Εσύ πως θα αποκαλείς τη “Βόρεια Μακεδονία”;

Αξιοθαύμαστη η εφευρετικότητα ορισμένων βουλευτών της Ν.Δ σχετικά με το όνομα “Βόρεια Μακεδονία”. Με την Συμφωνία των Πρεσπών να υπέχει πλέον χαρακτήρα διεθνούς συνθήκης –άρα και να εμπίπτει στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου-, και την κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ να προχωρά ήδη στην αντικατάσταση πινακίδων και σημάτων, θα μπορούσε η σχετική συζήτηση στο εσωτερικό της Ν.Δ να χαρακτηρισθεί γραφική εάν δεν ήταν επικίνδυνη.

Οι Άδωνις Γεωργιάδης, Κώστας Κυρανάκης και άλλα στελέχη της Ν.Δ επιμένουν πως δεν πρόκειται να αποκαλούν τη γειτονική χώρα “Βόρεια Μακεδονία”, όπως ρητώς αναφέρεται στη συμφωνία, αλλά …”Σκόπια” και τους “Βορειομακεδόνες”…”Σκοπιανούς”. Ο Νότης Μηταράκης, μάλιστα, αποδείχθηκε ακόμα περισσότερο εφευρετικός, λέγοντας πως θα την αποκαλεί “η φίλη γείτονα χώρα”! Ίσως και με το ακρωνύμιο… ΗΦΓΧ; 

Στην αντίθετη πλευρά, η έμπειρη και μετριοπαθής Ντόρα Μπακογιάννη (η οποία έχει γνώση του διεθνούς δικαίου και ως πρώην υπουργός Εξωτερικών έχει χειριστεί τις διαπραγματεύσεις για εξεύρεση λύσης στο Μακεδονικό) υπήρξε απολύτως σαφής: “Φυσικά και θα αποκαλώ τη γειτονική χώρα “Βόρεια Μακεδονία”, αυτό είναι το νέο συνταγματικό της όνομα”. Και σαφές και σοφό.

Η σύγχυση στο εσωτερικό της Ν.Δ, ωστόσο, εντάθηκε από το γεγονός ότι η εκπρόσωπος Τύπου Μαρία Σπυράκη, αν και ρωτήθηκε δύο φορές από δημοσιογράφους, απέφυγε να πάρει θέση σχετικά με το πως θα αποκαλεί η αξιωματική αντιπολίτευση τη γειτονική χώρα. Προτίμησε, δηλαδή, να σταθεί αμήχανα μεταξύ του Άδωνι Γεωργιάδη και της Ντόρας Μπακογιάννη, προδίδοντας, όπως λένε ορισμένοι, την αμφισημία της ηγεσίας του κόμματος και το γεγονός ότι ουδείς επιθυμεί να απορρίψει τη θέση του Αντώνη Σαμαρά περί μιας, μοναδικής και ελληνικής Μακεδονίας.

Αυτή η αμφισημία γίνεται ακόμα εντονότερη εάν λάβει κανείς υπόψη του τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την περιοδεία του στη δυτική Μακεδονία. Ο πρόεδρος της Ν.Δ πρόβλεψε ότι το όνομα “Βόρεια Μακεδονία” θα εκπέσει συν τω χρόνω σε Μακεδονία σκέτο. Εάν δεν πρόκειται για lapsus linguae ίσως υποκρύπτει μια ακόμα προσπάθεια να κρατηθεί ήρεμο το εσωκομματικό “θηρίο”.

Διότι, εάν, παρά την ισχύ της διεθνούς συνθήκης, το “Βόρεια Μακεδονία” μπορεί να καταλήξει Μακεδονία σκέτο –και αυτό τον κίνδυνο τον αποδέχεται η αξιωματική αντιπολίτευση που φιλοδοξεί να γίνει κυβέρνηση και ως εκ τούτου θα κληθεί να υλοποιήσει τη συμφωνία-, το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί με οποιοδήποτε άλλο όνομα που θα περιελάμβανε γεωγραφικό προσδιορισμό πριν τον όρο Μακεδονία, όπως σαφώς επιδίωκε η εθνική θέση του 2008 (Βουκουρέστι), εμπνεύσεως της κυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή με υπουργό Εξωτερικών τη Ντόρα Μπακογιάννη.

Η άποψη αυτή καταργεί επί της ουσίας την ισχύ οιασδήποτε σύνθετης ονομασίας, αναιρεί τη στρατηγική των κυβερνήσεων της Ν.Δ που επιβλήθηκε ως εθνική θέση, και δικαιώνει την αντίληψη του Αντώνη Σαμαρά περί μη χρήσης του όρου Μακεδονία.

Όμως, η Ν.Δ δεν είναι ούτε ΑΝΕΛ, ούτε Ένωση Κεντρώων, ώστε να μπορεί ανέξοδα να διατυπώνει θέσεις που αντιβαίνουν στους κανόνες του διεθνούς δικαίου αμφισβητώντας τη συμφωνία. Δηλώνει πως θα είναι η επόμενη κυβέρνηση. Και επειδή σε μια τέτοια κυβέρνηση κορυφαία στελέχη θα είναι ο σημερινός αντιπρόεδρος του κόμματος και άλλοι που εμφορούνται από την ίδια άποψη, διερωτάται κανείς πως θα αποκαλούν τη γειτονική χώρα.

Θα ανεβαίνουν στο αεροπλάνο για να επισκεφτούν τα…Σκόπια και θα κατεβαίνουν στην πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας; Θα εισέρχονται στα διεθνή fora που θα συμμετέχουν οι…Σκοπιανοί αλλά θα κάθονται δίπλα στους ομολόγους τους που στο πέτο τους θα έχουν καρτελάκι με την ένδειξη υπουργός της Βόρειας Μακεδονίας;

Βεβαίως, ο Άδωνις Γεωργιάδης έλυσε και αυτό το πρόβλημα. Δήλωσε πως προσωπικά θα χρησιμοποιεί το όνομα που θέλει (“δεν θα μου πουν πως θα αποκαλώ τη γειτονική χώρα στο σπίτι μου…”, είπε στο news247Radio). Ορθόν. Αλλά εξίσου ορθόν θα είναι τότε και οι υπουργοί της γείτονος να αυτο-αποκαλούνται Μακεδονία σκέτο όταν συζητούν μεταξύ τους στο σπίτι τους ή στο κοινοβούλιο της χώρας τους.

Άλλωστε, οι εθνικιστές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης (VMRO) δηλώνουν το ίδιο. Πως δεν θα αποκαλούν τη χώρα τους “Βόρεια Μακεδονία” αλλά σκέτο Μακεδονία, αγνοώντας τις συνταγματικές αλλαγές και τη νέα ονομασία. Είναι βέβαιο πως οι σώφρονες στη Ν.Δ αντιλαμβάνονται πλήρως τι θα μπορούσε να σημαίνει κάτι τέτοιο, εάν βρεθούν κάποια στιγμή στην Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία δύο κυβερνήσεις, κορυφαία στελέχη των οποίων δεν θα αποδέχονται τη νέα (συνταγματικά κατοχυρωμένη) ονομασία. Άρνηση εφαρμογής του δικαίου των συνθηκών, νέα εμπρηστική ρητορική, αναζωπύρωση του εθνικισμού και, εν τέλει, υπονόμευση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Με τις επιπτώσεις που θα έχει κάτι τέτοιο στο κύρος της χώρας μας.

Εν κατακλείδι, η σύγχυση και η εφευρετικότητα μπορεί να είναι γραφικές και να κεντρίζουν το θυμικό ψηφοφόρων που δεν κατανοούν το διεθνές δίκαιο, εύκολα μπορούν, ωστόσο, να παραγάγουν αποτελέσματα εξαιρετικά επικίνδυνα. Αλλά, ξαναλέω, ευτυχώς οι σώφρονες και όσοι στη Ν.Δ γνωρίζουν από διεθνές δίκαιο και γεωπολιτικές ισορροπίες διατυπώνουν μετριοπαθή λόγο…