Οι επισκέψεις του Πάπα Φραγκίσκου στην Ελλάδα που έμειναν ανεξίτηλες

Στα 12 χρόνια της θητείας του ο Πάπας Φραγκίσκος πραγματοποίησε δύο επισκέψεις στην Ελλάδα με υψηλό συμβολισμό.

Ο Ποντίφικας, που έφυγε από την ζωή σήμερα, είχε επισκεφτεί τη χώρα μας εν μέσω της μεγάλης προσφυγικής κρίσης του 2016 ενώ επέστρεψε το 2021, σε δύο επισκέψεις καθοριστικές για τις σχέσεις μεταξύ Καθολικής και Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Στην πραγματικότητα, δεν επρόκειτο για απλές διπλωματικές κινήσεις, αλλά σημεία αναφοράς στον παγκόσμιο διάλογο για το προσφυγικό ζήτημα, τη διαθρησκευτική συνεργασία και την ανάγκη για μια Εκκλησία πιο κοντά στις μειονότητες.

Λέσβος 2016

Στις 16 Απριλίου 2016, ο Πάπας Φραγκίσκος έφτασε στη Λέσβο, συνοδευόμενος από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο. Στόχος του ήταν να επισκεφθεί το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας, εν μέσω της πιο σφοδρής φάσης της προσφυγικής κρίσης.

Μιλώντας μπροστά σε εκατοντάδες πρόσφυγες ο Πάπας έστειλε ένα μήνυμα παγκόσμιας αλληλεγγύης και χριστιανικής αγάπης, ενώ καταδίκασε με δριμύτητα την αδιαφορία της διεθνούς κοινότητας.

O Ποντίφικας είχε συνομιλίες με οικογένειες και μικρά παιδιά, ακούγοντας τις ιστορίες τους με συγκίνηση.

Μια από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές ήταν όταν προσφυγόπουλα του χάρισαν ζωγραφιές που απεικόνιζαν βυθισμένες βάρκες, νεκρούς ανθρώπους και τον ήλιο της ελπίδας. Ο Πάπας έδειξε τις ζωγραφιές στον Τύπο λέγοντας:

«Αυτά τα παιδιά έχουν χάσει τους γονείς τους στη θάλασσα. Μου ζήτησαν να πω στον κόσμο την αλήθεια».

Οι τρεις θρησκευτικοί ηγέτες προσευχήθηκαν και πέταξαν στεφάνια στη θάλασσα, τιμώντας τους χιλιάδες πρόσφυγες που χάθηκαν προσπαθώντας να διασχίσουν το Αιγαίο.

Η συμβολική του κίνηση να πάρει μαζί του στη Ρώμη τρεις οικογένειες μουσουλμάνων προσφύγων, έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο.

Με φόντο το δράμα των προσφύγων και τις ιστορικές εντάσεις μεταξύ Ορθοδοξίας και Καθολικισμού, ο Ποντίφικας επέλεξε να γεφυρώσει, να παρηγορήσει και να αφυπνίσει.

Μίλησε για «συγγνώμη» από την Καθολική Εκκλησία, τόνισε τον πλούτο της διαφορετικότητας και ζήτησε από όλους, εντός και εκτός Εκκλησίας, να επιστρέψουν στην ουσία της χριστιανικής αγάπης.

Πάπας Φραγκίσκος: Αθήνα & Λέσβος το 2021

Πέντε χρόνια αργότερα, ο Πάπας Φραγκίσκος επέστρεψε στην Ελλάδα, πραγματοποιώντας επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα ενώ ταξίδεψε για δεύτερη φορά στη Λέσβο, μεταξύ 4 και 6 Δεκεμβρίου 2021.

Κατά την παραμονή του συναντήθηκε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πρωθυπουργό και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, επιβεβαιώνοντας τις καλές σχέσεις με την Ορθόδοξη Εκκλησία και το ελληνικό κράτος.

Παράλληλα, επισκέφθηκε ξανά προσφυγικές δομές στη Λέσβο, εκφράζοντας εκ νέου τη βαθιά του θλίψη για την «αδιαφορία» που δείχνει η Ευρώπη.

Η επιστροφή των θραυσμάτων του Παρθενώνα

Το 2022 επέστρεψαν από το Βατικανό στην Ελλάδα τρία θραύσματα από τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Η κίνηση αυτή χαρακτηρίστηκε ως “δωρεά” του Πάπα Φραγκίσκου προς τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος, ως ένδειξη καλής θέλησης και ενότητας των Εκκλησιών.

Η τελετή παράδοσης πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης τον Μάρτιο του 2023. Θεωρήθηκε ένα σημαντικό βήμα για τον αγώνα της Ελλάδας υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο, καθώς ενισχύθηκε το διεθνές ηθικό και πολιτιστικό έρεισμα.

Η πράξη χαρακτηρίστηκε ως “γεφύρωμα” μεταξύ πολιτισμού και πίστης, αλλά και ως μήνυμα συμφιλίωσης και δικαιοσύνης. Το Βατικανό απέδειξε ότι η επιστροφή πολιτιστικής κληρονομιάς μπορεί να γίνει χωρίς νομικές διαμάχες, μέσω διαλόγου και σεβασμού.