Aυτά μόνο στον ΣΥΡΙΖΑ συμβαίνουν

Η παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα, δύο μόλις ώρες πριν την έναρξη του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, άλλαξε άρδην το εσωκομματικό σκηνικό, θέτοντας θέμα ηγεσίας.

Η τοποθέτηση του πρώην πρωθυπουργού είχε δύο πυλώνες. Ο πρώτος ήταν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ οδεύει προς εκλογική καταστροφή στις ευρωπαϊκές κάλπες της 9ης Ιουνίου. Ο Τσίπρας δεν είπε κάτι καινούργιο. Η ζοφερή εκλογική προοπτική αποτελεί κοινό τόπο στην Κουμουνδούρου. Η μεν εσωκομματική αντιπολίτευση μέχρι την παρέμβαση Τσίπρα δήλωνε ότι θα έθετε θέμα Κασσελάκη μετά από τις ευρωεκλογές, προεξοφλώντας την ήττα. Ο δε Κασσελάκης δεν έμπαινε καν στον κόπο να δηλώσει την πίστη του σε ένα θετικό εκλογικό αποτέλεσμα, ζητώντας απλώς μην αξιολογηθεί στις ευρωεκλογές αλλά στις εθνικές εκλογές.

Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλο παράδειγμα κόμματος του οποίους η ηγεσία να οδεύει στις εκλογές χωρίς να διατυμπανίζει την αισιοδοξία της για τη νίκη, αλλά αλληλοσπαρασσόμενη για τη διαχείριση της αναπόφευκτης ήττας. Αυτό το μοναδικό φαινόμενο μάλλον θα διδάσκεται στις σχολές Πολιτικών Επιστημών.

Ξανά εσωκομματικές εκλογές

Ο δεύτερος πυλώνας της τοποθέτησης Τσίπρα ήταν ότι η συγκρουσιακή κατάσταση στο εσωκομματικό πεδίο του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να λυθεί με ξεκάθαρο τρόπο. Επομένως, κάλπες τώρα. Μετά από τα ευτράπελα που συνέβησαν στην τελευταία Πολιτική Γραμματεία, το εκλογικό ξεκαθάρισμα μοιάζει πιο λογική λύση. Αλλά δεν μπορώ να σκεφτώ άλλο παράδειγμα κόμματος που να προχωράει σε εκλογή ηγεσίας μόλις πέντε μήνες μετά την προηγούμενη εκλογή και μόλις τρεις μήνες πριν από κάλπες εθνικής εμβέλειας.

Πέρα από τα ερωτήματα σχετικά με το πότε θα προλάβουν να οργανώσουν την εκλογή της ηγεσίας από τη βάση και πότε θα κάνουν καμπάνια για τις ευρωεκλογές, η όλη αυτή κατάσταση αποτελεί την πλέον ηχηρή απόδειξη της αποτυχίας της ηγεσίας Κασσελάκη. Εδώ κολλάει το «σας τα λέγαμε», αλλά στην πολιτική έχει μικρή σημασία να είσαι μάντης κακών αν δεν μπορείς να τα αποτρέψεις.

Προκήρυξη εκλογών στο Facebook

Δεν μπορώ επίσης να σκεφτώ άλλο παράδειγμα κόμματος που να προκαλούνται εσωκομματικές εκλογές για την ηγεσία από ένα post στο Facebook του πρώην αρχηγού του. Προφανώς ο Τσίπρας είναι ταυτισμένος με τον ΣΥΡΙΖΑ (ή τουλάχιστον ήταν μέχρι τώρα), αλλά δεν το λες συνηθισμένο για κόμμα να αλλάζει τελείως η ατζέντα του συνεδρίου του δύο ώρες πριν την έναρξη του και να τίθεται θέμα ηγεσίας 24 ώρες ύστερα από την απόφαση του κορυφαίου οργάνου του κόμματος (της Πολιτικής Γραμματείας) ότι δεν υπάρχει θέμα ηγεσίας.

Στα 20 χρόνια της πορείας του ο ΣΥΡΙΖΑ ουδέποτε προκάλεσε το γενικό θαυμασμό με την οργανωτικότητά του. Αλλά τώρα μιλάμε για την απουσία στοιχειωδώς δομημένης κομματικής λειτουργίας.

Διάσπαση

Επιπλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το μοναδικό μάλλον παράδειγμα κόμματος αξιωματικής αντιπολίτευσης το οποίο συμπεριφέρεται ως γκρούπα. Ο αρχηγός και τα ηγετικά στελέχη δεν σταματάνε να λένε ότι θέλουν να κερδίσουν την κοινωνική πλειοψηφία, την ίδια στιγμή που στο εσωτερικό τους πάνε από διάσπαση σε διάσπαση. Στην ομιλία του στο συνέδριο ο Κασσελάκης χαρακτήρισε τους διαφωνούντες υπονομευτές. Τον περασμένο Σεπτέμβρη είχε κερδίσει πάλι με την παντιέρα ότι τα στελέχη γύρω από την Αχτσιόγλου είχαν υπονομεύσει τον Τσίπρα. Οι «υπονομευτές» τελικά οδηγήθηκαν στην έξοδο.

Από τη στιγμή που ο Κασσελάκης αποκαλεί πάλι υπονομευτές πάλι όσους διαφωνούν μαζί του, πώς μπορεί να συνυπάρξει μαζί τους είτε ως νικητής είτε ως χαμένος; Με την ακραία πόλωση που επικρατεί στο εσωκομματικό πεδίο και την απώλεια της αίσθησης της συλλογικότητας, θα αποτελέσει έκπληξη να μη σημειωθεί νέα διάσπαση στον ΣΥΡΙΖΑ μετά το πέρας της εσωκομματικής εκλογής.

Μη αναστρέψιμη κατάσταση

Είτε επανεκλεγεί ο Κασσελάκης πρόεδρος είτε κερδίσει στις εσωκομματικές διαδικασίες η Όλγα Γεροβασίλη, είναι τόσο κακή η εικόνα του κόμματος που δεν βλέπω πώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποφύγει τη βαριά ήττα στις επερχόμενες εκλογές. Ένα κόμμα του οποίου η σοβαρότητα φτάνει στο ναδίρ και η τοξικότητα στο ζενίθ, ένα κόμμα που απασχολεί τον δημόσιο διάλογο μόνο με τις εσωκομματικές συγκρούσεις του, ένα κόμμα χωρίς πραγματική πολιτική πρόταση, δεν μπορεί να πείσει τα μεγάλα ακροατήρια.

Η παρέμβαση Τσίπρα άργησε. Άργησε τόσο πολύ που η κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι πλέον αναστρέψιμη. Ενδεχομένως θα μπορούσε να είχε αποτέλεσμα αν είχε γίνει κατά τη διάρκεια των εσωκομματικών εκλογών. Τώρα το αδιέξοδο μοιάζει αδιαπέραστο. Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλο παράδειγμα κόμματος που να έχει περιέλθει σε τόσο δύσκολη θέση, που να μην υπάρχει στον ορίζοντα αχτίδα φωτός.