Νίκος Δήμου: Ειδωλολατρικό σύμβολο το δήθεν Άγιο Φως

Το ειδωλολατρικό σύμβολο του δήθεν Αγίου Φωτός θα έκανε ακόμα και τον ίδιο τον Ιησού “εμμανή αντικληρικό”, γράφει ο συγγραφέας Νίκος Δήμου, μέλος του “Ποταμιού” του Σταύρου Θεοδωράκη, σε άρθρο του στο protagon.gr, υπό τον τίτλο “Αντικληρικισμός και αντικομουνισμός”.

“Ο αντικληρικός δεν είναι απαραίτητα άθεος, ούτε καν εναντίον της θρησκείας. Είναι εναντίον του κλήρου – δηλαδή αντίθετος με τους τρόπους και τις πρακτικές της εκκλησίας. Στην ακρότατη περίπτωση και εναντίον της ύπαρξής της. Μπορεί να την θεωρεί περιττή. Δεν χρειάζεται μεσολαβητές ανάμεσα στον εαυτό του και τον Θεό. Δύναται να είναι κανείς πιστός Χριστιανός χωρίς μητροπολίτες, εικόνες, καντήλια και εξαπτέρυγα. Ίσως μάλιστα να είναι πιο σωστός αυτός που ακολουθεί απλώς την Επί του Όρους Ομιλία.

Αλλά και ο αντικομουνιστής δεν είναι απαραίτητα αντίθετος με τις απόψεις του Μαρξ. Απλώς μπορεί να μην συμφωνεί με το μεταγενέστερο κλειστό Δόγμα (π.χ. του Διαλεκτικού και Ιστορικού Υλισμού) ή με το μονολιθικό, ασάλευτο και αυταρχικό κόμμα” αναφέρει και σημειώνει:

“Όσο πλησιάζει το Πάσχα και σκέπτομαι πως πάλι θα ξοδέψουμε χρήματα για να φέρουμε το (δήθεν) Άγιο Φως και να το υποδεχθούμε με τιμές αρχηγού κράτους, γίνομαι εμμανής αντικληρικός. Και υποθέτω πως το ίδιο θα γινόταν και ο Ιησούς, που από ότι ξέρουμε, δεν πίστευε σε ειδωλολατρικά σύμβολα – και μάλλον θα μοίραζε τα χρήματα στους φτωχούς”.

Ο αντικομουνισμός και ο αντικληρισμός μπορεί να υποδηλώνουν άνθρωπο, ελεύθερο, ανοιχτό και αδογμάτιστο, γράφει ο κ. Δήμου, αλλά διαχωρίζει τη θέση του από τον “αντικομουνισμό” του Παναγιώτη Μπαλτάκου.

“Κάποιος που είναι αντικομουνιστής  επειδή είναι φασίστας, απλώς αλλάζει ένα δόγμα με άλλο – αλλά δεν είναι ελεύθερα σκεπτόμενος άνθρωπος. Ενώ για μένα αυτά τα δύο «αντί-»,μπορεί να είναι βήματα απελευθέρωσης”, γράφει χαρακτηριστά.

Αναλυτικά το άρθρο

“Αυτές οι δύο αντί-θέσεις (συγγενείς, όπως θα δούμε) θεωρούνται ως αντιδραστικές και δογματικές τοποθετήσεις. Στις τελευταίες δεκαετίες, έφτανε να κολλήσεις σε κάποιον την ετικέτα του «αντικομουνιστή» για να τον εξουδετερώσεις παρομοιάζοντάς τον με φασίστα. Πράγμα που κατά κόρον έκανε το ΚΚΕ.

Στην πραγματικότητα ούτε αντιδραστικές, ούτε δογματικές είναι. Αντίθετα, είναι προοδευτικές και φιλελεύθερες. Και ιδού γιατί:

Ο αντικληρικός δεν είναι απαραίτητα άθεος, ούτε καν εναντίον της θρησκείας. Είναι εναντίον του κλήρου – δηλαδή αντίθετος με τους τρόπους και τις πρακτικές της εκκλησίας. Στην ακρότατη περίπτωση και εναντίον της ύπαρξής της. Μπορεί να την θεωρεί περιττή. Δεν χρειάζεται μεσολαβητές ανάμεσα στον εαυτό του και τον Θεό. Δύναται να είναι κανείς πιστός Χριστιανός χωρίς μητροπολίτες, εικόνες, καντήλια και εξαπτέρυγα. Ίσως μάλιστα να είναι πιο σωστός αυτός που ακολουθεί απλώς την Επί του Όρους Ομιλία.

Αλλά και ο αντικομουνιστής δεν είναι απαραίτητα αντίθετος με τις απόψεις του Μαρξ. Απλώς μπορεί να μην συμφωνεί με το μεταγενέστερο κλειστό Δόγμα (π.χ. του Διαλεκτικού και Ιστορικού Υλισμού) ή με το μονολιθικό, ασάλευτο και αυταρχικό κόμμα.

Έβαλα αυτές τις έννοιες μαζί γιατί, όπως αρκετοί γνωρίζουν, είναι συγγενείς. Ήδη στην δεκαετία του σαράντα ο Bertrand Russell, στην «Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας», είχε κάνει μία λεπτομερέστατη παρουσίαση του κομμουνισμού ως θρησκείας: με δόγμα, ιερατείο, μεσσία, αιρετικούς – ως και Δευτέρα Παρουσία.

Για μένα και οι δύο αυτές – υποθετικά αρνητικές – έννοιες μπορεί να είναι θετικές. Να υποδηλώνουν άνθρωπο ελεύθερο, ανοιχτό και αδογμάτιστο. Που είναι ενάντιος στα κλειστά συστήματα.

Φυσικά, όταν προκαλούνται από άλλους χειρότερους δογματισμούς (όπως στον κύριο Μπαλτάκο) είναι απλώς το  σύμπτωμα αντίθετου ιδεολογικού καρκινώματος. Κάποιος που είναι αντικομουνιστής  επειδή είναι φασίστας, απλώς αλλάζει ένα δόγμα με άλλο – αλλά δεν είναι ελεύθερα σκεπτόμενος άνθρωπος. Ενώ για μένα αυτά τα δύο «αντί-»,μπορεί να είναι βήματα απελευθέρωσης.

Όσο πλησιάζει το Πάσχα και σκέπτομαι πως πάλι θα ξοδέψουμε χρήματα για να φέρουμε το (δήθεν) Άγιο Φως και να το υποδεχθούμε με τιμές αρχηγού κράτους, γίνομαι εμμανής αντικληρικός. Και υποθέτω πως το ίδιο θα γινόταν και ο Ιησούς, που από ότι ξέρουμε, δεν πίστευε σε ειδωλολατρικά σύμβολα – και μάλλον θα μοίραζε τα χρήματα στους φτωχούς”.