Δεν κερδάμε, χρωστάμε

Τις επόμενες εβδομάδες, θα έχουμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε αν ο “οδικός χάρτης” που ανακοινώθηκε σήμερα για το δημόσιο χρέος, μπορεί να μετατρέψει την ελληνική κόλαση σε έναν παράδεισο, όπως έχει υποσχεθεί η Κυβέρνηση. Οι αναγνώσεις της σχετικής απόφασης του Eurogroup ποικίλουν. Πολλοί θεωρούν ότι απλώς το πρόβλημα μετατέθηκε για αργότερα. Για όταν θα έχουμε ξεμπερδέψει με το Brexit και τις γερμανικές εκλογές. Οι “δικοί μας” υποστηρίζουν ότι “κερδάμε”. Σε κάθε περίπτωση Το “κλειδί” της επιτυχίας ή της αποτυχίας της ελληνικής προσαρμογής βρίσκεται αλλού και ειδικότερα στα έσοδα.

Έχουμε επιμείνει εξαρχής στην άποψη ότι η συζήτηση για το χρέος είναι παρελκυστική και ενδεχομένως πολύ πρώιμη. Πράγματι στο εγγύς μέλλον, η χώρα θα έχει προβλήματα στην αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων. Το ερώτημα είναι πώς θα “τη βγάλουμε” μέχρι τότε, μέχρι δηλαδή να έρθουμε αντιμέτωποι με το πρόβλημα. Η είσπραξη των φόρων που έχουν προυπολογιστεί είναι αυτή που θα κρίνει την “παρτίδα”.

Η Κυβέρνηση έχει κάποιους λόγους να είναι αισιόδοξη για το καλοκαίρι που έρχεται. Η άρση της πολιτικής αβεβαιότητας δεν είναι μικρό πράγμα και η επιμονή των ευρωπαίων στις αποκρατικοποιήσεις μπορεί να δώσει μια ώθηση στην αγορά. Πιο πολύ όμως αισιοδοξεί λόγω την εσόδων που αναμένει. Από τον επόμενο μήνα, όταν δηλαδή θα αρχίσουν να αποστέλλονται τα εκαθαριστικά, το ταμείο θα αρχίσει να γεμίζει. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι κάνουν χρήση της διευκόλυνσης που παρέχουν οι τράπεζες για πληρωμή φόρων και έτσι, οι εισπράξεις θα εμφανιστούν ενισχυμένες, καθώς οι πολίτες συνεχίζουν να χρωστούν στις τράπεζες αλλά οι φόροι θα έχουν πληρωθεί. Τους πρώτους μήνες των εισπράξεων ίσως και να μην φανεί το πρόβλημα.

Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν όλοι αυτοί οι φόροι που έχουν προυπολογιστεί μπορούν να πληρωθούν, βοηθώντας τη χώρα να παράξει αυτό το πολυπόθητο πρωτογενές πλεόνασμα που απαιτείται για να είναι η Ελλάδα “εντός στόχων”. Τα μέχρι τώρα στοιχεία δεν κατατάσσονται στην κατηγορία “ενθαρρυντικά”.

Ήδη από τον Μάρτιο παρατηρείται μια τεράστια υστέρηση εσόδων. Το σύνολο κατά τον τρίτο μήνα του έτους ανήλθε σε 2,9 δισ. ευρώ και ήταν μειωμένο κατά 1 δισ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Ακόμη και σε επίπεδο τριμήνου, η κατάσταση διεσώθη μόνο και μόνο καθώς το Δημόσιο εισέπραξε τον Φεβρουάριο το μέρισμα από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), το οποίο ανήλθε στα 775 εκατ. ευρώ.

Είναι φανερό ότι οι Έλληνες (ιδιώτες και επιχειρήσεις) δεν μπορούν να πληρώσουν άλλους φόρους, διατηρώντας και ένα στοιχειώδες επίπεδο διαβίωσης. Αυτό το γνωρίζει και η Κυβέρνηση και η τρόικα. Για το λόγο αυτό ζητούν διαρκώς την επιβολή νέων περισσότερων φόρων. γνωρίζουν ότι για να εισπράξουν ένα ευρώ, θα πρέπει να καταλογίσουν φόρο τουλάχιστον 1,2 ευρώ. Αυτό όμως δεν αποτελεί λύση. Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΟΙΚ από τα νέα ληξιπρόθεσμα κατάφερε να εισπράξει το πρώτο δίμηνο του έτους ποσοστό μικρότερο του 10%.

Με το να καταλογίζουν διαρκώς νέους φόρους, δεν καταφέρνουν τίποτε περισσότερο από το να υπερχρεώνουν τους πολίτες. είναι ενδεικτικό ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Μόνο το 2015 αυξήθηκαν κατά 11,3 δισ. ευρώ. Τους πρώτους μήνες του 2016, αυξήθηκαν ήδη κατά 1,5 δισ. ευρώ και πρέπει να σκεφθεί κανείς ότι δεν πρόκειται για μήνες είσπραξης φορολογίας εισοδήματος. Το συνολικό τους ύψος είναι ιλιγγιώδες. Ξεπερνά τα 85 δισ. ευρώ.

Σ’ αυτά θα πρέπει να συνυπολογίσει κανείς και τα χρέη των ιδιωτών προς τράπεζες ή επιχειρήσεις. Μόνο στην ΔΕΗ χρωστάμε σχεδόν 3 δις ενώ τα κόκκινα δάνεια (ιδιωτών και επιχειρήσεων) ξεπερνούν τα 110 εκατ. ευρώ. Φυσικά υπάρχουν άλλα τόσα που εξυπηρετούνται και άρα απαιτούν ένα μέρος του διαθέσιμου εισοδήματος.

Τα χρήματα της δόσης, δεν επαρκούν προφανώς για να αποπληρωθεί το σύνολο των χρεών του δημοσίου προς τους ιδιώτες, κάτι που με τη σειρά τους θα αύξανε τις προσδοκίες για μεγαλύτερη εισπραξιμότητα των φόρων. Επιπλέον, στελέχη με γνώση των μηχανισμών στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους αναφέρουν ότι είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί άμεσα η επιστροφή των χρημάτων στους ιδιώτες δικαιούχους. “Η δυνατότητα που έχει το δημόσιο περιορίζεται σε το πολύ 1 δισ. μηνιαίως” σχολίαζε χαρακτηριστικά πηγή με γνώση του ΓΛΚ.

Το μόνο σωσίβιο στα έσοδα, θα μπορούσε να είναι η αύξηση του τζίρου στον τουρισμό, κάτι που περιμένει ο Πρωθυπουργός και γι’ αυτό έβαλε και το σχετικό στοίχημα με τον Πρόεδρο του ΣΕΤΕ κο. Ανδρεάδη. Ωστόσο τα στοιχεία δεν είναι ενθαρρυντικά ούτε απ’ αυτό το μέτωπο. Οι αφίξεις κατά το πρώτο τρίμηνο ήταν μειωμένες κατά 6,2% γεγονός που αποτυπώθηκε ήδη σε οριακή μείωση των εσόδων, όπως την κατέγραψε η Τράπεζα της Ελλάδας.

Χωρίς έσοδα, το ελληνικό δημόσιο είναι ξανά καταδικασμένο σε ασφυξία. Οι δύο νέες δόσεις είναι πολύ λίγες για να δημιουργήσουν θετικό σοκ στην οικονομία. Όσο για τη δεύτερη, θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για ένα ακόμη θρίλερ, λίγο πριν την εκταμίευση.

Η Ελληνική Κυβέρνηση μπορεί να μην έλαβε κάποια χειροπιαστή δέσμευση για το δημόσιο χρέος. Καθώς όμως κανείς δεν αξιολογεί την επίλυση του συγκεκριμένου θέματος ως ουσιαστική, το “κακό” είναι μικρό. Το ιδιωτικό χρέος των Ελλήνων όμως (ιδιωτών και επιχειρήσεων) παραμένει θέμα “ταμπού” και κανείς δεν τολμά να το αγγίξει. Είναι ένα θέμα που δεν λύνεται με “πολιτική διαπραγμάτευση”, ούτε με τρικ και αναδιαρθρώσεις. Είναι υπαρκτό, ταλαιπωρεί τους Έλληνες και κρατά την οικονομία σε ομηρία. Με αυτό θα πρέπει κανείς να ασχοληθεί πριν αναφωνήσει για πολλοστή φορά ότι “κερδάμε” επειδή μας χτύπησαν στην πλάτη και μας είπαν με χαμόγελο ότι θα δουν το “θέμα” μας το 2018.

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).

 

 

πηγή φωτογραφίας: sooc