Ο ανένδοτος των ανεξάρτητων θεσμών

Ένα από τα κλισέ των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ τις πρώτες ημέρες ανάληψης της κυβέρνησης το 2015, έλεγε πως «έχουμε πλέον την κυβέρνηση, όχι όμως και την εξουσία», υπονοώντας την ύπαρξη αυτού που ονομάζουμε βαθύ κράτος και το οποίο λειτουργεί αυτονομημένα από την κεντρική εξουσία.

Στην πορεία φάνηκε πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αντιμετώπισε την ανυπακοή διοικητικών παραγόντων υπουργείων, δεν τα βρήκε σκούρα με το στρατό και την αστυνομία, ούτε αποτέλεσε συχνό φαινόμενο το «σαμποτάζ» κυβερνητικών αποφάσεων από γαλάζιους και πράσινους συνδικαλιστές. Σε δύσκολες συνθήκες ο κρατικός μηχανισμός προσαρμόστηκε –όσο επιτρέπει η δομή του- και έκανε πράξη αυτό που λέμε «συνέχεια του κράτους».

Με το πολιτικό προσωπικό της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ να αποδεικνύεται κατώτερο των περιστάσεων, τα ηνία της αντιπολίτευσης πέρασαν σε μια σειρά ανώτερων στελεχών ανεξάρτητων αρχών και θεσμικών παραγόντων, που θεώρησαν χρέος τους να δώσουν μια μάχη χαρακωμάτων για την υπεράσπιση των αρχών του αστικού κόσμου αυτού του τόπου. Δεν ήταν λίγα τα δημόσια καλέσματα στα δελτία των 20:00, που περιελάμβαναν αναλύσεις για προσπάθειες εγκαθίδρυσης καθεστώτος Βενεζουέλας ή Βόρειας Κορέας και επομένως οι «ανεξάρτητες αρχές» όφειλαν να αντισταθούν με πρόσχημα την υπεράσπιση της δημοκρατίας.

Στο προσκλητήριο αυτό ανταποκρίθηκαν πολλοί και πολλές. Όχι μόνο τα golden boys άλλων εποχών, που έδιναν μάχη επαγγελματικής και πολιτικής επιβίωσης, αλλά κυρίως όσοι και όσες με απέραντη πίστη στο κυρίαρχο μεταπολιτευτικό status quo, πίστεψαν σε κάτι που έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ. Ότι θα τελείωνε με το παλιό, με ένα σύστημα εγκαθιδρυμένων συμφερόντων που βασίζονταν στις σχέσεις κράτους-πολιτικής-οικονομικών παραγόντων.

Έτσι, τα τελευταία χρόνια έχουμε δει διάφορα τραγελαφικά, που σε ένα «ευνομούμενο κράτος» που λέει και η Νέα Δημοκρατία, θα είχαν προκαλέσει την καρατόμηση διαφόρων στελεχών ανεξάρτητων αρχών. Δεν ξέρω ποια κυβέρνηση –και απορώ πολύ με αυτή- θα είχε διατηρήσει στη θέση του τον διοικητή της τράπεζας της Ελλάδας, όταν ο τελευταίος συστηματικά έθετε εμπόδια στην άσκηση της οικονομικής κυβερνητικής πολιτικής. Ούτε γνωρίζω άλλη περίπτωση, σαν του συντονιστή του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, κ.Λιαργκόβα, τον οποίο ευθέως κατηγορούσε το ΥΠΟΙΚ, ότι χρησιμοποιούσε λάθος στοιχεία στα report του. Για να μην πιάσουμε περιπτώσεις μεσαίων στελεχών της Νέας Δημοκρατίας, που ξέμειναν στις ανεξάρτητες αρχές, όπως ο κ.Παπαουλάκης στην ΕΕΤΤ και παράλληλα με τα «ανεξάρτητα» καθήκοντά τους εκτελούσαν και χρέη κομματικών συμβούλων, με σαφείς παρεμβάσεις όμως στο δημόσιο βίο. «Καταρρίπτει το μύθο των 4 τηλεοπτικών αδειών η ΕΕΤΤ» ήταν ο τίτλος στον ΣΚΑΙ πριν μερικούς μήνες, φιλοξενώντας δηλώσεις του αντιπροέδρου της αρχής κ.Παπαουλάκη.

Κεντρικό πυλώνα αυτής της στρατηγικής αποτέλεσε ο έλεγχος της δικαιοσύνης, που στην πράξη θα μπορούσε να μπλοκάρει πολλές ανεπιθύμητες αποφάσεις αυτής της κυβέρνησης, όπως είδαμε στην περίπτωση των τηλεοπτικών αδειών. Σε μια χώρα που οι δικαστές είναι γενικά στο απυρόβλητο και η κριτική στο έργο τους θεωρείται χτύπημα στη δημοκρατία, αρκούσε η υπόσχεση για διατήρηση των ειδικών τους προνομίων, προκειμένου να μπουν στον ανένδοτο. Σκεφτείτε την αντίδραση της Νέας Δημοκρατίας, αν έβγαζε ανακοίνωση η ΑΔΕΔΥ, που θα αρνούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι να καταθέσουν πόθεν έσχες;

Ας μην αφήσουμε το θέμα που προέκυψε με την επίθεση στον Κοντονή, να λήξει έτσι εύκολα. Γιατί δεν πρόκειται για μια συντεχνιακή υπερβολή των δικαστών, που βρίσκει ευήκοα ώτα, όπως συνήθως συμβαίνει στην αντιπολίτευση. Είναι μια ιστορία διαπλοκής σε εξέλιξη που εντάσσεται σε ένα γενικότερο σχέδιο, με κίνδυνο να συμβεί αυτό που από το 2009 φώναζε ο Άδωνις Γεωργιάδης. «Στην Ελλάδα κυβερνά το ΣτΕ και όχι η κυβέρνηση», έλεγε ο αντιπρόεδρος της ΝΔ και πρότεινε «αν δεν καταλαβαίνουν με το καλό, να καταλάβουν μ’ έναν άλλο τρόπο. Δεν ξέρω ποιος θα είναι. Ποιον θα βρει η Πολιτεία. Αλλά δεν μπορούν να μας καταστρέψουν. Να πεινάσουν τα παιδιά μας τώρα γιατί θέλει το ΣτΕ να συγκυβερνήσει;».

Αυτά όμως δεν μπορούν να γίνουν. Γιατί θα είναι ωμή παρέμβαση στους ανεξάρτητους θεσμούς!

*Ο Λευτέρης Αρβανίτης είναι δημοσιογράφος και υπεύθυνος του γραφείου της 24MEDIA στη Θεσσαλονίκη