Ένα αντίο από όσους φώναζαν “Κόμπι” και σούταραν

Η είδηση του θανάτου ενός διάσημου σοκάρει. Αυτομάτως και με σχεδόν “εξαναγκαστικό” τρόπο έρχεται πρώτη στα media του πλανήτη, γιατί πολύ απλά, θα τη διαβάσουν όλοι. Η διασημότητα τραβάει τα βλέμματα πάνω της στις μεγάλες και τις πιο ακραίες στιγμές της, σαν ευχή και κατάρα. Και τι πιο ακραίο υπάρχει από έναν τόσο τραγικό θάνατο ενός παγκόσμιου θρύλου σαν τον Κόμπι Μπράιαντ και με τόσο αποτρόπαιο τρόπο;

Οι άνθρωποι έχουμε την τάση να ταυτιζόμαστε με αστέρες που δεν ξέρουμε προσωπικά, πολύ απλά γιατί μας έχουν κάνει κάποια στιγμή στη ζωή μας να αισθανθούμε κάποιο μεγάλο συναίσθημα. Θαυμασμό ή ζήλια, δέος για τα επιτεύγματα ή φθόνο, ψυχική ανάταση ως προσμονή και ελπίδα για το ακατόρθωτο ή αμφισβήτηση. Η ζωή των σταρ αναπτύσσεται εντός μιας ομιχλώδους διαύγειας. Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Ο μύθος παίζει στις σκιές με την αλήθεια, και όλο αυτό αναδύει μια γοητεία.

Η καθημερινή ζωή χρειάζεται αυτή τη διαφορετική νότα. Η μέση ζωή μας, η επαναληπτικότητα, χρειάζεται ένα είδωλο, ένα τοτέμ. Άλλωστε αν δεν γκρεμίσεις το τοτέμ σου, πώς θα μπορέσεις να προχωρήσεις; Πώς θα μπορέσεις να ξεπεράσεις τα όριά σου;

Για τον Κόμπι τοτέμ ήταν ο Τζόρνταν. Τον γνώρισε, τον άγγιξε, τον μύρισε, τον έζησε μέσα στο γήπεδο, τον μελέτησε, τον αντέγραψε, αποδόμησε και ύστερα τον αγάπησε σαν ένας μαθητής που αγαπά τον καθηγητή του αφού πρώτα τον μισήσει. Με τον ίδιο τρόπο τον λάτρεψαν και οι ορκισμένοι εχθροί του.

Γιατί το επίτευγμα του Κόμπι ήταν αυτό που λέμε larger than life. Έδωσε σε ένα ολόκληρο άθλημα την υπόστασή του. Τη δική του σφραγίδα.

Ανθρώπους σαν τον “Black Mamba” τους αγαπάμε πολλές φορές χωρίς να τους έχουμε δει ποτέ, γιατί έστω για λίγο μας έκαναν να αισθανθούμε πιο κοντά στο φαντασιακό πρότυπο που έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας. Μας φέρνουν μπροστά στην ιδεατή εικόνα ενός επιτεύγματος που ήταν κάποτε μια αφίσα στο δωμάτιο που μεγαλώσαμε. Νιώθουμε ότι μπορούμε το ακατόρθωτο μέσα από τα χέρια ενός αθλητή. Νιώθουμε ότι μπορούμε αυτό που μοιάζει ανέφικτο, μέσα από το βλέμμα μιας περίβλεπτης περσόνας.

Πιστεύουμε πως θα βάλουμε κάποια στιγμή το δικό μας “buzzer beater”, κι ας μεγαλώνουμε, κι ας περνάει ο χρόνος.

Κάποιοι έγραψαν πως η δημόσια σφαίρα δεν δείχνει -δυστυχώς- την ίδια ευαισθησία για τους “ανώνυμους” που χάνουν τη ζωή τους κάθε μέρα. Η αλήθεια είναι όμως πως ο θάνατος, η θνητή μας ύπαρξη, το αναπόφευκτο, εικονοποιούνται με τρόπο απόλυτο και γλαφυρό μέσα από το τέλος κάποιου celebrity που έγινε εκουσίως ή ακουσίως, παγκόσμιο πρότυπο.

Στην περίπτωση των διασημοτήτων η ουσία βρίσκεται στον συμβολισμό. Όσο πιο μεγάλο το όνομα, τόσο πιο μεγάλο το σοκ. Όσο πιο τραγικό το τέλος, τόσο πιο ακαριαία η συνειδητοποίηση του “σήμερα είμαστε, αύριο δεν είμαστε”. Όσο πιο σπουδαίο το διαμέτρημα, τόσο μεγαλύτερη η θλίψη για όσα δεν πρόλαβε να κάνει το πρότυπό μας, αλλά και για όσα θα θέλαμε εμείς να έχουμε καταφέρει και δεν έχουμε μπορέσει μέχρι σήμερα.

Η ματαίωση των δικών μας επιτυχιών αντανακλάται και ξορκίζεται στην πραγμάτωση των “θέλω” του άλλου. Το “Mamba out” αντηχεί την έξοδο από τη ζωή, τη ματαιότητα αλλά και το πόσο αξίζει να ζεις την κάθε στιγμή μέχρι να μην υπάρξουν άλλες. Αντηχεί και όλα εκείνα που “αφήσαμε για αύριο” που λέει και ο Χρόνης Μίσσιος, και εκείνα που δεν θέλουμε να αναβάλλουμε πια (και όμως αναβάλλουμε με τρόπο σχεδόν αυτιστικό).

Το μέγεθος του σταρ φαίνεται επίσης μέσα από την επιρροή που άφησε πίσω του, ζώντας. Είπαμε, είτε το ήθελε, είτε όχι.

“Είμαι στην καρδιά μου οπαδός των Celtics, ματώνω με πράσινο αίμα. Σε μισούσα μια ζωή. Γεννήθηκα οπαδός των Celtics και μεγάλωσα μισώντας σε. Δεν μπορώ να σε συγχωρήσω για τους τελικούς του 2010. Αλλά σε σεβόμουν περισσότερο από σχεδόν, οποιονδήποτε παίκτη μπάσκετ. Θα μου λείψει να σε μισώ. Έφερες τη φωτιά, την ένταση και τον ανταγωνισμό που χρειαζόταν το μπάσκετ. Κανείς δεν δούλεψε όσο εσύ. Ίσως ήσουν ο πιο αποφασισμένος μπασκετμπολίστας στην ιστορία” έγραφε χρήστης του YouTube στην πιο άδολη τοποθέτηση που έχω διαβάσει. Σε σχόλιο εννέα μήνες πριν την τραγωδία.

“Δεν μπορώ να πω πως δε με ενέπνευσες. Φώναζα “Kobe” όταν σούταρα τη μπάλα, ακόμη κι αν ήταν ένα διπλωμένο χαρτί… Ευχαριστώ Kobe που έκανες ξεχωριστό το μπάσκετ. Σε ευχαριστώ για όσα θυσίασες για να αγγίξεις το τέλειο. Θα μου λείψει να σε μισώ”.

Τόσο απλά και τόσο μετρημένα, με λόγια σαν τα παραπάνω καταλαβαίνει κανείς τη διάσταση της προσωπικότητας ή μάλλον, τη διάσταση του τι ακτινοβολεί η προσωπικότητα αυτή.

Ναι, σε αυτά δεν χωράνε οπαδικά. Σε τίποτα δεν θα έπρεπε να χωράνε. Πόσω μάλλον μπροστά στην βαθύτατη κατανόηση, ότι τελικά όλοι είμαστε ίσοι απέναντι στον θάνατο, αλλά και στο δικαίωμα για ζωή.

ΥΓ. Δέκα χρόνια πριν είχα βρεθεί στο αθλητικό κέντρο Δαΐς στο Μαρούσι, εκεί που ο σούπερ σταρ του NBA δίδασκε μπάσκετ σε μικρούς μαθητές. Εκπροσωπώντας τότε το περιοδικό Sporty Junior τον είχα ρωτήσει τι θα συμβούλευε τα παιδιά που θέλουν να γίνουν σαν εκείνον. “Work, work, work”. Αυτή ήταν η ατάκα και το μότο ζωής του. “Να δίνεις τη ψυχή σου σε αυτό που αγαπάς. Όλα είναι θέμα δουλειάς, όχι μόνο ταλέντου”. Υπάρχει καλύτερο μάθημα από αυτό για ένα μικρό παιδί;