Τα μεγάλα έργα της Θεσσαλονίκης: από το Μετρό μέχρι την ανάπλαση της Αριστοτέλους, η πόλη περιμένει να αλλάξει

Οι περισσότεροι έχουν συνδυάσει την πόλη με την απογοητευτική ιστορία του Μετρό Θεσσαλονίκης. Όμως η πόλη είναι πολύ παραπάνω από δύο γραμμές Μετρό. Τα σχέδια για την νέα εικόνα της είναι πολλά. Μεγάλα έργα είναι σε εξέλιξη, άλλα σχεδιάζονται, αλλά μπαίνουν στις ράγες υλοποίησης. Μετρό, η ανάπλαση της ΔΕΘ, το αεροδρόμιο, το λιμάνι, η νέα περιφερειακή, οι αναπλάσεις στην Αριστοτέλους και στη δυτική είσοδο της πόλης, είναι σημαντικά, μεγάλα έργα, τα οποία θα κάνουν τη Θεσσαλονίκη μία διαφορετική πόλη και πολλοί στοιχηματίζουν ότι τότε θα μπορέσει η πόλη με τις πολλές αρετές, να κάνει ένα μεγάλο άλμα και να μεταβληθεί σε μία πιο πράσινη, πιο βιώσιμη πόλη που θα προσελκύσει πολλές περισσότερες επενδύσεις.

Οι μεγάλες υποδομές

Η «πονεμένη» ιστορία του Μετρό στοιχειώνει του Θεσσαλονικείς εδώ και χρόνια. Φέτος το έργο έκλεισε 15 χρόνια κατασκευής και πλέον αυτό που όλοι αναμένουν να ακούσουν είναι την αντίστροφη μέτρηση για την λειτουργία της πρώτης γραμμής και της επέκτασης προς Καλαμαριά. Ο υπουργός Υποδομών το τελευταίο διάστημα υπόσχεται προσωπικά την ολοκλήρωση και λειτουργία του έργου, ιδανικά το 2023, Αν αυτό τελικά επιτευχθεί μένει να το δούμε μέσα από την πορεία του έργου το επόμενο διάστημα με επίκεντρο το σταθμό Βενιζέλου.

Αυτό που περιμένει να ζήσει η πόλη είναι η λειτουργία της βασικής γραμμής που με 13 σταθμούς ξεκινά από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό, διασχίζει την πόλη οριζόντια κυρίως πάνω στην Εγνατία και καταλήγει στα ανατολικά προάστια στη Νέα Ελβετία. Επίσης σε κατασκευή είναι και μία δεύτερη γραμμή 5 σταθμών που θα φέρει το Μετρό στην Καλαμαριά και θα καταλήγει στα όρια της πόλης, στον τερματικό σταθμό Μίκρα.

Το Μετρό της Θεσσαλονίκης για τους «ταξιδεμένους» είναι σαν ένα δίδυμο αδελφάκι του Μετρό της Κοπεγχάγης. Είναι ένα σύγχρονο Μετρό, πιο μοντέρνο από αυτό της Αθήνας, με μικρότερα χαρακτηριστικά. Οι αποβάθρες (όλες κεντρικές) έχουν μήκος 60 μέτρο και το ίδιο και οι συρμοί (αντί για 110 μέτρα που είναι στην Αθήνα). Διαθέτουν θύρες ασφαλείας που ανοίγουν μόνο με την έλευση και στάση του συρμού.

Με τη λειτουργία του Μετρό εκτιμάται ότι θα λυθεί το μεγάλο κυκλοφοριακό πρόβλημα που βιώνει η πόλη την τελευταία εικοσαετία και θα λήξει την «βασιλεία» των αστικών λεωφορείων. Μαζί με την επέκταση προς Καλαμαριά θα δημιουργηθεί μία πρώτη ραχοκοκαλιά αστικών συγκοινωνιών.

Εκτιμάται επίσης ότι η λειτουργία του στο κέντρο ειδικά της πόλης θα φέρει νέο άνεμο επενδύσεων, κυρίως στο real estate περιβάλλον και θα φέρει μεγάλη αύξηση στις αξίες των ακινήτων πέριξ των νέων σταθμών.

Αεροδρόμιο-Λιμάνι-Περιφερειακός

Πέρα από το Μετρό στη Θεσσαλονίκη νέες υποδομές ολοκληρώνονται και σχεδιάζονται. Πρόσφατα ολοκληρώθηκε από τη Fraport Greece η μεγαλύτερη επένδυση ανάμεσα στα 14 Περιφερειακά Αεροδρόμια. Με περίπου 90 εκατ.ευρώ δημιουργήθηκε ένας νέος τερματικός σταθμός που χαρακτηρίζεται στολίδι -αν και απουσιάζουν οι φυσούνες επιβίβασης-, που φέρουν την αρχιτεκτονική υπογραφή του γραφείου Bobotis+Bobotis Architects. Παράλληλα ανακαινίστηκε εκ βάθρων ο υφιστάμενος τερματικός. Το αεροδρόμιο επιπλέον (ως δημόσιο έργο αυτή τη φορά) απέκτησε και ένα μεγαλύτερο διάδρομο που επιτρέπει την προσέλκυση ακόμα και υπερατλαντικών δρομολογίων.

Στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης σχεδιάζονται σειρά από έργα. Η νέα ιδιωτική διοίκηση του ΟΛΘ, τρέχει ένα μεγάλο πρόγραμμα επενδύσεων, κορωνίδα του οποίου είναι το εμβληματικό έργο επέκτασης και ολοκλήρωσης του 6ου προβλήτα (με κόστος 170 εκατ. ευρώ). Παράλληλα ως δημόσια έργα σχεδιάζονται ή δημοπρατούνται τα έργα για την σύνδεση του λιμανιού με το εθνικό οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο. Τα έργα αποσκοπούν στην μεγέθυνση του λιμανιού για να καταστεί ως το κεντρικό σημείο διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων για τα Βαλκάνια.

Στην Περιφερειακή Θεσσαλονίκης, ολοκληρώθηκαν κάποιες παρεμβάσεις ανισοπεδοποίησης της δυτικής πλευράς και τώρα ετοιμάζεται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ένα μεγάλο έργο-ΣΔΙΤ για την λεγόμενη «Ιπτάμενη» Περιφερειακή, στο ανατολικό τμήμα της. Το Flyover είναι μία νέα εναέρια υπερυψωμένη ταχεία λεωφόρο που θα έχει μήκος περίπου 9,5 χιλιόμετρα και θα βρίσκεται πάνω από τη σημερινή περιφερειακή οδό. Από το ύψος της Πυλαίας-Πανοράματος μέχρι την περιοχή της Ευκαρπίας-Νοσοκομείου Παπαγεωργίου. Θα εξυπηρετεί μέχρι και 4.000 οχήματα την ώρα, με 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση.

Οι μεγάλες αναπλάσεις

Στο σχεδιασμό μεγάλων αναπλάσεων έχει προχωρήσει το τελευταίο διάστημα η Θεσσαλονίκη, ακολουθώντας το παράδειγμα της Αθήνας. Στόχος είναι να αλλάξει η εικόνα της πόλης η οποία παρουσιάζει μεγάλη έλλειψη σε πράσινο και ανοιχτούς χώρους με την μεταμόρφωση παλιών βιομηχανικών περιοχών, εμβληματικών σημείων της πόλης και μετατροπή χρήσεων σε αρκετές περιοχής της μητροπολιτικής περιοχής.

Αιχμή του δόρατος είναι η ανάπλαση της ΔΕΘ η οποία αιμοδοτεί σημαντικά την πόλη. Σημαντικό πλάνο αποτελεί επίσης η ανάπλαση της πλατείας Αριστοτέλους η οποία αποτελεί το σήμα κατατεθέν της πόλης. Εξίσου φιλόδοξο σχέδιο είναι η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου από το Αγγελοχώρι έως το Καλοχώρι. Παράλληλα υπάρχουν σημαντικά σχέδια αναπλάσεων όπως αυτό στη Μενεμένη αλλά και τους στάβλους στην Παπάφη αλλά και στο Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά.

Η ανάπλαση της ΔΕΘ

Η ανάπλαση του χώρου της ΔΕΘ αποτελεί μία διαχρονική κουβέντα για την Θεσσαλονίκη. Για την περίπτωση της κυριαρχούν δύο απόψεις. Η μία είναι να παραμείνει στο σημείο που βρίσκεται και να γίνει μία μεγάλη παρέμβαση που θα μετατρέψει την περιοχή σε μία “εκθεσιούπολη” και η άλλη να μεταφερθεί η ΔΕΘ στα δυτικά προάστια της πόλης.

Επίσημα, αυτό που προχωρά είναι η παραμονή και ανάπλαση της ΔΕΘ στο κέντρο της πόλης. Πριν από λίγο καιρό μάλιστα ολοκληρώθηκε και Διεθνής Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός, στον οποία κέρδισε μία βιοκλιματική αρχιτεκτονική πρόταση των κ. Sauerbruch Hutton (Γερμανία), κ. Gustafson Porter + Bowman (Βρετανία) και κ. Έλενας Σταυροπούλου (Ελλάδα).

Η ανάπλαση της πλατείας Αριστοτέλους

Πριν από μερικές ημέρες ανακοινώθηκε η ολοκλήρωση ενός άλλου αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που αφορά στην ανάπλαση της εικονικής πλατείας Αριστοτέλους.

Η πρόταση που έλαβε το πρώτο βραβείο της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του Δήμου, επιχειρεί να αναδείξει την οδό Αριστοτέλους ως την κεντρική αρτηρία προβολής της σύγχρονης μητροπολιτικής ζωής και εικόνας της πόλης αλλά κι ως περιοχή διασύνδεσης με τη νεότερη ιστορία της. Παράλληλα αυτό που υπάρχει στο τοπίο είναι το υδάτινο στοιχείο αλλά και σειρά από ψηλούς φοίνικες οι οποίοι έγιναν αφορμή για μεγάλες αντιδράσεις από φορείς και κατοίκους.

Η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου Αγγελοχωρίου-Καλοχωρίου

Ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο αποτελεί και η ανάπλαση του του παραλιακού μετώπου από το Αγγελοχώρι ως το Καλοχώρι. Το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, σχεδιάζεται να βγει σε δημόσια διαβούλευση και μέχρι το τέλος του 2021 αναμένεται να εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα.

Αφορά σε μία μεγάλη ανάπλαση μήκους 40 χιλιομέτρων με τοπικές παρεμβάσεις και θα χρειαστούν αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί, μελέτες και βέβαια χρηματοδοτικό μοντέλο που θα αναλάβει την υλοποίηση αυτού του project.

Τα άλλα μεγάλα έργα

Παράλληλα στην πόλη τρέχουν ή ετοιμάζονται και άλλα έργα. Συνοπτικά πρόκειται για:

-Σύνδεση ΟΛΘ με εθνικό δίκτυο αυτοκινητόδρομων: Η σύμβαση υπεγράφη στις αρχές του καλοκαιριού. Με αυτό το έργο τα εμπορεύματα από το λιμάνι θα φεύγουν γρήγορα μέσω του δικτύου αυτοκινητοδρόμων της χώρας.

-Σύνδεση ΟΛΘ με το εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο: Εξίσου σημαντικός είναι και αυτός ο διαγωνισμός ο οποίος βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας. Θα διεξαχθεί με τη μέθοδο του ανταγωνιστικού διαλόγου με την ολοκλήρωση του θα συνδέσει τον ΟΛΘ με τις σημαντικότερες αγορές σε Ελλάδα και Βαλκάνια. Ο διαγωνισμός αναμένεται τις επόμενες ημέρες.

-City Train. Ο Προαστιακός της Δυτικής Θεσσαλονίκης. Εντάσσεται στα σιδηροδρομικά έργα που θα δημοπρατηθούν τις επόμενες ημέρες μέσω του ανταγωνιστικού διαλόγου. Θα βασιστεί κυρίως σε υφιστάμενες σιδηροδρομικές γραμμές.

-Οδική Σύνδεση Θεσσαλονίκης με Χαλκιδική: Προχωρούν σε ολοκλήρωση (υπό κατασκευή) οι άξονες Θεσσαλονίκη-Κασσάνδρα και Θεσσαλονίκη-Πολύγυρος. Στο πρώτο έργο επιτέλους ολοκληρώνεται το “ορφανό χιλιόμετρο” ενώ στο δεύτερο προχωρά το τελευταίο τμήμα από τη Θέρμη μέχρι τη Γαλάτιστα.

-Σχολικά Συγκροτήματα-ΣΔΙΤ: Ακόμα ένα μεγάλο ΣΔΙΤ που είναι σε φάση διαγωνισμού. Περιλαμβάνει σχολικές μονάδες-πρότυπα σε Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις της Κεντρικής Μακεδονίας.

-Αντιπλημμυρικά έργα: Προχωρούν σημαντικές παρεμβάσεις στην περιοχή της Λαχαναγοράς και έργα αποχέτευσης στην Καλαμαριά. Τα δύο έργα βρίσκονται σε δημοπράτηση.