Σεισμός: Η αντιπαράθεση των “ρίχτερ”, οι πικρίες και η αγωνία των κατοίκων της Δυτικής Ελλάδας

Δηλώσεις σε ύφος καταγγελτικό, αντιπαραθέσεις και στο πίσω μέρος του μυαλού του κάθε Έλληνα τα θύματα από τους καταστροφικούς σεισμούς. Πόσοι άλλωστε δεν τρέμουν έναν σεισμό μεγέθους άνω των 6 Ρίχτερ.

Το νέο επεισόδιο που ζούμε τα τελευταία 24ωρα ξεσπά για ακόμη μια φορά στους κόλπους της επιστήμης των σεισμολόγων, με το ύφος κάποιων εξ αυτών να προκαλεί τουλάχιστον θλίψη.

Είναι στην ιδιοσυγκρασία του Έλληνα θα πείτε ή στο ταμπεραμέντο μας να τσακωνόμαστε και να ανταλλάσσουμε βαριές κουβέντες. Όμως κάποιες φορές πρέπει να λέμε ως εδώ. Όταν ο δημόσιος λόγος αφορά τα φυσικά φαινόμενα και τους αναμενόμενους ισχυρούς σεισμούς οφείλουμε να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, παρά την όποια ενδεχόμενη πικρία και αδικία νιώθουν κάποιοι εξ αυτών. Το παρελθόν και η ιστορία μας, δυστυχώς, δεν μας έχει διδάξει  το παραμικρό και αυτές τις ώρες με αφορμή και τη νέα μελέτη της ομάδας ΒΑΝ επιβάλλεται απόλυτη ψυχραιμία και καθαρές κουβέντες.

Το Νews 24/7 στο κρίσιμο θέμα των σεισμών μίλησε με τους βασικούς πρωταγωνιστές των τελευταίων ημερών, με τους ικανότατους και εμπειρότατους επιστήμονες οι οποίοι εξηγούν όσα συμβαίνουν με την τελευταία μελέτη της ομάδας ΒΑΝ, τον ΟΑΣΠ αλλά και το πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε εφεξής τόσο ευαίσθητα ζητήματα.

Ευθύμιος Λέκκας: Ασαφής και ατεκμηρίωτη μελέτη

“Υπάρχει μια συγκεκριμένη ομάδα από την επιτροπή (σεισμικού κινδύνου) οι οποίοι μπήκαν σε μια διαδικασία αντιπαράθεσης. Όταν λάβαμε αυτή την πληροφορία κάναμε αυτό που έπρεπε και διαβιβάσαμε τα στοιχεία στους αρμόδιους φορείς του κράτους. Έτσι λοιπόν δρομολογήθηκε η επικαιροποίηση των σχεδίων, διενεργήθηκαν έλεγχοι των υποδομών και του προσωπικού που συμμετέχει και όλα όσα προβλέπονται. Δεν δημιουργήθηκε κανένας πανικός. Όλα έγιναν όπως γίνονται πάντα στην αρχή του χρόνου, όπως γίνονται πάντα και για την αντιπλημμυρική προστασία και για την αντιπυρική προστασία. Κάναμε αυτό που έπρεπε. Αν δεν το κάναμε θα ήμασταν υπόλογοι”. Αυτά τόνισε ο Ευθύμης Λέκκας πρόεδρος του ΟΑΣΠ, μιλώντας στον News 24/7 στους 88.6 μετά τη ένταση που προκλήθηκε ανάμεσα σε μέλη της επιστημονικής κοινότητας, με αφορμή την μελέτη της ομάδας ΒΑΝ για μεγάλο σεισμό στην δυτική Ελλάδα.

Ο κ. Λέκκας τόνισε ότι η προειδοποίηση από τον Άκη Τσελέντη που έφτασε στην επιτροπή ήταν ασαφής και ατεκμηρίωτη, καθώς περιελάμβανε την μισή Ελλάδα( κύκλο με ακτίνα 120 χιλιομέτρων), ωστόσο, όπως είπε υπήρξε επικοινωνία με την ΓΓΠΠ για επικαιροποίηση των σχεδίων για την περιοχή. “Η πολιτεία είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει ένα μεγάλο σεισμό, αλλά αυτός δεν ξέρουμε πότε θα έρθει», τόνισε ο κ. Λέκκας.

Είναι εγκληματική πράξη απέναντι στο κοινωνικό σύνολο

“Δεν μπορεί κάποια ομάδα να βγαίνει και να λέει ότι θα γίνει σεισμός την τάδε περίοδο στην τάδε περιοχή, δεσμεύοντας έτσι ουσιαστικά στην περιοχή αυτή και τους κοινωνικούς και τους οικονομικούς πόρους και τους ανθρώπινους πόρους με τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις. Είναι εγκληματική πράξη απέναντι στο κοινωνικό σύνολο” συμπλήρωσε ο κ.Λέκκας.

Αναφορικά με τα δεδομένα και τους χάρτες που παρουσίασε ο κ.Τσελέντης, ο κ.Λέκκας αμφισβήτησε την επιστημονική τεκμηρίωση των δεδομένων και ζήτησε επιπλέον στοιχεία. “Η επιτροπή σεισμικού κινδύνου εξέφρασε την άποψη ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος που να τεκμηριώνεται αυτή η διαδικασία και ήταν 19 επιστήμονες που καλύπτουν όλο το φάσμα της σεισμικής θωράκισης της χώρας. Δεν μπορεί όλα αυτά τα μέλη που είναι εξαιρετικοί επιστήμονες και που συνεχώς αλλάζουν κιόλας, τα τελευταία 30 χρόνια να είναι εμπαθείς απέναντι σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα αίσθημα καταδίωξης. Για μένα δεν υπήρχαν στοιχεία που να τεκμηριώνουν όσα παρουσιάστηκαν. Είναι ένα πυροτέχνημα. Αλλά έστω ότι υπήρχε μια διαδικασία που να τεκμηρίωνε αυτό το πράγμα, δεν βγαίνεις να το δείξεις στην τηλεόραση, γιατί πανικοβάλλεις τον κόσμο. “

Τι απαντάτε σε όσους λένε ότι εκφράζετε άποψη χωρίς να είστε ο ίδιος σεισμολόγος; Και ότι ο ΟΑΣΠ δεν έχει σεισμολόγο στο ΔΣ του; Ο ΟΑΣΠ έχει σεισμολόγους και είναι ανακριβές να το ισχυρίζονται αυτό. Δεν είμαι σεισμολόγος, αλλά κάνω διαχείριση καταστροφών. Και έχω πάει σε όλες τις μεγάλες καταστροφές στον κόσμο. Το πως ένας σεισμός αναπτύσσεται είναι θέμα γεωλόγου, το πως επηρεάζει τα κτίρια είναι ζήτημα πολιτικού μηχανικού το πως θα διαχειριστεί κάποιος το ανθρώπινο δυναμικό είναι θέμα καθαρά ιατρικής συνδρομής και τους τραυματίες, το πως θα συντονίσει όλη αυτή την προσπάθεια κανένας είναι θέμα διαχείρισης καταστροφών. Είμαι ο μοναδικός στην Ελλάδα που έχω αυτόν το αντικείμενο, διαχείριση καταστροφών. Λοιπόν είτε το θέλουν, είτε δεν το θέλουν οι δυο συγκεκριμένοι συνάδελφοι έχουν πολύ στενό πνεύμα για να κρίνουν τη δική μου ειδικότητα. Που έχω χειριστεί τα δέκα τελευταία χρόνια που είμαι στον ΟΑΣΠ πρόεδρος, με τεράστια επιτυχία τους σεισμούς της Κεφαλλονιάς, της Λευκάδας, της Κω, της Μυτιλήνης, πρόσφατα της Ζακύνθου, μέσα σε μια ώρα ήμουν στην περιοχή και συντόνιζα 28 φορείς που συμμετέχουν σε όλη αυτή τη διαδικασία.

Στην Κω, μιάμιση ώρα έγινε σεισμός, στις τρεις ήμασταν εκεί 32 φορείς. Στη Ζάκυνθο ήμασταν εκεί μέσα σε μιαμιση ώρα, μέσα από συντονιστικά μαζί με όλον αυτόν τον κόσμο που συμμετέχει, από συντονιστικά όργανα από υπηρεσίες, από τον στρατό, την αστυνομία, την πυροσβεστική, αυτό είναι μια τεράστια διαδικασία που πραγματικά στον σεισμό την έχουμε κατορθώσει. Και πραγματικά περηφανεύομαι και είναι και αντίληψη και του κόσμου αλλά και όλων των πολιτικών σε όλο το πολιτικό φάσμα, ότι πραγματικά έχω χειριστεί με πολύ μεγάλη επιτυχία όλες τις τελευταίες φυσικές καταστροφές που έγιναν τα τελευταία χρόνια στον ελληνικό χώρο.

Και όχι μόνο αυτό αλλά μέσα στον Δεκέμβριο, είχα πάει εκ μέρους του οργανισμού ηνωμένων εθνών, δυο φορές στην Ινδονησία για το τσουνάμι στην Ινδονησία. Τον περασμένο χρόνο 13 φορές ήμουν εκπρόσωπος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών σε πάρα πολύ μεγάλες καταστροφές. Όλα αυτά που λένε είναι απλά επιχειρήματα για να δικαιολογήσουν τη δική τους ανεπάρκεια που κλείνονται σε ένα γνωστικό αντικείμενο, το οποίο γνωστικό αντικείμενο δεν έχουν αντίληψη τι γίνεται παραέξω. Και οχυρώνονται πίσω από αυτό και πίσω από όλα αυτά που λένε.

Φοβάστε εσείς για τη δυτική Ελλάδα και το Ιόνιο; Στις ασκήσεις που είπατε ότι διενεργήθηκαν στην περιοχή τι προέκυψε; Είμαστε τελικά προετοιμασμένοι και θωρακισμένοι;

Σε επίπεδο θεσμικής ετοιμότητας είμαστε πολύ καλά προετοιμασμένοι. Σας είπα σε δέκα τελευταίους σεισμούς που έγιναν στην Ελλάδα χειριστήκαμε με πολύ μεγάλη επιτυχία όλα αυτά τα θέματα. Βεβαίως δεν έχουμε την ίδια απόκριση -και αυτό το διατύπωσα πολλές φορές στο παρελθόν και σε κορυφαία πολιτικά πρόσωπα-σε πυρκαγιές και πλημμύρες. Μακάρι να είχαμε σε πυρκαγιές και πλημμύρες την απόκριση που έχουμε σε σεισμούς. Στον σεισμό παρότι είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο φαινόμενο και έρχεται ανά πάσα στιγμή χωρίς να μας προειδοποιεί. Η πλημμύρα βλέπουμε τον άσχημο καιρό, η φωτιά βλέπουμε την ξηρασία, στον σεισμό δεν υπάρχει τίποτα που να μας προειδοποιεί, κι όμως η απόκριση που έχουμε στον σεισμό είναι πάρα πολύ καλή και βέβαια δεν συγκρίνεται καν με τις δασικές πυρκαγιές και τις πλημμύρες.

Θα ήθελα να απευθύνω μια έκκληση στους συναδέλφους και κυρίως σε μια ομάδα συναδέλφων να έχουν μεγαλύτερη κοινωνική ευθύνη

Περισσότερη κοινωνική ευθύνη, έχουμε ευθύνη απέναντι στον Έλληνα πολίτη και όλα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Οι προσωπικές μας επιδιώξεις, η δημοσιότητα που παίρνουν οι προγνώσεις μας, αυτή όλη η προβολή που γίνεται για να την χρησιμοποιούμε σε άλλο επίπεδο, δεν θέλω να επεκταθώ πιο πολύ είναι αυτό που πραγματικά ανησυχεί τον κόσμο, αυτό που πραγματικά εκμηδενίζει κάθε κοινωνική γαλήνη, κάθε κοινωνική ηρεμία.

Γεράσιμος Παπαδόπουλος: Δεν μπορώ να παρακολουθήσω αυτό το σόου

Την επιστημονική του άποψη κατέθεσε στο News 24/7 και ο Διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος. Με την εμπειρία και την κατάρτιση που τον διακρίνει ήταν εξαρχής κατηγορηματικός. Από τα από τα πρώτα λεπτά της συνομιλίας του με το News 24/7 ξεκαθάρισε ότι “τα στοιχεία που γνωρίζουμε έως σήμερα είναι εντελώς ασαφή για να μιλάμε για πρόγνωση”.

Ο καθηγητής σεισμολογίας από τους εμπειρότερους σεισμολόγους στην αξιολόγηση προγνώσεων καθώς στο παρελθόν έχει συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Ομάδα Πρόγνωσης Σεισμών από το 1994 έως το 2000 και Αντιπρόεδρος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Αξιολόγησης Προγνώσεων του Συμβουλίου Αξιολόγησης, αλλά και μέλος σε 10μελή διεθνή επιτροπή που όρισε ο Μπερλουσκόνι το 2009 μετά τον σεισμό στην Λ’ Ακουίλα της Ιταλίας, υπογραμμίζει με νόημα ότι “η ανάλυση -της ομάδας ΒΑΝ, τα στοιχεία του κ. Τσελέντη και του κ. Χουλιάρα- ήρθαν στον Πρόεδρο της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Εκτίμησης Βραχυπρόθεσμης Εξέλιξης Σεισμικότητας τον κ. Μακρόπουλο (επιτροπή η οποία ανήκει στον ΟΑΣΠ), με την έρευνα να καταλήγει με την εξής διατύπωση: “Τα συμπεράσματα δεν συνιστούν πρόγνωση”.

“Πώς, λοιπόν, λένε ότι αναμένουν ισχυρό σεισμό στην περιοχή του Ιονίου. Είναι τελικά ή δεν είναι πρόγνωση”; αναφέρει ο κ. Παπαδόπουλος και προσθέτει: “Δεν μπορώ να παρακολουθήσω αυτό το σόου. Δεν έχει βασιμότητα αυτό που λένε οι συνάδελφοι”.

Αντικοινωνικές συμπεριφορές

Για τον κ. Παπαδόπουλο αυτές οι πρακτικές και συμπεριφορές είναι “εγκληματικές και αντικοινωνικές. Κανείς από την επιτροπή δεν εισάκουσε όσα μας είπαν. Είμαστε, λοιπόν, και οι 20 πουλημένοι, όπως ισχυρίζονται;. Και ποιοι είναι οι προσκυνημένοι;”.

Αξιο αναφοράς το γεγονός ότι η “μελέτη του ΒΑΝ καταλήγει αναγράφοντας: : “Ως προς τον πιθανό χρόνο εκδήλωσης του σεισμού η έρευνα και η ανάλυση βρίσκεται σε εξέλιξη”.

Αφήνουν τελικά “το θέμα ανοιχτό” ή όχι; Κατά τον κ. Παπαδόπουλο το αποτέλεσμα της επιτροπής είναι σαφέστατο: “Η επιτροπή αποφάσισε ότι τα στοιχεία που μας έχουν δοθεί είναι γενικά και αόριστα και ως προς την περιοχή και ως προς τον χρόνο που θα μπορούσε να γίνει ένας τέτοιος σεισμός και καθόλου πειστικά ώστε αυτή η επιτροπή να μπορέσει να δώσει επιχειρησιακά αποτελέσματα, εφαρμόσιμα σε τοπικό επίπεδο. Είναι μια επιχειρησιακή επιτροπή και δεν είναι επιστημονική. Κάνει μια επιστημονική αξιολόγηση και μετά την επιχειρησιακή της γνωμάτευση δίνει, σύμφωνα με τον νόμο τις συστάσεις της στην πολιτεία.

Καταλήγοντας ο κ. Παπαδόπουλος σημείωσε: “Μετά από όλα αυτά προχωρήσαμε σε μια υπενθύμιση στις υπηρεσίες, μια επικαιροποίηση ότι υπάρχει το σχέδιο Ξενοκράτης, το οποίο πολλές φορές το ξεχνάνε οι περιφέρειες και οι δήμοι. Δεν πρόκειται για έκτακτο μέτρο όπως να στείλουμε και μια δεύτερη μονάδα της ΕΜΑΚ ή να μπει σε επιφυλακή ένα νοσοκομείο. Το ερώτημα, λοιπόν παραμένει. Ποια περιοχή θα πληγεί; Η Πάτρα, ο Πύργος, το Αγρίνιο, το Αργοστόλι, η Κυπαρισσία, η Πύλος, η Καλαμάτα… ;”.

Γεράσιμος Χουλιάρας: Σε σεισμική έξαρση η Δυτική Ελλάδα

“Δεν μπορώ να συνεχίσω σε αυτή τη ζούγκλα” τόνισε από την πλευρά του ο καθηγητής σεισμολογίας Γεράσιμος Χουλιάρας. Μιλώντας στο News 24/7 και αφού επιτέθηκε σε μερίδα των δημοσιογράφων οι οποίοι αναζητούν να πουλήσουν αίμα, ανέφερε ότι δεν υπάρχει καμία κόντρα με τον κ.Λέκκα. “Δεν είναι σεισμολόγος και είναι αδιανόητο ο ΟΑΣΠ να μην έχει ούτε έναν σεισμολόγο στο διοικητικό συμβούλιο. Το κράτος έχει βάλει τον κάθε Λέκκα και τον κάθε Μακρόπουλο στην θέση αυτή. Πρόκειται για γραφειοκράτες” είπε χαρακτηριστικά το επισημαίνοντας ότι “αυτό που κάνει είναι έγκλημα. Δεν θα δεχόμουν να γίνω πρόεδρος σε έναν οργανισμό του οποίου δεν γνωρίζω το αντικείμενο”.

Πολιτικοί υπάλληλοι με θητεία στον ΟΑΣΠ

Ως προς την πρόβλεψη της ομάδας ΒΑΝ για ισχυρό στη Δυτική Ελλάδα είπε με νόημα: “Υπάρχουν τα σήματα της ομάδας ΒΑΝ και κοιτάμε την Δυτική Ελλάδα. Αυτό κάνω και εγώ και ο Άκης Τσελέντης. Δεν μας ενδιαφέρουν οι επιτροπές γιατί είμαστε επιστήμονες. Λειτουργούμε το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του κράτους, το οποίο με ΦΕΚ είναι υπεύθυνο για την σεισμικότητα και την ενημέρωση των πολιτών. Το τι κάνει ο ΟΑΣΠ είναι άλλο θεμα. Άλλωστε πρόκειται για πολιτικούς υπαλλήλους υπό θητεία”, ενώ για την περιοχή της Δυτικής Ελλάδας ξεκαθάρισε: “Η περιοχή της Δυτικής Ελλάδας είναι σε έξαρση και σε τρία χρόνια είχαμε αλλεπάλληλα ισχυρά φαινόμενα. Το 2014 στην Κεφαλλονιά με δυο δονήσεις 6 Ρίχτερ, το 2015 σεισμό με μέγεθος 6,4 Ρίχτερ στην Λευκάδα και το 2018 6,8 Ρίχτερ. Όλα αυτά είναι συγκεντρωμένα στο Ιόνιο και οποιοσδήποτε θα σας έλεγε ότι υπάρχει έξαρση στην Δυτική Ελλάδα. Είναι σαφές αυτό που λέω και αποδεδειγμένο, δεν είναι εικασία. Οι κάτοικοι έχουν καταλάβει τι σημαίνει να τρέμει η γη κάτω από τα πόδια τους”.

Η προσοχή μας στραμμένη στην Πελοπόννησο

“Αυτές οι τάσεις μεταφέρονται και προσέχουμε την ηπειρωτική Ελλάδα, την Πελοπόννησο” προσθέτει ο κ. Χουλιάρας “Και όταν τελειώνει η σεισμική ακολουθία της Ζακύνθου τον Γενάρη καταγράφονται ηλεκτρικές ανωμαλίες στην περιοχή από τους σταθμούς του ΒΑΝ. Οποιοσδήποτε, λοιπόν, επιστήμονας θα ξεκινούσε να ασχοληθεί με την Δυτική Ελλάδα. Τα επιστημονικά στοιχεία μας δείχνουν ότι δεν αφορά την περιοχή των Αλκυονίδων, αλλά την Δυτική Ελλάδα και η προσοχή μας είναι στην Πελοπόννησο” κατέληξε ενώ ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook τόσο τον χάρτη σεισμικής πρόγνωσης για την περιοχή της Δυτικής Ελλάδας όσο και ένα σχόλιο για δυο συναδέλφους σεισμολόγους του.

Τσελέντης: Φοβάμαι μεγάλο σεισμό στη Δ.Ελλάδα

Την άποψή του ότι όλα δείχνουν μεγάλο σεισμό στη Δυτική Ελλάδα εξέφρασε ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών Άκης Τσελέντης.

Ο καθηγητής βρέθηκε καλεσμένος στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ANT1. Αρχικά ξεκαθάρισε ότι «η ομάδα ΒΑΝ δεν στέλνει τίποτα στην Ελλάδα παρά μόνο στο πανεπιστήμιο Κορνέλ στις ΗΠΑ γιατί αν στείλουμε κάτι στον ΟΑΣΠ μας την έχουν φυλαγμένοι, τα διαρρέουν και προκαλούν πανικό». Και συμπλήρωσε: «Εγώ συνεργάζομαι με τον καθηγητή Βαρώτσο και ήρθαν εις γνώση μου δύο σήματα από μία περιοχή που είναι ήδη διεγερμένη μετά τον σεισμό της Ζακύνθου. Στέλνω λοιπόν την ενημέρωση αυτή στην Επιτροπή και συγκεκριμένα στον πρόεδρο τον κ. Μακρόπουλο ζητώντας του να συγκαλέσει την επιτροπή για να δούμε τι γίνεται. Πέρασαν οι μέρες και δεν συνέβη κάτι τέτοιο».

Στη συνέχεια ο καθηγητής Τσελέντης σχολίασε ότι «κάναμε μία λεπτομερή στατιστική ανάλυση. Αυτή έδειξε ότι υπάρχει επιταχυνόμενη σεισμικότητα. Ένα πρόδρομο φαινόμενο που δείχνει ότι σε κάποιο διάστημα κάτι θα γίνει. Μπορεί να είναι μέρες μπορεί να είναι και μήνας».

Μεταξύ άλλων ο κ. Τσελέντης ανέφερε ότι «στον σεισμό του Πύργου ήταν 5 ρίχτερ και είχαμε νεκρούς. Φοβάμαι ότι ο σεισμός της Πρέβεζας δεν είναι ο κύριος. Η συμβουλή μου στις κρατικές υπηρεσίες αφού το φαινόμενο τους ξέφυγε είναι ότι δεν μπορούμε να έχουμε τον κόσμο στα κάγκελα για δύο μήνες ακόμα. Να περάσουμε το μήνυμα στον κόσμο να εφαρμόζει τα στοιχειώδη μέτρα αντισεισμικής προστασίας». Στην ερώτηση ποια είναι τα στοιχεία της ομάδας ΒΑΝ για μέγεθος ενδεχόμενου νέου σεισμού ο κ. Τσελέντης απάντησε ότι «η ομάδα ΒΑΝ δεν βγάζει ποτέ στοιχεία για σεισμό κάτω από 6 ρίχτερ».