Πυρετώδεις προετοιμασίες για την έκλειψη – Στα σκαριά σπάνια επιστημονικά πειράματα
Διαβάζεται σε 5'Η έκλειψη είναι κάτι παραπάνω από την παρατήρηση του δαχτυλιδιού που σχηματίζεται γύρω από τον Ήλιο. Θα πέσουν για ύπνο οι γορίλες; Θα ζευγαρώσουν οι χελώνες; Τι θα συμβεί με το ραδιόφωνο;
- 07 Απριλίου 2024 17:54
Εκατομμύρια άνθρωποι στη Βόρεια Αμερική ελπίζουν να περάσουν περίπου τέσσερα λεπτά στο απόλυτο σκοτάδι, καθώς η Σελήνη πρόκειται να βρεθεί μπροστά από τον Ήλιο και να εμποδίσει το φως του, τη Δευτέρα.
Για ορισμένους, αυτά τα πολύτιμα λεπτά θα αποτελέσουν μια ευκαιρία για συχνά αδύνατα επιστημονικά πειράματα – μια ευκαιρία να αποκαλύψουν τα μυστικά του σύμπαντός μας.
Οι ερευνητές αναμένεται να πετάξουν πυραύλους στη διαδρομή της έκλειψης, να βρεθούν σε ζωολογικούς κήπους για να παρατηρήσουν τη συμπεριφορά των ζώων, να στείλουν ραδιοσήματα σε όλο τον κόσμο και θα κοιτάξουν στο διάστημα με τεράστιες κάμερες, όπως αναφέρει το BBC.
Αλλά πάντα υπάρχει η πιθανότητα να πάει κάτι στραβά. Μια ηλιακή έκλαμψη ή ακόμη και κάποια απλά σύννεφα θα μπορούσαν να ανατρέψουν αυτά τα σχέδια.
Θα πέσουν για ύπνο οι γορίλες; Θα ζευγαρώσουν οι χελώνες;
Ο καθηγητής Adam Hartstone-Rose από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας θα περάσει τη Δευτέρα στον ζωολογικό κήπο στο Fort Worth του Τέξας.
Θα ψάξει για παράξενες συμπεριφορές σε ζώα από γορίλες μέχρι καμηλοπαρδάλεις και χελώνες Γκαλαπάγκος. Spoiler: Κατά τη διάρκεια της έκλειψης του 2017, οι χελώνες άρχισαν ξαφνικά να ζευγαρώνουν.
Πολλά ζώα φαίνεται να αντιδρούν με άγχος στο ξαφνικό σκοτάδι.
“Τα φλαμίνγκο την προηγούμενη φορά έκαναν κάτι πολύ όμορφο”, λέει. “Καθώς η έκλειψη κορυφωνόταν, οι ενήλικες μάζεψαν τους νεοσσούς στη μέση του σμήνους και κοίταξαν τον ουρανό σαν να ανησυχούσαν για κάποιο εναέριο αρπακτικό που θα κατέβαινε”.
Οι γορίλες μετακινήθηκαν στο σημείο όπου κοιμούνται και μπήκαν στη ρουτίνα του ύπνου τους, καθώς διαταράχθηκε ο κιρκάδιος ρυθμός τους.
Ένα νυκτόβιο πουλί που ονομάζεται Tawny Frogmouth ξύπνησε από το σημείο όπου συνήθως καμουφλάρεται ως σάπιο κούτσουρο δέντρου. Άρχισε να ψάχνει για τροφή και μετά ξαφνικά μεταμφιέστηκε ξανά όταν επανεμφανίστηκε ο ήλιος.
Στα πειράματα αυτά, όπως επισημαίνουν, οποιοσδήποτε μπορεί να πάρει μέρος, στέλνοντας εδώ ό,τι παρατηρήσει να συμβαίνει στα ζώα. Η ομάδα αυτή θα έχει σχεδόν άμεσα τα αποτελέσματα και θα δημοσιεύσει τα ευρήματά της τις επόμενες ημέρες μετά την έκλειψη.
Μια ματιά στο roaring plasma
Όταν πέσει το σκοτάδι σε περιοχές της Βόρειας Αμερικής, θα ξεπροβάλει ένα μέρος του Ήλιου που οι άνθρωποι προσπαθούν να μελετήσουν εδώ και αιώνες – η ατμόσφαιρα, ή αλλιώς το στέμμα του.
Κανονικά, η απίστευτη φωτεινότητα του Ήλιου καθιστά αδύνατο να δει κανείς το στέμμα, αλλά τη Δευτέρα οι επιστήμονες στο Ντάλας του Τέξας θα μπορέσουν να στρέψουν όργανα προς αυτό και να το καταγράψουν.
Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Aberystwyth στην Ουαλία και της NASA ελπίζουν σε μια εικόνα του ηλιακού ανέμου, που είναι το πλάσμα που εκτοξεύεται από την επιφάνεια του Ήλιου. Ένας άλλος γρίφος είναι γιατί το στέμμα φαίνεται να είναι πολύ πιο θερμό από την επιφάνεια του Ήλιου, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στην άκρη του.
Ίσως, ακόμη και να δουν αυτό που ονομάζεται στεμματική εκτίναξη μάζας, όταν τεράστια σύννεφα πλάσματος εκτοξεύονται από την ατμόσφαιρα στο Διάστημα. Οι εκτοξεύσεις μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στους δορυφόρους που χρησιμοποιούμε στη Γη.
Πολλά χρήματα, χρόνος και υλικοτεχνική υποδομή έχουν αφιερωθεί σε αυτό το παράθυρο των τεσσάρων λεπτών, λέει ο Huw Morgan, καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Aberystwyth.
“Είναι ένα πραγματικό αίσθημα ευφορίας όταν όλα πάνε καλά, επειδή προετοιμάζεσαι τόσο καιρό. Αλλά αν υπάρχει ένα σύννεφο, αυτό είναι καταστροφή. Και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι’ αυτό”, λέει.
Πώς η έκλειψη επηρεάζει το ραδιόφωνο
Η δραστηριότητα του Ήλιου μπορεί να διαταράξει σχεδόν όλες τις επικοινωνίες μας, συμπεριλαμβανομένου του ταπεινού ραδιοφώνου, που εκπέμπει μεγάλου μήκους κύματα.
Η ενέργεια του Ηλίου φορτίζει μια περιοχή της ανώτερης ατμόσφαιρας που ονομάζεται ιονόσφαιρα, η οποία βοηθά τις ραδιοφωνικές μεταδόσεις στον πλανήτη. Όταν όμως η Σελήνη μπλοκάρει τον Ήλιο, η ιονόσφαιρα επηρεάζεται.
Για να δοκιμάσουν τι κάνει αυτό στο ραδιόφωνο, εκατοντάδες ραδιοερασιτέχνες θα συμμετάσχουν σε μια ομάδα ακρόασης και θα στείλουν σήματα ο ένας στον άλλον σε όλο τον κόσμο, ανταγωνιζόμενοι για τις περισσότερες συνδέσεις. Μπορεί να επικοινωνήσουν με κώδικα Μορς ή ακόμα και να μιλήσουν.
Τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τις ραδιοεπικοινωνίες που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι σε υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, τα αεροπλάνα και τα πλοία, καθώς και το GPS, σύμφωνα με τον Nathaniel Frissell του Πανεπιστημίου του Σκράντον στην Πενσυλβάνια, ο οποίος διευθύνει την ομάδα.
Ο Thomas Pisano, φοιτητής ηλεκτρολόγος μηχανικός με τον Δρ Frissell, σχεδιάζει να συμμετάσχει στον διαγωνισμό. Καθισμένος σε γραφεία με ραδιοεξοπλισμό, θα στέλνει σήματα και θα προσπαθεί να συνδεθεί με όσο το δυνατόν περισσότερους χειριστές παγκοσμίως.
Ιπτάμενα τζετ θα κυνηγήσουν την έκλειψη
Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία της NASA θα πετάξει τζετ WB-57 κατά μήκος της διαδρομής της έκλειψης για να τραβήξει φωτογραφίες από ύψος 50.000 ποδών (15.240 μ.) πάνω από τη Γη.
Η πτήση πάνω από τα σύννεφα σημαίνει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να χάσουν την έκλειψη. Και οι κάμερες των αεριωθούμενων αεροσκαφών αναμένεται να τραβήξουν πιο καθαρές εικόνες επειδή θα καταγράφουν μήκη κύματος που κανονικά δεν φτάνουν μέχρι τη Γη.
Παράλληλα με την ανίχνευση νέων λεπτομερειών στο στέμμα, η NASA μπορεί να είναι σε θέση να μελετήσει έναν δακτύλιο σκόνης γύρω από τον Ήλιο και να αναζητήσει αστεροειδείς που πιθανώς βρίσκονται σε κοντινή τροχιά.
Ένα όργανο στα αεροπλάνα που ονομάζεται φασματόμετρο θα τους βοηθήσει να μάθουν περισσότερα για τις εκρήξεις ηλιακής ύλης που εκτοξεύονται από τον Ήλιο.
Τα αεροπλάνα θα κερδίσουν επίσης χρόνο στην έκλειψη.
Ταξιδεύουν με ταχύτητα 460 μίλια/ώρα (740 χλμ/ώρα) και θα περάσουν περισσότερα από 6 λεπτά και 22 δευτερόλεπτα στη σκιά του φεγγαριού – σχεδόν δύο λεπτά περισσότερα από εμάς τους ταπεινούς ανθρώπους στη Γη που θα έχουμε μόλις τεσσεράμισι λεπτά στο έδαφος, αν είμαστε τυχεροί.