Στενή ενεργειακή συμμαχία Ελλάδας – Αιγύπτου

Περαιτέρω αναβάθμιση των οικονομικών και στρατηγικών σχέσεων έχουν βάλει στόχο Ελλάδα, Αίγυπτος και Κύπρος, όπως προέκυψε από τις χθεσινές επαφές της τριμερούς διάσκεψης στο Κάιρο, με τη συμμετοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Νίκου Χριστοδουλίδη και του προέδρου Σίσι.

Κοινή πολιτική είναι να συνεχιστεί η συμπόρευση στον ενεργειακό τομέα με βάση τις εθνικές και ευρωπαϊκές προτεραιότητες. Η έμφαση δίδεται στην ενεργειακή ασφάλεια, τη διείσδυση ΑΠΕ και στις διασυνδέσεις με το ηλεκτρικό καλώδιο GREGY που δημιουργεί ενεργειακή γέφυρα ανάμεσα στις δύο ηπείρους. Παράλληλα, η αποθήκευση Διοξειδίου του άνθρακα είναι ακόμη μια υποσχόμενη αγορά που θα αποκτήσει ξεχωριστή σημασία τα επόμενα χρόνια.

Στις δηλώσεις του, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων θα έχουν ως επίκεντρο και την ενεργειακή συνεργασία, με αιχμή το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Αιγύπτου. Σύμφωνα με το στρατηγικό πλάνο, το έργο, που θα καταστήσει τη χώρα μας ενεργειακή γέφυρα του Καΐρου με την Ευρώπη και έχει συνολικό προϋπολογισμό 4,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα μεταφέρει 3.000 MW πράσινης ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα, παραγόμενα από 9,5 GW Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, κυρίως μέσω αιολικών πάρκων που θα κατασκευαστούν στην Αίγυπτο. Από τα 3.000 MW, το 1/3 θα καταναλώνεται στην Ελλάδα, 1/3 θα εξάγεται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το υπόλοιπο θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου.

Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Σίσι χαρακτήρισε απαραίτητα τα κοινά ενεργειακά έργα στους τομείς των ΑΠΕ και του πετρελαίου-φυσικού αερίου, όπως και στις διασυνδέσεις. Στόχος είναι μεταξύ άλλων η στήριξη της ενεργειακής ασφάλειας. Στα πλαίσια αυτά, στάθηκε στο μνημόνιο συνεργασίας που υπογράφηκε σε τριμερές επίπεδο, όπως και το αντίστοιχο διμερές με την Κύπρο.

Τέλος, ο Κύπριος πρόεδρος Ν. Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι υπάρχει κοινή προσέγγιση στην ενεργειακή συνεργασία και στην άσκηση κυριαρχίας επί των θαλάσσιων πόρων.

Η στρατηγική συνεργασία Ελλάδας – Αιγύπτου στον τομέα της ενέργειας έχει προετοιμαστεί μέσα από πολλές προπαρασκευαστικές συναντήσεις, μεταξύ των οποίων αυτή του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη, και του Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, οι οποίοι έχουν συζητήσει τη σημασία της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου για την πράσινη ενέργεια προς την Ευρώπη. Κεντρικό σημείο αυτής της συνεργασίας είναι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου, η οποία πρόκειται να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής και της Ευρώπης.

Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου, γνωστή και ως έργο GREGY, μπαίνει στην πιο κρίσιμη φάση της. Η τεχνική μελέτη του έργου είναι η επόμενη σημαντική φάση, η οποία θα κρίνει την οριστική όδευση και τα τελικά κόστη. Πάνω από 20 διεθνείς εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους, αποδεικνύοντας το διεθνές ενδιαφέρον για το έργο. Η επίσημη ανακοίνωση των οικονομικών προσφορών από τους επιλεγέντες της short list αναμένεται περί τα τέλη του μηνός και θα σηματοδοτήσει την οριστικοποίηση της καλύτερης δυνατής διαδρομής του υποθαλάσσιου καλωδίου και τα σημεία προσαιγιάλωσης στις δύο χώρες.

Η σημασία του έργου GREGY ξεπερνά τα εθνικά συμφέροντα, καθώς θεωρείται έργο ζωτικής γεωστρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδίως στο πλαίσιο της διαφοροποίησης των προμηθευτών ενέργειας και της απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια έως το 2027. Η διασύνδεση αυτή ενισχύει τη θέση της Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κόμβου για την πράσινη ενέργεια και δημιουργεί νέες προοπτικές για την ενεργειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο.