Τι αλλάζει στον Ποινικό Κώδικα – Υποχρεωτική έκτιση ποινών σε πλημμελήματα

Στην επίλυση δύο βασικών ζητημάτων, της πραγματικής έκτισης των επιβαλλόμενων ποινών αλλά και της επιτάχυνσης της Δικαιοσύνης, στοχεύει το υπουργείο Δικαιοσύνης με το νομοσχέδιό του, με το οποίο τροποποιείται και πάλι ο Ποινικός Κώδικας κι ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας.

Όπως και προηγούμενες ηγεσίες, έτσι και η παρούσα, στοχεύει – όπως αναφέρθηκε σε σχετική Συνέντευξη Τύπου – στην έκτιση των ποινών ως μέτρο για την μικρομεσαία εγκληματικότητα. Συγκεκριμένα, έγινε λόγος για ποινικό έλλειμα στη μη εκτέλεση των ποινών, διότι «ειδικά για τα μικρομεσαία αδικήματα, οι προβλεπόμενες ποινές μέχρι τριών ετών, κατά κανόνα δεν εκτίονται». Στόχος δε, είναι η μερική ή ολική έκτιση της ποινής για τα πλημμελήματα και να αποτελεί εξαίρεση η αναστολή αυτών.

«Προσπαθούμε να οργανώσουμε την επιτάχυνση στην απονομή της ποινικής Δικαιοσύνης και να θέσουμε όσο γίνεται, μέσα από μια μακρά διαδικασία, ένα τέλος στο αίσθημα ατιμωρησίας που υπάρχει διάχυτο στη ελληνική κοινωνία. Πρόκειται για μια καίρια παρέμβαση που θα οδηγήσει στην καλύτερη αντιμετώπιση της λεγόμενης μικρομεσαίας και βαριάς εγκληματικότητας» ανέφερε σχετικά ο υπουργός Δικαιοσύνης Γ. Φλωρίδης.

Επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης

Αναφορικά με το δυσεπίλυτο πρόβλημα της επιτάχυνσης της Δικαιοσύνης που έχει απασχολήσει διαχρονικά όλες τις ηγεσίες των τελευταίων δεκαετιών, γίνεται λόγος σε σειρά πιθανών μέτρων όπως η παραπομπή απευθείας στο ακροατήριο του ποινικού δικαστηρίου από τον εισαγγελέα, σε αρκετές περιπτώσεις χωρίς ν’ απαιτείται βούλευμα. Όπως διευκρίνισε ο υπουργός, προβλέπονται απευθείας κλήσεις για περισσότερα αδικήματα: «Διευρύνουμε το πεδίο, διατηρούμε τη διαδικασία για αδικήματα με οικονομικό περιεχόμενο και για βαριά αδικήματα. Τα βουλεύματα περιορίζονται σε εκείνες τις υποθέσεις που απαιτείται σοβαρότερη αξιολόγηση».

Παράλληλα, προβλέπεται η αύξηση των μονομελών συνθέσεων των δικαστηρίων αντί τριμελών, η αξιοποίηση του θεσμού της ποινικής διαπραγμάτευσης και πριν την άσκηση δίωξης και η δυνατότητα και στον εισαγγελέα να κοινοποιήσει πρόταση ποινικής μεταχείρισης προς τον διωκόμενο, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ποινική διαπραγμάτευση.

Προβλέπονται ανάμεσα σε άλλα:

• Η απεμπλοκή των ποινικών υποθέσεων από άσκοπες δικονομικές ενέργειες με σκοπό την επιτάχυνση των διαδικασιών  επεξεργασίας  και εκδίκασης υποθέσεων και απονομής της ποινικής δικαιοσύνης. Η αρχειοθέτηση προδήλως αβάσιμων μηνύσεων θα γίνεται με συνοπτική αιτιολογία.
• Ο αριθμός των αναβολών στις ποινικές δίκες από κάθε αιτία περιορίζεται σε μία ανεξαρτήτως αριθμού διαδίκων. «Δεν υπάρχει σχετική ρητή ρύθμιση, τα δικαστήρια θα διαπλάσουν το ζήτημα. Αφήνουμε στην άκρη τις γενικές έννοιες της νομολογίας και θέτουμε ένα πλαίσιο, χωρίς να απορρίπτουμε τους λόγους ανωτέρας βίας» επεσήμανε ο υφυπουργός Ιωάννης Μπούγας.
• Η πρόβλεψη κυρώσεων για την προστασία της ποινικής δικαιοσύνης από εκείνους που, με καταχρηστική και παρελκυστική άσκηση των δικαιωμάτων τους, παρακωλύουν την ταχύτητα απονομής της. Αύξηση του ποσού των επιβλητέων εξόδων προς εκείνους που εκ δόλου υποβάλλουν αναληθείς ή ανακριβείς μηνύσεις. Πρόβλεψη παραβόλου 100 ευρώ για τα αμιγώς κατ’ έγκληση αδικήματα με ειδική πρόβλεψη εξαίρεσης από την υποχρέωση για οικονομικά ασθενείς και ειδικές κατηγορίες παθόντων (π.χ θύματα ρατσιστικής βίας)
• Ενισχύεται η αρμοδιότητα του Μονομελούς Εφετείου. Καταργείται το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων του οποίου την αρμοδιότητα (εκδίκαση κατ’ έφεση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων) θα ασκεί Τριμελές Εφετείο

Να σημειωθεί πως στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται και διατάξεις που αφορούν στον περιορισμό της συνεχούς προσφυγής στη δικαιοσύνη ως αποτέλεσμα «δικομανίας», η οποία κατά το Υπουργείο Δικαιοσύνης αποτελεί «διαχρονική παθογένεια η σώρευση χιλιάδων υποθέσεων που είναι προφανώς και προδήλως αβάσιμες». Συγκεκριμένα, προβλέπεται η επιβολή χρηματικής ποινής με όρους εξόδων δικαστικής δαπάνης.