ΕΦΚΑ: Τα πάντα για την εκκαθάριση εισφορών για τους μη μισθωτούς

Ο προσδιορισμός της βάσης και ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών, μέχρι τη λήψη των εισοδημάτων του προηγούμενου φορολογικού έτους, προκύπτει από τα εισοδήματα του πιο πρόσφατου εκκαθαρισμένου έτους, δηλαδή τα εισοδήματα του 2017.

Όπως επισημαίνεται στην νέα εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, στην οποία δίνονται και αναλυτικά παραδείγματα για διαφορετικές περιπτώσεις εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών, τα στοιχεία που αφορούν το προηγούμενο φορολογικό έτος, διατίθενται στον ΕΦΚΑ μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων.

Για την υλοποίηση της διαδικασίας εκκαθάρισης υπολογίζονται οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές, με βάση το ΚΦΑ του προηγούμενου έτους, συνυπολογιζομένων των τυχόν μειώσεων και εκπτώσεων. Επίσης, υπολογίζονται τα ποσά που έχουν καταβληθεί προς εξόφληση εισφορών του έτους εκκαθάρισης, συμπεριλαμβανομένων Γραμματίων Προείσπραξης Δικηγορικών Συλλόγων και λοιπών Πιστώσεων και Χρεώσεων. Στη συνέχεια συγκρίνονται τα ανωτέρω ποσά και προσδιορίζεται το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι χρεωστικό, πιστωτικό ή μηδενικό και αντιμετωπίζεται, κατά περίπτωση, ως εξής:

Εκκαθάριση με Χρεωστικό (Υπόλοιπο προς εξόφληση ετήσιας εισφοράς)

Το χρεωστικό υπόλοιπο καταβάλλεται τμηματικά σε ισόποσες δόσεις, ο αριθμός των οποίων καθορίζεται από τους μήνες που υπολείπονται μέχρι το τέλος του έτους. Η δόση εκκαθάρισης θεωρείται εμπρόθεσμη εφόσον καταβληθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη του επόμενου μήνα. Μετά την ημερομηνία εμπρόθεσμης πληρωμής, οι δόσεις καθίστανται ληξιπρόθεσμες και επιβαρύνονται με τις νόμιμες προσαυξήσεις (Ν.4158/2013). Το ποσό της επιβάρυνσης αναζητείται με επόμενη δόση ή εάν έχουν εξοφληθεί οι δόσεις, παραμένει ως χρεωστικό υπόλοιπο της εκκαθάρισης. Κατά τους μήνες καταβολής δόσεων εκκαθάρισης (έως το τέλος του έτους) δεν εκδίδονται τρέχουσες εισφορές, καθόσον έχουν συμπεριληφθεί στην εκκαθάριση και εξοφλούνται μέσω των δόσεων

Εκκαθάριση με Πιστωτικό Υπόλοιπο (Ποσό προς επιστροφή)

Το πιστωτικό υπόλοιπο επιστρέφεται, εφόσον υπερβαίνει το ποσό των 50€, ακόμη και στις περιπτώσεις που υπάρχει οφειλή άλλου χρονικού διαστήματος, για οποιαδήποτε αιτία, προς τον ΕΦΚΑ ή το ΚΕΑΟ ή Φορείς για τους οποίους ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει εισφορές ή τηρείται ενεργή ρύθμιση. Εάν το ποσό υπολείπεται των 50€, παραμένει ως πιστωτικό υπόλοιπο συμψηφιζόμενο με επόμενη μηνιαία ασφαλιστική εισφορά. Για τους υπόλοιπους μήνες του έτους δεν προκύπτει τρέχουσα εισφορά, καθόσον έχει εξοφληθεί μέσω εκκαθάρισης.

Εκκαθάριση με Μηδενικό Υπόλοιπο

Ανάλογη του πιστωτικού αντιμετώπιση, ως προς τις τρέχουσες εισφορές, ακολουθείται στην περίπτωση μηδενικής διαφοράς εκκαθάρισης.

Πως θα γίνει η εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών 2017

Ειδικά για την εκκαθάριση εισφορών έτους 2017, η διαχείριση των χρεωστικών και πιστωτικών υπολοίπων σε συνδυασμό με τις τρέχουσες εισφορές 2018, θα εφαρμοστεί ως εξής: Το χρεωστικό υπόλοιπο θα αναζητηθεί ισόποσα κατανεμημένο σε πέντε (5) μηνιαίες δόσεις, της πρώτης καταβαλλομένης έως την 31.5.2018 (τελευταία δόση 28.9.2018). Οι τρέχουσες εισφορές 2018 θα εκδίδονται κανονικά, καθόσον δεν αποτελούν ασφαλιστική οφειλή του έτους εκκαθάρισης (2017). – Το πιστωτικό υπόλοιπο εκκαθάρισης 2017 θα συμψηφιστεί με ενδεχόμενες οφειλές τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών έτους 2018 κατά την ημερομηνία εκκαθάρισης και, εφόσον προκύπτει εναπομείναν υπόλοιπο, αντιμετωπίζεται ως εξής:

α. Ποσό των 50,01€ και άνω, δύναται να παραμείνει στο λογαριασμό του ασφαλισμένου, προκειμένου να συμψηφιστεί με ασφαλιστικές εισφορές επόμενων μηνών, εφόσον υποβληθεί σχετικό αίτημα έως 31.5.2018. Η αίτηση υποβάλλεται διαδικτυακά, μέσω των Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών ΕΦΚΑ ή στις Περιφερειακές Υπηρεσίες Μη Μισθωτών ΕΦΚΑ. Μετά την πάροδο της προθεσμίας υποβολής της αίτησης, το εναπομείναν πιστωτικό υπόλοιπο, θα πιστωθεί στον τραπεζικό λογαριασμό των δικαιούχων, που δεν έχουν υποβάλει σχετική αίτηση.

β. Πιστωτικό υπόλοιπο έως 50,00€, όπως προαναφέρθηκε, θα συμψηφιστεί με επόμενη τρέχουσα εισφορά. – Εφόσον η διαφορά εκκαθάρισης είναι μηδενική, παραμένει μόνο η υποχρέωση καταβολής τρεχουσών εισφορών 2018.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα εκκαθάρισης με βάση την εγκύκλιο

Δεδομένου ότι η εκκαθάριση 2017 ολοκληρώνεται εντός του 2018 και έχουν δημιουργηθεί τρέχουσες εισφορές του νέου έτους, θα εξοφλούνται συνδυαστικά οι απαιτητές δόσεις εκκαθάρισης και οι τρέχουσες εισφορές 2018 (συμπεριλαμβανομένης της τρέχουσας μη ληξιπρόθεσμης κατά την ημερομηνία πληρωμής εισφοράς), ως εξής:

Α. Όταν δεν οφείλονται τρέχουσες εισφορές

Εάν κατά την ημερομηνία καταβολής δεν υπάρχουν οφειλές από τρέχουσες εισφορές, εξοφλούνται οι δόσεις εκκαθάρισης (μία ή περισσότερες).

Παράδειγμα και Γενικές Παραδοχές

Ασφαλιστική οφειλή 2017 ποσού 1.000€, καταβαλλόμενο εφάπαξ ή σε πέντε (5) δόσεις των 200,00€.

α. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 200,00€. Εξοφλείται η πρώτη δόση εκκαθάρισης.

β. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 450,00€ Εξοφλούνται: – Η 1η και η 2η δόση εκκαθάρισης 400,00€ – Μερικώς η 3η δόση 50,00€

γ. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 1.000,00€ Εξοφλούνται όλες οι δόσεις της εκκαθάρισης

Β. Όταν οφείλεται η τρέχουσα μη ληξιπρόθεσμη εισφορά

Εάν καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο της δόσης εκκαθάρισης, εξοφλείται η δόση και το υπερβάλλον ποσό εξοφλεί ολικά ή μερικά την τρέχουσα εισφορά (2018), έστω και αν δεν είναι ληξιπρόθεσμη. Σε περίπτωση που το ποσό υπερβαίνει το απαιτούμενο για την εξόφληση της εισφοράς, το εναπομείναν ποσό εξοφλεί τις επόμενες υπό έκδοση δόσεις εκκαθάρισης.

Παράδειγμα και Γενικές Παραδοχές

Ασφαλιστική οφειλή 2017 ποσού 1.000€, καταβαλλόμενο εφάπαξ ή σε πέντε (5) δόσεις των 200,00€. Απαιτητή τρέχουσα εισφορά Μαρτίου 2018, 167,95€.

α. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 300,00€. Εξοφλούνται: – Η 1η δόση εκκαθάρισης 200,00€ – Μερικώς η εισφορά Μαρτίου 2018 100,00€

β. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 400,00€. Εξοφλούνται: – Η 1η δόση εκκαθάρισης 200,00€ – Η εισφορά Μαρτίου 2018 167,95€ – Μερικώς η 2η δόση εκκαθάρισης 32,05€

γ. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 1.000,00€. Εξοφλούνται: – Η 1η δόση εκκαθάρισης 200,00€ – Η εισφορά Μαρτίου 2018 167,95€ – Οι τρεις επόμενες δόσεις (2η -4 η ) 600,00€ – Μερικώς η 5η δόση 32,05€.

Γ. Όταν οφείλονται πάνω από μία τρέχουσες εισφορές

Εάν καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο της δόσης εκκαθάρισης, εξοφλείται η δόση και το υπερβάλλον ποσό εξοφλεί ολικά ή μερικά τις απαιτητές εισφορές, από την παλαιότερη προς την τρέχουσα, ως ανωτέρω.

Παράδειγμα Γενικές Παραδοχές

Ασφαλιστική οφειλή 2017 ποσού 1.000€, καταβαλλόμενο εφάπαξ ή σε πέντε (5) δόσεις των 200,00€. Απαιτητές τρέχουσες εισφορές Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2018, η κάθε μία των 167,95€.

α. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 300,00€. Εξοφλούνται: – Η 1η δόση εκκαθάρισης 200,00€ – Μερικώς η εισφορά Φεβρουαρίου 2018 100,00€

β. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 1.000,00€. Εξοφλούνται: – Η 1η δόση εκκαθάρισης 200,00€ – Τρέχουσες εισφορές δύο μηνών 335,90€ – Δύο επόμενες δόσεις (2η -3 η ) 400,00€ – Μερικώς η 4η δόση 64,10€

Δ. Όταν οφείλονται περισσότερες της μίας δόσεις και ταυτόχρονα οι τρέχουσες εισφορές

Εξοφλούνται με σειρά παλαιότητας, οι δόσεις εκκαθάρισης και στη συνέχεια, με την ίδια σειρά, οι τρέχουσες εισφορές.

Παράδειγμα και Γενικές Παραδοχές

Ασφαλιστική οφειλή 2017 ποσού 1.000€, καταβαλλόμενο εφάπαξ ή σε πέντε (5) δόσεις των 200,00€. Απαιτητές τρέχουσες εισφορές Απριλίου και Μαΐου 2018 , η κάθε μία των 167,95€. Απαιτητές δύο (2) δόσεις εκκαθάρισης. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 800,00€.

Εξοφλούνται κατά σειρά: Η 1 η και 2 η δόση εκκαθάρισης 400,00€ – Τρέχουσες εισφορές δύο μηνών 335,90€ . Μερικώς η 3 η δόση εκκαθάρισης 64,10€

Όπου στις ανωτέρω περιπτώσεις περιλαμβάνονται επιβαρύνσεις εκπρόθεσμης καταβολής δόσης εκκαθάρισης, εξοφλούνται κατά απόλυτη προτεραιότητα, καθόσον αφορούν τις παλαιότερες εισφορές.

Παράδειγμα και γενικές Παραδοχές

Ασφαλιστική οφειλή 2017 ποσού 1.000€, καταβαλλόμενο εφάπαξ ή σε πέντε (5) δόσεις των 200,00€ Απαιτητές τρέχουσες εισφορές Απριλίου και Μαΐου 2018 , η κάθε μία 167,95€.

Εκπρόθεσμη καταβολή 1ης δόσης εκκαθάρισης (ημερομηνία πληρωμής 4.6.2018). Σε αυτή την περίπτωση είναι απαιτητή η 2η δόση εκκαθάρισης. Ο ασφαλισμένος καταβάλει 800,00€.

Εξοφλούνται: Προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής 1ης δόσης εκκαθάρισης 1,33€. Η 2η δόση εκκαθάρισης 200,00€. Τρέχουσες εισφορές δύο μηνών 335,90€. Η 3η δόση εκκαθάρισης 200,00€. Μερικώς η 4η δόση εκκαθάρισης 62,77€.