Πώς βλέπουν στην κυβέρνηση και τη ΝΔ την εκλογή Τραμπ

Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στο Λευκό Οίκο αναμένεται να προκαλέσει αρρυθμίες στις σχέσεις των ΗΠΑ με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Ως εκ τούτου να επηρεάσει και τη χώρα μας, η οποία πρωτίστως φυσικά ενδιαφέρεται να διατηρήσει μία “στρατηγική σχέση” με την Ουάσινγκτον και κυρίως να μη διαταραχθούν οι ισορροπίες στο τρίγωνο ΗΠΑ- Ελλάδα- Τουρκία.

Η επίσημη γραμμή του Μαξίμου ήταν πως οι στρατηγικές σχέσεις Ελλάδας- ΗΠΑ δεν αλλάζουν, ωστόσο είχαν φροντίσει ήδη να ξαναρίξουν γέφυρες με τους Ρεπουμπλικάνους το τελευταίο διάστημα.

Στο πλαίσιο αυτό, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της πρώτης κυβέρνησης Τραμπ, Μάικ Πομπέο, πραγματοποίησε μόλις πριν από μία εβδομάδα, στις 31 Οκτωβρίου, ταξίδι αστραπή στην Αθήνα και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Ενώ στις 5 Οκτωβρίου ο κ.Μητσοτάκης είχε συναντηθεί με Ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές στην οικία του στα Χανιά, παρουσία και του υπουργού Άμυνας, Νίκου Δένδια.

Οι… αφελείς στη Νέα Δημοκρατία που πριν την πρώτη θητεία Τραμπ πίστευαν ότι λόγω της αντιμουσουλμανικής του ρητορικής θα συντάσσονταν με την Ελλάδα έναντι της Τουρκίας, είχαν βέβαια διαψευστεί πανηγυρικά. Ο Τραμπ είχε άλλωστε μία προσωπική και στενή σχέση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Πλέον επομένως κανείς δεν μπορεί να έχει αυταπάτες ότι οι ΗΠΑ θα “διαλέξουν” την Ελλάδα, δεδομένου άλλωστε ότι για την Ουάσινγκτον η Τουρκία έχει πάντα στρατηγική σημασία.

Από την άλλη, στο γαλάζιο στρατόπεδο σημειώνουν ότι πλέον ο Ερντογάν έχει έρθει σε σκληρή ρήξη με το Ισραήλ και τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Και οι Ρεπουμπλικανοί, που έχουν τη στήριξη των Ευαγγελιστών οι οποίοι έχουν ακραίες θέσεις όσον αφορά στη Μέση Ανατολή, αναμένεται να στηρίξουν απόλυτα το καθεστώς Νετανιάχου. Αυτό ωστόσο ταυτόχρονα εντείνει τον κίνδυνο ανάφλεξης στην περιοχή και άρα και αυξημένων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών προς την ΕΕ και την Ελλάδα.

Βέβαια η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ δεν αλλάζει δραστικά μόνο ανάλογα με τον ένοικο του Λευκού Οίκου. Γαλάζια στελέχη σημειώνουν ότι επί Τραμπ “πάγωσε” το πρόγραμμα των F35 για την Τουρκία, λόγω του φλερτ της Άγκυρας με τη Ρωσία.

Ποιοι ελπίζουν και ποιοι πανηγυρίζουν

Παρεπιπτόντως πάντως, έμπειρα γαλάζια στελέχη θεωρούν ότι ο Τραμπ μπορεί τουλάχιστον να ανοίξει νέο δίαυλο με τον Ρώσο πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν για να λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία, κάτι που δεν μπορεί να κάνει εύκολα κάποιος άλλος στη Δύση. Και έτσι να απεμπλέξει τη Δύση από μία σύγκρουση η οποία ενέχει πάντα τον κίνδυνο κλιμάκωσης που θα τελειώσει τις ισορροπίες που έχουν καθιερωθεί από τον Ψυχρό Πόλεμο και μετά, ακόμη και το “ταμπού” της μη χρήσης πυρηνικών όπλων.

Στο σαμαρικό στρατόπεδο ιδιαίτερα χαίρονται πάντως με την επανεκλογή Τραμπ, πολύ απλά διότι ταυτίζονται ιδεολογικά με την alt right και θεωρούν ότι η νέα αλλαγή στις ΗΠΑ θα επηρεάσει και την πολιτική ζυγαριά στην Ευρώπη και θα την κλίνει ακόμη πιο δεξιά. Αναμένεται επομένως στο εσωτερικό της ΝΔ να δυναμώσουν οι φωνές που θα ζητούν δεξιά στροφή.

Οι κίνδυνοι για ΕΕ και ΝΑΤΟ

Όπως αναφέρθηκε όμως, η επανεκλογή Τραμπ προκαλεί ανησυχία στην ΕΕ, καθώς πρώτον αναμένεται να ξεκινήσει ένας νέος εμπορικός πόλεμος και δεύτερον να επαναπροσδιοριστεί η σχέση ΗΠΑ- ΝΑΤΟ, στην οποία βασίζεται και η Ευρώπη για την άμυνα της.

Το γεγονός ότι ο Τραμπ προτιμά τις διμερείς σχέσεις και δεν “κατανοεί” την πολυμέρεια που εκ των πραγμάτων αντιπροσωπεύει η ΕΕ, δεν διευκολύνει την κατάσταση.

Η νέα κυβέρνηση Τραμπ αναμένεται να στρέψει το ενδιαφέρον της κυρίως στην Κίνα. Αλλά εδώ που τα λέμε και μία κυβέρνηση Χάρις θα έκανε το ίδιο, καθώς για τις ΗΠΑ οικονομικά ο μεγάλος αντίπαλος είναι η Κίνα. Μία αιτία της πορείας αποστασιοποίησης από την ΕΕ είναι ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν πλέον ενεργειακή ανάγκη τις χώρες του Κόλπου. Και αυτό καθώς οι ΗΠΑ είναι σήμερα, μετά και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας του κόσμου σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Επομένως οι Αμερικανοί στρέφουν το ενδιαφέρον τους στην ΝΑ Ασία, κυρίως την Κίνα και την Ινδία.

Εάν όμως οι ΗΠΑ επιβάλλουν πάλι δασμούς της τάξης του 15%- 20% αυτό θα σημαίνει ζημία 50 δισ ευρώ το χρόνο για την ΕΕ, χώρια τον κίνδυνο για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία.

Από την πολιτική των δασμών θα πληγεί κυρίως η ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας, δηλαδή η Γερμανία. Για αυτό και στο Βερολίνο επικρατεί ανησυχία οριζόντια σε όλα τα κόμματα. Όμως μία νέα οικονομική κρίση στην ΕΕ λόγω της αμερικανικής εμπορικής πολιτικής προφανώς θα επηρεάσει και την Ελλάδα.

Ο απομονωτισμός που πρεσβεύει ο Τραμπ μπορεί να φτάσει μέχρι και στην μερική απόσυρση των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ ή εν πάει περιπτώσει θα σηματοδοτήσει την απροθυμία του αμερικανικού παράγοντα να σηκώνει το οικονομικό βάρος της συμμαχίας.

Ο επανεκλεγείς Αμερικανός Πρόεδρος δεδομένα θα μειώσει τις δαπάνες των ΗΠΑ για το ΝΑΤΟ, ενώ στο παρελθόν έχει απειλήσει πως όσοι σύμμαχοι δεν πιάνουν το στόχο του 2% των αμυντικών δαπανών (η Ελλάδα βέβαια τον πιάνει) δεν θα πρέπει να βοηθηθούν σε περίπτωση που δεχθούν επίθεση. Αλλά ούτως ή άλλως, κανείς δεν θα βοηθήσει τη χώρα μας σε περίπτωση επίθεσης της Τουρκίας, που είναι βέβαια μέλος του ΝΑΤΟ. Σε κάθε περίπτωση η ελληνική κυβέρνηση είναι από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ευρωπαϊκής άμυνας.

Ο κ. Μητσοτάκης έχει υποστηρίξει την ανάγκη δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού Iron Dome, για την κοινή αεράμυνα της ΕΕ. Ενώ στόχος όλων των ελληνικών κομμάτων στην Ευρωβουλή είναι να διασφαλιστεί πρώτον, η συμμετοχή όλων των κρατών μελών ισότιμα και όχι μόνο των μεγάλων χωρών και δεύτερον η συμμετοχη και μικρομεσαίων και όχι μόνο μεγάλων επιχειρήσεων στην αμυντική βιομηχανία της ΕΕ.