Αυτόν τον Μίκη, των ποιητών, κρατάμε για πάντα…

Μίκης Θεοδωράκης AP Photo

Ο Γιώργος Καρελιάς γράφει για τις χαρακτηριστικές στιγμές της πολιτικής διαδρομής του Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και το πώς έβαλε τους μεγαλύτερους ποιητές στα σπίτια μας.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΕΛΙΑΣ
02 Σεπτεμβρίου 2021 12:28

Οι ύμνοι και τα επίθετα περισσεύουν για τον Μίκη Θεοδωράκη. Αν πει κανείς ότι ήταν, μέχρι σήμερα το πρωί «ο μεγαλύτερος εν ζωή Έλληνας» ουδείς θα τολμήσει να φέρει αντίρρηση.

Η στήλη αυτή είναι πολιτική. Με την πολιτική και τα πρόσωπά της ασχολείται, κρίνει, επικρίνει, αποτιμά. Με τον Μίκη είναι λίγο διαφορετικά τα πράγματα. Όλοι γνωρίζουν ότι μια ζωή ήταν ταυτισμένος με την έννοια-τις αξίες και τα κόμματα- της Αριστεράς, κάθε φορά και με διαφορετικό τρόπο. Όμως, είχε τον προνόμιο να τον αναγνωρίσουν εν ζωή και οι πολιτικοί του αντίπαλοι, αυτοί που κάποτε τον πολέμησαν σκληρά, το ίδιο κι εκείνος.

Η πολιτική διαδρομή του Μίκη δεν ήταν, φυσικά, ανέφελη. Ήταν συχνά απρόβλεπτος. Αλλά πάντα παρών, όπως εκείνος κάθε φορά νόμιζε. Φέρνω πρόχειρα στη μνήμη μου τρεις χαρακτηριστικές στιγμές από την πολιτική του δράση, την περίοδο της Μεταπολίτευσης, που είναι και οι πιο κοντινές.

Η πρώτη: Το 1990, ο Μίκης συντάσσεται αναφανδόν με τον διαχρονικό πολιτικό του αντίπαλο, την Δεξιά. Και γίνεται υπουργός στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Είχε εξοργιστεί με την προηγηθείσα περίοδο του ΠΑΣΟΚ και τη στάση του Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο, όμως, λίγα χρόνια νωρίτερα είχε υποστηρίξει σθεναρά, όταν είχε προσπαθήσει να βρει συνεννόηση με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Τουργκούτ Οζάλ.

Η δεύτερη: Το 1998 η μισή Ελλάδα έβριζε την κυβέρνηση Σημίτη για την υπόθεση Οτσαλάν. Ο Μίκης, κόντρα στο ρεύμα, τής πρόσφερε στήριξη με δημόσια δήλωσή του, γνωρίζοντας τους κινδύνους που ελλόχευαν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Η τρίτη: Το 2018, όταν ο Μίκης πήρε μέρος στο συλλαλητήριο της Αθήνας για το Μακεδονικό, δίπλα σε πατεντάτους ακροδεξιούς και εθνικιστές, κατακεραυνώνοντας την πρώτη κυβέρνηση της παραδοσιακής Αριστεράς στην Ελλάδα, την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Όμως, για τον μεγάλο Μίκη δεν ισχύει η γνωστή ρήση «τα στερνά τιμούν τα πρώτα». Διότι τα ατυχή «στερνά» του ήταν πταίσματα μπροστά στα «πρώτα», δηλαδή μπροστά σε μια ολόκληρη ζωή, που ήδη έχει αποτιμηθεί, όντας ο ίδιος εν ζωή, με τα πιο φωτεινά χρώματα.

Ποια είναι, άραγε, η μεγαλύτερη προσφορά του Μίκη; Υπάρχουν αρμοδιότεροι να απαντήσουν και ασφαλώς θα το κάνει ο ιστορικός του μέλλοντος. Όμως, η πρώτη εικόνα που θα έρχεται μπροστά μας όταν από εδώ και πέρα, κάθε φορά που θα έρχεται στο προσκήνιο η μορφή του, θα είναι η εικόνα του θεόρατου Μίκη με τα απλωμένα χέρια να διευθύνει τον Μπιθικώτση, την Φαραντούρη, τον Καλογιάννη και τόσους άλλους εμβληματικούς ερμηνευτές των έργων του στις πρώτες συναυλίες της Μεταπολίτευσης.

Αυτό που θα κρατήσουμε για πάντα είναι ο Μίκης των ποιητών. Ο συνθέτης που έντυσε με μοναδικό τρόπο έργα μεγάλων ποιητών και τα έμπασε σε κάθε ελληνικό σπίτι.

Πόσοι θα γνώριζαν τον Ρίτσο, αν ο Μίκης δεν είχε μελοποιήσει τον Επιτάφιο;