Ελλάδα: Μια χώρα φτώχειας παρά την ανάκαμψη
Ο Γιάννης Αλμπάνης εξηγεί γιατί παγιώνεται η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός για τα πλατιά κοινωνικά στρώματα παρά τις προβλέψεις της Κομισιόν για ανάκαμψη΄.
- 13 Νοεμβρίου 2021 07:03
Η Κομισιόν αναθεώρησε προς τα πάνω τις προβλέψεις της για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ανάπτυξη 7,1% για το 2021 και 5,2%. Ακόμα και αν τελικά η πραγματικότητα δεν επιβεβαιώσει τις προβλέψεις, φαίνεται ότι ο οικονομικός κύκλος έχει μπει σε ανοδική τροχιά. Η συνέχιση αυτή της θετικής πορείας έχει βέβαια δύο προϋποθέσεις:
Πρώτον, να μην υπάρξει νέο lockdown.
Δεύτερον, να μην επιστρέψει η ευρωζώνη σε μια ασφυκτική δημοσιονομική πειθαρχία με απαιτήσεις για υπέρογκα πλεονάσματα.
Γενικά, οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας απειλούνται από τον εκτροχιασμό του δημόσιου χρέους το οποίο προβλέπεται ότι θα κλείσει στο τέλος της χρονιάς στα 350 δισ. (197,9% του ΑΕΠ), από 341 δισ. (205,6% του ΑΕΠ) την προηγούμενη χρονιά. Να σημειωθεί οτι το 2010 μπήκαμε στο
Μνημόνιο με χρέος 298 δισ. (126,8% του ΑΕΠ).
Για ποιους η ανάκαμψη;
Η οικονομική μεγέθυνση όμως δεν συνεπάγεται αυτόματη άνοδο του βιοτικού επιπέδου για όλη την κοινωνία. Αντιθέτως, φαίνεται ότι μπαίνουμε σε μια φάση όπου παρά την ανάκαμψη, παγιώνεται η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός για πλατιά κοινωνικά στρώματα, τα οποία κατεξοχήν επλήγησαν από τις περιοριστικές πολιτικές των τριών Μνημονίων.
Είναι χαρακτηριστικός ο πολύ αργός ρυθμός μείωσης της ανεργίας, η οποία στην Ελλάδα είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τις εκιμήσεις της Κομισιόν, η ανεργία θα μειωθεί στο 15,3% το 2021 (από 15,8%), στο 15% το 2022 και στο 14,5% το 2023.
Αναμφίβολα είναι εντυπωσιακή η αναντιστοιχία του ρυθμού της ανάκαμψης με αυτόν της μείωσης της ανεργίας.
Η κατάσταση των εργαζομένων
Αλλά ας δούμε και την κατάσταση αυτών που έχουν δουλειά. Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ (https://www.inegsee.gr/wp- content/uploads/2021/09/Ethsia_Ekthesi_2021_INEGSEE.pdf):
- Ο δείκτης ποιότητας της απασχόλησης της Συνομοσπονδίας των Ευρωπαϊκών Εργατικών Συνδικάτων (ETUC, 2021) εμφανίζει την Ελλάδα στην τελευταία θέση ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ
- Ο χρόνος εργασίας στην Ελλάδα είναι ο υψηλότερος στην ΕΕ. H διάρκεια της τυπικής εβδομαδιαίας εργασίας στην Ελλάδα ήταν οι 41 ώρες και 50 λεπτά, όταν για τον μέσο όρο της Ευρωζώνης η αντίστοιχη διάρκεια ήταν οι 37 ώρες.
- Το 2019 το ποσοστό των απασχολουμένων που εργάστηκε πάνω από 48 ώρες την εβδομάδα στην Ελλάδα ήταν το υψηλότερο σε όλη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα το 16,6% των απασχολουμένων δούλεψε με παρατεταμένο ωράριο. Το ποσοστό αυτό είναι υπερδιπλάσιο από το αντίστοιχο του μέσου όρου της ΕΕ, το οποίο μόλις υπερβαίνει το 8%. Υπενθυμίζεται ότι με τη διευθέτηση του ωραρίου που επέβαλε ο νόμος Χατζηδάκη, αυτές οι υπερωρίες θα μένουν εν πολλοίς απλήρωτες.
- Η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος-μέλος της ΕΕ στο οποίο ο μέσος μισθός σωρευτικά μειώνεται από το 2010.
- Η Ελλάδα είναι από τα λίγα κράτη-μέλη της ΕΕ στα οποία ο καθαρός μέσος μισθός μειώθηκε το 2020.
- Η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος-μέλος της ΕΕ στο οποίο παρατηρείται απώλεια της αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού σε σχέση με το 2010, η οποία εντάθηκε το 2020 λόγω της πανδημικής κρίσης.
- Η Ελλάδα ήταν το μόνο κράτος-μέλος της ΕΕ στο οποίο δεν υπήρξε καμία διαδικασία διαπραγμάτευσης του κατώτατου μισθού το 2020, που παρέμεινε στο ύψος του 2019.
- Ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα αντιστοιχούσε στο 48% του διάμεσου μισθού. Αυτό σημαίνει ότι, σύμφωνα με τον δείκτη Kaitz, είναι μισθός απόλυτης φτώχεια.
- Ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα έχει την 5η χαμηλότερη αγοραστική δύναμη στην ΕΕ.
- Η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος-μέλος στο οποίο υπάρχει μείωση της αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού σε σχέση με το 2010 (-9%).
Φτώχεια και ακρίβεια
Εξόχως ενδεικτικά για τα στοιχεία για τη φτώχεια στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ποσοστό των Ελλήνων που θεωρούνται “φτωχοί” φτάνει το 23,5% αν δεν υπολογιστούν τα κοινωνικά επιδόματα και το 17,7% αν υπολογιστούν. Ωστόσο, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η ΕΕ θεωρεί κατώφλι της φτώχειας τα 5.269 ευρώ ετησίως ανά μονοπρόσωπο νοικοκυριό και τα 11.064 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14. Καταλαβαινουμε εδώ ότι εκείνο που θεωρούν “φτώχεια” οι στατιστικές της ΕΕ, είναι αυτό που στην καθημερινότητα ονομάζουμε εξαθλίωση.
Σε αυτό το περιβάλλον γενικευμένης φτώχειας, το τελευταίο κύμα ακρίβειας έρχεται να πιέσει περαιτέρω τα νοικοκυριά, οδηγώντας σε νέα υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου. Σύμφωνα με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της ΕΛΣΤΑΤ, τον Σεπτέμβριο του 2021 σε σχέση με τον Σεπτέμβριο της προηγούμενης χρονιάς σημειώθηκαν οι εξής αυξήσεις:
• Φυσικό Αέριο +108,5%,
• Πετρέλαιο Θέρμανσης +28,9%,
• Λαχανικά νωπά +21,1%,
• Καύσιμα +18,1%,
• Αρνί και κατσίκι +17,5%.
Πρόκειται για πολύ μεγάλες αυξήσεις σε βασικά αγαθά την ώρα που οι (ήδη πολύ χαμηλοί) μισθοί μένουν στάσιμοι.
Δίκαιη και συμπεριληπτική ανάπτυξη
Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι μόνο αν θα έχουμε οικονομική μεγέθυνση, αλλά αν η ανάπτυξη θα είναι δίκαιη και συμπεριληπτική. Στην περίοδο των Μνημονίων η γενικευμένη φτώχεια είχε ως άλλοθι την ύφεση. Τώρα, στην περίοδο της ανάκαμψης, δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία. Κάθε πολίτης δικαιούται δουλειά με αξιοπρεπή αμοιβή και ασφάλεια.
Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις