Από την αδιαφορία στην αναλγησία του δημοσίου απέναντι στον πολίτη

Σε ένα ευνομούμενο κράτος, ο σεβασμός στους νόμους και τις δικαστικές αποφάσεις απαιτείται από όλους, χωρίς εξαιρέσεις. Στην Ελλάδα όμως είναι γνωστό, ότι όποιος βρεθεί απέναντι στο δημόσιο, τις περισσότερες φορές είναι «χαμένος από χέρι».  Όταν χρωστάει και δεν μπορεί να ανταποκριθεί κινδυνεύει με κατάσχεση κινητής και ακίνητης περιουσίας (αν έχει), κράτηση, φυλάκιση και διασυρμό. Το δημόσιο απαιτεί από τους πολίτες να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους και σε περίπτωση που δεν το πράξουν ενεργοποιούνται η εφορία, η αστυνομία και όσοι μηχανισμοί διαθέτει. Όταν όμως  το ίδιο χρωστάει,  αδιαφορεί, καθυστερεί, κοροϊδεύει, ακόμη και στις περιπτώσεις που έχει αποδεδειγμένα προξενήσει σοβαρή βλάβη στους πολίτες. Η ιστορία μιας νεαρής κοπέλας, που  μετά από πρόκληση σοβαρής και επικίνδυνης βλάβης  στην υγεία της σε δημόσιο νοσοκομείο, συνεχίζει να ταλαιπωρείται και να κινδυνεύει, δείχνει το μέγεθος της κρατικής αναλγησίας.

Πριν από 8 ολόκληρα χρόνια, η Θεσσαλονίκη και ολόκληρη η Ελλάδα είχαν συγκλονιστεί από την ιστορία μιας 16χρονης έφηβης, που πήγε να κάνει μετάγγιση στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης και μολύνθηκε από το αίμα που της έδωσαν με τον ιό HIV/ AIDS. Η κοπέλα, κόρη φτωχών γονέων, βρέθηκε ξαφνικά χωρίς όνειρα και προοπτικές. Ήθελε να γίνει νηπιαγωγός, να ερωτευθεί, να κάνει οικογένεια. Το κυριότερο (μάλλον, γιατί η ψυχή του ανθρώπου είναι το ύψιστο αγαθό) βρέθηκε με την υγεία της πια σε βαριά κατάσταση. Σήμερα, μάλιστα, οι συνέπειες έχουν εκδηλωθεί και μπαινοβγαίνει σε νοσοκομεία και κλινικές για να μπορέσει να παραμείνει ζωντανή.

Όταν έγινε γνωστό το γεγονός, το Νοσοκομείο προσπάθησε να αποποιηθεί των ευθυνών του και δεν αναγνώρισε την νομική και ηθική ευθύνη του απέναντι στην παθούσα. Άρνηση, υπεκφυγές, αδιαφορία απέναντι σε ένα νέο άνθρωπο που η ζωή του μπήκε σε σοβαρό κίνδυνο . Όπως ήταν φυσικό η κοπέλα προσέφυγε με την οικογένειά της στην δικαιοσύνη, ζητώντας αποζημίωση, για να μπορεί στο μέλλον, λόγω της αδυναμίας εργασίας να επιζήσει και να ανταπεξέλθει στις σοβαρές δαπάνες νοσηλείας της.

Η τακτική είναι γνωστή. Το Νοσοκομείο καθυστέρησε όσο μπορούσε περισσότερο στα δικαστήρια. Πρωτοδικείο, Εφετείο, Συμβούλιο της Επικρατείας. Από το 2006 φθάσαμε στο 2014. Καταβολή του εκτελεστού ποσού με βάση την απόφαση του Εφετείου δεν έγινε, επειδή, στην εποχή των Μνημονίων, χρειαζόταν μια τραπεζική εγγύηση την οποία η παθούσα και η οικογένειά της δεν μπορούσαν να βρουν. Ο αδύναμος πολίτης απέναντι στο πανίσχυρο κράτος. Οκτώ χρόνια πέρασαν με ανέχεια και κακουχίες και μια εφιαλτική καθημερινότητα.

Επιτέλους τον Μάιο 2014 εκδόθηκε η αμετάκλητη απόφαση του ΣτΕ. Απέρριψε την Αίτηση Αναίρεσης του Νοσοκομείου ως απαράδεκτη και έτσι η κοπέλα θα μπορούσε να εισπράξει την αποζημίωση που όρισαν τα διοικητικά δικαστήρια.

Από τότε όμως τίποτε. Ούτε εκπλήρωση των υποχρεώσεων του Νοσοκομείου ούτε μια συγγνώμη. Ας ορίζει ο νόμος ότι η μη εκπλήρωση δικαστικά βεβαιωμένων υποχρεώσεων από ν.π.δ.δ. γεννά ευθύνες. Ας έχει κρατήσει οκτώ χρόνια η παραμέληση της ηθικής ευθύνης και η ταλαιπωρία ενός ανθρώπου που βρίσκεται σε κίνδυνο και απόγνωση. Κάποιοι συνεχίζουν να κοροϊδεύουν και να αδιαφορούν και σε αυτή την περίπτωση δεν είναι οι πολίτες.

Το  νομοσχέδιο, για έκδοση διαταγής κατά του δημοσίου σε περίπτωση που χρωστά στους πολίτες,  το οποίο έθεσε σε δημόσια διαβούλευση πριν λίγες μέρες το Υπουργείο Δικαιοσύνης, καθυστερούσε καιρό για ευνόητους λόγους και  θα πάρει χρόνο για να γίνει νόμος του κράτους.

* Ο Χαράλαμπος Πουλόπουλος είναι  αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνικής Εργασίας στο Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης. Δραστηριοποιείται στον τομέα αντιμετώπισης των εξαρτήσεων από το 1983 και είναι Πρόεδρος της Επιστημονικής και Συμβουλευτικής Επιτροπής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Θεραπευτικών Κοινοτήτων (WFTC).