Επικίνδυνος αστεροειδής περνά από δίπλα μας

Ο αστεροειδής ‘Αποφις, που υπάρχει μια μικρή πιθανότητα κάποτε να πέσει πάνω στον πλανήτη μας, κάνει αύριο ένα σχετικά κοντινό πέρασμα από τη Γη, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους αστρονόμους να τον μελετήσουν καλύτερα και να υπολογίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την μελλοντική τροχιά του. Παράλληλα, νέες επιστημονικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι εξωκομήτες (δηλαδή οι κομήτες σε άλλα αστρικά συστήματα του γαλαξία μας) είναι εξίσου άφθονοι με τους εξωπλανήτες.

Ο διαμέτρου 300 μέτρων ‘Αποφις έχει μικρές πιθανότητες να διασταυρωθεί με τη Γη το 2036, σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις των επιστημόνων της NASA, που έχουν αναθεωρήσει τον προηγούμενο υπολογισμό για το 2029. Αν και αρχικά οι πιθανότητες πρόσκρουσης είχαν θεωρηθεί ασυνήθιστα μεγάλες (από μία στις 45 έως μία στις 300), στη συνέχεια οι νέες μετρήσεις των αστρονόμων μείωσαν δραματικά αυτές τις πιθανότητες, αλλά δεν τις εκμηδένισαν.

Έτσι, ο κίνδυνος από τον ‘Αποφι για τη Γη, αν και πολύ μικρός, παραμένει ακόμα ένα ανοιχτό ζήτημα, εξ ου και η ανάγκη για νέες βελτιωμένες παρατηρήσεις της τροχιάς του. Ο αστεροειδής παραμένει στον κατάλογο των «δυνητικά επικίνδυνων αστεροειδών» που καταρτίζει η Διεθνής Αστρονομική Ένωση.

Ο ‘Αποφις ανήκει στην οικογένεια των αστεροειδών ‘Ατεν που δεν ανήκουν στην πολυσύχναστη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ του ‘Αρη και του Δία. Επειδή η τροχιά του τον φέρνει συχνά κοντά στον Ήλιο, τα γήινα τηλεσκόπια «τυφλώνονται» και δεν μπορούν να τον παρακολουθήσουν καλά.

Ο αστεροειδής θα εμφανιστεί για λίγο στο νυχτερινό ουρανό την Τετάρτη και μια σειρά από οπτικά τηλεσκόπια και ραδιοτηλεσκόπια θα τον παρακολουθήσουν. Η διέλευσή του θα γίνει σε απόσταση περίπου 14,5 εκατ. χιλιομέτρων από τη Γη (συγκριτικά, η Σελήνη απέχει 385.000 χλμ). Όμως το 2029 αναμένεται να περάσει πολύ πιο κοντά, μόλις στα 30.000 χλμ. από τον πλανήτη μας, πιο κοντά και από τους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους που βρίσκονται σε ύψος 36.000 χλμ.

Οι αστρονόμοι θα αναζητήσουν απαντήσεις σε δύο σημαντικά ερωτήματα, που αφορούν τη μάζα του και τον τρόπο περιστροφής του, καθώς και τα δύο επηρεάζουν την τροχιά του και τους μαθηματικούς υπολογισμούς σχετικά με αυτήν στο μέλλον.

Εκτός όμως από τους αστεροειδείς, μια δυνητική πηγή κινδύνου για τη Γη είναι και οι περαστικοί κομήτες. Νέες επιστημονικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι εξωκομήτες είναι πιθανότατα τόσο κοινοί όσο και οι εξωπλανήτες στο σύμπαν. Οι αστρονόμοι του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, με επικεφαλής τον Μπάρι Γουέλς, όπως ανακοίνωσαν στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρίας, ανακάλυψαν έξι πιθανούς κομήτες γύρω από μακρινά άστρα, με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου ΜακΝτόναλντ του Τέξας. Οι κομήτες βρίσκονται γύρω από νεαρά άστρα ηλικίας περίπου 5 εκατ. ετών.

Σύμφωνα με την κυρίαρχη θεωρία, οι κομήτες αποτελούν προϊόν των αρχικών σταδίων σχηματισμού ενός ηλιακού συστήματος, όταν ο δίσκος διαστρικής σκόνης γύρω από ένα νεογέννητο άστρο, υπό την επίδραση της βαρύτητας, συμπυκνώνεται σταδιακά σε βράχους, μετά σε κομήτες, σε πρωτοπλανήτες και, τελικά, σε πλανήτες.

Η ανίχνευση των κομητών, που συνήθως είναι «βρώμικες χιονόμπαλες» με διάμετρο 5 έως 20 χιλιομέτρων, αν και έχουν τεράστια ουρά, είναι συχνά πολύ δύσκολη.