Βουλή 2019-2023: Τελικά, πόσο συμφωνούν τα κόμματα στις ψηφοφορίες;

Η εικόνα της πολιτικής συναίνεσης με γραφήματα: σε υψηλά επίπεδα η πόλωση, διατηρείται ωστόσο ένα ισχυρό ποσοστό συναίνεσης.

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΣ
12 Μαΐου 2023 11:30

Σημαντική πτώση στην ταύτιση μεταξύ Ν.Δ και ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ.. Ταυτόχρονα, το ΚΙΝΑΛ – ΠΑΣΟΚ αναδεικνύεται σε «συνδετικό κρίκο» του πολιτικού σκηνικού.

Αυξημένο δείκτη διαφοροποίησης ανάμεσα στα δύο μεγαλύτερα κοινοβουλευτικά κόμματα σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, καταδεικνύουν τα στατιστικά των ψηφοφοριών που διενεργήθηκαν στο Κοινοβούλιο από τον Ιούλιο του 2019 έως και τον Απρίλιο του 2023, όπως τα παρουσιάζει το Vouliwatch σε συνεργασία με το NEWS 24/7.

Ταυτόχρονα όμως παραμένει ένα υψηλό ποσοστό γενικής διακομματικής συναίνεσης, που δεν αντιστοιχεί με την ένταση της πολιτικής αντιπαράθεσης που καταγράφεται στην τρέχουσα προεκλογική περίοδο. Τα ίδια στοιχεία επιβεβαιώνουν τον χαρακτήρα καταλύτη στο πολιτικό σκηνικό που αποδίδεται στο ΠΑΣΟΚ, ενώ αναδεικνύουν ως μεγαλύτερους «αρνητές» της κυβερνητικής πολιτικής τα δύο μικρότερα κόμματα της αριστεράς, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25. Η ανάλυση των στοιχείων αυτών συνιστά αντικειμενικά και ένα «εργαλείο» για την εκτίμηση των μετεκλογικών εξελίξεων.

ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ

Η ταύτιση στις κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες ανάμεσα στην Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ για τη 4ετία 2019-2023 βρίσκεται στο 45,21%, έχοντας υποχωρήσει από την πρώτη διετία της διακυβέρνησης Μητσοτάκη που ήταν στο 48,42%.

Η μικρή αυτή διαφορά οφείλεται κυρίως στην απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ στις 31 Ιανουαρίου να απέχει από τις ψηφοφορίες στη Βουλή, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την υπόθεση των υποκλοπών.

Συνολικά, η ταύτιση των δύο βασικών κοινοβουλευτικών πόλων είναι αισθητά μειωμένη σε σχέση με την 4ετία της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ (2015-2019) όταν τα δύο κόμματα είχαν κοινή στάση στις ψηφοφορίες που έφτασε στο 58,82%. Προφανώς η αλλαγή αυτή προέκυψε από ιδεολογικές διαφορές και από το γεγονός ότι την τελευταία τετραετία η Ν.Δ άσκησε την νομοθετική πολιτική της δίχως να περιλαμβάνει νομοσχέδια που συντάχθηκαν σε συνεργασία με τους δανειστές στο πλαίσιο των μνημονίων. Έτσι, αναδείχθηκαν με μεγαλύτερη σαφήνεια οι πολιτικές διαφορές των δύο κομμάτων.

Την τρέχουσα 4ετία ο ΣΥΡΙΖΑ διαφώνησε με μία σειρά νομοσχεδίων τα οποία η Νέα Δημοκρατία προώθησε στους σημαντικότερους τομείς της διακυβέρνησης: Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι καταψήφισε σχεδόν το σύνολο των αλλαγών που προωθήθηκαν στην οικονομία (π.χ. πτωχευτικός νόμος – φορολογικά), στα περιβαλλοντικά ζητήματα (π.χ όροι αδειοδότησης επιχειρήσεων), στον χώρο της υγείας (π.χ. αλλαγές στο ΕΣΥ), στον χώρο της Παιδείας (5 νομοσχέδια που εισηγήθηκε η Ν. Κεραμέως) στον χώρο του πολιτισμού (π.χ. Διοικήσεις Μουσείων) και της εξωτερικής πολιτικής. Ως εκ τούτου ένα σημαντικό τμήμα του κυβερνητικού νομοθετικού έργου καταψηφίστηκε από την αξιωματική αντιπολίτευση.

Παρόλα αυτά, ένα σημαντικό ποσοστό νομοσχεδίων της κυβέρνησης, στηρίχθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό οφείλεται στο ότι μεγάλο μέρος του νομοθετικού έργου της κυβέρνησης (πάνω από 150 νομοσχέδια) αφορούσε ευρωπαϊκές οδηγίες, διακρατικές συμβάσεις και συμφωνίες διεθνών οργανισμών. Κάποιες μάλιστα, είχαν προετοιμαστεί κατά την διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αλλά για διοικητικούς λόγους είχε καθυστερήσει η ψήφισή τους. Επίσης, την πρώτη διετία της απερχόμενης κυβέρνησης, κατατέθηκαν νομοσχέδια που ως επί το πλείστον είχαν διευρυμένη αποδοχή. Είναι ενδεικτικό π.χ. πως το νομοσχέδιο για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού ψηφίστηκε από όλα τα κόμματα, πλην του ΜέΡΑ25.

Το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝ.ΑΛ

Η εξέταση των στοιχείων των κοινοβουλευτικών πληροφοριών αναδεικνύει έναν ειδικό ρόλο για το ΠΑΣΟΚ -–Κίνημα Αλλαγής, αφού σε κοινοβουλευτικό επίπεδο καταγράφεται ως το κόμμα που λειτουργεί σαν συνδετικός κρίκος μεταξύ των δύο μεγαλύτερων κοινοβουλευτικών πόλων. Ένα χαρακτηριστικό που διατήρησε την τελευταία 4ετία παρά το γεγονός ότι άλλαξε η ηγεσία του, με τον Νίκο Ανδρουλάκη να διαδέχεται την Φώφη Γεννηματά μετά τον θάνατό της.

Κατά την πρώτη διετία της διακυβέρνησης Μητσοτάκη, το ΠΑΣΟΚ ήταν απολύτως ισορροπημένο στην ταύτιση του με την Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ. Είχε την ίδια στάση με την Ν.Δ στο 69,81% των ψηφοφοριών και την ίδια στάση με τον ΣΥΡΙΖΑ στο 69,18%. Η πολιτική αυτή συμπεριφορά οδήγησε σε κάποιες περιπτώσεις και σε αναταράξεις στο εσωτερικό του, όπως για παράδειγμα τον Νοέμβριο του 2021 ο Ανδρέας Λοβέρδος δήλωσε στη Βουλή ότι τάσσεται υπέρ του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνη για τον νέο ποινικό κώδικα σε αντίθεση με την στάση του κόμματος του. Ανάλογο ζήτημα είχε προκύψει νωρίτερα, τον Ιούλιο του 2020, όταν οι Γιώργος Παπανδρέου και Χάρης Καστανίδης τάχθηκαν κατά της υπερψήφισης του νομοσχεδίου του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για τον περιορισμό των διαδηλώσεων.

Η «τελική» εικόνα της 4ετίας για το ΠΑΣΟΚ είναι πως ταυτίζεται στις κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες κατά 68,88% με την Νέα Δημοκρατία και κατά 65,08% με τον ΣΥΡΙΖΑ. Γεγονός που οφείλεται στην προαναφερθείσα σκλήρυνση της στάσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης την οποία το ΠΑΣΟΚ δεν ακολούθησε.

Τα μικρότερα κόμματα της αντιπολίτευσης

Τα στοιχεία των κοινοβουλευτικών ψηφοφοριών για την ελάσσονα αντιπολίτευση αναδεικνύουν το ΚΚΕ ως το κόμμα που έχει διαφωνήσει με τα περισσότερα κυβερνητικά νομοσχέδια. Το ποσοστό υπερψήφισής του είναι εξαιρετικά μικρό της τάξης του 4,03%.

Στον αντίποδα, η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου έχει το υψηλότερο ποσοστό σύμπλευσης με την Ν.Δ. που φτάνει το 18,76%. Επίσης καταγράφεται υψηλή ταύτιση ανάμεσα στο ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25 που φθάνει το 73,15% Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό ταύτισης κομμάτων γενικώς μέσα στην τελευταία 4ετία. Αντίστοιχα, οι ταυτίσεις του ΜέΡΑ25 με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι στο 49,4% ενώ με το ΠΑΣΟΚ στο 38,47%.