Συγκίνηση για την απώλεια του Γιάννη Μπουτάρη – Το ανεξίτηλο αποτύπωμά του

Σε όλη του τη ζωή ο Γιάννης Μπουτάρης έκανε θόρυβο, έβγαινε μπροστά και υπερασπιζόταν με πάθος, με την -σκληρή πολλές φορές- γλώσσα της καθημερινότητας τις απόψεις του. Συγκρούστηκε με πολλούς, κέρδισε περισσότερους.

Κι όσο θορυβώδης ήταν η ζωή του, τόσο ήσυχα έφυγε από τη ζωή το βράδυ του Σαββάτου, σε ηλικία 82 ετών, σε ιδιωτικό θεραπευτήριο της Θεσσαλονίκης, όπου νοσηλευόταν το τελευταίο διάστημα με σοβαρά προβλήματα υγείας.

Όπως γράφει η voria.gr, η αυλαία της πολυτάραχης ζωής για τον Γιάννη Μπουτάρη έκλεισε και η Θεσσαλονίκη έχασε μια ισχυρή παρουσία της δημόσιας εικόνας της. 

«Οραματιστής, χαρισματικός, πρωτοπόρος, αντισυμβατικός, ο Γιάννης Μπουτάρης είναι η ιστορία, αλλά και η πηγή έμπνευσης της αναγέννησης του ελληνικού κρασιού. Και όχι μόνο. Μια ανεξάντλητη δύναμη της φύσης που απαντούσε στο μικρό της όνομα. Ο κυρ-Γιάννης θα βρίσκεται για πάντα στην καρδιά μας», αναφέρεται στην ανακοίνωση της οικογένειάς του.

Το κρασί ήταν ένα μεγάλο πάθος του. Το αγάπησε, το χόρτασε, το σπούδασε και ασχολήθηκε με αυτό επαγγελματικά χτίζοντας μια μεγάλη επιχείρηση, στις αρχές του 1970 όταν απέκτησε έναν ιδιόκτητο αμπελώνα στο Γιαννακοχώρι Ημαθίας όπου φύτεψε αμιγή ποικιλία ξινόμαυρου, εφαρμόζοντας πρωτοποριακές, για την περιοχή, τεχνικές.

Πνεύμα ανήσυχο και άνθρωπος της προσφοράς, ο Γιάννης Μπουτάρης ήταν πάντα ενεργό μέλος σε κοινωνικούς και πολιτιστικούς φορείς και το 1992 ίδρυσε την «Ένωση Πολιτών Θεσσαλονίκης», ενώ το 2002 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος με τον συνδυασμό «Θεσσαλονίκη Τώρα» του υποψηφίου του ΚΚΕ, Αγάπιου Σαχίνη.

Το 2006 ήταν ανεξάρτητος υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης ως επικεφαλής της παράταξης «Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη» και κατετάγη τρίτος, ενώ το 2010 ως επικεφαλής του συνδυασμού «Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη», κέρδισε τις δημοτικές εκλογές και έγινε δήμαρχος Θεσσαλονίκης.

Μάλιστα, είχε ανακηρυχθεί δια ψηφοφορίας ως «δήμαρχος του μήνα» σε παγκόσμιο επίπεδο, για τον Οκτώβριο του 2012, από τον ιστότοπο citymayors.com, ενώ για την περιβαλλοντική του δράση, το περιοδικό TIME τον αναγνώρισε ως «Ευρωπαίο Ήρωα» το 2003.

«Ερχόμουν στο δημαρχείο και τα Σαββατοκύριακα. Περνούσα εδώ και περνάω ακόμα σχεδόν 12 ώρες την ημέρα. Είχα διακόψει οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα. Ήθελα να πάω στο κτήμα και δεν πήγαινα. Μόνο αν έσκαγα και ήθελα να πάρω μια αναπνοή», είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στη Voria, με αφορμή την κάθοδό του στις τελευταίες εκλογές, όπου και εκλέχθηκε δημοτικός σύμβουλος με την παράταξη του Σπύρου Πέγκα, «Θεσσαλονίκη για Όλους».

Ήταν δήμαρχος Θεσσαλονίκης ως το 2019 και σε αυτές τις θητείες του έδωσε αέρα εξωστρέφειας στην πόλη, ενώ μέχρι τέλους καμάρωνε και θεωρούσε ως πιο ευχάριστη στιγμή της θητείας του τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος για το Μουσείο Ολοκαυτώματος. 

«Τα θέματα της καθημερινότητας είναι πράγματα που γίνονται και θα γίνουν (σ.σ. δέχτηκε έντονη κριτική για το ζήτημα της καθαριότητας και το κυκλοφοριακό). Το Μουσείο Ολοκαυτώματος δεν είναι πρώτη προτεραιότητα των πολιτών, αλλά μακροχρόνια για την πόλη είναι πολύ σημαντικό», είχε πει, όταν… έκανε ταμείο με τον εαυτό του.

«Το κέρδος είναι πως οι επαφές που είχα με διάφορους ανθρώπους ανέδειξαν τη Θεσσαλονίκη. Άρχισαν να μιλάνε και να υπάρχουν δημοσιεύματα σε όλο τον κόσμο για την πόλη και τον δήθεν αντισυμβατικό δήμαρχο της. Εμείς αναδείξαμε το παρελθόν της, καθώς έχουμε πολλά μνημεία ρωμαϊκά, τούρκικα και εξαφανισμένα εβραϊκά. Κανένας δεν έδινε σημασία στην ιστορία της Θεσσαλονίκης. Η Ροτόντα είναι αντίγραφο του Πανθέου της Ρώμης και είναι μοναδική. Αναδείχθηκε η ιστορία και το πακέτο όλο με τον Κεμάλ. Αναδείξαμε την ιστορία των Εβραίων, που ήταν κρυμμένη κάτω από το χαλί», έλεγε στις συνεντεύξεις του.

Δύο από τις πιο χαρακτηριστικές ατάκες του όταν μάζευε τα πράγματά του από το δημαρχείο ήταν: «Το έζησα, το χόρτασα… Αντίο!» και «Η ιστορία θα κρίνει εάν ήμουν καλός δήμαρχος για τη Θεσσαλονίκη». 

Η πόλη θα θυμάται τη μαχητικότητά του σε θέματα όπως τα αρχαία του μετρό στη Βενιζέλου ή τη σχέση αγάπης-μίσους που είχε με τον εφησυχάζοντα μητροπολίτη Άνθιμο. «Είμαι θρήσκος…ο Άνθιμος είναι κήρυκας μίσους», δήλωσε σε συνέντευξή του στη Web TV της Voria.gr.
Συγκρούστηκαν αρκετά και αργότερα τα βρήκαν, «είχαμε μια εξαιρετική συνεργασία σε θέματα φιλανθρωπίας, γεύματα, ρούχα, βρήκαμε ένα καλό κοινό βηματισμό».

Το gay pride, η Συμφωνία των Πρεσπών και η απεξάρτηση

Όπως γράφει η voria.gr, βγήκε μπροστά και στήριξε το gay pride, κόντρα σε μεγάλη μερίδα θρησκόληπτων που τον επέκριναν και γι΄αυτό. Με το ίδιο σθένος στήριξε και τη Συμφωνία των Πρεσπών «που την πιστεύω απόλυτα. Οπωσδήποτε η συμφωνία έχει πολλά κουσούρια, αλλά βλέπω πολλά θετικά. Μ’ αυτά ερέθισα πολύ κόσμο».

Ο Γιάννης Μπουτάρης ήταν αυστηρός πρώτα με τον εαυτό του. Και μιλούσε ανοιχτά για τα πάθη και τα λάθη της ζωής του, όπως τον αγώνα που έδωσε τη δεκαετία του 1980 για να απεξαρτηθεί από το αλκοόλ.

«Δεν κατάφερα ποτέ να μεθύσω με κρασί, το σεβάστηκα και με σεβάστηκε. Για το ουίσκι δεν θα πω το ίδιο, οι δυο μας βγάλαμε τα μάτια μας. Κάθε βράδυ, πριν πάω να κατακτήσω τον κόσμο, άρχιζα μαζί του ένα παιχνίδι καθαρά ερωτικό. Φλέρταρα με το σχήμα του ποτηριού και περίμενα να ακούσω τον ήχο του πάγου καθώς έπεφτε μέσα. Αισθανόμουν βασιλιάς παρά το τσάκισμα από τη δουλειά. Κάποτε ήρθε η στιγμή να κάνω ταμείο και στον λογαριασμό είχα μπει χοντρά μέσα. Δεν θα ρεφάριζα με τη ζωή μου», είχε δηλώσει για το θέμα.

Μπήκε σε πρόγραμμα απεξάρτησης και όπως είπε «ανακάλυψα ποιος πραγματικά είμαι, γνώρισα πτυχές του ψυχισμού μου που με βασάνιζαν, κρυμμένες μέσα μου. Σιγά σιγά κατάφερα να συμφιλιωθώ μαζί τους. Δεν έγινα άλλος άνθρωπος, απλώς έγινα αρκετά σοφός ώστε να παραδεχθώ πως δεν ορίζω τα πάντα».

Η ζωή του Γιάννη Μπουτάρη

Ο Γιάννης Μπουτάρης γεννήθηκε στις 13 Ιουνίου 1942 στη Θεσσαλονίκη. Πτυχιούχος Χημικός του ΑΠΘ, διπλωματούχος Οινολόγος και συνεχιστής της πλούσιας οικογενειακής παράδοσης στα κρασιά, μέσω της εταιρείας «Ι. Μπουτάρης & Υιός», την οποία ίδρυσε ο παππούς του το 1879.

Από την εταιρεία «Μπουτάρη» αποχώρησε το 1996 και ίδρυσε την εταιρεία «Κυρ-Γιάννη» -με τα ομώνυμα κρασιά και τα οινοποιεία σε ιδιόκτητους αμπελώνες, στο Γιαννακοχώρι Νάουσας και στο Αμύνταιο-, την οποία σήμερα διευθύνουν οι δύο του γιοι.

Διετέλεσε πρόεδρος και μέλος διοικήσεων πλήθους φορέων, επαγγελματικών, περιβαλλοντικών και πολιτιστικών. Ενδεικτικά: Διεθνής Ακαδημία Οίνου, Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου, Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου & Οίνου, Οργανισμός Τουρισμού Θεσσαλονίκης, Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, WWF Ελλάς.

Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Κέντρου Υποστήριξης Εξαρτημένων «Όασις», καθώς και ιδρυτής του «Αρκτούρου», οργανισμού για την προστασία της καφετιάς αρκούδας και της άγριας ζωής. Τιμήθηκε με πολλές διεθνείς και εθνικές διακρίσεις.

Και δεν σταμάτησε να δουλεύει, να προσφέρει, να τσακώνεται και να συμβουλεύει ως το τέλος. Για τον Γιάννη Μπουτάρη η ζωή ήταν ένας διακρής αγώνας, μια πάλη με όλους και με όλα, με τα απλά και τα δύσκολα, με τα σίγουρα και τα απρόβλεπτα.

«Όσο ήμουν δήμαρχος, λοιπόν, ξυπνούσα το πρωί και ήξερα τι θα κάνω το επόμενο εξάμηνο. Όταν τελείωσε η θητεία μου, δεν είχα τι να κάνω όλη μέρα. Είναι λίγο τραγικό αυτό. Δεν ήθελα να γίνω σαν μερικούς συνομήλικούς μου που περιφέρουν την ανία τους στα καφενεία κι αλλού. Θέλει και προσωπική προετοιμασία η επόμενη μέρα της ζωής σου όταν σταματάς να δουλεύεις», έλεγε.

Η μεγαλύτερη ωστόσο τιμή για εκείνον ήταν οι εγκάρδιοι χαιρετισμοί όσων τον συναντούσαν στον δρόμο και του έσφιγγαν το χέρι. Γιατί ήταν απλός και καταδεχτικός και μπορούσε να συζητήσει με οποιονδήποτε για οτιδήποτε. Να θυμώσει, να συγχιστεί, να κατσαδιάσει και να χτυπήσει φιλικά στον ώμο τον συνομιλητή του πριν αποχωρήσει… Έτσι ήταν σε όλη του τη ζωή, την οποία… την έζησε, τη χόρτασε…

Τα συλλυπητήρια του πολιτικού κόσμου

Στο έργο και την προσωπικότητα του πρώην δημάρχου αναφέρονται με δηλώσεις τους οι εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου, κάνοντας λόγο για έναν αντισυμβατικό και τολμηρό πολιτικό.

«Πολυσχιδής, ανήσυχος, αντισυμβατικός. Επιχειρηματικά ιδιοφυής, τολμηρός, ακαταπόνητος. Πολιτικά ενεργός, προοδευτικός, βαθύτατα δημοκρατικός». Με τα λόγια αυτά αποχαιρετά τον πρώην δήμαρχο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

«Ήταν ένας άνθρωπος σε αδιάκοπη συνομιλία με τον εαυτό του, ικανός να τον αξιολογεί αντικειμενικά ή και σκληρά μερικές φορές, χωρίς να φοβάται να έρθει αντιμέτωπος με τα λάθη, τις αδυναμίες, τις ελλείψεις, τις φοβίες του, χωρίς να εθελοτυφλεί, χωρίς να αυταπατάται» αναφέρει μεταξύ άλλων στην ανάρτησή της η κυρία Σακελλαροπούλου.

«Ένας τέτοιος Δήμαρχος ήταν αναπόφευκτο να αμφισβητηθεί, αλλά και να εμπνεύσει. Τον αποχαιρετώ με βαθιά συγκίνηση και θλίψη ως έναν ακάματο ενεργό πολίτη, έναν θαρραλέο άνθρωπο, έναν πολύ αγαπητό φίλο» καταλήγει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

«Η Θεσσαλονίκη, η Βόρεια Ελλάδα και ολόκληρη η χώρα αποχαιρετούν μία ξεχωριστή προσωπικότητα», τονίζει από την πλευρά του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Ο Γιάννης Μπουτάρης δεν υπήρξε μόνο οραματιστής δήμαρχος της αγαπημένης του πόλης. Ούτε μόνο εμβληματικός επιχειρηματίας και πρωτοπόρος της οικολογίας ως ιδρυτής του «Αρκτούρου». Πάνω από όλα ήταν ένας άξιος πολίτης. Και ένας «ευπατρίδης της καθημερινότητας».

Ένας ζεστός άνθρωπος, που ήξερε να αντιμετωπίζει και να ξεπερνά με γενναιότητα τα προβλήματα. Και, ταυτόχρονα, να λατρεύει την τέχνη, ανοιχτός σαν αιώνιος έφηβος σε όλα τα νεανικά ρεύματα. Η παρουσία του ταυτίστηκε, έτσι, τόσο με την ευγενική συμπεριφορά, όσο και με τη ριζοσπαστική σκέψη.

Είμαι περήφανος που με τιμούσε με τη φιλία του, καθώς το πνεύμα του έμεινε πάντα μακριά από τη φυλακή των δογμάτων και των συμπλεγμάτων. Αυτό είχα διαπιστώσει και στην τελευταία μας, δυστυχώς, συνάντηση, λίγο πριν από τις τελευταίες εκλογές, όταν με φιλοξένησε στο ξακουστό οινοποιείο του.

Κρατώ από τότε τη γαλήνη στο χαμόγελό του. Τη σπίθα στα μάτια του. Και την ηρεμία στα λόγια του. Έτσι θα τον θυμούνται όσοι τον ήξεραν. Αλλά και όσοι δεν έτυχε να τον γνωρίσουν από κοντά, σίγουρα κάπως έτσι θα τον διατηρήσουν στη μνήμη τους. Γιατί, πράγματι, ο κυρ-Γιάννης είχε μία ξεχωριστή ακτινοβολία που θα διαρκεί…

Τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του» καταλήγει στο μήνυμά του ο πρωθυπουργός.

«Ο Γιάννης Μπουτάρης, πολυσχιδής, αντισυμβατικός και δημιουργικός, έδωσε όλες του τις δυνάμεις για μια Θεσσαλονίκη προοδευτική, ανοιχτή, ζωντανή και εξωστρεφή» αναφέρει στο συλλυπητήριο μήνυμά του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης.

«Η απώλειά του είναι μεγάλη για την πόλη που αγάπησε, για την οινική παραγωγή της πατρίδας μας και για τους ανθρώπους της που τον αγάπησαν και τον αποκαλούσαν έτσι απλά “κυρ-Γιάννη”. Ο Γιάννης Μπουτάρης τίμησε και δικαίωσε την εμπιστοσύνη των δημοτών της Θεσσαλονίκης, της κοινωνίας των πολιτών, του ΠΑΣΟΚ και όσων στήριξαν την υποψηφιότητά του, που επέφερε τομή στην ιστορία και την ταυτότητα της πόλης. Εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του» καταλήγει ο κύριος Ανδρουλάκης.

«Με μεγάλη θλίψη αποχαιρετώ τον Γιάννη Μπουτάρη, έναν σπουδαίο άνθρωπο και αγαπημένο φίλο, που με τη δύναμη, την αφοσίωση και το πάθος του άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στη Θεσσαλονίκη, που τόσο αγαπούσε» αναφέρει ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας.

«Ο κυρ Γιάννης πέρα από καινοτόμος και τολμηρός επιχειρηματίας και Δήμαρχος, ήταν άνθρωπος με ανοιχτή καρδιά και φιλότιμο που μας άγγιξε με τον χαρακτήρα και την αυθεντικότητά του» σημειώνει ο κ. Τζιτζικώστας.

«Ο Γιάννης Μπουτάρης, ο άνθρωπος που άφησε όσο ελάχιστοι το αποτύπωμά του στη Θεσσαλονίκη, δεν είναι πλέον κοντά μας. Υπήρξε ο τολμηρός οραματιστής που αγωνίστηκε με όλες του τις δυνάμεις να φέρει και πάλι την πόλη σε επαφή με το πλούσιο πολυπολιτισμικό, πολύχρωμο και κοσμοπολίτικο παρελθόν της, τόλμησε υπερβάσεις και ανατροπές, συγκρούστηκε με καθεστηκυίες νοοτροπίες και συμφέροντα, προώθησε την εξωστρέφεια, έδωσε στην πόλη ελπίδα και αυτοπεποίθηση» αναφέρει σε ανάρτησή του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης.

Ο κ. Αγγελούδης χαρακτηρίζει τον Γιάννη Μπουτάρη «φίλο, αντισυμβατικό και αιρετικό, έναν ελεύθερο άνθρωπο, δεν υπάκουε στους συμβατικούς κανόνες: Έζησε όπως ήθελε, πολλές ζωές σε μία. Τον αποχαιρετώ με αισθήματα θλίψης και οδύνης και τον ευχαριστώ γιατί μας έδειξε το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε για να κερδίσουμε τη Θεσσαλονίκη που μας αξίζει και δικαιούμαστε. “Από τη ζωή μέχρι το θάνατο ένα τσιγάρο δρόμος” έλεγε η Μελίνα Μερκούρη. Και το τσιγάρο αυτό το απόλαυσε ο Γιάννης μέχρι τη τελευταία ρουφηξιά. Καλό ταξίδι…».