Ναυάγιο στην Πύλο: Από τον θάνατο στη φυλακή – Ξεκινά η δίκη των 9 επιζώντων

Η δίκη για το πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου, που κόστισε τη ζωή σε παραπάνω από 600 πρόσφυγες, ξεκινά την Τρίτη 21 Μαΐου στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Καλαμάτας.

Κατηγορούμενοι είναι εννέα από τους επιζώντες.

Και αυτό δεν είναι το μόνο παράδοξο της υπόθεσης. Όπως ανέφεραν και εξήγησαν διεξοδικά οι συνήγοροι υπεράσπισης των 9 κατηγορουμένων διασωθέντων στη Συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν την Πέμπτη (16/5) στην ΕΣΗΕΑ, πρόκειται για μία ακόμη περίπτωση, όπου αιτούντες άσυλο κάθονται στο εδώλιο του κατηγορουμένου με έωλα και ελλιπή στοιχεία, εξετάζονται και δικάζονται με fast track διαδικασίες, καταδικάζονται και στη συνέχεια οδηγούνται στη φυλακή.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι 9 επιζώντες του ναυαγίου πριν ακόμα προλάβουν να συνέλθουν από το ψυχικό και σωματικό σοκ και με τα ρούχα τους ακόμα βρεγμένα, συνελήφθησαν και βρέθηκαν κατηγορούμενοι.

“Δικάζονται 9 άνθρωποι που επιβίωσαν χωρίς να ξέρουν κολύμπι, χωρίς σωσίβια, από έναν σίγουρο θάνατο. Εννιά άνθρωποι βρίσκονται ήδη 11 μήνες στη φυλακή και αντιμετωπίζουν 174 ισόβιες καθείρξεις, δηλαδή κινδυνεύουν με χιλιάδες χρόνια φυλακή, τεράστια πρόστιμα, και κυρίως να πάρουν το φταίξιμο όλης της Ευρώπης στις πλάτες τους” ανέφερε χαρακτηριστικά ο δικηγόρος του Human Rights Legal Project (HRLP), Δημήτρης Χούλης και μέλος της ομάδας υπεράσπισης των #Pylos9.

Η διάτρητη δικογραφία

Οι 9 επιζώντες του ναυαγίου πέραν των τριών βασικών κατηγοριών που τους αποδίδονται, δηλαδή της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης, της διακίνησης μεταναστών και της παράνομης εισόδου, επιβαρύνονται με μία ακόμα κατηγορία. Αυτή της πρόκλησης του ναυαγίου.

“Οι κατηγορίες δεν επιβεβαιώνονται από τα πραγματικά περαστικά. Εκφράζουμε [σ.σ. η ομάδα υπεράσπισης] έντονη δυσπιστία σε σχέση με το πως αξιολογήθηκε όλο το αποδεικτικό υλικό που περιλαμβάνεται στη δικογραφία, αυτό που εισέφερε η υπεράσπιση κατά τη διαδικασία της προδικασίας αλλά και αυτό που είναι δημοσιευμένο και διαθέσιμο στις αρχές, όχι μόνο από τον Τύπο αλλά και από τις ίδιες τις ελληνικές αρχές” σημείωσε κατά την τοποθέτησή της η δικηγόρος και μέλος της ομάδας υπεράσπισης των 9 επιζώντων κατηγορουμένων, Έφη Δούση.

“Αυτή τη στιγμή έχουμε μια δικογραφία η οποία σχηματίζεται, όσον αφορά το αποδεικτικό της υλικό, μόλις σε 3 μήνες”. Την ίδια στιγμή που, όπως επισημαίνει η κ. Δούση, το Ναυτοδικείο Πειραιά βρίσκεται στον 11ο μήνα έρευνας της υπόθεσης και ακόμα δεν έχει καταλήξει σε ένα ασφαλές συμπέρασμα.

“Τι δεν υπάρχει στη δικογραφία; Τα αίτια της βύθισης”, τόνισε, υπογραμμίζοντας όχι μόνο την αδιαφορία αλλά και την άρνηση των ελληνικών αρχών να συλλεχθεί το απαραίτητο αποδεικτικό υλικό.

“Το αίτημα που κάνει η υπεράσπιση για άνοιγμα των κινητών [σ.σ. των διασωθέντων μαρτύρων] απορρίπτεται με μία αστεία αιτιολογία. Το αίτημα συλλογής αποδεικτικού υλικού για να συλλεχθούν πλέον των 44 αποδεικτικών στοιχείων, για την αποτελεσματική διερεύνηση των αιτιών της βύθισης, απορρίπτεται. Το αίτημα να εξεταστούν όλοι οι διασωθέντες του ναυαγίου από την πρώτη ημέρα, έχει απορριφθεί.

Αυτή τη στιγμή, λοιπόν, έχουμε μια δικογραφία η οποία στοχεύει στο να διερευνηθεί και να αποκαλυφθεί τι πραγματικά συνέβη σε ένα ναυάγιο, που κόστισε τη ζωή σε 600 ανθρώπους, και αυτή η διερεύνηση δεν έχει γίνει. Αντ’ αυτής 9 άνθρωποι  αντιμετωπίζουν κατηγορίες, που όχι μόνο δεν αποδεικνύονται, αλλά κατασκευάζονται για να συγκαλυφθεί η ευθύνη και οι παραλείψεις των ελληνικών αρχών“, πρόσθεσε.

“Είχαν ήδη ξεχωρίσει ποιους θα κατηγορήσουν”

Πώς προέκυψαν, λοιπόν, οι εν λόγω κατηγορίες κατά των 9 επιζώντων; Υπάρχουν αποδείξεις που να πιστοποιούν τις κατηγορίες που τους αποδίδονται;

“Καμία απολύτως” ξεκαθαρίζει ο κ. Δούσης σε δήλωσή του στο NEWS24/7 και εξηγεί:

“Ελάχιστες ώρες μετά τη διάσωση έφεραν 9 μάρτυρες, ακόμα βρεγμένους, και τους πίεσαν να αναγνωρίσουν αυτούς τους 9 κατηγορούμενους. Είχαν ήδη ξεχωρίσει ποιους θα κατηγορήσουν. Και αυτοί οι 9 μάρτυρες λένε πράγματα, όμως, “ο νούμερο 56 που έδωσε νερό” ή “ο νούμερο 54 μου έδωσε χουρμάδες”. Αυτά είναι και τα μόνα στοιχεία με τα οποία είναι κατηγορούμενοι“.

Σχετικά με τις συνθήκες κατάθεσης των 9 μαρτύρων – και όχι όλων των επιζώντων όπως υπενθυμίζουμε ότι ζήτησε η υπεράσπιση – όλοι οι δικηγόροι έκαναν λόγο για διαδικασίες που περισσότερο θύμιζαν βασανιστήριο παρά προανακριτική διαδικασία. Εκτός από το γεγονός ότι καλέστηκαν να εξεταστούν από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές, λίγες μόνο ώρες μετά την τρομακτική εμπειρία τους ως ναυαγοί και παρ’ ολίγον νεκροί, δεν τους προσφέρθηκε καμία απολύτως βοήθεια, που να εξασφαλίσει τη διαφάνεια της διαδικασίας.

“Έχουμε προανακριτικές καταθέσεις που δεν εξασφαλίζεται καν η δυνατότητα σε αυτούς τους ανθρώπους να μεταφερθεί σωστά η φωνή τους. Καλείται να κάνει διερμηνεία στη φωνή τους λιμενικός υπάλληλος στην αγγλική, ενώ ο μάρτυρας μιλάει την αραβική!”.

“Στη συγκεκριμένη υπόθεση δεν υπάρχει η παραμικρή μετάφραση οποιουδήποτε εγγράφου. Από την πρώτη στιγμή αυτοί οι 9 άνθρωποι έλαβαν κείμενο για τα δικαιώματά τους στα ελληνικά, μπήκαν στη φυλακή με διατάξεις στα ελληνικά, πηγαίνουν στο δικαστήριο με κατηγορητήριο στα ελληνικά, οι κλήσεις είναι στα ελληνικά. Δεν υπάρχει ούτε μία λέξη μεταφρασμένη για αυτούς τους ανθρώπους.

Και όταν λένε [σ.σ. οι κατηγορούμενοι] ότι “δεν καταλαβαίνουν για ποιο λόγο είναι στη φυλακή”, δεν το καταλαβαίνουν και αντικειμενικά. Διότι δεν μπορούν να διαβάσουν. Όσο κι αν ο συνήγορος εξηγεί, δεν μπορούν να διαβάσουν τι ακριβώς τους αποδίδεται και για τι ακριβώς τους κατηγορούν, γιατί είναι όλα στα ελληνικά“, επισήμανε η Βίκυ Αγγελίδου από το Legal Center Λέσβος και μέλος της ομάδας υπεράσπισης των 9 επιζώντων κατηγορουμένων.

“Θέλω λίγο να φανταστείτε, να είστε σε ένα καράβι, επί 15 ώρες να μη σε διασώζει το Λιμενικό, μετά να σε πνίγει, επί μία ώρα να μη σε διασώζει ενώ πνίγεσαι και μετά να φτάνεις κρατούμενος και να οδηγείσαι στο Λιμενικό και να πρέπει να δώσεις μια κατάθεση. Εμπιστεύεσαι αυτές τις Αρχές; Είναι ένα ερώτημα. Για μένα είναι πάρα πολύ προφανές ότι οι άνθρωποι δίνουν καταθέσεις υπό καθεστώς φόβου“ σημείωσε από την πλευρά της η δικηγόρος και μέλος της ομάδας υπεράσπισης, Ευγενία Κουνιάκη.

Το ελληνικό Λιμενικό έκανε pushback στο αλιευτικό Adriana

Η ομάδα υπεράσπισης των 9 διασωθέντων κατηγορουμένων αλλά και οι ίδιοι οι επιζώντες σε συνεντεύξεις τους σε ελληνικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης έχουν περιγράψει τη ρυμούλκηση του αλιευτικού σκάφους Adriana από σκάφος του ελληνικού Λιμενικού Σώματος ως υπεύθυνη για τη βύθιση του πλοιαρίου.

Ωστόσο, όπως υποστηρίζεται, δεν ήταν μόνο η ρυμούλκηση που έπνιξε εξακόσιους και πλέον πρόσφυγες αλλά και η άρνηση των ελληνικών αρχών να επέμβουν και να προσφέρουν βοήθεια, παρ’ ότι έβλεπαν ότι ένα υπερφορτωμένο σκάφος κινδυνεύει να βυθιστεί και βρισκόταν -παρά τα όσα υποστηρίχθηκαν στην αρχή- στην ελληνική περιοχή ευθύνης διάσωσης.

“Οι άνθρωποι στο Adriana ζήτησαν διάσωση το πρωί της 13 Ιουνίου, [σ.σ. μία μέρα πριν τη βύθιση], γιατί βρίσκονταν σε απελπιστική κατάσταση. Ζήτησαν διάσωση στην πραγματικότητα. Οι ελληνικές αρχές, σε μια πάγια τακτική, η οποία ακολουθείται τα τελευταία χρόνια, αυτή των pushbacks, που ως δικηγόροι στα νησιά του Αιγαίου βλέπουμε καθημερινά, προφανώς δεν διέσωσαν τους ανθρώπους, περίμεναν 15 ώρες χωρίς να παρέχουν την παραμικρή, ουσιαστική βοήθεια και μετά την πάροδο αυτών των 15 ωρών μπήκαν στη διαδικασία να δέσουν το σκοινί του λιμενικού σκάφους, και να τους ρυμουλκήσουν με σκοπό να τους απομακρύνουν παράνομα από την ελληνική ζώνη έρευνας και διάσωσης“, περιέγραψε η κ. Αγγελίδου από την ομάδα υπεράσπισης των 9 κατηγορουμένων.

“Το Λιμενικό έβλεπε τους ανθρώπους να πνίγονται και δεν έκανε τίποτα”

“Το ελληνικό Λιμενικό που ήταν δίπλα, είχε κλειστές τις κάμερές του, γιατί ο σκοπός ήταν ένας από την αρχή. Όχι η διάσωση αλλά η επαναπροώθησή του σε κάποια άλλη χώρα. Το ελληνικό Λιμενικό έστειλε το ΠΛΣ920 με 5 Ειδικοδυναμίτες [σ.σ. περιπολικό σκάφος του Λιμενικού], αντί να στείλει ναυαγοσωστικό. Το ΠΛΣ δεν είχε σωσίβια για να σώσει τους ανθρώπους” επισήμανε ο κ. Χούλης, τονίζοντας,

“Αυτό που με έχει τρομοκρατήσει εμένα διαβάζοντας τη δικογραφία, είναι οι καταθέσεις των ανθρώπων που λένε, ότι μετά το αναποδογύρισμα του σκάφους, που προκλήθηκε από τη ρυμούλκηση του Λιμενικού, το Λιμενικό έφυγε μακριά και έμεινε από 30 λεπτά έως 2 ώρες να τους ακούει να πνίγονται, να τους ακούει να ουρλιάζουν και δεν έκανε τίποτα“.

Διεκδίκηση για μια “δίκαιη δίκη” στην Καλαμάτα

Την Τρίτη 21 Μαΐου οι 9 επιζώντες κατηγορούμενοι, ηλικίας από 21 έως 41 ετών, θα καθίσουν στο εδώλιο του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Καλαμάτας. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω αντιμετωπίζουν τις εξής κατηγορίες:

• σύσταση εγκληματικής οργάνωσης
• διακίνηση μεταναστών
• παράνομη είσοδο στη χώρα
• πρόκληση ναυαγίου

“Πάμε να βγουν αυτοί οι άνθρωποι έξω από τη φυλακή και να αθωωθούν. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη. Είναι πολύ δύσκολο για την υπεράσπιση, να αντικρούσεις κάτι που δεν υπάρχει“ δήλωσε ο Δημήτρης Χούλης στο NEWS24/7, σχετικά με το τι διακυβεύεται στη δικάσιμο της Τρίτης.

“Αν δεν υπήρχε όλη η προσοχή από τα ΜΜΕ και τον κόσμο, επειδή έχω κάνει πάρα πολλές τέτοιες δίκες, θα έλεγα ότι η δίκη θα διαρκούσε μισή ώρα και οι άνθρωποι αυτοί θα καταδικάζονταν σε άπειρα χρόνια φυλάκισης. Επειδή υπάρχει αυτό το ενδιαφέρον, ελπίζουμε να πάνε όλα καλά, προς το συμφέρον αυτών των ανθρώπων, και να έχουμε μία δίκαιη δίκη”, κατέληξε.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε όλη τη Συνέντευξη Τύπου εδώ: