Η απάντηση της ΑΠΔΠΧ στην έρευνα του NEWS 24/7 είναι αποκαλυπτική: Σοβαρές ελλείψεις προσωπικού από τον Αύγουστο του ’19

To πρώτο κομμάτι της έρευνας της Your Data Matters (σε συνεργασία με το NEWS24/7) που αφορούσε τη σύγκριση της λειτουργίας της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα με την αντίστοιχη Αρχή της γειτονικής Βουλγαρίας προκάλεσε αίσθηση.

Και τούτο έγινε διότι τα αποτελέσματα της σύγκρισης ήταν επιεικώς αποκαρδιωτικά για τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα της ελληνικής Αρχής σε σχέση πάντα με αυτή των γειτόνων.

Μετά τη δημοσίευση του πρώτου μέρους της έρευνας (θα επακολουθήσουν πολλά άλλα) θεωρήσαμε απαραίτητο να αποστείλουμε τρία ερωτήματα στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για να λάβουμε απαντήσεις.

Τα τρία συγκεκριμένα ερωτήματα που θέσαμε είναι τα ακόλουθα:

1. Γιατί θεωρείτε ότι υπολείπεται σε ελέγχους, πρόστιμα, κ.λπ. η Ελληνική Αρχή σε σχέση με τη Βουλγαρική;

2. Έχει κάνει συγκεκριμένες ενέργειες η Αρχή για να αντιμετωπίσει την υποστελέχωση, την έλλειψη πόρων ή όποιο άλλο πρόβλημα θεωρεί ότι έχει; Ποιες είναι, πότε έγιναν, τι ανταπόκριση είχαν;

3. Θέτει μετρήσιμους στόχους η Αρχή τους οποίους και παρακολουθεί; Ποιοι είναι αυτοί;

Η Αρχή απάντησε με αναλυτική τοποθέτηση του Ηλία Αθανασιάση, προϊσταμένου του τμήματος επικοινωνίας της Αρχής, την οποία παραθέτουμε αυτούσια ως οφείλουμε. Έχει άλλωστε ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

• Σε απάντηση των ερωτημάτων σας, επισημαίνεται ότι η επιλεκτική σύγκριση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων -η οποία παρουσιάζεται στο άρθρο σας στο NEWS 24/7 της 25/5 με άλλη εθνική εποπτική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θεωρείται δόκιμη, διότι δεν αποδίδει πλήρως το έργο και τη συνολική απόδοση της Ελληνικής Αρχής. Ειδικότερα, δεν είναι ευθέως συγκρίσιμες οι εργασίες που πραγματοποιούνται, ακόμη και στο πλαίσιο της ίδιας αρμοδιότητας. Για παράδειγμα, το εύρος των ελέγχων μπορεί να διαφέρει σημαντικά, όπως και το τι προσδιορίζεται από κάθε εθνική Αρχή ως ενημερωτική – εκπαιδευτική δράση (για τις σχετικές δράσεις της Αρχής μπορείτε να δείτε την ενότητα «Επικοινωνιακή πολιτική» σε όλες τις ετήσιες εκθέσεις πεπραγμένων της Αρχής, οι οποίες είναι αναρτημένες στο www.dpa.gr «Ενημέρωση»).

• Η Αρχή καταβάλλει τα τελευταία χρόνια εντατικές και συστηματικές προσπάθειες για να ανταποκριθεί στα νέα διευρυμένα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες που προβλέπει ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων, αποσκοπώντας στη διαμόρφωση συνολικού περιβάλλοντος φιλικού στην προστασία δεδομένων στη χώρα μας.

Σε όλες τις προσπάθειές της αυτές έχει ως γνώμονα την καλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα στο έργο της, σύμφωνα με τα εκάστοτε δεδομένα ως προς το ανθρώπινο δυναμικό και τους λοιπούς διαθέσιμους πόρους της.

• Εκτός της ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού και των διαθέσιμων πόρων, αποτελεί, επίσης, πρωταρχική ανάγκη να συμπληρωθεί η συγκρότηση της Αρχής, η οποία είναι ελλιπής από τον Αύγουστο του 2019 και το τελευταίο διάστημα λειτουργεί ακριβώς στο όριο της απαρτίας λόγω λήξης της θητείας ορισμένων μελών και παραίτησης κάποιων άλλων.

• Με το ν. 4624/2019, εκτελεστικό του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ), δεν ορίστηκε αριθμός οργανικών θέσεων της Αρχής, αν και είχε υποβληθεί στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Υπουργείου Δικαιοσύνης, που επεξεργάστηκε το σχέδιο του νόμου, πρόταση να οριστούν με τον νόμο σε 108 οι οργανικές θέσεις συνολικά. Έτσι, το σύνολο οργανικών θέσεων, καλυμμένων και μη, παραμένει 75, στα επίπεδα δηλαδή που είχαν οριστεί σε αποφάσεις του 2004 και του 2010 του Υπουργείου Οικονομικών.

• Ως προς τις ενέργειες αντιμετώπισης της υποστελέχωσης, στις οποίες αναφέρεστε, σημειώνεται καταρχάς ότι εντός του 2021 ολοκληρώθηκε ο διορισμός των 13 ΕΕΠ-ΙΔΑΧ στο Τμήμα Ελεγκτών. Η σχετική διαδικασία είχε ξεκινήσει στα μέσα του 2018 με την υποβολή του σχετικού αιτήματος στο ΑΣΕΠ.

• Περαιτέρω, εντός του πρώτου τετραμήνου 2021 πραγματοποιήθηκαν από την Αρχή οι ακόλουθες ενέργειες:

Δημοσίευσε προκήρυξη για απόσπαση 9 υπαλλήλων μονίμων και ΕΕΠ-ΙΔΑΧ στην υπηρεσία (η προκήρυξη είναι σε εξέλιξη και η ανταπόκριση είναι ικανοποιητική).

Συμμετείχε στον Α΄ κύκλο κινητικότητας 2021 με την υποβολή αιτήματος για απόσπαση 16 υπαλλήλων μονίμων και ΕΕΠ-ΙΔΑΧ στην υπηρεσία (η διαδικασία είναι σε εξέλιξη).

Προέβη στις απαραίτητες ενέργειες μέσω ΑΣΕΠ για την προκήρυξη πλήρωσης 7 θέσεων ΕΕΠ –ΙΔΑΧ και μονίμων (η διαδικασία είναι σε εξέλιξη).

• Ως προς το προσωπικό της Διεύθυνσης Γραμματείας της Αρχής, σημειώνονται, επιπλέον, τα εξής:

• Ο συνολικός αριθμός του ενεργού προσωπικού* στην Αρχή είναι 42 (*εκτός, δηλαδή, όσων τελούν σε μακροχρόνιες άδειες άνευ αποδοχών ή είναι αποσπασμένοι).

• Στο Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό – ΙΔΑΧ με Ελεγκτικές αρμοδιότητες (Τμήμα Ελεγκτών), υπηρετούν 23 Ειδικοί Επιστήμονες Νομικής και Πληροφορικής κατεύθυνσης.

• Στο Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό – ΙΔΑΧ με αρμοδιότητες Επικοινωνίας (Τμήμα Επικοινωνίας) υπηρετούν 3 Ειδικοί Επιστήμονες κατεύθυνσης Επικοινωνίας, Μετάφρασης και Διεθνών Σχέσεων.

• Στο Διοικητικό Τμήμα υπηρετούν 12 μόνιμοι υπάλληλοι.

• Στο Οικονομικό Τμήμα υπηρετούν 4 υπάλληλοι μόνιμοι.

• ­Σχετικά με τους οικονομικούς πόρους της Αρχής:

Κατά το οικονομικό έτος 2019, ο προϋπολογισμός της Αρχής διαμορφώθηκε στο ποσό των 2.849.000€. Ο δε εγκεκριμένος προϋπολογισμός για το 2020 ανέρχεται στο ποσό των 3.101.000€. Ο προϋπολογισμός της Αρχής για το 2021 είναι 2.811.000€. Ειδικότερα, ως προς τις διαθέσιμες πιστώσεις για το έτος 2019, αυτές ήταν μεν αυξημένες σε σύγκριση με το 2018 κατά περίπου 12%, όμως η αύξηση αφορούσε κυρίως τη μείζονα κατηγορία «αποδοχές», χωρίς να έχει αυξηθεί το προσωπικό, με αποτέλεσμα να μην είναι αξιοποιήσιμες, αφού δεν μπορούσαν να διατεθούν σε άλλες ανάγκες της Αρχής.

Η αύξηση κατά περίπου 9% των πιστώσεων για τις λειτουργικές δαπάνες δεν ήταν τέτοια που θα τις καθιστούσε επαρκείς, παρά τα συνεχή αιτήματα για σημαντική αύξησή τους.

Για τον λόγο αυτό, καταβάλλονται προσπάθειες αξιοποίησης στον μέγιστο δυνατό βαθμό και άλλων πηγών χρηματοδότησης, όπως προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως για την επέκταση της ψηφιακής υποδομής, τη βελτίωση του ενημερωτικού έργου της και την υποστήριξη, μέσω ανάπτυξης εργαλείων, της συμμόρφωσης των υπευθύνων και εκτελούντων την επεξεργασία με τον ΓΚΠΔ (βλ. ενδεικτικά https://www.dpa.gr/el/enimerwtiko/ta_nea/bydesign-project-newsletter-1, https://www.dpa.gr/el/enimerwtiko/deltia/paratasi-tis-prothesmias-symplirosis-ton-erotimatologion-gia-ti-drasi-bydesign και https://www.dpa.gr/el/enimerwtiko/deltia/ekpaideysi-shetika-me-ton-geniko-kanonismo-prostasias-dedomenon-se-ypeythynoys-0).

Για το έτος 2020, οι εγκεκριμένες πιστώσεις παρουσιάζουν μεν αύξηση περίπου 9% σε σύγκριση με αυτές του 2019, προερχόμενη όμως και πάλι από σημαντική αύξηση των πιστώσεων για τις «αποδοχές», ενώ αντίθετα οι πιστώσεις για τις λειτουργικές δαπάνες μειώνονται κατά περίπου 8%. Οι πιστώσεις αυτές υπολείπονται των αναγκαίων, προκειμένου να ανταποκριθεί η Αρχή σε όλο το εύρος των αρμοδιοτήτων της και ιδίως στις νέες της υποχρεώσεις που απορρέουν από τον ΓΚΠΔ και καθιστούν ανάγκη πρώτης προτεραιότητας, παραλλήλως με την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, κυρίως την επέκταση των υποδομών πληροφορικής και δικτύων, την ανάπτυξη δράσεων ενημέρωσης − ευαισθητοποίησης, καθώς και την ενεργή συμμετοχή της στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων και τις λοιπές κοινές εποπτικές επιτροπές και ομάδες εργασίας ή επιτροπές.

• Τα στατιστικά δεδομένα που παρατίθενται σε όλες τις ετήσιες εκθέσεις πεπραγμένων της Αρχής αποτυπώνουν στοιχεία της απόδοσής της στους διάφορους τομείς δραστηριοτήτων, συγκρινόμενα και με αυτά περασμένων ετών. Στην ενότητα «Λειτουργικά προβλήματα, στόχοι και προτάσεις», αντίστοιχα, εξηγούνται, μεταξύ άλλων, ειδικοί στρατηγικοί στόχοι, όπως η αναβάθμιση της ψηφιακής υποδομής της Αρχής (το νέο portal της Αρχής τέθηκε σε παραγωγική λειτουργία τον Ιανουάριο του 2021, η αναβάθμιση του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος ολοκληρώθηκε το ίδιο χρονικό διάστημα) και η δημιουργία ενημερωτικού υλικού για τα δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων και τις υποχρεώσεις υπευθύνων και εκτελούντων την επεξεργασία.

• Eπιπρόσθετα, στην ενότητα «Επικοινωνιακή πολιτική» κάθε ετήσιας έκθεσης, όπως προαναφέρθηκε, παρατίθενται ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα που αφορούν ειδικούς στόχους, όπως η προώθηση της ευαισθητοποίησης των υποκειμένων των δεδομένων, για την κατανόηση των κινδύνων, των κανόνων, των εγγυήσεων και των δικαιωμάτων που σχετίζονται με την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων, αλλά και των υπευθύνων και εκτελούντων την επεξεργασία σχετικά με τις υποχρεώσεις τους.

• Σημειώνεται ότι η αλλαγή των στατιστικών που παρουσιάζονται στην Έκθεση 2019 της Αρχής, σε σύγκριση με αυτά περασμένων ετών, οφείλεται στις διαφοροποιημένες αρμοδιότητες και καθήκοντά της που απορρέουν από τον ΓΚΠΔ. Για παράδειγμα, δεν υφίσταται η υποχρέωση υποβολής γνωστοποιήσεων αρχείων και επεξεργασιών ούτε η χορήγηση σχετικών αδειών. Ωστόσο, προβλέπεται πλέον ο μηχανισμός συνεργασίας με ομόλογες εποπτικές αρχές κρατών-μελών για διασυνοριακού χαρακτήρα υποθέσεις, αλλά και ο μηχανισμός συνεκτικότητας στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Προστασίας Δεδομένων, η εξέταση υποθέσεων περιστατικών παραβίασης, η προηγούμενη διαβούλευση με την Αρχή για επεξεργασίες υψηλού εναπομείναντος κινδύνου μετά τη διενέργεια εκτίμησης αντικτύπου στην προστασία δεδομένων, η εξέταση και έγκριση από την Αρχή κωδικών δεοντολογίας και κριτηρίων πιστοποίησης σχετικών σχημάτων κ.ά.

Με εκτίμηση,

Δρ Ηλίας Αθανασιάδης, Προϊστάμενος Τμήματος Επικοινωνίας Αρχής Προστασίας Δεδομένων.

Η θέση του NEWS 24/7

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον διαβάσαμε τις απαντήσεις της Αρχής στα ερωτήματά μας, όπως τις παρουσίασε και τις απέστειλε ο κύριος Αθανασιάσης.

Από την πλευρά μας μερικές μόνο παρατηρήσεις, έτσι και αλλιώς δεν χρειάζονται περισσότερες, διότι το κείμενο είναι σαφέστατο.

Αφού υπενθυμίσουμε, λοιπόν, στον κ. Αθανασιάδη ότι παρόμοια ερωτήματα είχε υποβάλει και η Your Data Matters εδώ και δύο μήνες, τα οποία ουδέποτε απαντήθηκαν, ας περάσουμε στο προκείμενο:

Ο κ. Αθανασιάδης ισχυρίζεται ότι δεν είναι ευθέως συγκρίσιμα τα μεγέθη και υπονοεί ότι η Ελληνική αρχή κάνει πιο “ποιοτική” δουλειά καθώς και ότι η ποσότητα δεν αντικατοπτρίζει την ποιότητα. Πεδίο δόξης λαμπρό, όταν απαντήσει στα συγκεκριμένα “ποιοτικού χαρακτήρα” ερωτήματα της έρευνας, να τα δούμε πιο συγκεκριμένα. Όμως οι αόριστες απαντήσεις δεν ωφελούν.

Επίσης, μας αποκάλυψε ότι η παρούσα κυβέρνηση όχι μόνο δεν ενέκρινε την αύξηση του προσωπικού της Αρχής, η οποία είχε ζητηθεί από το καλοκαίρι του 2019, αλλά ακόμη και την αύξηση του προϋπολογισμού που έκανε την έδωσε για δαπάνες προσωπικού τις οποίες όμως δεν είχε εγκρίνει. Επίσης, η κυβέρνηση δεν αντικαθιστά τα μέλη της Αρχής που από το 2019 έληξε η θητεία τους ή παραιτήθηκαν, γεγονός που έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα λειτουργίας.

Δικαιώνει έτσι την κριτική του ΝEWS 2/47 και την επιστολή της YDM προς την EDRi για την κατάσταση στην Ελλάδα.

Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι υπάρχει απόλυτο σκοτάδι στην κοινή γνώμη σχετικά με την οριστική απόφαση για την τηλεκπαίδευση, τη μεγαλύτερη υπόθεση παραβίασης προσωπικών δεδομένων στην Ελλάδα, επιβεβαιώνεται η ανησυχία σχετικά με το επίπεδο προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων στη χώρα.

Θα κλείσουμε με μία ερώτηση που απευθύνεται στον κ. Κωνσταντίνο Μενουδάκο, τον πρόεδρο της Αρχής:

Θα εκδοθεί η τελεσίδικη απόφαση για τη διαδικασία της τηλεκπαίδευσης ή τελικώς το έργο θα το αναλάβει ο/η διάδοχός σας με δεδομένο ότι η θητεία σας οδεύει προς τη λήξη της;

(Update)

O κ. Μενουδάκος μας ενημέρωσε το μεσημέρι της Τρίτης ότι η θητεία του τελειώνει τον Αύγουστο του 2022. Είναι μία θετική είδηση. Περιμένουμε πλέον και την απόφαση.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις