Τα κόκκινα φώτα τη νύχτα φτιάχνουν τη διάθεση, ενώ τα μπλε τη χαλάνε

Μπορεί τα κόκκινα φώτα τη νύχτα να έχουν αποκτήσει γενικά κακή φήμη, ιδίως σε ορισμένους δρόμους, όμως μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που έγινε σε πειραματόζωα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, από άποψη ψυχικής υγείας, το νυχτερινό κόκκινο φως είναι το καλύτερο, το μπλε το χειρότερο, ενώ το λευκό κάπου στη μέση.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή νευροεπιστήμης και ψυχολογίας Ράντι Νέλσον του Ιατρικού Κέντρου του πανεπιστημίου του Οχάιο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό νευροεπιστήμης “The Journal of Neuroscience”, έκαναν πειράματα με ποντίκια τα οποία εξέθεσαν σε διαφορετικά χρώματα φωτός και διαπίστωσαν ότι το φως, ανάλογα με το χρώμα του, μπορεί να έχει σημαντική και πολύ διαφορετική επίδραση.

Τα χάμστερ που είχαν εκτεθεί τις νύχτες σε κόκκινο φως, εμφάνισαν σημαντικά λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης, καθώς και λιγότερες δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο που σχετίζονται με την κατάθλιψη (μικρότερη πυκνότητα κυτταρικών συνδέσεων στην περιοχή του ιππόκαμπου), σε σχέση με όσα ζώα είχαν εκτεθεί στο μπλε ή στο λευκό φως. Τα μόνα ποντίκια που ήσαν σε ακόμα καλύτερη κατάσταση και από όσα εκείνα που είχαν εκτεθεί στο κόκκινο φως, ήσαν όσα βρίσκονταν σε απόλυτο σκοτάδι τα βράδια.

Τα ευρήματα, σύμφωνα με τους Αμερικανούς επιστήμονες, μπορεί να έχουν σημαντικές συνέπειες για τους ανθρώπους, ιδίως όσοι εργάζονται σε νυχτερινές βάρδιες, οι οποίοι είναι και πιο ευάλωτοι σε ψυχικές διαταραχές.

Όπως είπε ο Ράντι Νέλσον, “αν μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε κόκκινο φως στις νυχτερινές βάρδιες, αυτό θα μπορούσε να μετριάσει τις επιπτώσεις της νυχτερινής εργασίας στην υγεία των εργαζομένων σε σχέση με το λευκό φως”.

Η επίδραση του έγχρωμου φωτός σχετίζεται με τον ρόλο των εξειδικευμένων φωτοευαίσθητων κυττάρων του αμφιβληστροειδούς φακού, τα οποία δεν εμπλέκονται ιδιαίτερα στην όραση. Όμως, ανιχνεύουν το φως και στέλνουν τα σχετικά μηνύματα στον εγκέφαλο, βοηθώντας στη ρύθμιση του βιολογικού “ρολογιού” (του λεγόμενου κιρκαδιανού ρυθμού), που κανονίζει πότε ο οργανισμός νυστάζει ή ξυπνάει. Τα ίδια κύτταρα, παράλληλα, στέλνουν μηνύματα στις περιοχές του εγκεφάλου που παίζουν ρόλο στη διάθεση και στο συναίσθημα.

Γενικότερα, η ύπαρξη φωτός τη νύχτα στέλνει μηνύματα στον εγκέφαλο, που τον μπερδεύουν, επειδή έχει συσχετίσει αυτά τα σήματα με την ημέρα και όχι με το βράδυ. Η σύγχυση αυτή φαίνεται να πυροδοτεί την κατάθλιψη σε μερικούς ανθρώπους που ξενυχτάνε.

Το διαφορετικό χρώμα του φωτός οφείλεται στο διαφορετικό μήκος κύματός του. Φαίνεται πως τα εξειδικευμένα φωτοευαίσθητα κύτταρα του ματιού δεν αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο στα διαφορετικά μήκη κύματος (και χρώματα) του φωτός. Τα εν λόγω κύτταρα είναι λιγότερο ευαίσθητα στο κόκκινο φως και πιο ευαίσθητα στο μπλε, με συνέπεια να είναι, αντίστοιχα, μεγαλύτερη η επίδραση στον εγκέφαλο και την ψυχική διάθεση στην περίπτωση του μπλε παρά του κόκκινου φωτός.

“Τόσο τα τεστ συμπεριφοράς, όσο και οι δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο των χάμστερ δείχνουν ότι το χρώμα του φωτός μπορεί να παίζει ρόλο- κλειδί στη διάθεση”, επισήμανε ο Νέλσον. Όπως είπε, πέρα από το φως στη νυχτερινή εργασία, “αν κανείς χρειάζεται φως στην τουαλέτα ή την κρεβατοκάμαρά του, είναι καλύτερα να βάλει ένα φως με κοκκινωπή απόχρωση, παρά λευκό φως”.