Όλοι οι μεγάλοι σεισμοί των τελευταίων 20 χρόνων. Τι περιμένουμε από το ρήγμα της Ανατολίας

Σύμφωνα με το εθνικό κέντρο επιχειρήσεων επειγουσών καταστάσεων του Νεπάλ, συνολικά 5.489 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τον σεισμό του περασμένου Σαββάτου, ενώ δεκάδες άλλοι σκοτώθηκαν στην Ινδία και στην Κίνα.

Από τον σεισμό μεγέθους 7,8 βαθμών τραυματίστηκαν περίπου 8.000 άνθρωποι. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οκτώ από τα 28 εκατομμύρια των κατοίκων της χώρας έχον πληγεί από την καταστροφή.

Σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα, ο ισχυρός σεισμός που ισοπέδωσε το Νεπάλ οφείλεται στη διαρκή σύγκρουση των μαζών της Ινδίας με την Ασία.

Οι ειδικοί προειδοποιούν για τον κίνδυνο που διατρέχει ο πληθυσμός του Κατμαντού εδώ και δεκαετίες και ο απολογισμός της μεγάλης καταστροφής ήταν αναπότρεπτος, εάν συνυπολογισθούν τα τεκτονικά δεδομένα, η γεωλογική κατάστασης της περιοχής και οι συνθήκες δόμησης που καθιστούν τις οικοδομές ευάλωτες στις σεισμικές δονήσεις.

Το Κατμαντού και η ομώνυμη κοιλάδα βρίσκονται επάνω σε αποξηραμένη λίμνη, δηλαδή σε σαθρό έδαφος που μεγεθύνει τις σεισμικές δονήσεις. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του μη κερδοσκοπικού οργανισμού GeoHazards International, ισχυροί σεισμοί σημειώνονται στο Νεπάλ κάθε 75 περίπου χρόνια.

Όλοι οι μεγάλοι σεισμοί των τελευταίων 20 χρόνων:

Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, ο οργανισμός GeoHazards International προειδοποιούσε ότι με την αύξηση του πληθυσμού με ρυθμό 6,5% ετησίως και μία από τις υψηλότερες πληθυσμιακές πυκνότητες στον κόσμο, το 1,5 εκατομμύριο του πληθυσμού της κοιλάδας του Κατμαντού αντιμετωπίζει σοβαρό και αυξημένο κίνδυνο σε περίπτωση σεισμού.

Το 1934 (81 χρόνια πριν)  περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τον σεισμό μεγέθους 8,1 βαθμών που έπληξε το ανατολικό Νεπάλ, ενώ ο σεισμός μεγέθους 6,8 βαθμών του 1988 άφησε πίσω του 1.000 νεκρούς.

Ο σεισμός σημειώθηκε βορειο-δυτικά του Κατμαντού και είχε μικρό εστιακό βάθος, γεγονός που προκάλεσε ισχυρότερη δόνηση στην επιφάνεια της γης, αλλά με μέγεθος 7,8 βαθμών, απελευθέρωσε λιγότερη ενέργεια από τον σεισμό του 1934.

Ο Μπράιαν Τάκερ, πρόεδρος και ιδρυτής του GeoHazards International, που προσπαθεί να βοηθήσει φτωχές περιοχές του κόσμου να οχυρωθούν απέναντι στους σεισμούς, δήλωσε στους New York Times ότι στη δεκαετία του ’90 είχε προβλεφθεί ότι, εάν επαναλαμβανόταν ο σεισμός του 1934, 40.000 θα έχαναν τη ζωή τους στο Νεπάλ, εξαιτίας της αύξησης του πληθυσμού της πόλης του Κατμαντού και των συνθηκών δόμησης.

Σύμφωνα με τον Ρότζερ Μπίλχαμ, καθηγητή Γεωλογικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο που παρακολουθεί τη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή αυτή, η δόμηση διήρκεσε ένα έως δύο λεπτά και το ρήγμα μετακινήθηκε κατά περισσότερο από 3 μέτρα κατά μήκος της επικίνδυνης ζώνης μήκους 75 χιλιομέτρων που περνά κάτω από το Κατμαντού. Επιπλέον, ο σεισμός μετακίνησε ολόκληρη την πόλη κατά 3 περίπου μέτρα προς νότο.

Οι 10 μεγαλύτεροι σεισμοί στην ιστορία είναι:

1) 9,5 Ρίχτερ στη Χιλή στις 22 Μαΐου 1960 με 4.485 νεκρούς

2) 9,2 Ρίχτερ στην Αλάσκα στις 28 Μαρτίου 1964 με 128 νεκρούς

3) 9,1 Ρίχτερ στο νησί Σουμάτρα της Ινδονησίας στις 28 Δεκεμβρίου 2004 με 230.000 νεκρούς

4) 9 Ρίχτερ στη Χερσόνησο Καμτσάτκας στις 4 Νοεμβρίου 1952

5) 9 Ρίχτερ στην πόλη Άρικα στο Περού στις 13 Αυγούστου 1868 με 25.000 νεκρούς

6) 9 Ρίχτερ στη Βόρεια ακτή του Ειρηνικού στην Αμερική στις 26 Ιανουαρίου 1700

7) 8,8 Ρίχτερ στο Bio- Bio της Χιλής στις 27 Φεβρουαρίου 2010 με 520 νεκρούς

8) 8,8 Ρίχτερ στο Εκουαδόρ στις 13 Ιανουαρίου 1906 με τους νεκρούς να υπολογίζονται γύρω στους 1.000 ανθρώπους

9) 8,7 Ρίχτερ στη Λισαβόνα την 1η Νοεμβρίου 1755

10) 8,6 στο Θιβέτ στις 15 Αυγούστου 1950

Άλλες επικίνδυνες πόλεις-ζώνες

Άλλες πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές που κινδυνεύουν από ισχυρούς σεισμούς, σύμφωνα με τους γεωλόγους, είναι η Τεχεράνη (Ιράν), η Αϊτή, η Λίμα (Περού), η Παντάνγκ (Ινδονησία) και η Κωνσταντινούπολη, που βρίσκονται κοντά σε μεγάλα τεκτονικά ρήγματα.

Ωστόσο, η μακαριότητα απέναντι στον κίνδυνο από τους σεισμούς δεν κυριαρχεί παντού στις επικίνδυνες ζώνες, σύμφωνα με τον Τάκερ, που αναφέρεται στην Τουρκία και την απειλή που προέρχεται από το ρήγμα της Ανατολίας.

Τα τελευταία 76 χρόνια το ρήγμα αυτό που ξεκινά από την ανατολική πλευρά της χώρας και κατευθύνεται δυτικά προς την Κωνσταντινούπολη, έχει δώσει σειρά σεισμών.

Ο σεισμός του 1999 στο Ιζμίτ (Νικομήδεια) σκότωσε 17.000 ανθρώπους. Η πρόβλεψη είναι ότι το επίκεντρο του επόμενου μεγάλου σεισμού θα βρίσκεται κάτω από την Κωνσταντινούπολη ή στην ευρύτερη περιοχή της.

Όμως “η Κωνσταντινούπολη έχει υπάρξει πιο επιθετική στην εφαρμογή των κανόνων δόμησης. Θεωρώ ότι έχει γίνει καλή δουλειά” δήλωσε ο πρόεδρος του GeoHazards International .

(Με πληροφορίες από: Economist, U.S. Geological Survey)