Σπάνιο αρχαίο φέρετρο στο Δέλτα Φαλήρου

Ένα μοναδικό και σπάνιο εύρημα, ένα αρχαίο φέρετρο από ατόφιο ξύλο που εντοπίστηκε σε εξαιρετική διατήρηση κατά τις ανασκαφές στο Δέλτα Φαλήρου στην περιοχή κατασκευής του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», υπόσχεται να αποκαλύψει σταδιακά τα πολύτιμα μυστικά του.

Σύμφωνα με την εφημερίδα “Τα Νέα”, τον Σεπτέμβριο του 2013, κατά τη διάρκεια των ερευνών στο αρχαϊκό νεκροταφείο, η αρχαιολογική σκαπάνη «σκόνταψε» σε ένα φέρετρο που βρίσκεται σε εξαιρετική διατήρηση, γεγονός πολύ σπάνιο, καθώς πρόκειται για υλικό που καταστρέφεται γρήγορα όταν λείπουν οι κατάλληλες συνθήκες.

Αυτές οι συνθήκες (έντονη υγρασία και απουσία οξυγόνου) υπήρχαν στο σημείο εντοπισμού του, καθώς το όριο του σκάμματος γειτνίαζε με την κοίτη χειμάρρου, ενώ η παρουσία αργίλου υπήρξε καταλυτική ως προς τη διατήρησή του. Η εύρεσή του θεωρήθηκε από τους αρχαιολόγους ως μοναδική τύχη, καθώς το αρχαϊκό νεκροταφείο δεν έχει παντού την ίδια υγρασία.

Τα παραπάνω ειπώθηκαν σε πρόσφατη συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, που συμφώνησε ομόφωνα ως προς την πρώτη φάση συντήρησης του ξύλινου φέρετρου, το οποίο βρίσκεται εγκιβωτισμένο μαζί με το χώμα του, υπό ειδικές συνθήκες, στις εργοταξιακές εγκαταστάσεις της ΚΣΤ΄Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

Σύμφωνα με την τεχνική έκθεση που πήρε το «πράσινο φως» από τα μέλη του ΚΑΣ, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η σταδιακή αποκάλυψη του φέρετρου με μηχανικά μέσα και νερό, η ολοκληρωτική αφαίρεση του ιζήματος, η τοποθέτησή του σε ξύλινο νάρθηκα και στη συνέχεια σε δεξαμενή προσωρινής αποθήκευσης.

Το φέρετρο, διαστάσεων 1,61 μ. μήκους, 0,77 εκ. πλάτους και πάχους από 3 ως 9 εκ., που βρέθηκε σχεδόν ανέπαφο δεν αποτελείται από διαφορετικά ξύλα, όπως είθισται, αλλά είναι μονόξυλο (δηλαδή προέρχεται από τον κορμό ενός δέντρου), που σώζει όλα τα στοιχεία του ξύλου, το δέρμα του, ακόμα και τους αυξητικούς δακτυλίους του.

Το σπάνιο αυτό εύρημα χρονολογείται στην αρχαϊκή εποχή (610-490/480 π.Χ.), όπως υποδηλώνουν τόσο η περιοχή εντοπισμού του, όσο και τα υπόλοιπα στοιχεία: Ένα αρχαϊκό όστρακο αγγείου, που βρέθηκε δίπλα στο κεφάλι του νεκρού άνδρα νεαρής ηλικίας, αλλά και το επίπεδο της επίχωσης που ανακαλύφθηκε και ανήκει στην ίδια περίοδο. Αν και δεν έχει ερευνηθεί ακόμα, σύμφωνα με μια πρώτη εκτίμηση το φέρετρο ήταν δεύτερη χρήση του ξύλου, ενώ η πρώτη ήταν ίσως βάρκα.