Κριτική για τις σχέσεις δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας

Η “θεσμική υποβάθμιση της Δικαιοσύνης“, η “οικονομική χειραφέτηση” της από την εκτελεστική εξουσία και το γεγονός ότι αποτελεί το “επίκεντρο πολιτικών αντιπαραθέσεων” απασχόλησαν την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε ανήμερα της γιορτής του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη προστάτη του δικαστικού σώματος, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου.

Πρόεδροι των δικαστικών Ενώσεων που ανέβηκαν στο βήμα άσκησαν κριτική για την πορεία της Δικαιοσύνης, με πρώτη την πρόεδρο της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών, Ειρήνη Γιανναδάκη, η οποία έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου.

Το πιο ανησυχητικό είναι ότι όλο και συχνότερα, η  Δικαιοσύνη βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης

“Το πιο ανησυχητικό είναι ότι όλο και συχνότερα, η Δικαιοσύνη βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης, με δηλώσεις   υπουργών και άλλων πολιτικών προσώπων  για  δικαστικούς λειτουργούς και υποθέσεις που εκκρεμούν στη Δικαιοσύνη που προκαλούν ερωτηματικά στην ελληνική κοινωνία κάτω από ποιες συνθήκες και μέσα από ποιες διαδικασίες απονέμεται η Δικαιοσύνη στη χώρα μας, εισφέροντας  έτσι σημαντικό πλήγμα στη δημόσια εικόνα και αξιοπιστία της.

Πολλά λέγονται, γράφονται και κυρίως υπονοούνται για τον ρόλο της Δικαιοσύνης, και οι πολίτες απλώς παρακολουθούν και αναρωτιούνται. Οι απαντήσεις όμως δεν είναι μόνο δικές μας. Η συχνή επίκληση της ανεξαρτησίας  της Δικαιοσύνης  αποτελεί σταθερό στοιχείο του πολιτικού  λόγου. Ωστόσο αυτό προϋποθέτει σεβασμό στις συνταγματικές  επιταγές που συνδέονται με την δικαστική ανεξαρτησία” ανέφερε χαρακτηριστικά η δικαστική λειτουργός.

Η Πολιτεία μας όχι μόνο δεν  έχει στρέψει την δέουσα προσοχή της στις συνθήκες στο χώρο της Δικαιοσύνης, αλλά  επιχειρεί κατά καιρούς  να την κρατά και οικονομικά υποτιμημένη

Σε άλλο σημείο της τοποθέτησής της υποστήριξε ότι “η Πολιτεία μας όχι μόνο δεν  έχει στρέψει την  δέουσα προσοχή της  στις συνθήκες  στο χώρο της Δικαιοσύνης, αλλά  επιχειρεί κατά καιρούς  να την κρατά και οικονομικά υποτιμημένη, παραγνωρίζοντας ότι η οικονομική ανεξαρτησία της δικαστικής λειτουργίας αποτελεί αναγκαίο στοιχείο του συνόλου των εγγυήσεων που είναι αναγκαίες για την αυτονομία και την ανεξαρτησία των δικαστικών λειτουργών”. Έκανε λόγο δε για “περιφρόνηση σε δικαστικές αποφάσεις” η οποία συνεχίζεται, επισημαίνοντας ότι “η τακτική αυτή ακυρώνει τον θεσμικό ρόλο της Δικαιοσύνης και θέτει σε αμφισβήτηση την εφαρμογή της αρχής του κράτους δικαίου στην πράξη”.

Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, Παναγιώτης Λυμπερόπουλος, αναφέρθηκε στην εικόνα της Δικαιοσύνης με μελανά χρώματα. Όπως εξήγησε, “Φοβάμαι ότι θα πρέπει να μείνουμε σκεπτικοί απέναντι στις ευθύνες ακόμα και αν δεν μας βαρύνουν προσωπικά. Το κράτος δικαίου δεν υφίσταται χωρίς Δικαιοσύνη, χωρίς αποτελεσματική Δικαιοσύνη, κράτος δικαίου λειτουργεί μόνον όταν εφαρμόζονται οι δικαστικές αποφάσεις. Όσο επώδυνες και αν είναι αυτές. Αυτό είναι σαφές και αδιαπραγμάτευτο”.

Το κράτος δικαίου δεν υφίσταται χωρίς Δικαιοσύνη, χωρίς αποτελεσματική Δικαιοσύνη, κράτος δικαίου λειτουργεί μόνον όταν εφαρμόζονται οι δικαστικές αποφάσεις. Όσο επώδυνες και αν είναι αυτές

Παράλληλα, υπογράμμισε ότι “δεν μπορεί η δικαστική λειτουργία να υποβαθμίζεται θεσμικά με οικονομοτεχνικά εργαλεία. Με ενυπόγραφες επιθέσεις σε πρόσωπα κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους ή σε θεσμικά της όργανα. Με την απαξίωση της σιωπής όταν θα πρέπει να υπάρχει στήριξη”.

Τέλος, το λόγο έλαβε και ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Βασίλης Αλεξανδρής, ο οποίος μίλησε για σκοπιμότητες: “υπό το πρίσμα της διάκρισης των λειτουργιών, σκοπιμότητες της εκτελεστικής εξουσίας δεν μπορούν να υπαγορεύουν την άσκηση της δικαστικής εξουσίας, ήτοι μιας θεμελιώδους πολιτειακής λειτουργίας. Όπως επίσης, πολιτικές σκοπιμότητες της νομοθετικής εξουσίας δεν μπορούν να ακυρώνουν δικαστικές αποφάσεις.

Το δικηγορικό σώμα αποτέλεσε απροσχημάτιστα κοινωνικό στόχο. Υπό τον μανδύα της φερόμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, θεσπίστηκαν ρυθμίσεις δημευτικού χαρακτήρα σε βάρος του νομίμου εισοδήματός του

Και βεβαίως δεν μπορούν να επηρεάζουν τη δικανική κρίση, αναιρώντας ουσιαστικά τον έλεγχο συνταγματικότητας των νόμων ή/και συμβατότητάς τους με τις επιταγές της ευρωπαϊκής δικαιοταξίας στο πεδίο των θεμελιωδών δικαιωμάτων”. Αναφέρθηκε δε και στις ασφαλιστικές αλλαγές που υπέστη το δικηγορικό επάγγελμα λέγοντας μεταξύ άλλων: “το δικηγορικό σώμα αποτέλεσε απροσχημάτιστα κοινωνικό στόχο. Υπό τον μανδύα της φερόμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, θεσπίστηκαν ρυθμίσεις δημευτικού χαρακτήρα σε βάρος του νομίμου εισοδήματός του”.