Δολοφονία Τζορτζ Φλόιντ: Ο Τραμπ προ των ευθυνών του

Αλέξανδρος Πηγαδάς

Η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ έχει ξεσηκώσει νέο κύμα αντιδράσεων στις ΗΠΑ. Σχεδόν σε όλες τις πολιτείες, χιλιάδες άνθρωποι έχουν ξεχυθεί στους δρόμους φωνάζοντας και διαδηλώνοντας υπέρ της δικαιοσύνης και κατά της αστυνομικής αυθαιρεσίας. Η κατάσταση σε πολλές περιοχές τείνει να ξεφύγει και η χώρα θυμίζει τις ταραχές του Λος Άντζελες το 1992.

Όπως είναι λογικό η οργή του κόσμου είναι μεγάλη. Μια ακόμη ρατσιστική δολοφονία διεπράχθη. Τα ακραία στοιχεία της αστυνομίας “έπραξαν το καθήκόν τους“. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια παρόμοια περαστικά τείνουν να γίνουν συνήθεια.

Ο Ντόναλντ Τραμπ στις αρχικές του δηλώσεις για το τραγικό συμβάν, εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια του θύματος και τόνισε ότι θα αποδοθεί η δικαιοσύνη. Ο Τζορτζ Φλόιντ όμως δεν μπορεί να γυρίσει πίσω. Ή μήπως ξαφνικά θα σταματήσουν ως δια μαγείας αντίστοιχα περιστατικά; Η απάντηση είναι πολύπλοκη και εντοπίζεται στις παθογένειες της Αμερικάνικης κοινωνίας.

Οι παθογένειες των ΗΠΑ

Κάποιες από τις χρόνιες παθογένειες της Αμερικάνικης κοινωνίας είναι ο φόβος, ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και ο εθνικισμός. Όχι τώρα, ούτε τα τελευταία 3,5 χρόνια που πρόεδρος είναι ο Τραμπ, αλλά ανέκαθεν. Χρόνια, δεκαετίες, ίσως και αιώνες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ταινία “12 χρόνια σκλάβος” που αποτυπώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις βαθιές ρίζες που έχει ο ρατσισμός στη συγκεκριμένη κοινωνία. Πολλοί από τους αφροαμερικανούς που ζουν τώρα στις διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ, ξέρουν πολύ καλά ότι πριν από κάποια χρόνια ο παππούς τους ή ο προπάππους τους ήταν στη θέση του σκλάβου.

Όλα αυτά σε μια χώρα, πολυπολιτισμική με διαφορετικές κουλτούρες να αλληλοσυγκρούονται καθημερινά. Και μέσα από όλα αυτά τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα το τελευταίο διάστημα φαίνεται ότι ο ρατσισμός και η ξενοφοβία είναι βαθιά ριζωμένα στις ΗΠΑ. Αυτές τις παθογένειες εκμεταλλεύτηκε και στην προεκλογική του εκστρατεία ο Τραμπ, βάζοντας στο στόχαστρο μετανάστες, μουσουλμάνους κι άλλες κοινωνικές ομάδες και μειονότητες.

Η επιθετική προεκλογική ρητορική του Τραμπ αποτέλεσε πολλές φορές αιχμή του δόρατος για αναίτιες επιθέσεις στις παραπάνω ομάδες και όχι μόνο. Την ίδια ώρα, προσκαλεί (μέχρι πρόσφατα) εργαζόμενους υψηλής ειδίκευσης από άλλες χώρες (όχι ως πράξη αλτρουισμού), αλλά επειδή έχει αποδειχτεί ότι ένα σύστημα μετανάστευσης, όπως είναι αυτό των ΗΠΑ αποτελεί μαγνήτη για ειδικευμένους επιστήμονες, γιατρούς, επιχειρηματίες, ειδικούς υπολογιστών και ούτω καθεξής, με αποτέλεσμα η χώρα να ωφελείται εξαιρετικά από αυτό. Ταυτόχρονα, στο κάλεσμά του αποκλείει αυτούς που δεν είναι λευκοί, καθώς θεωρούνται πιο πιθανοί “εχθροί της χώρας”, όπως τους ονομάζει. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Αμερική αυτή τη στιγμή δεν δέχεται νέους πρόσφυγες και έχει κλείσει τα σύνορα με το Μεξικό εναντίον σχεδόν όλων των αιτούντων άσυλο.

Η κυβέρνηση Τραμπ, όπως και αυτή του προκατόχου του, Ομπάμα, και όλες οι έως τώρα αμερικανικές κυβερνήσεις, Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών, έχουν μεγάλες ευθύνες, γιατί τα ρατσιστικά εγκλήματα, η αστυνομική βία και καταστολή δεν σταμάτησαν ποτέ.

Η ευθύνη του Τραμπ

Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι για τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, ευθύνεται ο Τραμπ. Σίγουρα όμως έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης. Τουλάχιστον ως προς το ηθικό κομμάτι. Και αυτό γιατί όλα αυτά τα χρόνια γνώριζε, ήξερε σε τι κατάσταση ζουν αυτοί οι άνθρωποι. Γνώριζε τις άθλιες συνθήκες που ζει η πλειοψηφία των Αφροαμερικανών, Ισπανόφωνων κτλ. όλα αυτά τα χρόνια. Κάτι που φάνηκε και την περίοδο της πανδημίας. Σύμφωνα με στοιχεία της 5ης Απριλίου, 1.824 Αφροαμερικανοί είχαν νοσήσει στο Σικάγο έναντι 847 λευκών, 478 ισπανόφωνων και 126 πολιτών ασιατικής καταγωγής. Το 72% των νεκρών ήταν Αφροαμερικανοί.

Οι εικόνες της πανδημίας, από τη μία μεριά, με τους ομαδικούς τάφους και την παντελή έλλειψη του δημόσιου συστήματος υγείας, που έχει στοιχίσει ήδη τη ζωή σε περισσότερους από 100.000 ανθρώπους, και η μαζική ανεργία, η φτώχεια, η καταστολή, ο ρατσισμός, από την άλλη, ξεγύμνωσαν ολοκληρωτικά το περίφημο αμερικανικό όνειρο.

Ο Τραμπ γνώριζε την αυθαιρεσία που υπάρχει στην αστυνομία. Τις λανθασμένες διαδικασίες που πρέπει να αλλάξουν, όπως και τα συστήματα πρόληψης. Γνώριζε για το φαινόμενο της οπλοκατοχής που έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Σε 100 Αμερικανούς, αντιστοιχούν 88.8 όπλα που δεν καταχωρούνται κάπου, ηλεκτρονικά.

Σίγουρα, δεν ευθύνεται μόνο ο Τραμπ για όλη αυτή την κατάσταση, καθώς και οι προκάτοχοί του (ακόμη και ο Ομπάμα, που είναι Αφροαμερικανός) δεν έκαναν σχεδόν τίποτα για να αλλάξει το σύστημα εκ βάθρων ή βρήκαν μπροστά τους γερές αντιστάσεις που εδράζουν στο “βαθύ κράτος” των ΗΠΑ.

Η διαφορά τους με τον Τραμπ, είναι ότι εκείνος το εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο για να ανέβει στην εξουσία και για να εδραιωθεί εκεί. Η βασική του ρητορική βασίστηκε στον ρατσισμό και την ξενοφοβία, σε σημείο που το έκανε σημαία, και συνεχίζει, ρίχνοντας τα πυρά του προς την αριστερά και τον αντιφασισμό, θεωρώντας τους υπαίτιους για τα επεισόδια των τελευταίων ημερών. Μιλούσε και μιλάει για πολίτες δύο ταχυτήτων. Από τη μία πλευρά είναι οι λευκοί και από την άλλη, όλοι οι υπόλοιποι. Όσο λοιπόν υπάρχουν άνθρωποι και πολιτικές σαν τον Τραμπ, είναι θέμα χρόνου να θρηνήσουμε κι άλλα θύματα σαν τον Τζορτζ Φλόιντ.

Αντί επιλόγου

Αν σε οποιαδήποτε άλλη χώρα η κυβέρνηση έστελνε εθνοφρουρά κατά διαδηλωτών, απειλούσε με λουκέτο τα social media, η ανεργία ξεπερνούσε κάθε ρεκόρ, η αστυνομία στραγγάλιζε πολίτες και συλλάμβανε δημοσιογράφους, θα ονομαζόταν δικτατορία. Όταν όμως στη θέση του προέδρου είναι ο Τραμπ, πρόκειται περί  “αμερικάνικης δημοκρατίας”. Τουλάχιστον όπως διατείνεται ο ίδιος.