Το Success Story του Κ. Χατζηδάκη μπάζει νερά

Κάνοντας τον απολογισμό του κυβερνητικού έργου της τριετίας στην Επιτροπή της Βουλής για την Ισότητα, τη Νεολαία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου την περασμένη Τετάρτη, ο κ. Χατζηδάκης είπε ότι, εκτός από την οικονομική κρίση, η κυβέρνηση της ΝΔ είχε να αντιμετωπίσει έναν ΟΑΕΔ που «λειτουργούσε με παρωχημένο τρόπο» και χωρίς μαζικά προγράμματα για τους ανέργους, ένα αναποτελεσματικό σύστημα κατάρτισης και την εχθρική προς την επιχειρηματικότητα πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης. Ενώ, αυτή βοήθησε 380 χιλιάδες ανέργους να (επαν)ενταχθούν στην αγορά εργασίας και προέβη σε θεσμικό εκσυγχρονισμό του ΟΑΕΔ, των επιδομάτων και της κατάρτισης.

Για πολλοστή φορά, ο κ. Χατζηδάκης αποσιώπησε την ουσιαστική συμβολή των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας και απασχόλησης στο δημόσιο τομέα για την καταπολέμηση της ανεργίας, καθώς και τον επανασχεδιασμό των ενεργητικών πολιτικών και τη μεταρρύθμιση του τέως ΟΑΕΔ την περίοδο 2015-2019, εξακολουθώντας να λοιδορεί ως «παγίδα μακροχρόνιας ανεργίας» τον Οργανισμό που από τη δεκαετία του 1980 υλοποιεί το σύνολο των ενεργητικών προγραμμάτων απασχόλησης των ανέργων και μάλιστα στη χώρα με το λιγότερο γενναιόδωρο σύστημα εισοδηματικής στήριξης των ανέργων στην Ευρώπη.

Αποσιώπησε, επιπλέον, το ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υλοποίησε τάχιστα και μετ’ επαίνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ένα πρόγραμμα συνολικής μεταρρύθμισης του Οργανισμού, τροποποιώντας τον αρχικό σχεδιασμό του 2012 και αποτρέποντας την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών συμβουλευτικής με την πρόσληψη μόνιμων εργασιακών συμβούλων υψηλών προσόντων για την υποβοήθηση των ανέργων στην εύρεση εργασίας και των επιχειρήσεων στην πλήρωση κενών θέσεων.

Αποσιώπησε τέλος τα καινοτόμα προγράμματα που σχεδίασε και υλοποίησε ο ΟΑΕΔ επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Το ανοιχτό πιλοτικό πρόγραμμα της Ελευσίνας για μακροχρόνια ανέργους άνω των 45 ετών, στο οποίο βασίστηκε ο επανασχεδιασμός των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης από το Υπ. Εργασίας το 2018 και το οποίο, κατόπιν θετικής αξιολόγησης από την Παγκόσμια Τράπεζα, σήμερα επεκτείνεται και σε άλλες περιοχές της χώρας με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.

Το πρόγραμμα «δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας», το οποίο επαινέθηκε τον Ιανουάριο του 2019 από τους κοινωνικούς εταίρους και διατηρήθηκε από τη νυν διοίκηση. Το πρόγραμμα νεανικής επιχειρηματικότητας, που προέβλεπε την καθοδήγηση των νέων από τους συμβούλους επιχειρηματικότητας του ΟΑΕΔ και επαγγελματίες coach για την ωρίμανση της επιχειρηματικής τους ιδέας και την εκπόνηση του επιχειρηματικού σχεδίου, με τη χρήση ειδικής ψηφιακής εφαρμογής, πριν την επιδότησή τους (ετοιμάστηκε το 2018-2019, προκηρύχθηκε τον Ιανουάριο του 2020).

Σωστά ο διοικητής της ΔΥΠΑ κ. Πρωτοψάλτης άρχισε να μετρά την απορροφητικότητα των νέων προγραμμάτων του τέως ΟΑΕΔ από τον Μάιο του 2020 προκειμένου να συγκρίνει με την περίοδο της προηγούμενης διοίκησης. Ωστόσο, στα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα και χρησιμοποίησε ο κ. Μητσοτάκης στη Βουλή για να αποδείξει την υπεροχή των επιδόσεων της δικής του κυβέρνησης, παρέλειψε να αθροίσει τους συμμετέχοντες στα προγράμματα απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, στα οποία έδωσαν έμφαση οι κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ και χρησιμοποίησε σε μικρότερη έκταση η ΝΔ.

Προγράμματα που έδωσαν ελπίδα σε (πολύ) μακροχρόνια ανέργους μεγάλης κυρίως ηλικίας με οικογενειακές υποχρεώσεις και πενιχρό εισόδημα, που στελέχωσαν τα hot spots, κράτησαν όρθιο το ΕΣΥ, στήριξαν τον ΕΦΚΑ, ενίσχυσαν την αντιπυρική προστασία με εποχικούς πυροσβέστες, παρείχαν κοινωφελείς υπηρεσίες και κατασκεύασαν έργα στους δήμους, και συνετέλεσαν στην κάμψη του τραγικού ποσοστού ανεργίας που παρέλαβε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ από τη συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, δρώντας συμπληρωματικά με την αργή και ανεπαρκή ανάκαμψη της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, μετά τη δραματική ύφεση της περιόδου 2010-2014.

Προγράμματα απολύτως αναγκαία για την καθαρή αύξηση της απασχόλησης, εφόσον αυτά επιδότησης των νέων θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα βελτιώνουν συγκριτικά τις ευκαιρίες πρόσβασης στην εργασία των ομάδων ανέργων των οποίων επιδοτούν την πρόσληψη, αυξάνοντας μόνο οριακά τις θέσεις εργασίας στην οικονομία συνολικά.

Τα στοιχεία της ΔΥΠΑ δείχνουν τριπλασιασμό της απορροφητικότητας των προγραμμάτων στον ιδιωτικό τομέα το διάστημα Μάιος 2020-Δεκέμβριος 2021 σε σχέση με την τετραετία 2016-2019. Συγχαρητήρια! Με δυο επισημάνσεις.

Πρώτο, κανένα από τα «νέα» προγράμματα επιδότησης της απασχόλησης ή αυτοαπασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα που προκηρύχθηκαν από τον ΟΑΕΔ τη διετία 2020-21 δεν επινοήθηκε επί της νέας διοίκησης, αλλά ήταν είτε χωρικές επεκτάσεις είτε τροποποιήσεις των παλιών προγραμμάτων ως προς δύο κυρίως χαρακτηριστικά που απογείωσαν τη συμμετοχή των επιχειρήσεων.

Αφενός το ποσοστό επιδότησης του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους αυξήθηκε από το 40-50% στο 75-100%, αφετέρου καταργήθηκαν όλες οι δεσμεύσεις διατήρησης των ανέργων από την επιχείρηση επί ένα διάστημα μετά τη λήξη της επιδότησης. Ποια από τις επιχειρήσεις που παρέμειναν ανοιχτές στη διάρκεια της πανδημίας και είχαν ανάγκη να προσλάβουν κάποιο άτομο θα άφηνε ανεκμετάλλευτη την ευκαιρία για δωρεάν εργατικό δυναμικό το οποίο μπορούσε να απολύσει αμέσως μετά τη λήξη της επιδότησης;

Δεύτερο, τα παραπάνω ιστορικά πρωτοφανή ποσοστά επιδότησης, που διατηρούνται και το 2022, δικαιολογούνταν από τις έκτακτες συνθήκες λειτουργίας των επιχειρήσεων στην πανδημία. Όμως, για πόσο καιρό ακόμα θα είναι θεμιτό να συντηρούνται με δημόσιους πόρους και να εθίζονται ιδιωτικές επιχειρήσεις σε τόσο υψηλές επιδοτήσεις για νέες θέσεις εργασίας που ούτως ή άλλως θα δημιουργούσαν, όταν στην υπόλοιπη Ε.Ε. οι επιδοτήσεις του κόστους εργασίας κυμαίνονται υπό κανονικές συνθήκες μεταξύ 20 και 40%;

Όσον αφορά τον ισχυρισμό του κ. Χατζηδάκη για στήριξη 380 χιλιάδων ανέργων στην τριετία, ώστε να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας, τα νούμερα δεν βγαίνουν. Σίγουρα όμως σε αυτόν το αριθμό περιλαμβάνονται τα μη εργαζόμενα άτομα – όχι κατ’ ανάγκη εγγεγραμμένοι άνεργοι στον ΟΑΕΔ – που συμμετείχαν το 2021 στο πρόγραμμα του Υπ. Εργασίας 100 χιλιάδων αρχικά, 150 χιλιάδων στη συνέχεια, νέων θέσεων εργασίας στις ιδιωτικές επιχειρήσεις με την κάλυψη από το κράτος του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών.

Όμως ποια επίπτωση είχε στη σταθερή εργασιακή (επαν)ένταξη αυτών που συμμετείχαν σε αυτό, όπως διατείνεται ο υπουργός, όταν η επιδότηση αντιστοιχούσε αρχικά σε απασχόληση έξι μηνών, χωρίς καμία δέσμευση των επιχειρήσεων για διατήρηση στη συνέχεια των θέσεων εργασίας και των επιδοτούμενων, ενώ αργότερα που εντάχθηκαν το πρόγραμμα οι εποχικοί του τουρισμού, η επιδότηση μπορούσε πλέον να καλύπτει συμβάσεις διάρκειας ενός έως έξι μήνες.

Επίσης, ποια ήταν άραγε η επίπτωση του προγράμματος στις εργασιακές σχέσεις συνολικά στις ωφελούμενες επιχειρήσεις, όταν ο όρος της διατήρησης του αριθμού εργαζομένων στην επιχείρηση δεν περιελάμβανε και τη διατήρηση του καθεστώτος εργασίας, δίνοντας στην επιχείρηση την ευχέρεια να απολύσει κάποιον πλήρως απασχολούμενο και να προσλάβει κάποιον μερικά απασχολούμενο χωρίς να παραβιάζει τους όρους του προγράμματος;

Τέλος, όσων αφορά τη «νέα γενιά» των προγραμμάτων κατάρτισης μια νέα μεγάλη αγορά και ένα φιλελεύθερο μοντέλο είναι υπό διαμόρφωση, όπου άνεργοι και εργαζόμενοι ενδιαφερόμενοι πελάτες- δικαιούχοι εκπαιδευτικού επιδόματος θα «ψωνίζουν» κατά την κρίση τους τις καταρτίσεις σε οριζόντιες ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες που τους φαίνονται καταλληλότερες για την επαγγελματική τους πορεία και θα πιστοποιούνται από διαπιστευμένους φορείς συμβεβλημένους με τους παρόχους κατάρτισης χωρίς ενιαίες προδιαγραφές ποιότητας για το περιεχόμενο της κατάρτισης. Και στη συνέχεια, καλή τύχη.

Προς τι λοιπόν οι επενδύσεις τόσων ετών στον ΟΑΕΔ σε ψηφιακά εργαλεία, προσλήψεις εργασιακών συμβούλων, καταρτίσεις για ατομικά σχέδια δράσης; Προς τι ο πειραματισμός με συνδυαστικά προγράμματα συμβουλευτικής-κατάρτισης-πιστοποίησης-απασχόλησης τα έτη 2016-2019; Ας τα αφήσουμε γι’ αργότερα και θα δούμε. Προέχει η αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για τη διεύρυνση της εκλογικής πελατείας.

Το successstory του κ. Χατζηδάκη μπάζει νερά.

Η Μαρία Καραμεσίνη είναι καθηγήτρια Οικονομικών της Εργασίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, πρώην πρόεδρος και διοικήτρια ΟΑΕΔ.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις