Πεσμένος Πικάσο: Ας δούμε και πώς πιάνουμε σωστά ένα έργο τέχνης

Ό,τι συνέβη στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, την Τρίτη 29/6 κατά την παρουσίαση των έργων του Πάμπλο Πικάσο και του Πιτ Μοντριάν, που βρέθηκαν εννέα χρόνια μετά την κλοπή τους από την Εθνική Πινακοθήκη ήταν λάθος. “Το ότι έπεσε ο πίνακας του Πικάσο στο πάτωμα, ήταν το μικρότερο κακό” εξηγεί στο NEWS 24/7 άνθρωπος που ασχολείται επί δεκαετίες με συντήρηση και αποκατάσταση έργων τέχνης -και βεβαιώνει πως με όσα ακολουθούν είναι σύμφωνη η πλειοψηφία των ανθρώπων που ασχολούνται με την τέχνη.

Οι χρήστες του Twitter ομολογουμένως πέρασαν πολύ ωραία και πρόσφεραν στιγμές άπειρου γέλιου, με όσα memes και σχόλια εμπνεύστηκαν Υπάρχουν όμως, πράγματα που έγιναν εκείνη την Τρίτη τα οποία ήταν ανεξήγητα, για όσους με τη ζωγραφική.

Tα γάντια που βλέπετε στη φωτογραφία, είναι ειδικά για όσους έχουν ως δουλειά να πιάνουν και να παρουσιάζουν αντικείμενα αξίας (από έργα τέχνης έως τσάντες) και δεν θέλουν να αφήσουν πάνω τον ιδρώτα τους, το DNA τους ή χνούδια. “Προστατεύουν τα αντικείμενα από τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει η θερμοκρασία του δέρματος, ο ιδρώτας, η σκόνη ή τα χνούδια. Όταν κάποιος ακουμπάει με γυμνά χέρια τον μουσαμά, ο ιδρώτας μπορεί να κάνει ζημιά -να λεκιάσει ή να οξυδώσει τον καμβά. Επιπροσθέτως, όσοι δουλεύουν ως οι παρουσιαστές αντικειμένων τέχνης -και δη στις δημοπρασίες- δεν πιάνουν από όπου θέλουν τα αντικείμενα. Μόνο από τις γωνίες -ιδανικά εκείνες της κορνίζας.

Όταν έχουμε έναν πίνακα ζωγραφικής που δημιουργήθηκε σήμερα, ο μουσαμάς πάνω στον οποίον έχουν αποτυπωθεί είναι ‘ζωντανός’. Δηλαδή, αναπνέει και δέχεται ερεθίσματα από την ατμόσφαιρα. Δηλαδή, είναι επιρρεπής στη σκόνη, τη θερμοκρασία κλπ. Στους πίνακες που είναι πολλών ετών (ο συγκεκριμένος είναι άνω των 80) και εκτός τεράστιας χρηματικής αξίας έχουν και τεράστια ιστορική και καλλιτεχνική αξία, ο μουσαμάς είναι πολύ πιο ευαίσθητος. Οφείλουμε έτσι, να είμαστε εκατό φορές πιο προσεχτικοί, για να μην τον ‘τραυματίσουμε‘” και αλλοιωθεί το έργο.

Χαρακτηριστικά ανέφερε το παράδειγμα της Μόνα Λίζα, στο Λούβρο “που εκτίθεται σε ειδική προθήκη, ώστε να ελέγχεται η ατμοσφαιρική θερμοκρασία, η υγρασία και η υπεριώδης ακτινοβολία, προκειμένου να μην υποστεί φθορές το έργο. Υπάρχουν ειδικά τζάμια που χρησιμοποιούνται, με φίλτρα UV.

Ό,τι έχουν πει έως τώρα πως έγινε με τον πίνακα του Πικάσο, κάνει το πέσιμο στο πάτωμα το μικρότερο κακό. Προκαλεί εντύπωση πως ήταν τυλιγμένος σε νάιλον και θαμμένος στη γη για χρόνια, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν αλλοιώθηκε -κατ’ αρχάς από την υγρασία. Όποιος μπαίνει στη διαδικασία να κλέψει ένα ανεκτίμητο έργο τέχνης, σίγουρα δεν του συμπεριφέρεται έτσι. Γνωρίζει πως η ατμόσφαιρα μπορεί να το καταστρέψει. Αρκεί μια μικρή πετρούλα.

“Είναι σαν να κλέβεις μια Ferrari, για να την οδηγήσεις σε λακούβες και να σκαρφαλώνεις σε πεζοδρόμια. Να μη σε νοιάζει αν την ‘τρώει’ ο ήλιος ή πού θα την παρκάρεις, προκειμένου να μην τη βρεις με ‘λακούβες’. Ο Πικάσο είναι η Ferrari των ζωγράφων”.

Επίσης, κανένας που ξέρει να διαλέγει έναν πίνακα, σαν και αυτόν, μεταξύ πολλών πολύτιμων έργων τέχνης, δεν σκουπίζει το ματωμένο χέρι του σε σκίτσο που επίσης έχει κλέψει -και επίσης είναι πολύτιμο”.

Ο ειδικός εξήγησε ότι ακόμα και ο τρόπος που ήταν αρχικά ακουμπισμένος ο πίνακας -πριν την πτώση- ήταν λάθος. “Χρειαζόταν η τοποθέτηση του σε ειδική βιτρίνα, ώστε να προστατευτεί από την ατμόσφαιρα, αλλά και από τα φλας -που επίσης κάνουν ζημιά. Δεν είναι τυχαίο ότι σε μεγάλα μουσεία απαγορεύεται να φωτογραφήσουμε τα έργα τέχνης”.

Στα πλάνα με την παρουσίαση και μετά την πτώση “όπως γυρίζει ανάποδα τον πίνακα ο άνθρωπος που τον σήκωσε από το πάτωμα, δεν υπάρχει η αφιέρωση του καλλιτέχνη. Επίσης, το τελάρο φαινόταν καινούργιο. Ο πίνακας αυτός είναι κοντά 80 χρόνων, άρα το τελάρο είναι παλαιωμένο”.

Αν άλλαξε; “Κατ’ αρχάς, αφότου βρέθηκε ο πίνακας, θα έπρεπε να τον αναλάβει συντηρητής. Αν υποθέσουμε ότι πήγε, δύσκολα θα έβαζαν νέο τελάρο. Η συντήρηση σημαίνει αποκατάσταση. Όχι αντικατάσταση. Για να καταλάβετε, χρησιμοποιούν τα ίδια καρφιά που χρησιμοποίησε ο καλλιτέχνης, για να καρφώσει την κορνίζα. Μπορεί αυτό που είδαμε να ήταν αντίγραφο και το γνήσιο να είναι κάπου σωστά αποθηκευμένο”. Αν είναι ο αυθεντικός “τότε ο ιδρώτας και το DNA του άνδρα που τον σήκωσε από το πάτωμα, έμεινε για πάντα επάνω στο έργο -και προκάλεσε τη φθορά που ήταν να προκαλέσει”. Σε κάθε περίπτωση “όσοι μετείχαν στην παρουσίαση που έγινε, δεν σεβάστηκαν την τέχνη”.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις