Απελπισία ή (και) ελπίδα;

Τα μεγάλα κόμματα-και κυρίως τα κόμματα εξουσίας- έχουν ένστικτο αυτοσυντήρησης. Μετά από τις ήττες, τα μέλη και οι ψηφοφόροι τους αντιδρούν, αν τους δοθεί ευκαιρία. Γι’αυτό η χτεσινή μεγάλη συμμετοχή στην εσωκομματική εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ ούτε ανέλπιστη ήταν ούτε έκπληξη.

Πριν αξιολογήσουμε το αποτέλεσμα, πρέπει να απαντήσουμε σε ένα δύσκολο ερώτημα: αυτό που έγινε χτες στον ΣΥΡΙΖΑ είναι αποτέλεσμα της απελπισίας ή της ελπίδας;

Τα μέλη και οι ψηφοφόροι του κόμματος είναι σίγουρα πικραμένοι και απογοητευμένοι. Πριν από δυόμιση μήνες υπέστη μεγάλη ήττα. Είδαν το ποσοστό του να κατρακυλάει από το 31,5% του 2019 στο 18% και να τίθεται εν αμφιβόλω αν μπορεί να λογίζεται ακόμη ως κόμμα εξουσίας. Επιπλέον, η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα προκάλεσε πρόσθετη απογοήτευση και έφερε αναταραχή και έριδες στο εσωτερικό του. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι ένα είδος απελπισίας διακατέχει στελέχη, μέλη και ψηφοφόρους.

Έτσι, η χτεσινή μεγάλη προσέλευση στις εσωκομματικές κάλπες μπορεί να είναι μια αντίδραση σ’ αυτήν την απελπισία. Ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ θέλησε να δείξει ότι το κόμμα μπορεί να βρίσκεται ξαπλωμένο στο καναβάτσο, αλλά δεν έχει παραδοθεί εντελώς στη μοίρα του. Όσοι πήγαν χτες να ψηφίσουν θέλουν να αλλάξουν αυτήν τη μοίρα. Θέλησαν να κρατήσουν ζωντανή την ελπίδα ότι το κόμμα τους δεν «τελείωσε», όπως χαιρέκακα λένε οι αντίπαλοί τους

Η μαζική συμμετοχή τους στην ψηφοφορία είναι αποτέλεσμα ενός μείγματος απελπισίας και ελπίδας. Η συνέχεια είναι απρόβλεπτη. Η μεγάλη συμμετοχή δεν διασφαλίζει τίποτα. Ούτε οι συνεχείς επικλήσεις σε μια επίπλαστη ενότητα. Μεγάλη συμμετοχή υπήρξε και στις εσωκομματικές εκλογές του 2022 με μοναδικό υποψήφιο τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά στις βουλευτικές εκλογές ήρθε η συντριβή. Ενότητα είχαν, αλλά δεν τους έσωσε.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πολύ και κακοτράχαλο δρόμο μπροστά του είτε εκλεγεί ο Στέφανος Κασσελάκης είτε η Έφη Αχτσιόγλου. Η πρωτιά του Κασσελάκη είναι αναμφισβήτητα εντυπωσιακό γεγονός, δεδομένου ότι μέχρι πρότινος ήταν ένα άγνωστο πρόσωπο. Η πρωτιά του οφείλεται στην παταγώδη αποτυχία του στελεχικού δυναμικού του ΣΥΡΙΖΑ, αφού ένας «ουρανοκατέβατος» καταφέρνει, με βασικό όπλο την επικοινωνία, να «αλώσει» ένα αριστερό κόμμα. Στο πρόσωπό του καταψηφίστηκε ο κλασικός κομματικός μηχανισμός, τον οποίο μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων δεν θεωρεί ικανό να ανατάξει το κόμμα και να το οδηγήσει ξανά σε τροχιά κόμματος εξουσίας. Αλλά για να συμβεί αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ, είτε υπό τον Κασσελάκη είτε υπό την Αχτσιόγλου, πρέπει να αλλάξει πολλά δεδομένα. Κάτι που δεν είναι καθόλου εύκολο.

Οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ έκαναν χτες το καθήκον τους. Καθοδηγούμενοι, ίσως ασυναίσθητα, από αυτό που έχει πει ο Σαρτρ: «Η ζωή αρχίζει στην άλλη πλευρά της απελπισίας». Αυτός ή αυτή που θα εκλεγεί την προσεχή Κυριακή θα αναλάβει το βαρύ φορτίο να μετατρέψει την απελπισία σε ελπίδα…