Φωτιά στο Μάτι: Ευθύνες στην πυροσβεστική ρίχνει ο τότε Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας, Ιωάννης Καπάκης

Στην άρνηση όλων των κατηγοριών που τον έφεραν αντιμέτωπο με τη Δικαιοσύνη, λόγω της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι, προχώρησε ο τότε Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Ιωάννης Καπάκης.

Ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων ξεκίνησε την απολογία του εκφράζοντας τα συλλυπητήρια του και πρόσθεσε: «είναι η πρώτη φορά που έρχομαι αντιμέτωπος με την Δικαιοσύνη. Όλο αυτόν τον καιρό επέλεξα να σιωπήσω σεβόμενος και τα θύματα και την Δικαιοσύνη».

Ο Ιω. Καπακης αντέκρουσε την κατηγορία ότι δεν ενημέρωσε έγκαιρα και σωστά τους πολίτες πριν και μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς, αναφέροντας πως είχαν τοποθετηθεί τόσο αφίσες όσο και ανακοινώσεις.

«Στις 12 Ιουλίου είχαμε βγάλει βίντεο για δασικές πυρκαγιές που απευθυνόταν κυρίως σε αγρότες. Είχαμε άλλο βίντεο “βγάλε το δικό σου σχέδιο” με στόχο να παρουσιάσει μια σύγχρονη μορφή προετοιμασίας (να υπάρχει έτοιμο σακίδιο με τα απαραίτητα κλπ ). Βασικές οδηγίες δηλαδή για το τί θα κάνουν οι πολίτες σε περίπτωση ανάγκης. Το κάναμε με επικοινωνία με το ΕΣΡ για να υποχρεώνει τα ΜΜΕ να προβάλουν. Ακόμη και στις εισόδους, αεροδρόμιο λιμάνια, είχαμε βγάλει φυλλάδια. Τα έγγραφα τα είχαμε στείλει κ στις αποκεντρωμένες ώστε να γίνει διάχυση. Άρα είχαμε κάνει ότι ήταν δυνατόν στην προσπάθεια ενημέρωσης» ανέφερε και πρόσθεσε πως την ημέρα της τραγωδίας η Γενική Γραμματεία είχε εκδώσει δελτίο τύπου για την επικινδυνότητα και έθετε σε ετοιμότητα τις αρμόδιες υπηρεσίες.

«Συνιστούσαμε αποφυγή δραστηριοτήτων καύσης και καλούσαμε σε εγρήγορση. Θέλω να πω ότι όταν ανέλαβα η ΓΓ δεν είχε καν σελίδα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης» είπε και πρόσθεσε ότι «το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας συγκλήθηκε εκείνη την ημέρα και μάλιστα σε χρόνο ταχύτατο. Να τονίσω ότι συγκαλείται για την διαχείριση των συνεπειών και όχι για την εξέλιξη φαινομένων. Εφόσον κλιμακωθεί το καταστρεπτικό φαινόμενο, αναφέρει ο νόμος. Όχι για αντιμετώπιση της πυρκαγιάς αλλά εφόσον κλιμακωθεί το φαινόμενο. (..) Λίγο μετά τις 6 ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος λόγω πολλών συμβάντων και έλλειψης εναέριων ζήτησε κινητοποίηση ευρωπαϊκού μηχανισμού για αποστολή εναέριων. Άρχισα να ασχολούμαι μόνο με αυτό για να τους πείσω να στείλουν. Είχαν ήδη στείλει στην Σουηδία που αντιμετώπιζε μεγάλες πυρκαγιές». Όπως επεσήμανε, μέχρι τις 8 το βράδυ είχε ανταποκριθεί η Ισπανία και στη συνέχεια η Κύπρος.

Μάλιστα, ο Ιω. Καπάκης επέρριψε ευθύνες στο Πυροσβεστικό Σώμα, καθώς αυτό είχε την ευθύνη για την αντιμετώπιση της φωτιάς και την γνώση για την εξέλιξη της.

«Όλα τα Μέσα αντλούσαν πληροφορίες από ΠΣ. Είχε σταλεί sms σε διαπιστευμένους δημοσιογράφους από το γραφείο Τύπου του ΠΣ. Έδωσαν δύο συνεντεύξεις γύρω στις δέκα το βράδυ. Αν έκρινε ότι είναι σκόπιμο θα είχε κάνει και άλλη ενημέρωση. Θα μπορούσε να είχε ενημερώσει και πόρτα πόρτα. Είναι απόφαση που βαραίνει το ΠΣ. Αυτή κρίνει αν θα ενημερώσει για απομάκρυνση ή αν θα είναι καλύτερα να μην ενημερώσει» τόνισε.

«Δεν ξέρουμε αν υπήρχε χρόνος εκκένωσης»

Όπως σχολίασε δε ο κατηγορούμενος, «ακόμα και σήμερα δεν γνωρίζουμε τι πραγματικά έγινε. Από πού έφυγαν αυτοί οι άνθρωποι, πως κινήθηκαν και τι θα γινόταν αν είχαν κινηθεί διαφορετικά. Δεν έχουμε επίσημη έκθεση για αυτό», εκτιμώντας πως το καίριο ερώτημα υπήρχε κρίσιμος χρόνος για μια μαζική εκκένωση.

«Σε περιπτώσεις διαχείρισης καταστροφικών φαινομένων αν δεν υπάρχει οργανωμένο σχέδιο υπάρχει κίνδυνος πανικού. Ειδικά όταν υπάρχει πλήθος ανθρώπων που πρέπει να κινηθούν σε συνθήκες κινδύνου. Ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουμε αν υπήρχε δυνατότητα οργανωμένης απομάκρυνσης εκείνη την ημέρα. Έξι χρόνια μετά, δεν έχουμε επίσημη απάντηση σε αυτό» υποστήριξε και συνέχισε: «Ακόμη κι αν δίνονταν μήνυμα να φύγουν, υπάρχουν μεταβλητές. Ποιος ήταν ο χρόνος που είχαν να κινηθούν; Να αυτενεργήσουν; Να φύγουν με αυτοκίνητο; Να πάνε προς την θάλασσα που αποδείχθηκε μη ασφαλής; Σε ποια κατεύθυνση θα έπρεπε να κινηθούν; Πόσοι ήταν οι πολίτες που θα έπρεπε να μετακινηθούν, δεν το γνωρίζουμε ακόμη και σήμερα . Και οι άνθρωποι με κινητικά προβλήματα ή σοβαρά προβλήματα υγείας τι θα έκαναν;».

Κατηγορούμενος: Δεν ήμουν το αποφασίζον όργανο, ούτε δρούσα στο πεδίο, ούτε μπορεί να γίνει οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση από μακριά και μέσω ηλεκτρονικών μέσων. Πρέπει να αποφασιστεί τοπικά και με βάση την αναμενόμενη συμπεριφορά της φωτιάς.

Θεωρώ ότι έκανα ότι ήταν δυνατό στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μου για αυτό  το περιστατικό που με έχει σημαδέψει για ολόκληρη την ζωή μου.

Πρόεδρος: Τελικά όταν λέει ο νόμος ότι “η ΓΓ μεριμνά για οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση” τι εννοεί;

Κατηγορούμενος: Ότι εκδίδει όλες τις εγκυκλίους και διευκολύνει με βάση αρμοδιότητες ώστε να αναπτυχθεί η δράση 

Πρόεδρος: Ποιες ήταν οι αρμοδιότητες του ΓΓ;

Κατηγορούμενος: Αυτό που ουσιαστικά κάνουμε είναι μέσα από τα νομοθετήματα που διέπουν τον κάθε φορέα, να ορίζουμε το ποιος που πότε αλλά δεν λέμε εμείς το πως. 

Έλλειψη συντονισμού

Όσο για την κατηγορία ότι δεν συντονίστηκαν οι τοπικοί φορείς, υποστήριξε πως δεν ήταν αρμοδιότητα του ούτε και θα μπορούσε να γνωρίζει την επικινδυνότητα κάθε πυρκαγιάς, «δείχνοντας» και πάλι την Πυροσβεστική.

«Πουθενά δεν προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία συντονισμός από εμένα. Η ευθύνη συντονισμού εμπλεκομένων φορέων ανήκει στο Πυροσβεστικό Σώμα. Η ενημέρωση και διαβίβαση αιτημάτων ανήκε στο ΚΕΠΠ.  Πουθενά στον κόσμο δεν θα βρείτε να γίνεται εκτίμηση κινδύνου εκτός πεδίου. Εκεί δηλαδή που λαμβάνει χώρα το επεισόδιο. Τα κέντρα υποστηρίζουν το πεδίο. Να το πω απλά διευκολύνουν αιτήματα του πεδίου “πέστε μου τι θέλετε να σας το εξασφαλίσω”» είπε χαρακτηριστικά.