Πέντε πράγματα που μάθαμε από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών

«Οι συντηρητικοί της Ευρώπης είναι ενθουσιασμένοι», αναφέρει το Politico αναλύοντας τα αποτελέσματα τις χθεσινής εκλογικής διαδικασίας. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) σημείωσε μια καθαρή νίκη στις Ευρωεκλογές και πλέον βρίσκεται σε καλύτερη θέση προκειμένου να καθορίζει την πολιτική της ΕΕ, γέρνοντας την ευρωπαϊκή ατζέντα προς τα δεξιά.

Η κεντροδεξιά δύναμη βρίσκεται σε καλό δρόμο προκειμένου να έχει περίπου 184 βουλευτές, το ένα τέταρτο των συνολικά 720 στο Κοινοβούλιο. Αναφορικά με “τα του κέντρου” οι κεντροαριστεροί Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) παρέμειναν σταθεροί, ενώ η φιλελεύθερη ομάδα Renew Europe αποδεκατίστηκε.

Μεγάλη νίκη της ακροδεξιάς

Όπως προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις, οι ακροδεξιές δυνάμεις σημείωσαν άνοδο. Στη Γαλλία, ο Εθνικός Συναγερμός συγκέντρωσε σχεδόν το ένα τρίτο των ψήφων, εδραιώνοντας την ηγετική θέση του ως η κορυφαία υπερεθνικιστική ομάδα στο επόμενο Κοινοβούλιο. Οι Αδελφοί της Ιταλίας της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι σημείωσαν παρόμοια άνοδο.

Οι δύο ομάδες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που βρίσκονται στην πιο δεξιά πλευρά του φάσματος, οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) και η ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID), θα ελέγχουν 131 έδρες στο κοινοβουλευτικό σώμα.

Στην Ισπανία, το κόμμα Vox υπονομεύτηκε από το The Party is Over, ένα νέο κόμμα του οποίου ηγείται η ακροδεξιά προσωπικότητα του διαδικτύου Alvise Pérez.

Αν η ακροδεξιά σχημάτιζε μια ενιαία ομάδα, θα ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη στο Κοινοβούλιο, πίσω από το παραδοσιακά κυρίαρχο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Οι αντιπαλότητες και οι διαφωνίες στις τάξεις της καθιστούν αυτό το σενάριο απίθανο, αλλά το τεράστιο μέγεθός της θα ασκήσει, παρ’ όλα αυτά, πίεση στην πολιτική της ΕΕ προς τα δεξιά.

Το μονοπάτι της φον ντερ Λάιεν για την προεδρία

Τα αποτελέσματα της Κυριακής δείχνουν ότι η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διατηρεί καλές πιθανότητες να παραμείνει στη θέση της, αλλά όχι σίγουρες.

Εάν κερδίσει την υποστήριξη των εθνικών ηγετών της ΕΕ, θα πρέπει να πείσει το Κοινοβούλιο να επιβεβαιώσει την υποψηφιότητά της.

Το 2019, εξελέγη με τις ψήφους του ΕΛΚ, του S&D και της Ανανεωτικής Ευρώπης. Ο ίδιος συνασπισμός θα μπορούσε, κατ’ αρχήν, να της εξασφαλίσει άλλη μια πλειοψηφία.

Την τελευταία φορά που ζήτησε την υποστήριξη του Κοινοβουλίου, πριν από πέντε χρόνια, θεωρητικά μπορούσε να υπολογίζει στην υποστήριξη των 440 βουλευτών που ανήκαν στις τρεις κεντρώες ομάδες, αλλά έλαβε μόλις 383 ψήφους.

Αυτή τη φορά, οι τρεις ομάδες θα αντιπροσωπεύουν περισσότερους από 400 από τους 720 νομοθέτες του ημικυκλίου. Αυτό θα είναι αρκετό εάν όλα τα μέλη των κομμάτων του συνασπισμού την ψήφιζαν, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα το κάνουν όλοι: Εξάλλου ορισμένα κόμματα του ΕΛΚ έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν θα την υποστηρίξουν.

“Χαστούκι” για τους Πράσινους της Ευρώπης

Έπειτα από πέντε χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων οι Βρυξέλλες έθεσαν την Πράσινη Συμφωνία ως κορυφαία προτεραιότητά τους, οι ψηφοφόροι στράφηκαν κατά των οικολογικά σκεπτόμενων κομμάτων.

Οι σημαντικότερες απώλειες των Πρασίνων προήλθαν από τις αντιπροσωπείες που εκπροσωπούσαν τη Γαλλία και τη Γερμανία, οι οποίες αποτελούσαν τη μισή δύναμη του κινήματος στο ευρωκοινοβούλιο. Παρά τις μικρές προόδους σε χώρες όπως η Ολλανδία και η Δανία, η ομάδα θα χάσει περισσότερους από δώδεκα βουλευτές, και από τέταρτη συμμαχία στην αίθουσα, θα καταλήξει έκτη σε δυναμικό.

Το Renew που απέτυχε να ανανεωθεί

Συντριβή υπέστη η ομάδα Renew Europe (Φιλελεύθεροι), δηλαδή ο τρίτος πυλώνας του μεγάλου συνασπισμού που κυριάρχησε στο Κοινοβούλιο τα τελευταία πέντε χρόνια.

Στη Γαλλία, το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν κατέρρευσε καθώς οι ψηφοφόροι εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για την εθνική κυβέρνηση ψηφίζοντας την ακροδεξιά. Η ισπανική Ciudadanos, εξαφανίστηκε εντελώς: Οι επτά έδρες που είχε στο Κοινοβούλιο απορροφήθηκαν όλες από το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα ενώ απώλειες σημειώθηκαν και μεταξύ συγγενικών ομάδων στη Ρουμανία, τη Δανία και την Εσθονία.

Με περίπου 14% των εδρών του Κοινοβουλίου, το Renew αποτελούσε σημαντική δύναμη επιρροής στο προηγούμενο Κοινοβούλιο. Τώρα, το κόμμα είναι απίθανο να έχει τόση δύναμη, γεγονός που συνιστά άσχημη εξέλιξη για τον Μακρόν και την επιρροή του στην πολιτική σκηνή των Βρυξελλών.

 

Τι σημαίνει αυτό για τις εθνικές κυβερνήσεις

Όπως συμβαίνει συνήθως στις Eυρωεκλογές, οι πολίτες χρησιμοποίησαν την ψήφο τους ως de facto δημοψήφισμα για τις εθνικές τους κυβερνήσεις. Στη Γαλλία, η συντριπτική νίκη του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού προκάλεσε τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να αντιδράσει διαλύοντας την Εθνοσυνέλευση και προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές.

Τα αρνητικά αποτελέσματα για τα κυβερνητικά κόμματα σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ουγγαρία ερμηνεύτηκαν ως πλήγματα για τους αντίστοιχους ηγέτες τους.

Στη Δανία, οι Σοσιαλδημοκράτες της πρωθυπουργού Mette Frederiksen διατήρησαν τις έδρες τους σε μια ψηφοφορία που θεωρήθηκε δημοψήφισμα για τους χειρισμούς της κεντρώας κυβέρνησής της στο θέμα της μετανάστευσης. Στην Ισπανία, η προσπάθεια να παρουσιαστούν οι εκλογές ως δημοψήφισμα για τον πρωθυπουργό Pedro Sánchez απέτυχε: Το Σοσιαλιστικό του κόμμα σχεδόν ισοψήφισε με το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα, υπονομεύοντας την προσπάθεια των συντηρητικών να χρησιμοποιήσουν τα αποτελέσματα για να ρίξουν την κυβέρνηση συνασπισμού μειοψηφίας του.