Πως το μυαλό μας ερμηνεύει το πέρασμα του χρόνου

Έφτασες “Εγγλέζος” στη δουλειά σου σήμερα; Οκ μπορείς να ευχαριστήσεις την τύχη σου που δεν έγινε κανένα φανάρι κόκκινο αλλά σταμάτα δυο λεπτά να ευχαριστήσεις το… μυαλό σου.

Ναι ναι καλά διάβασες και αυτό γιατί το εντυπωσιακά ακριβές εσωτερικό ρολόι του εγκεφάλου μας, μας επιτρέπει να εντοπίζουμε πέρασμα του χρόνου, μια ικανότητα απαραίτητη για πολλές κρίσιμες καθημερινές λειτουργίες.

Χωρίς τη δυνατότητα να εντοπίζουμε το χρόνο που παρήλθε, τα πρωινά μας στο κρεβάτι θα ήταν επ΄αόριστον. Το ίδιο συμβαίνει σε πολλά πράγματα που κάνουμε καθημερινά. Για παράδειγμα, στην οδήγηση θα μπορούσαμε να είμαστε στο τιμόνι αρκετή ώρα αν δεν μας ειδοποιούσε το εσωτερικό μας ρολόι ότι θα χάσουμε ας πούμε την έξοδο που θέλουμε.

Αλλά πως ο εγκέφαλός μας δημιουργεί αυτό το τέλειο πνευματικό ρολόι; Οι νευροεπιστήμονες πιστεύουν ότι έχουνε διακριτά νευρωνικά συστήματα για την επεξεργασία διαφόρων ειδών του χρόνου. Για παράδειγμα, για να διατηρήσουμε ένα κιρκάδιο ρυθμό, για να κοντρολάρουμε τον χρόνο κίνησης του σώματος καθώς και για τη συνειδητή επίγνωση του περάσματος του χρόνου.

Μέχρι πρόσφατα, η πλειοψηφία των νευροεπιστημόνων πίστευαν ότι αυτό το τελευταίο είδος της χρονικής επεξεργασίας, το είδος που σε ειδοποιεί όταν έχεις μείνει στο πρωινό για πολύ ώρα, υποστηρίζεται από ένα ενιαίο σύστημα του εγκεφάλου.

Ωστόσο, μια νέα έρευνα η οποία δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Journal of Neuroscience, έδειξε ότι ο εγκέφαλος μπορεί στην πραγματικότητα να έχει μια δεύτερη μέθοδο ανίχνευσης του χρόνου που πέρασε.

Μάλιστα, οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι αυτό το δεύτερο εσωτερικό ρολόι μας όχι μόνο δουλεύει παράλληλα με το κύριο νευρικό μας ρολόι αλλά μπορεί άνετε να το συναγωνιστεί.

Προηγούμενες έρευνας έδειχναν ότι μια περιοχή στον εγκέφαλο που ονομάζεται ραβδωτό σώμα βρίσκεται στη καρδιά του κεντρικού εσωτερικού μας ρολογιού, δουλεύοντας σε συνεργασία με τον περιβάλλοντα φλοιό του εγκεφάλου ώστε να αφομοιώσει τη χρονική πληροφορία. Για παράδειγμα, το ραβδωτό σώμα γίνεται ενεργό όταν οι άνθρωποι δίνουν προσοχή στο πόσο χρόνος έχει περάσει και άτομα που πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον έχουν πρόβλημα στο να λένε την ώρα.

Αλλά η συνειδητή επίγνωση του χρόνου που έχει παρέλθει θέλει τον εγκέφαλο όχι μόνο να μετρά τον χρόνο αλλά να κρατά ένα “τρέξιμο” στη μνήμη του πόσο χρόνος έχει περάσει.

Εδώ και καιρό οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου είναι πολύ σημαντικός για να θυμόμαστε τις εμπειρίες του παρελθόντος. Τώρα πιστεύουν ότι ίσως παίζει ρόλο και στο να θυμόμαστε το πέρασμα του χρόνου.

Στη νέα έρευνα που έρχεται στο φως της δημοσιότητας, οι επιστήμονες προσπάθησαν να διαλευκάνουν το μυστήριο χρησιμοποιώντας ποντίκια, κάνοντας διακρίσεις μεταξύ διαφορετικών χρονικών διαστημάτων.

Πριν το πείραμα, χορήγησαν στα ποντίκια μια ουσία που απενεργοποιεί προσωρινά τον ιππόκαμπο. Αυτό τους επέτρεψε να ελέγξουν αν χρειάζεται ένας λειτουργικός ιππόκαμπος για να γίνει διάκριση μεταξύ διαφορετικών χρονικών διαστημάτων.

Τα ποντίκια με ανενεργό ιππόκαμπο μπόρεσαν να βρουν τη διαφορά μεταξύ διαφορετικών χρονικών διαστημάτων (π.χ 3 έναντι 12 λεπτών), αλλά δεν έδειξαν καλύτερη εικόνα μεταξύ παρόμοιων χρονικών περιόδων (π.χ 8 έναντι 12 λεπτών).

Αυτό δείχνει ότι ο ιππόκαμπος είναι σημαντικός για τη διάκριση μεταξύ παρόμοιων χρονικών διαστημάτων αλλά δεν είναι απαραίτητος όταν τα διαστήματα είναι πολύ διαφορετικά.

Παραδόξως όμως, αυτό το μοτίβο ίσχυε μόνο για μακροχρόνιες περιόδους. Τα ποντίκια με μη λειτουργικό ιππόκαμπο είχαν φυσιολογική αντίδραση στο να διακρίνουν παρόμοιες περιόδους σε σύντομο χρονικό διάστημα αλλά είχαν καλύτερες επιδόσεις.

πηγή: salon.com