Το διπλό βατερλώ της Κεραμέως με την τηλεκπαίδευση

H αποτυχία του εγχειρήματος της τηλεκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι διπλή και αυτή η διπλή αποτυχία “ακουμπά” την Νίκη Κεραμέως η οποία, ως Υπουργός Παιδείας, πήρε και τις σχετικές αποφάσεις.

Γιατί διπλό βατερλώ; Διότι η διαδικασία απέτυχε σε δύο βασικά, βασικότατα θα έλεγε κανείς, πεδία. Στο μαθησιακό και σ’ αυτό της ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων των χρηστών (που στην προκειμένη περίπτωση ήταν ανήλικα παιδιά).

Κενά που δύσκολα καλύπτονται-Ταξικό χάντικαπ

Τα γνωστικά κενά που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας τα βρίσκουν μπροστά τους οι εκπαιδευτικοί κατά τη διάρκεια της φετινής σεζόν. Κυρίως στα βασικά μαθήματα, Γλώσσα και Μαθηματικά, αλλά και στα υπόλοιπα και κατά κύριο λόγο στις μικρές ηλικίας, ο ρυθμός αλληλουχίας της γνώσης χάθηκε, οι ώρες λιγόστεψαν, τα προβλήματα άρχισαν να γιγαντώνεται.

Στο δημοτικό σχολείο θυμίζουμε ότι η τηλεκπαίδευση γινόταν κατά τις απογευματινές ώρες και δεν κάλυπτε σε καμία περίπτωση το κανονικό ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου. Η διαδικασία άρχιζε στις 2 και στις 5:20 είχε ολοκληρωθεί κάτι που σημαίνει ότι οι εκπαιδευτικοί είχαν στη διάθεσή τους 30λεπτα και όχι 45λεπτα για να καλύψουν την προβλεπόμενη ύλη.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση το πρόβλημα δεν ήταν λιγότερο έντονο. Εστω και αν οι ώρες ήταν ταυτόσημες μ’ αυτές του ανοιχτού σχολείου, δεν αποδείχθηκε ότι το μάθημα μπορεί να φτάσει στο επίπεδο της δια ζώσης διαδικασίας.

Εκτός των άλλων αναδείχθηκε και μία αμιγώς ταξική διάσταση η οποία ποτέ δεν αντιμετωπίστηκε. Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση τα ιδιωτικά σχολεία ακολουθούσαν κανονικά το ωρολόγιο πρόγραμμα (έξι διδακτικές ώρες) και πρόσφερε τηλεκπαίδευση κατά τις πρωινές ώρες. Τα παδιά έτσι δεν ξέφευγαν από τις συνήθειές τους.

Οι διαφορές σε σχέση με το δημόσιο δημοτικό σχολείο ήταν πασιφανείς. Η δημόσια πρωτοβάθμια εκπαίδευση δεν μπόρεσε να ακολουθήσει αυτό το ρυθμό γιατί δεν της δόθηκαν τα σχετικά εχέγγυα. Εκ των πραγμάτων έτσι προέκυψε ένα χάντικαπ ευκαιριών. Τα παιδιά των ιδιωτικών σχολεία είχαν περισσότερες από αυτά των δημοσίων.

Στη δευτεροβάθμια δημιουργήθηκαν τέτοιου είδους χάσματα και μεταξύ μαθητών μόνο των δημόσιων σχολείων. Οι μαθητές που μπορούσαν να παρακολουθήσουν φροντιστηριακά μαθήματα δεν έδιναν μεγάλη σημασία στην τηλεκπαίδευση του σχολείου και επικέντρωναν το ενδιαφέρον τους στο φροντιστήριο.

Τέτοιου είδους πολυτέλεια σε καμία περίπτωση δεν διέθεταν όσοι μαθητές δεν είχαν οικονομική δυνατότητα για φροντιστήριο ή οποιαδήποτε άλλη ενίσχυση. Η τηλεκπαίδευση όμως, με τον τρόπο που δόθηκε, δεν έδινε τις απαραίτητες διεξόδους σ’ όλους.

Προσωπικά Δεδομένα: Το απόλυτο φιάσκο

Σε ο,τι αφορά την τήρηση της νομοθεσίας περί προσωπικών δεδομένων, τα πράγματα είναι απλά. Η απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα κατέδειξε ότι το Υπουργείο κινήθηκε μακριά από τη νομιμότητα.

Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση 50/2021 της ΑΠΔΠΧ αποτελεί δικαίωση τόσο των ΟΙΕΛΕ και ΔΟΕ που προσέφυγαν σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όσο και της Your Data Matters ΑΜΚΕ που υποστήριξε την ΟΙΕΛΕ νομικά και τεχνικά.

Η Αρχή, μετά την ανάλυση των ισχυρισμών όλων των πλευρών και των ίδιων των γεγονότων, προβαίνει στη διαπίστωση 5 κατηγοριών παραβιάσεων. Λέμε κατηγοριών παραβιάσεων και όχι παραβάσεων, καθώς κάθε κατηγορία έχει πολλαπλές παραβάσεις:

1. Ήταν νόμιμη η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων κατά τη διεξαγωγή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης;

Η ΑΠΔΠΧ απαντά όχι, καθώς ολόκληρες κατηγορίες δεδομένων/μεταδεδομένων έτυχαν παράνομης επεξεργασίας. Για κάποια δεδομένα έπρεπε να ζητείται συγκατάθεση από τα φυσικά πρόσωπα (εκπαιδευτικούς, γονείς, μαθητές) ενώ κάποια άλλα δεν έπρεπε να τύχουν καθόλου επεξεργασίας.

2. Ενημέρωσε ορθά και διαφανώς το Υπουργείο για την επεξεργασία των δεδομένων τους τα φυσικά πρόσωπα;

Η ΑΠΔΠΧ απαντά όχι, καθώς όπως αναφέρεται επί λέξει «οι παρεχόμενες πληροφορίες είναι λιγότερες από όσες επιβάλλει ο ΓΚΠΔ, ότι οι πληροφορίες δεν είναι σε κατανοητή και εύκολα προσβάσιμη μορφή και δεν χρησιμοποιείται σαφής και απλή διατύπωση, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη και ότι πρόκειται για πληροφορία που απευθύνεται και σε παιδιά.»

3. Τα μέτρα ασφαλείας και τα μέτρα για την ικανοποίηση των δικαιωμάτων των φυσικών προσώπων που έλαβε το Υπουργείο ήταν επαρκή;

Η ΑΠΔΠΧ απαντά όχι, καθώς το Υπουργείο αποτυγχάνει να προστατέψει επαρκώς τα φυσικά πρόσωπα και τα δεδομένα τους, θέτοντάς τα σε κίνδυνο.

4. Ζήτησε το Υπουργείο τη γνώμη των φυσικών προσώπων όπως προβλέπει ο GDPR;

Η ΑΠΔΠΧ απαντά όχι, καθώς το Υπουργείο δε ζήτησε τη γνώμη των φυσικών προσώπων ποτέ, ούτε στην ώρα τους (πριν την εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης), ούτε ουσιαστικά (με πραγματική διαβούλευση), ούτε καν εκ των υστέρων.

5. Ήταν νόμιμη η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων από τη Cisco;

Η ΑΠΔΠΧ απαντά πολλαπλώς όχι. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά «είναι σαφές ότι η εταιρεία Cisco (εν προκειμένω ο όμιλος και οι εταιρείες του) υπόκειται στο δίκαιο των ΗΠΑ, συνεπώς, κατ’ αρχήν, δεν εξασφαλίζεται επαρκές επίπεδο προστασίας προσωπικών δεδομένων.»

Επομένως, κακώς διαβιβάστηκαν δεδομένα στις ΗΠΑ από τη Cisco χωρίς τις απαραίτητες εγγυήσεις. Επίσης, κακώς η Cisco με την ανοχή του Υπουργείου συνέλεγε πλήθος δεδομένων/μεταδεδομένων από μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς για λόγους άσχετους με την προσφορά της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, για δικούς της εμπορικούς λόγους, είτε αυτά στέλνονταν στις ΗΠΑ είτε όχι.

Για όλα τα παραπάνω, η ΑΠΔΠΧ περνά στο 2ο στάδιο «ποινής» και, μετά την προειδοποίηση που είχε απευθύνει με τη Γνωμοδότηση 4/2020 (7/9/2020), επιπλήττει το Υπουργείο για αυτές τις 5 κατηγορίες παραβάσεων.

Παράλληλα δίνει διορία από 2 ως 4 μήνες για τη διόρθωση όλων των ανωτέρω, μετά την οποία θα υπάρξει επανέλεγχος.

Ο Θόδωρος Μπλίκας είναι Ιδρυτής και Πρόεδρος της Your Data Matters ΑΜΚΕ

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις