Έργο καλλιτέχνη VS χαρακτήρα καλλιτέχνη, από εμένα είναι ΟΧΙ

Όσες φορές ξεκινά η συζήτηση αυτή σε μία παρέα, όσοι τυχαίνει να είναι καλλιτέχνες τάσσονται υπέρ του έργου ενώ οι υπόλοιποι χωρίζονται στους μεν και τους δε.

Ασφαλώς και το έργο ενός καλλιτέχνη έχει την απόλυτη αντικειμενική του αξία. Ένα έργο του Πικάσο αποτελεί ένα σημαντικό έργο τέχνης ανεξαρτήτως του αν εκείνος έδερνε τη γυναίκα του πχ – τυχαίο το παράδειγμα, δεν γνωρίζω κάτι για αυτόν. Ο Σοπέν έχει γράψει αριστουργήματα και ποτέ δεν αναρωτηθήκαμε ποιος ήταν ο χαρακτήρας του.

Η συζήτηση αυτή ανοίγει περισσότερο στην εποχή μας που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το Ίντερνετ επιτρέπουν γνώση της ζωής των διάσημων, μετάδοση των δηλώσεών τους και των πράξεών τους. Οπότε κάποιος βρίσκεται μπροστά και στον άνθρωπο που είναι ο καλλιτέχνης. Και είναι ένας και ο αυτός.

Αλήθεια, δεν μπορώ να διαχωρίσω το έργο από τον χαρακτήρα. Δεν σημαίνει πως δεν αντιλαμβάνομαι το ενδεχόμενο μέγεθος της τέχνης, όμως δεν θέλω να συμμετέχω σε αυτήν, δεν θέλω να την αγκαλιάσω ούτε να την επευφημώ δημόσια ή κατ’ ιδίαν. Όταν κάτι με προσβάλει, με ενοχλεί, με ανατριχιάζει και καταπατά τις αρχές μου, δεν μπορεί να με αφήνει αδιάφορη.

Κάπως έτσι, έγραψα προχθές στο fb, κάτω από ποστ συναδέλφου, πως δεν θέλω να ξαναδώ τον Αρη Σερβετάλη στο θέατρο. Δεν θα τον νοιάξει ασφαλώς, όπως δεν νοιάζει και κανέναν διάσημο τι νιώθω και πώς τον κρίνω προσωπικά. Σκέψεις καταγράφω.

Ξέρεις στην εποχή που ζούμε και που τα social media δυστυχώς καλλιεργούν παιδιά και χτίζουν συνειδήσεις, οι αγαπητοί διάσημοι έχουν πολύ μεγάλη ευθύνη τού τι ξεστομίζουν όταν ανοίγουν το στόμα τους. Και αν είναι ύπουλο να τους ρωτούν συγκεκριμένου προφίλ δημοσιογράφοι άθλιες ερωτήσεις και να αναπαράγονται από τα κανάλια, πάλι, δεν έχει σημασία ως προς τα λεγόμενά τους. Θέλω να πω, απαράδεκτος ο ρεπόρτερ μεν, απαράδεκτο αυτό που ειπώθηκε δε.

Δεν βλέπω δηλαδή καθόλου το πώς ένας άνθρωπος που εκτίθεται μια ζωή καθώς η φύση της δουλειάς του είναι τέτοια, δεν συνειδητοποιεί τι απαντά σε μια οποιαδήποτε ερώτηση – γιατί το ακούω και αυτό συχνά. Αλλωστε η ανταπάντηση του Άρη αποδεικνύει πως πολύ καλά ξέρει τι απάντησε και έχει ακλόνητη θέση. Και αν η θρησκεία η άτιμη του προκάλεσε αυτή την παράλογη απαράδεκτη πεποίθηση που εκφράζει, και πάλι δεν με νοιάζει. Αν η θρησκεία είναι το όπιο του λαού και ένας δημοφιλής άνθρωπος την ασπάζεται με αυτόν τον τρόπο, γιατί να κλείσουμε μάτια και αυτιά και να προσπαθήσουμε να τον δικαιολογήσουμε;

Για μένα, ακόμη χειρότερο από την ίδια την τρομακτική του δήλωση που δις υπερασπίστηκε, είναι το πόσο επικίνδυνα είναι τα όσα υποστηρίζει καθώς τη στιγμή που γράφω και ώρα 14:34 έχει 12,3 χιλιάδες like στο Instagram στην ανάλυσή του.

Ο Σερβετάλης, αγαπητός και λαοφιλής, επηρεάζει και διαμορφώνει στο μέτρο του, κάποιες συνειδήσεις. Νιώθω τέτοια απόγνωση απέναντί του – διότι πολύ συγκρατούμαι να μην αφεθώ στο να νιώσω κάτι χειρότερο και ποταπό που μετά εμένα θα κάνει να ντρέπομαι για τον εαυτό μου – που τον διαγράφω ως καλλιτέχνη. Από τη ζωή μου εννοώ. Δεν διαγράφω την αξία του – όποια και αν είναι αυτή – αλλά δεν θέλω, δεν αντέχω, δεν έχω όρεξη να έχω πλέον κάποια επαφή με την τέχνη του.

Και αυτό συμβαίνει πιο έντονα και ρεαλιστικά γιατί είναι ηθοποιός στη χώρα μου, του έχω κάνει συνέντευξη στο παρελθόν, κάπως «γύρω τριγύρω βρίσκεται». Θέλω να πω πως αν ακύρωνα έναν Μπέργκμαν πχ. ή έναν Φελλίνι ή έναν Σπέισι (αν δεχτούμε πως είναι αληθινά όσα του καταλογίζουν), δεν θα το έλεγα καν σε κάποιον, παρά μόνο στους πολύ κοντινούς μου, δεν θα αφορούσε κανέναν στο σύμπαν που ζούμε. Απλώς θα το ένιωθα. Είναι με δυο λόγια κάτι το οποίο έχω νιώσει πολλάκις απλώς δεν έχει τύχει να πάρει τέτοια διάσταση και να μας αφορά τόσο πολύ άμεσα. Αμεσα και κάπως πιο «ύπουλα» – θέλω να πω πως τον Φιλιππίδη πχ. τον «κρεμάσαμε» χωρίς δεύτερη σκέψη (και μπορεί καλά να κάναμε) αλλά για τον Αρη γίνεται μεγάλη κουβέντα με πολλούς υπερασπιστές.

Όχι, δεν θέλω το έργο σου αν δεν συμβαδίζουμε στον ηθικό μας κώδικα. Οσο και αριστουργηματικό και αν είναι. Θα καταφέρω να ζήσω χωρίς αυτό.