθημερινότητα των πολιτών. Πολιτικές όπως τα απογευματινά χειρουργεία δεν έχουν για παράδειγμα αλλάξει την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς στα νοσοκομεία, παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες.

Καθημερινότητα βέβαια σημαίνει πρωτίστως το κόστος των βασικών αγαθών, αλλά και των ενοικίων. Η κυβέρνηση βέβαια επικαλείται τον εισαγόμενο πληθωρισμό, καθώς και ότι μέτρα για την ακρίβεια και το κόστος στέγασης χρειάζονται χρόνο για να αποδώσουν. Όμως πλέον θα πρέπει να δείξει ότι προχωρά σε αποφασιστικές κινήσεις, τόσο για την αντιμετώπιση της κερδοσκοπίας όσο και για τη στεγαστική κρίση.

Εκτιμάται λοιπόν ότι οι προαναγγελθείσες παρεμβάσεις περιορισμού του AirBnB και το νέο πρόγραμμα “Σπίτι μου” θα επισπευσθούν, ενώ θα πρέπει να γίνει και πιο αποδοτικό το πρόγραμμα “Ανακαινίζω- ενοικιάζω” με μεγαλύτερη χρηματοδότηση αλλά και πλαφόν στο ενοίκιο που θα μπορεί να ζητήσει ο ιδιοκτήτης.

Μικρές αλλά σημαντικές “αστοχίες”

Στη ΝΔ εκτιμάται ότι κόστισαν πάντως και “λεπτομέρειες” όπως το γεγονός ότι δεν είχε γίνει προφανώς σωστή ενημέρωση των ψηφοφόρων που επέλεξαν επιστολική ψήφο, αν κρίνει κανείς από το μεγάλο αριθμό ψηφοδελτίων που ακυρώθηκαν γιατί πχ δεν είχε εσωκλείει αντίγραφο ταυτότητας ο ψηφοφόρος. Ή το θέμα με τον καθαρισμό των οικοπέδων, που προκάλεσε αντιδράσεις και αναστάτωση στο παρά πέντε των εκλογών.

Η ανάλυση όλων αυτών των στοιχείων θα είναι λοιπόν καθοριστική στη χάραξη της στρατηγικής του Μαξίμου για τη διαχείριση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών.

Ο κ. Μητσοτάκης βέβαια έχει δείξει στο παρελθόν ότι δεν λαμβάνει αποφάσεις ανασχηματισμού εν θερμώ. Από σήμερα όμως τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα.