110η επέτειος της Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα – Το μάθημα του χθες και η δυναμική του σήμερα

Στις 1 Δεκεμβρίου 1913, παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου, αλλά και των εν ζωή, τότε, γηραιών αγωνιστών των Κρητικών Επαναστάσεων, του Χατζημιχάλη Γιάνναρη και του Αναγνώστη Μάντακα, η ελληνική σημαία υψώθηκε στο σημαιοστάσιο του ενετικού προμαχώνα, στα δυτικά της λεκάνης του λιμένα Χανίων, το γνωστό τοις πάσις και ως φρούριο του Φιρκά, λίγα μέτρα από το πρώτο δικηγορικό γραφείο του Ελ. Βενιζέλου.

“Σε αυτό εδώ το σημείο, στο ιστορικό φρούριο του Φιρκά, πριν από 110 χρόνια γράφτηκε ιστορία. Άλλοτε εδώ ήταν μία φυλακή, όπου κυριαρχούσε ο τρόμος και βασανίζονταν απάνθρωπα οι αγωνιστές της ελευθερίας. Εκείνη τη ημέρα όμως ο Φιρκάς αναδείχθηκε μια και για πάντα ως ένα μοναδικό τοπόσημο, ύψιστο σύμβολο της κρητικής ελευθερίας” ανέφερε ο δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημαντηράκης, κατά την επίσημη τελετή νωρίτερα σήμερα στο Ενετικό Λιμάνι της πόλης.

Με τη γνώση της ιστορίας να αποτελεί οδηγό και σήμερα, και τυπικά η Κρήτη, μετά από αιώνες άκοκνων αγώνων, ποταμούς αίματος, συνεχών επαναστάσεων και λαμπρών σελίδων δόξας, έγινε τη σημερινή μέρα μέρος του ελληνικού κράτους. Η ‘Ενωσις”, το όνομα του θρυλικού πλοίου που μετέφερε αγωνιστές στην Κρήτη τα τέλη του 19ου αιώνα για να συνταχθούν με τους Κρήτες, αλλά και η λέξη που έβαζε “φωτιά” στα στήθη αγωνιστών, στα υψίπεδα του βιαλετιού της Μακεδονίας, κατά τον Μακεδονικό Αγώνα, γινόταν πράξη.

Κάθε σπίτι στην Κρήτη ακόμη και σήμερα νοιώθει περηφάνια για τη συμβολή της οικογένειας των Κρητών στους αγώνες του έθνους έχοντας ως “θησαυρό”, κειμήλια και επιτύχιες φωτογραφίες, διάσημα του αγωνιστικου πνεύματος της Μεγαλονήσου.

Ήδη, πάντως, και πριν το 1913 και τη συνθήκη του του Λονδίνου της 30ης Μάη του 1913 που σφραγίστηκε η αποχώρηση των Οθωμανών, οι Κρήτες, βέβαια, πύκνωναν τις τάξης του Ελληνιοου Στρατού με την ηρωική 5η Μεραρχία Κρητών μετέχοντας στην εποποιία των Βαλκανικών πολέμων, ενώ οι βουλευτές της Κρήτης από τον Οκτώβριο του 1912 ήταν μέλη της ελληνικής Βουλής, πολυετή πόθο των Κρητών να ενωθούν με την Ελλάδα. Οι τελευταίοι μουσουλμάνοι κάτοικοι του νησιού θα αποχωρούσαν το 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, και στην πλειοψηφία τους θα εγκαθίσταντο στα παράλια της Μικράς Ασίας.

Πάντως, η απώλεια της Κρήτης, με αιχμή αποφάσεις στη συνέχεια της Τουρκικής διπλωματίας και κυβέρνησης στο Κυπριακό, αποτέλεσε “μάθημα” στην άλλη πλευρά κι έτσι έκτοτε λαμβάνεται ως παράδειγμα προς αποφυγή η όλη διαχείριση. Βέβαια, δεν παραλείπουν και σήμερα οι της άλλης πλευράς του Αιγαίου να μιλούν για χαμένες πατρίδες. Νωπές άλλωστε οι αναφορές του προέδρου Ερντογαν στις 40 Εκκλησιές και στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.

“Σήμερα, σε γεωπολιτικό επίπεδο, τιμούμε και γιορτάζουμε την οριστική επίλυση του Κρητικού Ζητήματος, ας μην λησμονούμε ωστόσο τις ευκαιρίες που χάθηκαν στην αντίστοιχη περίπτωση του Κυπριακού ζητήματος και πολύ περισσότερο της επίκαιρης τραγωδίας του Μεσανατολικού” ανέφερε ο κ. Σημαντηράκης και προσέθεσε:

“Η παρακαταθήκη λοιπόν, και οι επιτυχίες των αγώνων των προγόνων μας δεν πρέπει να θεωρούνται ούτε αυτονόητες ούτε νομοτελειακές. Και γι’ αυτό οφείλουμε να αναδείξουμε αυτή την ιερή παρακαταθήκη. Το οφείλουμε σε εκείνους αλλά και στους εαυτούς μας- να τη φέρουμε στο σήμερα, να αντλήσουμε έμπνευση για τους σημερινούς αγώνες στον τόπο μας αλλά και όπου γης, από την Ουκρανία μέχρι τη Μέση Ανατολή. Αλλά και σε κάθε άλλη εστία πολέμου που δοκιμάζει τη ανθρωπότητα και αμφισβητεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις κεκτημένες αξίες του δυτικού πολιτισμού.”

Σήμερα, δε, η Κρήτη, που απλώνει τη φιλόξενη αγκαλιά της σε 5 εκατομμύρια και πλέον τουριστών που την επισκέπτονται κάθε χρόνο, φιλεύοντας τους με σεβασμό κι αγάπη, αποτελεί ένα από τα ισχυρά γεωπολιτικά “χαρτιά” της χώρας στη νέα γεωπολιτική δυναμική που αναπτύσσεται, όντας πέρα από το “αεροπλανοφόρο” της Μεσογείου, σημείο αναφοράς για την ανάπτυξη των Ευρασιατικών δικτύων οπιτκών ινών, ενεργειακών ηλεκτρικών διασυνδέσεων, αλλά πεδίο για δυνητικές επενδύσεις υπεράκτιων αιολικών έργων και εξορύξεων.

Η ΠτΔ

Από το μεσημέρι, δε, της Πέμπτης βρίσκεται στα Χανιά η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία θα παραστεί την Παρασκευή (1/12) στις καθιερωμένες εκδηλώσεις για την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.

Το βράδυ της Πέμπτης (30/11), η κυρία Σακελλαροπούλου βρέθηκε στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, όπου ξεναγήθηκε στην έκθεση «Νόστος της θάλασσας», με έργα του κορυφαίου Έλληνα θαλασσογράφου, Κωνσταντίνου Βολανάκη. Να σημειωθεί ότι η έκθεση Βολανάκη, τελεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας και αποτελεί την πρώτη παρουσίαση της δουλειάς του ζωγράφου στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Κρήτη, 186 χρόνια από τη γέννησή του και 172 από τη στιγμή που μετακόμισε με την οικογένεια του στη Σύρο. Την ξενάγηση έκανε ο καθηγητής Εικαστικών Τεχνών του Πολυτεχνείου Κρήτης, Δημήτρης Ανδρεαδάκης.

Η πρόεδρος, εξερχόμενη, κατέγραψε τις εντυπώσεις που αποκόμισε, στο βιβλίο επισκεπτών της πινακοθήκης. Χαρακτήρισε μάλιστα την έκθεση ως «απόλαυση για τον επισκέπτη».

Σύμφωνα με το zarpanews.gr, την ΠτΔ συνόδευε ο δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης και μάλιστα κατέφτασαν πεζή, περπατώντας στο Ενετικό Λιμάνι από το ξενοδοχείο όπου διαμένει η κυρία Σακελλαροπούλου.