Τα άλογα είναι πολύ πιο έξυπνα απ’ όσο νομίζαμε

Τα άλογα έχουν την ικανότητα να σκέφτονται και να σχεδιάζουν τις δράσεις τους με στρατηγικό τρόπο, καθιστώντας τα πολύ πιο έξυπνα από ό,τι πίστευαν προηγουμένως οι επιστήμονες. Μία μελέτη που ανέλαβε το Πανεπιστήμιο του Νότινγκαμ Τρεντ, δοκίμασε ένα τεστ που ανέλυε τις αντιδράσεις των αλόγων σε ένα παιχνίδι που βασιζόταν στην ανταμοιβή τους με λιχουδιές.

Τα άλογα στο συγκεκριμένο τεστ προσάρμοζαν τις αντιδράσεις τους για κερδίζουν περισσότερες λιχουδιές με λιγότερη προσπάθεια. 

«Προηγουμένως, η έρευνα είχε συμπεράνει ότι τα άλογα απλά αντιδρούν σε ερεθίσματα τη στιγμή που αυτά συμβαίνουν, δεν σκέφτονται προκαταρτικά και δεν σχεδιάζουν τις ενέργειές τους. Η παρούσα μελέτη μας όμως, δείχνει ότι έχουν επίγνωση των συνεπειών και των αποτελεσμάτων των πράξεών τους», είπε η επικεφαλής της έρευνας, Louise Evans.

Το τεστ των αντιδράσεων ήταν στην ουσία ένα στάδιο 3 σταδίων όπου συμμετείχαν 20 άλογα. Στην αρχή, τα άλογα ανταμείβονταν με μία λιχουδιά όταν άγγιζαν ένα κομμάτι χαρτιού με την μύτη τους. Στο δεύτερο στάδιο, οι ερευνητές άναβαν ένα κόκκινο φως και τα άλογα έπαιρναν την λιχουδιά τους μόνο όταν άγγιζαν το χαρτόνι με την μύτη τους την στιγμή που το φως ήταν σβηστό.

Αρχικά, τα άλογα αγνοούσαν το φως και εξακολουθούσαν να αγγίζουν το χαρτί ανεξάρτητα από το αν εκείνο ήταν σβηστό ή όχι.

Στο 3ο και τελευταίο στάδιο, οι ερευνητές εισήγαγαν μία ποινή στο παιχνίδι. Πρόκειται για μία παύση 10 δευτερολέπτων όπου τα άλογα δεν μπορούσαν να παίξουν καθόλου. Η ποινή ίσχυε όταν τα άλογα ακουμπούσαν το χαρτί όταν το φως ήταν αναμμένο.

Η ομάδα διαπίστωσε ότι υπήρξε μια ξαφνική και ιδιαίτερα σημαντική μείωση των λαθών και από τα 20 άλογα που συμμετείχαν. Τα άλογα άρχισαν να αγγίζουν σωστά το χαρτί την στιγμή που έπρεπε για να πάρουν την λιχουδιά.

«Αυτό το διάλειμμα ήταν αρκετό για να πετύχουμε αμέσως την απόδοση που θέλαμε», είπε η Evans. «Αυτό ήταν αρκετό για τα άλογα να πουν: ‘Εντάξει, ας παίξουμε σύμφωνα με τους κανόνες.’»

Η άμεση αλλαγή στρατηγικής με αυτόν τον τρόπο δείχνει ότι τα άλογα έχουν υψηλότερο επίπεδο γνωστικής σκέψης από ό,τι θεωρούνταν προηγουμένως δυνατό. Αυτό υποδηλώνει ότι, αντί να μην καταλαβαίνουν τα βασικά στοιχεία του παιχνιδιού, τα άλογα είχαν κατανοήσει τους κανόνες εξαρχής, αλλά δεν είχαν δει καμία ανάγκη να δώσουν ιδιαίτερη σημασία στους κανόνες του δεύτερου σταδίου.

«Όταν υπήρχε το διάλειμμα όταν έκαναν λάθος, ενεργοποιούνταν και άρχιζαν να δίνουν προσοχή στους κανόνες του παιχνιδιού», είπε η Evans. Αυτή η συμπεριφορά απαιτεί από το άλογο να σκέφτεται μακροπρόθεσμα, λένε οι ερευνητές, και είναι πολύ στοχευμένη.  Ειδικότερα, τα άλογα επικεντρώνονται σε αυτό που θέλουν να επιτύχουν και στα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν για να το κάνουν αυτό.

Η Evans ελπίζει ότι η πρωτοποριακή μελέτη, η οποία θα δημοσιευθεί στο περιοδικό Applied Animal Behaviour Science, θα βοηθήσει στη βελτίωση της ευημερίας των αλόγων. «Γενικά, όταν αρχίζουμε να πιστεύουμε ότι τα ζώα μπορεί να έχουν καλύτερες γνωστικές ικανότητες από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, η ευημερία τους βελτιώνεται. Αλλά επίσης, αυτό που έχουμε δείξει είναι ότι, στην εκπαίδευση, δεν χρειάζεται πραγματικά να χρησιμοποιείς δυσάρεστες μεθόδους ή κάτι πολύ σκληρό για να επιτύχεις πολύ καλή απόδοση από τα άλογα.»