Ο ‘Τζιμάκος’ έφυγε και δεν κάνει πλάκα

Ο Τζιμης Πανούσης της μουσικής, του ραδιοφώνου, του κινηματογράφου, του θεάτρου αλλά κυρίως της σάτιρας. Κι αν η δεύτερη τον χαρακτήρισε οριστικά, η πρώτη ήταν η μεγάλη του αγάπη.

Το τραγούδι με το ιδιαίτερο ύφος του, με τις Φροϋδικές αναφορές την κοινωνική κριτική, τις βωμολοχίες εξαιτίας των οποίων τραβήχτηκε πολλές φορές στα δικαστήρια. Μέχρι το τέλος της ζωής του σήμερα 13 Ιανουαρίου του 2018 , κάθε του εμφάνιση ήταν γεγονός και πυροδοτούσε αντιδράσεις σπάζοντας τους κανόνες του political correct με την περσόνα που είχε ενδυθεί. Είτε στη σκηνή, είτε στο τραγούδι είτε στο ραδιόφωνο και τη θεατρική σκηνή είτε στα τηλεοπτικά παράθυρα όλοι τον υπολόγιζαν σαν μια ωρολογιακή βόμβα.

Ο ‘Τζιμάκος’ της τέχνης και της σάτιρας

Ο Τζιμάκος μπήκε στον καλλιτεχνικό χώρο το 1973 , βρήκε από αγγελία δουλειά σε περιοδεύοντα θίασο. Στη συνέχεια εγκατέλειψε το θίασο για να δουλέψει ως υπάλληλος στην Εθνική Τράπεζα από την οποία παραιτήθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η συνέχεια είναι γνωστή. Μουσικές Ταξιαρχίες με τον Τζίμη Πανούση (φωνή, στίχοι, μουσική) και τους Σπύρο Πάζιο (κιθάρα, synthesizer, έγχορδα), Γιάννη Δρόλαπα (ηλεκτρική κιθάρα), Βαγγέλη Βέκιο (τύμπανα) και Δημήτρη Δασκαλοθανάση (μπάσο). Στη συνέχεια προστέθηκε και ο Van Svarnas (σαξόφωνο). Η πρώτη τους εμφάνιση σε κοινό έγινε το 1980 στο “Skylab” στην Πλάκα, ενώ η πρώτη τους δισκογραφική δουλειά είναι ο δίσκος Μουσικές Ταξιαρχίες που κυκλοφόρησε από την MINOS-EMI το 1982. Νωρίτερα (το 1980) είχε κυκλοφορήσει μία ανεξάρτητη παραγωγή σε κασέτα, το “Disco Tsoutsouni”.

Ακολούθησαν οι δίσκοι Αν η Γιαγιά μου είχε Ρουλεμαν (1984) και Hard Core (ζωντανή ηχογράφηση, 1985). Το 1983 οι Μουσικές Ταξιαρχίες καμουφλάρονται κάτω από το όνομα Alamana’s Bridge (= Γέφυρα της Αλαμάνας) και συμμετέχουν στο δίσκο-συλλογή ελληνικού ροκ Made in Greece Vol.1, παρά τις αντιρρήσεις της τότε δισκογραφικής τους εταιρείας. Από τον επόμενο δίσκο “Κάγκελα Παντού” (1986) ο Πανούσης αποφασίζει να συνεχίσει μόνος του.

Από την πορεία του δεν μπορεί κανείς να εξαιρέσει το ραδιόφωνο την τηλεόραση και τον κινηματογράφο αλλά και τα έξι βιβλία του Πανούση, κυρίως βασισμένα στις ραδιοφωνικές του εκπομπές.

Έχει μια δεκαπεντάχρονη ιστορία σαν ραδιοφωνικός παραγωγός στους ραδιοσταθμούς Top FM, Κανάλι 15, Ωχ FM, Flash 9.65, 88 μισό Θεσσαλονίκης, ΣΚΑΪ 100.3FM, City FM 99.5. Η τηλεοπτική εκπομπή του Κορίτσια ο Τζίμης που επρόκειτο να μεταδοθεί από την τότε ΕΤ2 το 1995 τελικά «κόπηκε», ωστόσο στιγμιότυπά της έχουν κατά καιρούς παρουσιάσει κατά τη διάρκεια τηλεοπτικών συνεντεύξεών του. Έχει εμφανιστεί έκτακτα σε τηλεοπτικές σειρές όπως οι Δέκα Μικροί Μήτσοι του Λάκη Λαζόπουλου. Στον κινηματογράφο, έχει πρωταγωνιστήσει στην ταινία Ο δράκουλας των Εξαρχείων (1981) του Νίκου Ζερβού μαζί με τις υπόλοιπες Μουσικές Ταξιαρχίες και έχει εμφανιστεί ως γκεστ σταρ στις ταινίες Ηνίοχος (1995) του Αλέξη Δαμιανού, Προστάτης Οικογένειας (1997) του Νίκου Περάκη και Safe Sex (1999) των Μ. Ρέππα – Θ. Παπαθανασίου.

Ο Τζιμάκος και οι δικαστικές διαμάχες

Ο Πανούσης αγαπήθηκε κι έκανε κι εχθρούς με πιο γνωστή τη διαμάχη με τον Γιώργο Νταλάρα ο οποίος κατάφερε μετά από ασφαλιστικά μέτρα που κέρδισε να μην ξανά αναφέρει ο Πανούσης το όνομα του. Εκείνος δεν πτοήθηκε και τον μετονόμασε σε «ακατανόμαστο». Το 1980,  πήγε για πρώτη φορά στα δικαστήρια με μία κατηγορία από το Πλημμελειοδικείο Καρδίτσας για περιύβριση αρχής. Ακολούθησαν αρκετές δίκες με κύρια κατηγορία την αθυροστομία του αλλά και τον καυστικό του στίχο . Κατά την περίοδο πριν την κατάργηση της λογοκρισίας (περίπου το 1984) από τους δίσκους των Μουσικών Ταξιαρχιών λογοκρίνονταν λέξεις που “προσέβαλαν τη δημόσια αιδώ”. Με το δίσκο Δουλειές του Κεφαλιού κατηγορήθηκε για περιύβριση εθνικού συμβόλου αφού στο εξώφυλλο του δίσκου εικονιζόταν να ανοίγει τρύπες σε ελληνικές σημαίες. Για αυτές τις κατηγορίες αθωώθηκε. . Μπαινόβγαινε συχνά στα δικαστήρια εξαιτίας δηλώσεων αλλά και στίχων του. Ένα εξώφυλλο στο περιοδικό Κλικ το 1999 πού έδειχνε τον Τζίμη ντυμένο αρχιεπίσκοπο να δαγκώνει ένα μήλο κρατώντας την κιθάρα του ήταν η αιτία για την κατηγορία αυτού και των εκδοτών του περιοδικού για καθύβριση θρησκεύματος. Οι κατηγορούμενοι κρίθηκαν ομόφωνα αθώοι από το ακροατήριο. Στις αρχές του 2005 ο Πανούσης καταδικάστηκε, ερήμην, από το πρωτοδικείο Πάτρας για εξύβριση αστυνομικού επειδή κατά τη διάρκεια παράστασής του στην πόλη έκανε τηλεφωνική φάρσα σε συνταξιούχο αστυνομικό. Ο Πανούσης έχει κατηγορηθεί από το ΚΙΣ για εκφράσεις αντισημιτικών απόψεων , συνήθως σχετικά με τις θέσεις του περί την σύρραξη Ισραήλ – Παλαιστίνης. Κατά τη διάρκεια τις εκπομπής του Δούρειος Ήχος στο σταθμό City 99,5 το 2009, δήλωσε κατά τ’ άλλα «Εβραίοι – Γουρούνια – Δολοφόνοι κακή σας μέρα, κακό ψόφο να ‘χετε.

Του ασκήθηκε επίσης κριτική για το υψηλό κόστος στα μαγαζιά που έπαιζε όμως οι αίθουσες αυτές δεν άδειασαν ποτέ ως το τέλος της ζωής του. Ο Τζίμης Πανούσης, που για τους φίλους του θα είναι πάντα ο Τζιμάκος και θα λείψει πολύ η αιρετική ματιά του που έκανε μια διαφορετική ανάγνωση μιας ολόκληρης εποχής.