Τα παιδιά είναι παιδιά, Ντομένικο 

Άρθρα 12-13 της Διεθνούς Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού που αναφέρεται στον σεβασμό των απόψεων του:

“Τα Συμβαλλόμενα Κράτη εγγυώνται στο παιδί που έχει ικανότητα διάκρισης το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης της γνώμης του σχετικά με οποιοδήποτε θέμα που το αφορά, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις του παιδιού ανάλογα με την ηλικία του και με το βαθμό της ωριμότητάς του.

 2. Για το σκοπό αυτόν θα πρέπει ιδίως να δίνεται στο παιδί η δυνατότητα να ακούγεται σε οποιαδήποτε διοικητική ή δικαστική διαδικασία που το αφορά, είτε άμεσα είτε μέσω ενός εκπροσώπου ή ενός αρμοδίου οργανισμού, κατά τρόπο συμβατό με τους διαδικαστικούς κανόνες της εθνικής νομοθεσίας.

Άρθρο 13.- 1. Το παιδί έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης”.

Αποτύχαμε.

Αποτύχαμε ως άνθρωποι, αποτύχαμε ως γονείς, αποτύχαμε ως μη γονείς, αποτύχαμε κατ’ άτομον, αποτύχαμε ως κοινωνία – γενικά, μην το ψάχνεις. Αποτύχαμε.

Δεν ακούσαμε τα παιδιά. Δεν ακούσαμε τα θύματα. Πνίγηκαν οι αδύναμες φωνούλες τους γιατί μιλούσαμε εμείς οι ‘μεγάλοι’. Και μιλούσαμε δυνατά.

Όταν συζητούν οι μεγάλοι, τα παιδιά σωπαίνουν.

Τα παιδιά δεν μιλούν, όταν τρώνε.

Τα παιδιά δεν μιλούν στο σχολείο.

Τα παιδιά δεν μιλούν γενικώς.

Τα παιδιά βγάζουν το σκασμό.

Και τότε εμείς τα λέμε “καλά παιδιά”. Υπάκουα. Με χαμηλωμένα μάτια και σκυμμένο κεφάλι. Καλά παιδιά, τα καλύτερα. Στόμα έχουν και μιλιά δεν έχουν. Πειθαρχικά και πειθαρχημένα γεννιούνται, μεγαλώνουν, δουλεύουν, πεθαίνουν. Να περάσει ο επόμενος.

Κι όταν μιλούν, είναι αυθάδικα.

Κι όταν προσπαθούν να μάς πουν κάτι, “βγάζουν γλώσσα”.

Όμως τα παιδιά έχουν δικαιώματα. Τα δικαιώματα αυτά αναγνωρίζουν πρωτίστως την ευαλωτότητα και την ετερονομία τους και ορίζονται από την σχετική Σύμβαση του 1989 που υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Στόχος να πάψουν τα παιδιά να αντιμετωπίζονται ως παθητικοί αποδέκτες μιας ‘ευεργέτριας’ φιλανθρωπικής αντίληψης, αλλά να ζουν και να δρουν ως ισότιμα μέλη μιας κοινότητας ανθρώπων.

Η Σύμβαση των 54 άρθρων είναι το πρώτο παγκόσμιο σύνολο νομικά δεσμευτικών δικαιωμάτων που ισχύουν για όλα τα παιδιά, έχει γίνει αποδεκτή από όλες τις χώρες εκτός από τις ΗΠΑ. Θεωρείται, ως εκ τούτου «η ευρύτερα επικυρωμένη συμφωνία για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην παγκόσμια ιστορία και […] ισχύει για όλα τα παιδιά κάτω των 18 ετών, ανεξαρτήτως φύλου, προέλευσης, θρησκείας, αναπηρίας».

Με γνώμονα τις τέσσερις θεμελιώδεις αρχές για την προστασία των ανηλίκων, οι προτεραιότητες για ευημερία ενός παιδιού είναι:

• Όχι στις Διακρίσεις (άρθρο 2).
• Το καλύτερο συμφέρον του παιδιού (άρθρο 3).
• Επιβίωση, ανάπτυξη και προστασία (άρθρο 6).
•  Ελευθερία γνώμης και συμμετοχή (άρθρο 12).

Τα παιδιά με απλά λόγια πρέπει να προστατεύονται, να εκπαιδεύονται, να αντιμετωπίζονται ισότιμα και να ακούγονται. Να ακούγονται από τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς, τους δικαστικούς, τους αστυνομικούς, να όταν κάνουν μια καταγγελία.

Άρθρο 15.- 1. «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν τα δικαιώματα του παιδιού στην ελευθερία του να συνεταιρίζεται και του να συνέρχεται ειρηνικά». (Τιμωρίες όπως κλειδωμένα δωμάτια, απομόνωση κτλ αποτελούν κατάφωρη παραβίαση της Σύμβασης του ΟΗΕ).

 Άρθρο 19.- 1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα, προκειμένου να προστατεύσουν παιδί από κάθε μορφή βίας, προσβολής ή βιαιοπραγιών σωματικών ή πνευματικών, εγκατάλειψης ή παραμέλησης, κακής μεταχείρισης ή εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας, κατά το χρόνο που βρίσκεται υπό την επιμέλεια των γονέων του ή του ενός από τους δύο, του ή των νόμιμων εκπροσώπων του ή οποιουδήποτε άλλου προσώπου στο οποίο το έχουν εμπιστευθεί.

Άρθρο 24.- 1. Αναγνωρίζεται το δικαίωμα του παιδιού να απολαμβάνει το καλύτερο δυνατόν επίπεδο υγείας και να επωφελείται από τις υπηρεσίες ιατρικής θεραπείας και αποκατάστασης αναπήρων.

Άρθρο 26. Αναγνωρίζεται σε κάθε παιδί το δικαίωμα να επωφελείται από την κοινωνική πρόνοια, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών ασφαλίσεων, ανάλογα με τους πόρους και την κατάσταση του παιδιού και της οικογένειας του.

Αρθρο 27.- 1. Αναγνωρίζεται το δικαίωμα κάθε παιδιού για ένα κατάλληλο επίπεδο ζωής που να επιτρέπει τη σωματική, πνευματική, ψυχική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξή του. 2. Στους γονείς ή στα άλλα πρόσωπα που έχουν αναλάβει το παιδί ανήκει κατά κύριο λόγο η ευθύνη της εξασφάλισης, μέσα στα όρια των δυνατοτήτων τους και των οικονομικών μέσων τους, των απαραίτητων για την ανάπτυξη του παιδιού συνθηκών ζωής.

Άρθρο 28.- 1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού στην εκπαίδευση.

Άρθρο 30.- Στα Κράτη όπου υπάρχουν εθνικές, θρησκευτικές ή γλωσσικές μειονότητες ή πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής, ένα παιδί αυτόχθονας ή που ανήκει σε μία από αυτές τις μειονότητες δεν μπορεί να στερηθεί το δικαίωμα να έχει τη δική του πολιτιστική ζωή, να πρεσβεύει και να ασκεί τη δική του θρησκεία ή να χρησιμοποιεί τη δική του γλώσσα από κοινού με τα άλλα μέλη της ομάδας του.

Άρθρο 31.- 1. Αναγνωρίζεται στο παιδί το δικαίωμα στην ανάπαυση και στις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου, στην ενασχόληση με ψυχαγωγικά παιχνίδια και δραστηριότητες που είναι κατάλληλες για την ηλικία του και στην ελεύθερη συμμετοχή στην πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή.

Άρθρο 32.- 1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού να προστατεύεται από την οικονομική εκμετάλλευση και από την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την εκπαίδευση του ή να βλάψει την υγεία του ή τη σωματική, πνευματική, ψυχική, ηθική ή κοινωνική ανάπτυξή του.

Άρθρο 34.-35- Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να προστατεύσουν το παιδί από κάθε μορφή σεξουαλικής εκμετάλλευσης και σεξουαλικής βίας και πορνογραφίας. Επίσης, παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εμποδίσουν την απαγωγή, την πώληση ή το δουλεμπόριο παιδιών για οποιονδήποτε σκοπό και με οποιαδήποτε μορφή.

Άρθρο 37. Κανένα παιδί να μην υποβάλλεται σε βασανιστήρια ή σε άλλες σκληρές, απάνθρωπες ή εξευτελιστικές τιμωρίες ή μεταχείριση. Τα παιδιά που στερούνται την ελευθερία τους να έχουν το δικαίωμα για ταχεία πρόσβαση σε νομική ή σε άλλη κατάλληλη συμπαράσταση ενώπιον ενός δικαστηρίου ή μιας άλλης αρμόδιας, ανεξάρτητης και αμερόληπτης αρχής, και για τη λήψη μιας ταχείας απόφασης πάνω σ’ αυτό το ζήτημα.

Τα παιδιά έχουν δικαιώματα.

Τα παιδιά έχουν υπόσταση.

Τα παιδιά έχουν φωνή.

Κι όπως λέει ο Εντουάρντο Ντε Φίλιππο στη “Φιλουμένα Μαρτουράνο” του.

“Τα παιδιά είναι παιδιά, Ντουμί. Τα παιδιά είναι παιδιά”.