Ποινικός κώδικας: Αυστηρότερες ποινές για ενδοοικογενειακή βία

Η αντιμετώπιση της οικογενειακής βίας αλλά και η αυστηροποίηση των ποινών -ιδίως κακουργηματικού χαρακτήρα– είναι δύο ακόμη ζητήματα που προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείο Δικαιοσύνης με το οποίο τροποποιείται ο Ποινικός Κώδικας και ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας.

Σύμφωνα με τον Γ. Φλωρίδη, ορίζεται το «απόλυτο ακαταδίωκτο ακόμα και στις αστικές αξιώσεις στους επαγγελματίες που λαμβάνουν γνώση τέτοιων περιστατικών που έρχονται σε επαφή και διατάζουν να τα αναφέρουν για να μην γίνουν θύματα αντεκδίκησης. Όσοι από τη φύση της δουλειάς τους έρχονται σε επαφή με τέτοια περιστατικά θα έχουν την απόλυτη προστασία του νόμου».

Στο Σχέδιο νόμου γίνεται ρητή αναφορά και στην ψυχολογική βία, καθώς -σύμφωνα με τον Γ. Φλωρίδη- «αν ο δράστης της ενδοοικογενειακής ψυχολογικής βίας είναι γονέας μπορεί να οδηγήσει και σε αφαίρεση γονικής μέριμνας». Ενώ αν η βία τελείται ενώπιον ανηλίκου, ο τελευταίος «θεωρείται έμμεσο θύμα και για την προστασία της ψυχολογίας του, θεωρείται διακεκριμένη περίπτωση και τιμωρείται βαρύτερα».

Ειδικότερα, στο νομοσχέδιο υπάρχει πρόβλεψη για την προστασία του θεσμού της οικογένειας, της ανηλικότητας και των θυμάτων, κυρίως γυναικών. Ανάμεσα σε άλλα, προβλέπονται:

• η δημιουργία κατάλληλου υποστηρικτικού περιβάλλοντος για τα θύματα με την ενίσχυση των δημοσίων και ιδιωτικών δομών που τους παρέχουν οικονομική και ψυχολογική στήριξη
• η συμπερίληψη στο προστατευτικό πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας, κάθε μορφής βίας ή απειλής σε βάρος προσώπου που δέχεται τις υπηρεσίες φορέα παροχής κοινωνικής μέριμνας στον οποίο ο δράστης εργάζεται.
• η θέσπιση ειδικής υποχρέωσης καταγγελίας για τους επαγγελματίες που αντιλαμβάνονται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Οι επαγγελματίες που θα αναφέρουν τέτοια περιστατικά (δάσκαλοι, καθηγητές, γιατροί, νοσηλευτές, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι κλπ), θα προστατεύονται απόλυτα από τις σε βάρος τους κακόβουλες μηνύσεις, αναφορές και πειθαρχικές διώξεις.
• ο εμπλουτισμός των υφιστάμενων δικονομικών μέσων καταναγκασμού που χρησιμοποιούν οι δικαστικές και εισαγγελικές αρχές για την προστασία του θύματος και την πρόληψη υποτροπής του δράστη.

Αυτεπάγγελτη δίωξη για κακουργήματα

Στο κείμενο που τίθεται σε δημόσια διαβούλευση «αποκαθίσταται το ποινικό δόγμα στο ποινικό δίκαιο ότι όλα τα κακουργήματα διώκονται αυτεπαγγέλτως». Επίσης, κατά τον υπουργό Δικαιοσύνης «αποκαθιστούμε στο πριν το 2019 πλαίσιο την πρόσκαιρη κάθειρξη, δηλαδή στα 20 χρόνια από τα 15 έτη. Επαναφέρουμε τη βασική διάταξη ότι ένα αδίκημα σε απόπειρα μπορεί να τιμωρείται ως τετελεσμένο κατ εκτίμηση του δικαστηρίου».

Όλα τα κακουργήματα, όπως και αυτά που έχουν οικονομικό αντικείμενο (απάτη, υπεξαίρεση, τοκογλυφία, απιστία), θα διώκονται αυτεπάγγελτα.

Η μέγιστη ποινή της πρόσκαιρης κάθειρξης αυξάνεται από τα 15 στα 20 έτη για όλα τα κακουργήματα.

Ειδικά για τα αδικήματα επιδείνωσης της κλιματικής κρίσης αυστηροποιείται η ποινική κύρωση για την εξ αμελείας πρόκληση δασικής πυρκαγιάς (από πλαίσιο ποινής 1-5 σε πλαίσιο 3-5 έτη), προβλέπονται υψηλές χρηματικές ποινές μέχρι του ποσού των 200.000 ευρώ για όλες τις περιπτώσεις εμπρησμού δάσους, ενώ προστίθεται η υποχρέωση τους δικαστηρίου να επιβάλλει την άμεση εκτέλεση της ποινής σε σωφρονιστικό κατάστημα χωρίς δυνατότητα μετατροπής ή αναστολής, αλλά και η επιβολή δήμευσης περιουσιακών στοιχείων του καταδικασθέντος, ανάλογη με την προκληθείσα βλάβη, για εμπρησμό δάσους. Νομοθετείται το αξιόποινο των προπαρασκευαστικών πράξεων εμπρησμού δάσους (κατοχή εμπρηστικών υλών ή άλλων αντικειμένων που καταδεικνύουν  προετοιμασία για διάπραξη δασικού εμπρησμού). Παράλληλα, τα κακουργήματα εμπρησμού δάσους, όπως και όλα τα κοινώς επικίνδυνα, αλλά και τα εγκλήματα κατά των συγκοινωνιών θα εισάγονται άμεσα προς εκδίκαση μετά την ανάκριση, χωρίς την τήρηση της ενδιάμεσης διαδικασίας των δικαστικών συμβουλίων.