Παιδιά μεταναστών στο NEWS 247: Απαράδεκτο να ζεις σε μια χώρα 20 χρόνια και να μην σου δίνουν την ιθαγένεια

Επιμέλεια: Σοφία Κατσαρέλη, Μαρίνα Χατζηδημητρίου

Ζουν με τις οικογένειές τους, τα τελευταία 20 χρόνια στην Ελλάδα, όμως το ελληνικό κράτος κάνει πως δεν τους βλέπει, αφού κανείς τους δεν έχει αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια.

Κι όμως, η ζωή τους δεν διαφέρει στην καθημερινότητα, τις αγωνίες και τα ενδιαφέροντα από τη ζωή καθενός από εμάς. Πήγαν σχολείο στην Ελλάδα, σπούδασαν, έχουν φίλους, κοινωνική ζωή κι ονειρεύονται κι ελπίζουν για το καλύτερο.

Η Σέλμα Μάρκο και η Gertjana Dyle είναι δύο νέες γυναίκες, παιδιά μεταναστών, που μιλούν με αφορμή τη Παγκόσμια Ημέρα κατά του ρατσισμού στο NEWS 247 για τη ζωή στη χώρα μας, την αντιμετώπιση της Πολιτείας και τον ρατσισμό που υπέστησαν, κυρίως τα πρώτα χρόνια της διαμονής τους.

Σέλμα Μάρκο, 29 ετών: “Αναγνωρίστε τα δικαιώματα μας σαν Έλληνες Πολίτες Έτσι όπως πληρώ τις υποχρεώσεις μου, έτσι θα έπρεπε να μου αναγνωριστούν και τα δικαιώματα μου”

Η Σέλμα Μάρκο ήρθε στη χώρα μας το 1994 όταν ήταν εννέα ετών.

“Παρόλο που είμαστε 20 χρόνια στην Ελλάδα, κανείς στην οικογένειά μου δεν έχει ελληνική ιθαγένεια”, μας λέει η 29χρονη, η οποία ήρθε από την Αλβανία με τους γονείς της και τις τρεις αδερφές της.

“Το να ζει κάποιος σε μια χώρα για 20 ολόκληρα χρόνια, να έχει έρθει από το δημοτικό και να έχει αποφοιτήσει σε αυτή τη χώρα και να μην έχει πάρει ακόμα την Ιθαγένεια, το λιγότερο που θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω είναι ότι είναι πραγματικά απαράδεκτο”, τονίζει.

“Ταλαιπωρούμαστε με τα χαρτιά μας και τους νόμους που συνεχώς αλλάζουν ( όπου δεν μας ενημερώνει κανείς και είναι και τρομερά αγενής στις αρμόδιες υπηρεσίες όταν θέτεις ερωτήσεις πάνω σε αυτές τις αλλαγές) ενώ σε άλλες χώρες στην Ε.Ε παίρνουν Ιθαγένεια σε 5 χρόνια”, προσθέτει, ενώ σημειώνει ότι “η εθνικότητα μας δεν αλλάζει αλλά η υπηκοότητα από την στιγμή που ζούμε στην Ελλάδα θα έπρεπε να μας χορηγείται”.

Η 29χρονη που μένει στον Κολωνό, είναι απόφοιτη του University of Indianapolis, Athens Campus, του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οικονομικών, και αυτή την στιγμή εργάζεται σε μια εταιρεία ταχυμεταφορών στο Οικονομικό – Λογιστικό τμήμα.

“Στον ελεύθερο χρόνο μου συνήθως διαβάζω, πηγαίνω σινεμά, βγαίνω με φίλους, και φυσικά μέρος της καθημερινότητας μου είναι και η γυμναστική”.

Ερωτηθείσα για την συμπεριφορά των Ελλήνων απέναντί της, μας λέει πως τις περισσότερες φορές τουλάχιστον είναι πολύ ευγενικοί .

“Από την άλλη, οι γονείς μου έχουν αντιμετωπίσει σε τρομερό βαθμό τον ρατσισμό μόνο και μόνο επειδή δεν μιλάνε άψογα Ελληνικά, τους ήταν πιο δύσκολο να προσαρμοστούνε στην αρχή, και φυσικά επειδή είναι διαφορετικοί και οι άνθρωποι έχουμε την τάση να φοβόμαστε και να μας τρομάζει οτιδήποτε ξένο σε εμάς και την κουλτούρα μας”, αναφέρει και προσθέτει πως “δύσκολα σεβόμαστε την διαφορετικότητα του άλλου”.

Παράλληλα, αναφέρει πως αν και δεν έχει αντιμετωπίσει σε μεγάλο βαθμό τον ρατσισμό ως τώρα, δε ξέρει κατά πόσο θα μπορέσει να έχει ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης στον τομέα της, και πόσο μάλλον σε αυτές τις εποχές που διανύουμε.

“Στο παρελθόν είχα μεγάλο πρόβλημα με τα χαρτιά μου γιατί μου τα είχαν ακυρώσει, παρόλο που ζούσα ήδη 15 χρόνια στην Ελλάδα. Έπρεπε να περιμένω να βγει ένας συγκεκριμένος νόμος και να τα καταθέσω από το Υπουργείο Εσωτερικών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην μπορώ να εργαστώ για 2 χρόνια, ενώ είχα αποφοιτήσει και μου είχε γίνει πρόταση για δουλειά δεν μπορούσα να ξεκινήσω γιατί δεν είχα την άδεια παραμονής”, μας λέει, ενώ συνεχίζει: “Φυσικά αυτό με πήγε πολύ πίσω και οικονομικά αλλά και επαγγελματικά. Επίσης χωρίς την άδεια διαμονής μου (δηλαδή με την βεβαίωση) δεν μπορώ να ταξιδέψω πουθενά στο εξωτερικό εκτός της χώρας μου. Και οι άδειες παραμονής πολλές φορές αργούν πάρα πολύ να εκδοθούν”.

Η Σέλμα αυτό που θα ήθελε να ζητήσει από την Πολιτεία είναι “να αναγνωρίσουν τα δικαιώματα μας σαν Έλληνες Πολίτες, είμαι μόνιμη κάτοικος της Ελλάδας και έτσι όπως πληρώ τις υποχρεώσεις μου για να μένω σε αυτή την χώρα έτσι θα έπρεπε να μου αναγνωριστούν και τα δικαιώματα μου”. 

“Δεν ζητάμε κάτι παράλογο και εξωπραγματικό. Όσο για τους Έλληνες που είναι καχύποπτοι με τους μετανάστες και γενικότερα τους ξένους, θα ήθελα να πω ότι καταλαβαίνω ότι η παγκοσμιοποίηση, η οικονομική κρίση, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα οδηγούν σε φόβο και ανασφάλεια για το μέλλον και πάντα η φτώχεια και η ανέχεια ενισχύει την βίαιη συμπεριφορά και τον ρατσισμό. 

Παρόλα αυτά θα ήθελα να τονίσω ότι δεν ευθύνονται οι μετανάστες για όλη αυτή την κατάσταση και είναι άδικο να μεταφέρετε όλη αυτήν την ανησυχία και τον θυμό σας σε όλους εμάς”, προσθέτει, και καταλήγει με ένα απόφθεγμα του Μαντέλα που της αρέσει πολύ: ” Κανείς δεν γεννιέται μισώντας κάποιον για το χρώμα του δέρματος, την καταγωγή ή την θρησκεία του. Οι άνθρωποι μαθαίνουν να μισούν και αν μπορούν να διδαχτούν το μίσος, μπορούν να διδαχτούν και την αγάπη, γιατί η αγάπη έρχεται πιο φυσικά στην ανθρώπινη καρδιά, παρά το αντίθετο”.

Gertjana Dyle, 26 ετών: “Όλοι οι άνθρωποι έχουμε την ίδια πατρίδα, τη γη”

Η Gertjana Dyle γεννήθηκε στην Αλβανία και ήρθε με τους γονείς της στην Ελλάδα, σε ηλικία 6 ετών. Από τότε έχουν περάσει 20 χρόνια. Η οικογένειά της αποτελείται από τέσσερα μέλη, τα οποία όλα ζουν στην Ελλάδα, στην περιοχή της Ηλιούπολης. Η Gertjana τελείωσε το σχολείο και σπούδασε γραφιστική ηλεκτρονικών μέσων, αλλά είναι άνεργη.

Όπως λέει στο NEWS 247, η ζωή της στη χώρα μας δεν αντιμετωπίζει προβλήματα, αφού και αρκετούς φίλους έχει και ενδιαφέροντα, για να γεμίζει τον ελεύθερό της χρόνο.

“Έχω αρκετούς φίλους.Στον ελεύθερο μου χρόνο ασχολούμαι με το θέατρο,παρακολουθώ διάφορες εκδηλώσεις με καλλιτεχνικά δρώμενα,σινεμά,γυμναστήριο,ανάγνωση βιβλίων και μουσική”, δηλώνει.

Τη συμπεριφορά των Ελλήνων απέναντι στην ίδια και την οικογένειά της, τη χαρακτηρίζει “φυσιολογική”. “Δεν έχω διακρίνει ανάρμοστη συμπεριφορά, εκτός από σπάνιες εκδηλώσεις ρατσισμού προς εμάς. Μεγάλο ρατσισμό είχαμε αντιμετωπίσει όταν πρωτοήρθαμε στην Ελλάδα. Έχω υπάρξει αρκετές φορές αποδέκτης ρατσιστικής συμπεριφοράς, κυρίως στα πρώτα χρόνια διαμονής στην Ελλάδα”.

Τόσο οι γονείς της όσο και η ίδια έχουν αλβανική ιθαγένεια. Αυτό όμως, δεν τους προκαλεί, όπως ξεκαθαρίζει, κανένα πρόβλημα στην καθημερινότητά τους και στα δικαιώματα που μπορούν να απολαμβάνουν, ζώντας στη χώρα μας.

Απαντώντας στην ερώτηση, “τι θα ήθελε να πει στην Πολιτεία και ποιο μήνυμα θα ήθελε να στείλει, σε όσους είναι καχύποπτοι απέναντι στους μετανάστες”, τονίζει:

“Όλοι είμαστε άνθρωποι με προτερήματα και ελαττώματα ανεξάρτητα απ’ την εθνικότητα και όλοι οι άνθρωποι έχουμε μια πατρίδα,τη γη”.

Τ ι ισχύει με την κτήση της ελληνικής Ιθαγένειας

Ιθαγένεια – υπηκοότητα – εθνικότητα

Στην ελληνική νομική γλώσσα, δεν γίνεται διάκριση μεταξύ των όρων “ιθαγένεια” και “υπηκοότητα”, οι οποίοι έχουν στη χώρα μας ταυτόσημο περιεχόμενο, δηλώνοντας τον δημοσίου δικαίου νομικό δεσμό, που συνδέει το άτομο με την πολιτεία, στον λαό της οποίας ανήκει. Γι’ αυτόν άλλωστε τον λόγο, όσοι έχουν την ιθαγένεια ενός κράτους, ονομάζονται ημεδαποί του κράτους αυτού, ενώ όσοι έχουν διαφορετική ή καμία ιθαγένεια, ονομάζονται αλλοδαποί. Οι δύο έννοιες γίνονται παράλληλα.

Η εθνικότητα είναι ουσιαστικά ιδιότητα και αποτελεί μη νομικό δεσμό ενός ατόμου με ένα έθνος. Γι’ αυτόν τον λόγο, όσοι ανήκουν στο ίδιο έθνος ονομάζονται ομογενείς (ή ομοεθνείς) ενώ οι υπόλοιποι αλλογενείς (ή αλλοεθνείς). Ένας αλλογενής είναι δυνατόν να είναι Έλληνας πολίτης, δηλαδή ημεδαπός, εφόσον έχει αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια και το αντίστροφο.

Σημειώνεται δε, πως μία εκ των αρχών που διέπει το δίκαιο της ελληνικής ιθαγένειας και η οποία απορρέει από το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο, είναι η αρχή της διπλής ή πολλαπλής ιθαγένειας, σύμφωνα με την οποία ένα άτομο μπορεί να έχει περισσότερες από μία ιθαγένειες.

Με ποιους τρόπους μπορεί να αποκτήσει κάποιος την ελληνική ιθαγένεια:

• Λόγω γέννησης από Έλληνα γονέα
• Λόγω γέννησης σε ελληνικό έδαφος:

– Εφόσον ένας από τους γονείς του έχει γεννηθεί στην Ελλάδα και κατοικεί μόνιμα στη χώρα από τη γέννησή του.

– Εφόσον δεν αποκτά αλλοδαπή ιθαγένεια με τη γέννησή του ούτε μπορεί να αποκτήσει τέτοια με σχετική δήλωση των γονέων του.

• Λόγω αναγνώρισης από Έλληνα πατέρα
• Με πολιτογράφηση Αλλογενών Αλλοδαπών:

– Yπηκόων τρίτων χωρών που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς επί μακρόν διαμένοντος

– Υπηκόων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ)

– Υπηκόων τρίτων χωρών που είναι μέλη οικογένειας Ελλήνων ή πολιτών της Ε.Ε. ή είναι γονείς ανήλικου Έλληνα πολίτη

– Αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων ή υπαχθέντων σε καθεστώς επικουρικής προστασίας ή προστασίας για ανθρωπιστικούς λόγους

– Προσώπων που έχουν χαρακτηριστεί ανιθαγενείς από ημεδαπή αρχή

– Αλλοδαπού που είναι κάτοχος οποιουδήποτε τύπου οριστικού τίτλου διαμονής

• Με πολιτογράφηση Ομογενών Αλλοδαπών:

– Μη κατόχων Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενών (Ε.Δ.Τ.Ο.) προερχόμενων από μη κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης

– Μη κατόχων Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενών (Ε.Δ.Τ.Ο.), προερχόμενων από κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης

– Κατόχων Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενών (Ε.Δ.Τ.Ο.)

• Με Δήλωση:

– Από τέκνο που γεννήθηκε πριν από την 8-5-1984 από μητέρα Ελληνίδα κατά το χρόνο του τοκετού ή της τέλεσης του γάμου

– Από τέκνο που γεννήθηκε από Έλληνα πατέρα πριν από την ισχύ του Ν.1250/1982

* Διαβάστε αναλυτικά τις Σύγχρονες Διατάξεις για την Ελληνική Ιθαγένεια και την πολιτική συμμετοχή ομογενών και νομίμως διαμενόντων μεταναστών

Στατιστικά στοιχεία

Όλο και μεγαλύτερος αριθμός ατόμων που διαμένουν στη χώρα ζητά να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια με πολιτογράφηση, κυρίως λόγω του ότι πολλοί έχουν εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα.

Κατά τη διάρκεια των ετών 2011 – 2013, συνολικά 65.853 άνθρωποι απέκτησαν την ελληνική ιθαγένεια. Δείτε πόσοι απέκτησαν την ιθαγένεια ανά κατηγορία, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών: