Εκπληκτικό animation: Η υπερθέρμανση του πλανήτη ‘χτίζει’ την επίγεια κόλαση

Ο Ed Hawkins καθηγητής κλιματικής αλλαγής του βρετανικού πανεπιστημίου του Reading, δημιούργησε ένα εξαιρετικό animation για να απεικονίσει την αλλαγή στη θερμοκρασία του πλανήτη από το 1850 μέχρι σήμερα.

Η αλλαγή που παρατηρείται αυτά τα 166 χρόνια, είναι τρομακτική. Η σπείρα ανοίγει από το κέντρο της εικόνας και αρχίζει να μεγαλώνει από τη δεκαετία του 1940, για να εκτοξευτεί από τις αρχές του 1990 μέχρι το 2016.

“Η εκτόξευση της θερμοκρασίας στον πλανήτη εντείνεται τη δεκαετία που ζούμε”, γράφει ο Hawkins στο blog του, Climate Lab Book.

Για τη δημιουργία του animation χρησιμοποίησε στατιστικά από το κέντρο ερευνών Hadley Centre και οι θερμοκρασίες παρουσιάζονται σε βαθμούς Κελσίου.

Η γραφική αναπαράσταση δημιουργεί ένα “ουράνιο τόξο” με χρωματισμένα τα ρεκόρ των παγκόσμιων θερμοκρασιών από τα τέλη του 19 αιώνα μέχρι σήμερα:

“Απ’ότι φαίνεται, αυτό ο τρόπος αναπαράστασης, έχει ιδιαίτερη απήχηση, καθώς γίνεται κατανοητό από το ευρύ κοινό και δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να ερμηνεύσει κανείς τα δεδομένα” αναφέρει ο Hawkins.

Οι αιτίες και οι συνέπειες

Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες της  ΔΕΑΚ, η θερμοκρασία της Γης ενδέχεται να αυξηθεί κατά 1.4 – 5.8 °C εντός της χρονικής περιόδου 1990 και 2100  . Μίας τέτοια ενδεχόμενη αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να έχει ως συνέπειες την αύξηση της στάθμης των θαλασσών, την δημιουργία ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως πλημμύρες ή τυφώνες, και την εξαφάνιση βιολογικών ειδών.

Η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού σε πολλές περιοχές του πλανήτη, αλλά και στην χώρα μας, θα φτάσει σε τέτοια επίπεδα που θα είναι ανυπόφορη για τους ανθρώπους και τους άλλους ζωϊκούς και φυτικούς οργανισμούς. Περισσότερο έντονο θα είναι (ήδη έχει αρχίσει να γίνεται σε πολλές περιοχές) το πρόβλημα στις πόλεις, όπου η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από τον περιβάλλοντα χώρο κατά 0,5 – 3C λόγω της έλλειψης βλάστησης και της μεγαλύτερης απορρόφησης ακτινοβολίας των δομικών υλικών. Και οι πόλεις της πατρίδας μας διαθέτουν πολύ μικρή επιφάνεια σε χώρους πρασίνου (Αθήνα 2,8 και Θεσσαλονίκη 2,73 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο), ενώ οι ειδικοί προτείνουν τουλάχιστον 15,5 τ.μ., την ώρα που οι περισσότερες πόλεις τις Ευρώπης, διαθέτουν 20 τ.μ. ανά κάτοικο.

Η καύση των ορυκτών καυσίμων, όπως ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο τα τελευταία 150 χρόνια, έχει αυξήσει την απελευθέρωση διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα επιδεινώνοντας το φαινόμενο του θερμοκηπίου, κάνοντας την παγκόσμια θερμοκρασία αέρα και θάλασσας να αυξηθεί σε επίπεδα που δεν μπορούν να επεξηγηθούν από την -υπό κανονικές συνθήκες φυσιολογική- φυσική μεταβλητότητα.

450 εκατομμύρια τόνοι μεθανίου εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα κάθε χρόνο ως αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων . Οι συγκεντρώσεις σε διοξείδιο του άνθρακα και μεθάνιο έχουν αυξηθεί από το 1750 κατά 31% και 149% αντίστοιχα, ενώ βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 650.000 ετών. Εκτιμάται ότι τα τρία τέταρτα της ανθρωπογενούς παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα, οφείλεται σε χρήση ορυκτών καυσίμων, ενώ το υπόλοιπο μέρος προέρχεται από αλλαγές που συντελούνται στο έδαφος, κυρίως μέσω της αποδάσωσης.

Ο εμπλουτισμός της ατμόσφαιρας με αέρια όπως το διοξείδιο του άνθρακα (CO) ή το μεθάνιο (CH), έχει ως αποτέλεσμα την θέρμανσή της. Το αποκαλούμενο και φυσικό  φαινόμενο του θερμοκηπίου, ευθύνεται εξ άλλου για μία αύξηση της θερμοκρασίας της Γης περίπου 30 °C, γεγονός που την καθιστά και κατοικήσιμη.

Παγκόσμια ανησυχία

Τα τελευταία τρία χρόνια καταρρίπτονται τα ρεκόρ πιο “θερμών ετών”, με το 2016 να είναι ακόμη θερμότερο σε σχέση με τα προηγούμενα.

Η συμφωνία του Παρισιού που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο, μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων για το κλίμα, έχει ως στόχο να επιβραδύνει το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η συμφωνία θέτει ως στόχο τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη μέχρι το 2100 και αποσκοπεί στο να “ρίξει” την παγκόσμια θερμοκρασία κατά 2 βαθμούς Κελσίου το λιγότερο, με χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας.

Ο περασμένος Μάρτιος άλλωστε, ήταν ο θερμότερος των τελευταίων 137 ετών, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), η οποία προσθέτει ότι το υπόλοιπο έτος η Γη θα “χτυπήσει” επίπεδα ρεκόρ της μέσης θερμοκρασίας.

Ακόμη πιο ανησυχητική ήταν η μέση θερμοκρασία του πλανήτη τους πρώτους τρεις μήνες του έτους 2016, ξεπερνώντας κατά 2,07 βαθμούς Κελσίου το μέσο όρο του 20ου αιώνα, σύμφωνα με τη NOAA.

Ήδη η περιοχή της Αρκτικής αντιμετωπίζει τα πιο παράδοξα καιρικά φαινόμενα στην πρόσφατη ιστορία της, με θερμοκρασίες τουλάχιστον 6 βαθμούς πάνω από το κανονικό. Κάτι που σημαίνειότι οι πάγοι θα λιώσουν πολύ πιο εύκολα το ερχόμενο καλοκαίρι, μειώνοντας ακόμα περισσότερο την περιοχή που καλύπτουν, στο χαμηλότερο επίπεδο από τότε που ξεκίνησαν να καταγράφονται στα τέλη της δεκαετίας του 1970.

Όπως και να έχει πάντως, με τη μέση θερμοκρασία κάποιων μηνών του 2015 και του 2016 να ξεπερνούν σε άνοδο τον 1 βαθμό Κελσίου, είναι προφανώς αδύνατο να κρατηθεί το όριο που έθεσε η συμφωνία του Παρισιού.

Οι ερευνητές Ρόμπερτ ΝτεΚόντο του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης, Άμχερστ και Ντέιβιντ Πόλαρντ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, που δημοσίευσαν μελέτη τους στο περιοδικό “Nature”, εκτιμούν πάντως ότι οι πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) σχετικά με την άνοδο της στάθμης μέσα στα επόμενα 100 χρόνια, είναι υπερβολικά χαμηλές.

Το 2013, η IPCC είχε προβλέψει ότι, χωρίς περαιτέρω περιορισμούς στις εκπομπές “αερίων του θερμοκηπίου”, οι θάλασσες θα ανέβουν το πολύ ένα μέτρο (98 εκατοστά) έως το 2100.

Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, μεγάλες παράκτιες πόλεις όπως η Βοστόνη μπορούν να έλθουν αντιμέτωπες με άνοδο της στάθμης έως ενάμισι μέτρο έως το τέλος του αιώνα μας, αν δεν περιορισθούν δραστικά οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Τα πιο πρόσφατα μοντέλα προβλέψεων αναφέρουν πως μόνη της η Ανταρκτική μπορεί να “σηκώσει” τη στάθμη των υδάτων σαφώς πάνω από ένα μέτρο (τουλάχιστον 1,14 μέτρα) έως το 2100, πάνω από 15 μέτρα έως το 2500 και 20 μέτρα έως το 3500, αν η κλιματική αλλαγή δεν ανακοπεί. Τέλος, ο “γκουρού” της κλιματολογίας Αμερικανός καθηγητής Τζέιμς Χάνσεν προειδοποίησε ότι η στάθμη των θαλασσών μπορεί να ανέβει από ένα μέχρι πέντε μέτρα έως το 2100.