Η κοινότητα των 1960 κατοίκων με τις 151 υποθέσεις σεξουαλικού εγκλήματος

Βόρεια του Αρκτικού κύκλου, υπάρχει μια πόλη, με φιόρδ βάθους 900 μέτρων, που λέγεται Tysfjord. Ανήκει στη Νορβηγία, τη δεύτερη πιο χαρούμενη χώρα του πλανήτη, βάσει της ετήσιας έκθεσης του ΟΗΕ.

Στη συγκεκριμένη γωνιά της γης, η αστυνομία του έθνους κατέγραψε 151 υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του βιασμού παιδιού, από τη δεκαετία του ’70 έως το 2017. Στη “μαύρη” λίστα υπήρχαν τουλάχιστον δυο αυτοκτονίες και πολλές διαλυμένες οικογένειες. Θα μας πείτε “και γιατί μας το λέτε τώρα;”. Θα απαντήσουμε “διότι τώρα αποκαλύφθηκαν τα στοιχεία”. Στο μεσοδιάστημα, ό,τι συνέβαινε στο Tysfjord, έμενε στο Tysfjord.

Η Nina Iversen, κάτοικος της περιοχής, επισήμανε στο BBC πως “από όταν ήμουν 14 χρόνων σκεφτόμουν ότι έπρεπε να γράψω βιβλίο για την κακοποίηση στην πόλη μου, μήπως και τη σταματήσω. Δεν ήμουν όμως, σε θέση”. Θυμάται ήταν έφηβη, όταν νέοι άνθρωποι εμπιστεύονταν ο ένας στον άλλον τις εμπειρίες τους. Οι ενήλικες όμως, δεν τους άκουγαν. “Μας έλεγαν “πόρνες” και ότι λέμε ψέματα. Και έκαναν ό,τι μπορούσαν, ώστε να μας αναγκάσουν να σιωπήσουμε”. Οι άνθρωποι που την κακοποιούσαν ήταν συγγενείς της, οπότε ως παιδί ζούσε διαρκώς στο φόβο. Τώρα, στα 49 ζει αλλού, αλλά δεν έχει καταφέρει να νιώσει ασφαλής.

Το 2005 η Nina είχε γίνει μητέρα. Ανησυχούσε για τα παιδιά της και την απειλή της σεξουαλικής κακοποίησης. Επικοινώνησε λοιπόν, με την πρόνοια, όπου κατέθεσε όσα είχε ζήσει. “Τα είπα παντού, αλλά για να σε ακούσουν πρέπει να ‘χεις το κατάλληλο background. Κάποια σαν και εμένα, που προερχόμουν από φτωχή οικογένεια, ήμουν -στο μυαλό τους- ανάξια προσοχής και με αγνοούσαν”. Δεν ήταν η μόνη που προσπάθησε να ενημερώσει τις αρχές.

Το 2007, απελπισμένοι γονείς Sami (μια από τις μεγαλύτερες ομάδες γηγενών λαών μέσα στην Ευρώπη, οι πρώτοι κάτοικοι της Σκανδιναβίας που ζουν στη Νορβηγία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία και τη Ρωσία), είχαν γράψει μια επιστολή προς τον πρωθυπουργό, ζητώντας βοήθεια. Είχε προηγηθεί η σεξουαλική κακοποίηση του παιδιού τους. Η επιστολή έγινε viral και όλοι περίμεναν να γίνει κάτι. Άλλη οικογένεια Sami επικοινώνησε με 20 φαμίλιες, των οποίων τα παιδιά είχαν παρενοχληθεί σεξουαλικά. Μάζεψαν τα στοιχεία και ενημέρωσαν τοπικούς πολιτικούς, εργαζομένους στον τομέα της υγείας, την αστυνομία και άλλες αρχές. “Μας είχαν πει ότι δεν μπορεί να είναι αλήθεια πως υπάρχουν τόσες υποθέσεις” εξήγησε στο BBC το ζεύγος Anna και Ingar Kuoljok “νόμισαν ότι λέμε ψέματα. Δεν ήξεραν πώς να το διαχειριστούν”, γιατί υπήρχαν και θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και ρατσισμού εναντίον των Sami -που με τη σειρά τους δεν εμπιστεύονταν την αστυνομία. Κάπως έτσι πέρασε μια ακόμα δεκαετία, χωρίς να γραφτεί κάτι στα media.

Η Nina αισθανόταν απελπισμένη και μια μέρα “πόσταρε” στο Facebook ένα ποίημα για τη σεξουαλική κακοποίηση, γράφοντας το όνομα της πόλης της με κεφαλαία. Εμφανίστηκαν πολλές γυναίκες, που είχαν ζήσει ανάλογες εμπειρίες που ήθελαν να μιλήσουν μαζί της. Στις 11 Ιουνίου του 2016 η εφημερίδα Verdens Gang δημοσίευσε την ιστορία, μαζί και μαρτυρίες 11 θυμάτων -ανδρών και γυναικών. Σύντομα έγινε η πρώτη σύλληψη και η πρώτη καταδίκη -άνδρα σε 5 χρόνια φυλάκισης. Έως τότε, οι άνθρωποι που είχαν κακοποιήσει τη Nina είχαν πεθάνει. Οπότε δεν κατάφερε να δικαιωθεί, ενώπιον του δικαστή. Μετά το ρεπορτάζ της Verdens Gang σαράντα θύματα (από 10 έως 80 χρόνων) ζήτησαν βοήθεια από τον τοπικό γιατρό. Περισσότεροι από 1000 ανακρίθηκαν από την αστυνομία, κατά τη διάρκεια της έρευνας και από τις 151 υποθέσεις, μόλις κάποιες δεκάδες έφτασαν στα δικαστήρια. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το έγκλημα είχε παραγραφεί, λόγω χρονικής απόστασης. Το Νοέμβριο του 2017 η αστυνομία της πόλης ζήτησε συγγνώμη από τους κατοίκους. Έκτοτε οι θύτες έχουν εξαφανιστεί.