“Αλλάζουμε μυαλά, όχι ρούχα” – Η ΔΕΗ “ρίχνει φως” στις στερεοτυπικές αντιλήψεις για την έμφυλη βία

Ο σκοπός της Διεθνούς Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των γυναικών είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που ενδεχομένως φαντάζεται η κοινή γνώμη. Το πρόβλημα της έμφυλης βίας -ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια- έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις, η “ρίζα” του ωστόσο, δημιουργήθηκε χρόνια πριν.

“Οι γυναίκες πρέπει να προσέχουν και να λαμβάνουν τα μέτρα τους ή οι άνδρες να μεγαλώνουν διαφορετικά;”, είναι μόνο ένα από τα ερωτήματα που αποτυπώνουν το μέγεθος του ζητήματος. Ακριβώς γι΄ αυτό, χρειάζονται στοχευμένες λύσεις καθώς, αν και σαν κοινωνία κάνουμε μικρά βήματα “προς τα εμπρός”, το πρόβλημα ωστόσο παραμένει.

Ο δρόμος για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας στη χώρα μας άνοιξε μέσω του MeToo. Η συμβολή του κινήματος μόνο σημαντική μπορεί να χαρακτηριστεί, όμως, απαιτούνται κι άλλες ενέργειες.

Κάθε χρόνο τέτοια ημέρα, μια σειρά από καμπάνιες και δράσεις στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση των πολιτών. Μεταξύ αυτών και το “Orange the World”, όπως είναι η διεθνής ονομασία της καμπάνιας. Πρόκειται για μια 16ήμερη (25/11 – 12/12) εκστρατεία που καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ για να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινότητα γύρω από θέματα έμφυλης βίας.

Συμμέτοχος σε αυτή τη δράση -για δεύτερη χρονιά- είναι και η ΔΕΗ, στο πλαίσιο του πυλώνα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ‘ΔΕΗ ενεργώ’. Η φετινή συμμετοχή της ωστόσο, έχει ως μοναδικό της στόχο να “ρίξει φως” στις αντιλήψεις και τα στερεότυπα που υπάρχουν για το γυναικείο ντύσιμο και τη βία.

Ενδεικτικό παράδειγμα, πόσες φορές, μετά την είδηση ενός βιασμού ή και απόπειρας, έχουν ακουστεί φράσεις, όπως: “Ναι, αλλά είδες πώς κυκλοφορούσε;” ή “Ας πρόσεχε…”. Τέτοιες φράσεις αποδεικνύουν ότι στη χώρα μας αυτού του είδους το στερεότυπο είναι καλά “ριζωμένο”. Δεν υπάρχει “προκλητικό” ντύσιμο, ούτε η σοβαρότητα μιας γυναίκας αντανακλάται σε αυτό.

Η εταιρεία ερευνών ‘Focus Bari’ και ο μη κερδοσκοπικός – μη κομματικός οργανισμός ‘WOMEN ACT’, συνέβαλαν σημαντικά στην πρωτοβουλία της ΔΕΗ για να πραγματοποιηθεί η πρώτη πανελλαδική έρευνα που επιχειρεί να “ρίξει φως” στη σύνδεση ανάμεσα στο γυναικείο ντύσιμο και τη βία.

Η μεθοδολογία της έρευνας ήταν ποσοτική, σε δείγμα 1.000 ατόμων Πανελλαδικά, ηλικίας 18-64 χρονών. Το ηλικιακό χάσμα μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν μεγάλο, ήταν ωστόσο ακριβώς αυτό που χρειαζόταν ώστε τα αποτελέσματα να αποτυπώνουν την πραγματικότητα. Δηλαδή, την κοινωνία στην οποία ζούμε.

Οι απαντήσεις απέδειξαν -για ακόμη μια φορά- τις αρνητικές επιπτώσεις της διαιώνισης στερεοτυπικών αντιλήψεων, που σχετίζονται άμεσα με τη βία κατά των γυναικών.

Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, 9 στους/στις 10 έχουν ακούσει το σχόλιο “τα θέλει” ή “πάει γυρεύοντας με το ντύσιμό της” στο περιβάλλον τους, ενώ το 38% πιστεύουν ότι γυναίκες και κορίτσια πρέπει να προσέχουν το ντύσιμό τους, για να μην προκαλέσουν σεξουαλική παρενόχληση.

Λανθασμένες απόψεις που θέλουν τις γυναίκες να “φταίνε” για τις επιθέσεις εναντίον τους, λόγω του ντυσίματός τους, πέρασαν από στόμα σε στόμα και έφτασαν μέχρι και σήμερα, για να “δώσουν” το παρών στην κοινωνία.

Κάθε φορά που εκφράζονται ανοιχτά τέτοιες φράσεις, είναι ένας τρόπος για να διογκώνεται και κατ’ επέκταση, να διαιωνίζεται το πρόβλημα. Και όπως σε κάθε περίπτωση, για να βρεθεί λύση, το πρώτο βήμα γίνεται μόνο όταν αναγνωρίζεται αυτό, πόσω μάλλον στη δική μας συμπεριφορά.

“Αλλάζουμε μυαλά, όχι ρούχα”

Στο πλαίσιο της ευθύνης της απέναντι στην κοινωνία, η ΔΕΗ ντύνει πορτοκαλί και κοσμεί τους λογαριασμούς της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το σύνθημα “Αλλάζουμε μυαλά, όχι ρούχα”.

Για 16 ημέρες, όσοι επισκέπτονται τους λογαριασμούς της εταιρείας, θα βρίσκουν καθημερινά ευρήματα της παραπάνω έρευνας, με σκοπό να λειτουργήσουν ως “ερέθισμα” στο διαδίκτυο και να ενθαρρύνει τη συζήτηση μεταξύ των χρηστών, αλλά και των πολιτών, έξω από τον “ψηφιακό κόσμο”.

Αφορά ένα μείζον κοινωνικό ζήτημα, με πολύπλευρες απόψεις. Η σοβαρότητά του για τον ψυχισμό, την ασφάλεια και την ακεραιότητα των γυναικών πρέπει να αναδειχθεί και η ΔΕΗ βάζει το δικό της “λιθαράκι” για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας.