Η ΕΜΥ δίνει τις προβλέψεις – Η Πολιτική Προστασία τις ακούει;

Τα τελευταία 24ωρα, μαζί με το γενικότερο αλαλούμ που επικράτησε στην Αττική, με αυτοκίνητα “κολλημένα” στον πάγο, σπίτια χωρίς ρεύμα ή ακόμα και νερό, βαβέλ στον τρόπο λειτουργίας των σχολείων (τηλεπαίδευση ή όχι), μέχρι και φέρετρα… έλκηθρα στους Ζωγράφου, παρακολουθούμε και μία “χιονόμπαλα” ευθυνών ως προς τι δεν πήγε καλά στην αντιμετώπιση ενός -ακόμη- ακραίου καιρικού φαινομένου.

Σε πρόσφατο ρεπορτάζ του NEWS 24/7 και της Νίκης Μπάκουλη, με τίτλο “Τι δεν έκανε η πολιτεία για να μην εγκλωβιστούμε στους δρόμους της Αττικής”, αναλύθηκαν οι λάθος αποφάσεις πριν και κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας που οδήγησαν χιλιάδες πολίτες να αποκλειστούν στους δρόμους σε πολικές θερμοκρασίες.

Έχει ενδιαφέρον, λοιπόν, να δούμε και τι έκανε η Πολιτική Προστασία, που εδώ και μερικούς μήνες (από τον περασμένο Σεπτέμβριο για την ακρίβεια) έχει πάρει σάρκα και οστά, με την αυτονόμησή της και τη σύσταση του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.

Με τις εικόνες εγκλωβισμένων οχημάτων και δη βαρέων στην Αττική Οδό, όπως και σε άλλους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, σχηματίζοντας ουρές χιλιομέτρων στο χιόνι, συνθήκη που έθεσε σε κίνδυνο ζωές ανθρώπων, προκαλώντας κατά συνέπεια και σε πολλές περιπτώσεις ηθικές, σωματικές και υλικές βλάβες σε οδηγούς και επιβαίνοντες, είναι ξεκάθαρη (αλλά και αναπάντητη) η απουσία της έγκυρης ενημέρωσης και κυρίως της πρόληψης για την αποφυγή του χάους.

Ο κόκκινος συναγερμός και το “νωρίτερα” που θάφτηκαν στα χιόνια

Εγείρονται σοβαρά ερωτήματα ως προς τα αντανακλαστικά του αρμόδιου Υπουργείου μετά τις εκτιμήσεις και τις προβλέψεις της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας για ένα καιρικό φαινόμενο που είχε προβλεφθεί από την περασμένη εβδομάδα. Σε τι βαθμό, δηλαδή, λήφθηκαν υπόψη οι προβλέψεις της ΕΜΥ από την Πολιτική Προστασία και τι έπραξε βάσει των δελτίων και των προγνωστικών μοντέλων που είχαν εκδοθεί.

Είναι σημαντικό εδώ να τονιστεί πως, ο ρόλος της ΕΜΥ στις συσκέψεις του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας σε καταστάσεις ακραίων καιρικών φαινομένων είναι συμβουλευτικός, που σημαίνει ότι περιορίζεται στις μετεωρολογικές εκτιμήσεις και τη μετάδοση της πληροφορίας ενόψει των φαινομένων. Το Υπουργείο με τη σειρά του είναι αποκλειστικά υπεύθυνο για την εκτίμηση του κινδύνου και τις όποιες μετέπειτα αποφάσεις.

Σε μία προσπάθεια να αποσαφηνίσουμε τα παραπάνω, ερευνώντας το πεδίο επικοινωνίας και τον τρόπο συνεργασίας που έχει το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας με τον φορέα, καθώς και όσα προηγήθηκαν του δεύτερου κύματος κακοκαιρίας, επικοινωνήσαμε με τον Διευθυντή της Εθνικής Μετεωρολογίας, Θοδωρή Κολυδά. Ο κ. Κολυδάς, δεν ήθελε μεν να προβεί σε δηλώσεις, ωστόσο, μας παρέπεμψε στα σχετικά δελτία Τύπου του Υπουργείου μετά τις δύο συσκέψεις που έγιναν Κυριακή και Δευτέρα και συγκεκριμένα στην αποδελτίωση όσων ειπώθηκαν κατά τη διάρκεια των συσκέψεων, τόσο από τον Υπουργό Χρήστο Στυλιανίδη, όσο και από τον ίδιο τον Διευθυντή της ΕΜΥ.

Σύμφωνα με αυτά, όπως άλλωστε είναι αναρτημένα και στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου, ο κ. Στυλιανίδης είχε επικαλεστεί τις εκτιμήσεις της ΕΜΥ, λέγοντας: “Σύμφωνα με την ενημέρωση της ΕΜΥ, αύριο Δευτέρα, αλλά και την Τρίτη αναμένουμε πολύ έντονα καιρικά φαινόμενα με πρωτόγνωρες πυκνές χιονοπτώσεις σε περιοχές της χώρας όπου, συνήθως, δεν έχουμε ανάλογα καιρικά φαινόμενα. Προβλέπεται ότι σε κεντρικό και βόρειο Αιγαίο, Σποράδες, Εύβοια, ανατολική Θεσσαλία, κυρίως στη Μαγνησία, σε ανατολική Στερεά Ελλάδα και στην Αττική, ανατολική Πελοπόννησο, Κυκλάδες και Κρήτη, θα έχουμε τα πιο έντονα καιρικά φαινόμενα και πυκνές χιονοπτώσεις. Τα φαινόμενα στα βόρεια της χώρας θα αρχίσουν από αργά απόψε το βράδυ. Γι’ αυτό ανεξαρτήτως του καιρού αυτή τη στιγμή, όλοι πρέπει να ξέρουν ότι ενδέχεται απρόοπτη αλλαγή του καιρού στην περιοχή τους. Ιδιαίτερα για την Αττική και σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση της ΕΜΥ, τα φαινόμενα αναμένεται να ξεκινήσουν λίγο νωρίτερα από την αρχική εκτίμηση των μετεωρολόγων, δηλαδή από νωρίς το μεσημέρι, αύριο Δευτέρα”.

Φαίνεται, λοιπόν, βάσει όσων είπε στην τοποθέτησή του ο Υπουργός την Κυριακή 23 Ιανουαρίου, ότι η τελευταία -μέχρι τότε- εκτίμηση της ΕΜΥ έκανε λόγο για φαινόμενα που θα ξεκινούσαν “λίγο νωρίτερα από την αρχική εκτίμηση των μετεωρολόγων, δηλαδή από νωρίς το μεσημέρι” της Δευτέρας. Σύμφωνα με πληροφορίες του NEWS 24/7, το Υπουργείο είχε ενημερωθεί από την ΕΜΥ ότι τα φαινόμενα αναμένονταν νωρίτερα από το μεσημέρι, δηλαδή όχι από τις 12 και μετά, αλλά κατά τις πρωινές ώρες.

Από την πλευρά του, στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο την επόμενη μέρα, παρουσία και του ίδιου του Θοδωρή Κολυδά, ο διευθυντής της ΕΜΥ είχε κάνει λόγο για “ένα νέο τρέξιμο του μοντέλου που μας έδινε νωρίτερα τον ερχομό της κακοκαιρίας. Το προσδιορίσαμε και είχαμε πει ότι, τα πάρα πολύ έντονα φαινόμενα θα ξεκινήσουν ίσως και λίγο πριν από το μεσημέρι, σημειώνοντας ότι θα έχουμε τουλάχιστον 12 με 16 ώρες έντονων χιονοπτώσεων”.

Συγκεκριμένα, κατά τη σύσκεψη της Δευτέρας είχε σημειώσει στην τοποθέτησή του:

“Σε καθημερινή βάση, έχουμε καθορίσει ένα όριο για ασφαλή πρόγνωση -όπως έχουμε κάνει και σε ανάλογες κακοκαιρίες στο παρελθόν- περίπου τις 48 με 60 ώρες. Δεν επεκτεινόμαστε περισσότερο. Ο απλός λόγος είναι ότι βλέπουμε τα προγνωστικά μοντέλα και τα συγκρίνουμε με τα πραγματικά αποτελέσματα. Αυτό γίνεται σε καθημερινή βάση τέσσερις φορές το 24ωρο. Τα μετεωρολογικά στοιχεία αλλάζουν συνεχώς, όπως και εχθές κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, είδαμε ένα νέο τρέξιμο του μοντέλου που μας έδινε νωρίτερα τον ερχομό της κακοκαιρίας. Το προσδιορίσαμε και είχαμε πει ότι, τα πάρα πολύ έντονα φαινόμενα θα ξεκινήσουν ίσως και λίγο πριν από το μεσημέρι, σημειώνοντας ότι θα έχουμε τουλάχιστον 12 με 16 ώρες έντονων χιονοπτώσεων”.

Ιδού και το σχετικό κομμάτι, όπως αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου:

Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί πως η ΕΜΥ, σε δελτίο που είχε εκδώσει από τις 20 Ιανουαρίου (Πέμπτη), προέβλεπε δύο κύματα κακοκαιρίας, με το δεύτερο μάλιστα να χαρακτηρίζεται πιο ισχυρό.

Είναι, λοιπόν, ξεκάθαρο πως στον “κόκκινο συναγερμό” που σήμανε η Μετεωρολογική Υπηρεσία, στις εκτιμήσεις για μετεωρολογικά μοντέλα που αλλάζουν συνεχώς και στην πληροφορία για έλευση της κακοκαιρίας “νωρίτερα από το μεσημέρι”, η Πολιτική Προστασία δεν ανταποκρίθηκε άμεσα με αποφάσεις και ενέργειες που θα μπορούσαν να έχουν ληφθεί και τεθεί σε ισχύ νωρίτερα και συγκεκριμένα από τις πρωινές ώρες της Δευτέρας, αποτρέποντας την είσοδο των οχημάτων και δη των βαρέων στην Αττική Οδό, καθώς και σε άλλους δρόμους, ακόμα και με τη χρήση αντιολισθητικών αλυσίδων.

Ο ρόλος της ΕΜΥ, το “χαλασμένο τηλέφωνο” και η ανάγκη δομικών αλλαγών

Μέσα σε έναν χρόνο, η χώρα μας έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από ακραία καιρικά φαινόμενα (Μήδεια, φωτιές, πλημμύρες, Ελπίδα), που εκτός από συνέπεια της Κλιματικής Αλλαγής, αποτελούν και σοβαρές ενδείξεις για την ανάγκη δραστικών μέτρων, συντονισμένων ενεργειών και την επένδυση στην πρόληψη με ό,τι αυτό συνεπάγεται (υποδομές κλπ). Δεδομένου ότι η σύσταση ενός Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης έγινε με αυτόν τον γνώμονα, είναι απορίας άξιο πώς η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, ένας φορέας δηλαδή που δίνει τις μετεωρολογικές προβλέψεις και άρα -υποτίθεται πως θα έπρεπε να- αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο στη λειτουργία και τη λήψη των αποφάσεων, εξακολουθεί να έχει ρόλο επιστημονικού συμβούλου και όχι (έστω και μέρος αυτής) επιχειρησιακού φορέα, όπως δηλαδή συμβαίνει με την πυροσβεστική, την αστυνομία και το λιμενικό.

Γιατί δηλαδή δεν υπάρχει ένας σταθερός σύνδεσμος μεταξύ της Πολιτικής Προστασίας και της ΕΜΥ, ώστε να επιτευχθεί μία άμεση, ενδυναμωμένη και παγιωμένη συνεργασία, με τη δημιουργία ενδεχομένως ενός μετεωρολογικού κέντρου που θα περιλαμβάνει συστήματα άμεσης προειδοποίησης. Ενός κέντρου για παράδειγμα, εντός της Πολιτικής Προστασίας, που σε έκτακτες συνθήκες τουλάχιστον, θα δίνει άμεσες προειδοποιήσεις (με κάποιο warning ενδεχομένως) από μία ομάδα μετεωρολόγων που θα βρίσκεται σε επαγρύπνηση επί 24ώρου βάσεως..

Ασφαλώς και για την υλοποίηση ενός ξεχωριστού τμήματος με την ένταξη μέρους της ΕΜΥ ως αυτόνομη υπηρεσία του Υπουργείου, χρειάζονται καλύτερες υποδομές (ραντάρ καιρού, βροχογράφοι, αξιοποίηση νέων μετεωρολόγων, γρήγορη ή έστω βαθμιαία ένταξη του προσωπικού που προβλέπεται από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων), ωστόσο, το πρόσφατο παράδειγμα της κακοκαιρίας “Ελπίδα” μαρτυρά ότι απαιτούνται δομικές αλλαγές και σίγουρα ένας διαφορετικός, πιο άμεσος και πιο σταθερός τρόπος συνεργασίας.

Και γιατί όχι ένα “ραδιόφωνο καιρού”

Στο περιθώριο της επικοινωνίας που είχαμε, ο Θοδωρής Κολυδάς, ανέφερε και μία ενδιαφέρουσα πρόταση ως προς την έγκαιρη και πιο άμεση ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα φαινόμενα που αναμένονται στη χώρα.

“Ένας τρόπος ριζικός, καινοτόμος και σημαντικός θα ήταν η δημιουργία ενός «ραδιοφώνου καιρού», για το οποίο θα σας δώσω περισσότερες πληροφορίες στο μέλλον. Ένα «weather radio», δομημένο στα πρότυπα του ΝΟΑΑ (του αμερικανικού συστήματος), το οποίο θα μπορεί να εκπέμπει σε FM , δορυφορικά καθώς και διαδικτυακά. Όπως ξέρουμε οι περισσότεροι σήμερα διαθέτουμε σύγχρονα τηλέφωνα κινητής τηλεφωνία με ραδιοφωνικό δέκτη . Ένα τέτοιο ραδιόφωνο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας και θα αποφεύγονταν καταστάσεις όπως αυτές που έζησε ο κόσμος στα αυτοκίνητά του τις προηγούμενες ημέρες.

Αυτό το “Ραδιόφωνο του Πολίτη” θα μπορούσε κατά την διάρκεια ομαλών καιρικών συνθηκών να πληροφορεί τους πολίτες με χρήσιμες πληροφορίες, για τους σεισμούς , τις φυσικές καταστροφές , το περιβάλλον΄. Επίσης θα εξυπηρετούσε πολλές ομάδες επαγγελματιών , όπως τους αγρότες με ειδικά δελτία ή τους αλιείς και τους ναυτιλομένους με τα ειδικά δελτία ναυτιλίας .

Σε περιπτώσεις ειδικών καταστάσεων ακραίων φαινομένων ανάλογες αυτών που έζησαν οι εγκλωβισμένοι πολίτες θα μπορούσε το ραδιόφωνο αυτό να ενημερώνει τους πολίτες με συνεχή ροή ειδήσεων μέσα από studio εγκατεστημένο στο συντονιστικό κέντρο (ΕΣΚΕΔΙΚ) της Πολιτικής Προστασίας. Αυτό το “ραδιόφωνο’ θα εντάσσεται στη Πολιτική Προστασία, θα το χρησιμοποιούν σε ομαλές συνθήκες και άλλοι φορείς και θα ενεργοποιείται με ειδικές εκπομπές σε περιπτώσεις εντόνων καιρικών φαινομένων κατά περίπτωση . Θα είναι στελεχωμένο από δημοσιογράφους , εξειδικευμένους επιστήμονες και επιχειρησιακούς φορείς, οι οποίοι θα μεταφέρουν όλες τις τις πληροφορίες στους πολίτες με αξιοπιστία και εγκυρότητα.

Όπως καταλάβατε το σύστημα αυτό θα είναι συμπληρωματικό του 112 , θα έχει συνεχή ροή όλο το 24ωρο και θα μπορεί να το χρησιμοποιεί όποιος πραγματικά το έχει ανάγκη. Αυτό το λέω διότι υπάρχουν περιπτώσεις που το 112 , η ίδια Πολιτική Προστασία δεν το χρησιμοποιεί την νύχτα στην αποστολή μηνυμάτων, για να μη δημιουργείται πανικός σε όλους τους κατοίκους μιας περιοχής. Πολλά περισσότερα θα μπορέσουμε να πούμε μια άλλη φορά…“.

Πολιτική Προστασία στην πράξη…

Από τη στιγμή που η Πολιτική Προστασία βρήκε ξεχωριστή “στέγη”, ως αυτόνομο Υπουργείο για την αντιμετώπιση ακραίων φαινομένων, απόρροια και της Κλιματικής Αλλαγής που δεδομένα θα φέρνει τη χώρα σε συχνές τέτοιες “κρίσεις”, η πρόληψη θα πρέπει να προηγείται της διαχείρισης για να αποφεύγονται θλιβερές εικόνες όπως αυτές που αντικρίσαμε τις προηγούμενες ημέρες. Δεδομένου, λοιπόν, ότι υπάρχει επίσημος φορέας για να δίνει τις προβλέψεις των καιρικών φαινομένων, μήπως θα έπρεπε στο εξής να αξιοποιείται σε πιο πιο σταθερή, γερή και “επίσημη” βάση; Ώστε η προστασία των πολιτών να γίνεται πράξη και η Πολιτική Προστασία να μην μένει στα λόγια.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις