Φλωρίδεια πυροτεχνήματα

Πόσα άγρια εγκλήματα θα χρειαστεί να γίνουν, πόσες ενδοοικογενειακές κακοποιήσεις, πόσοι εμπρησμοί, πόσες συμμορίες τύπου Greek Mafia ή εισαγωγής θα οργανωθούν, μέχρι να καταλάβει επιτέλους η κυβέρνηση ότι το τρίξιμο των δοντιών και η αυστηροποίηση των ποινών δεν κατορθώνουν να λύσουν τα προβλήματα της εγκληματικότητας; Δεν αναφέρομαι απλώς σε μια ανεπάρκεια της αύξησης των ποινών ως μόνης αντίδρασης: Η άκριτη αυστηροποίηση είναι βλαβερή, επειδή αποπροσανατολίζει την προσοχή από άλλα μέσα αντιμετώπισης του εγκλήματος που αν και πιο αποτελεσματικά κρύβονται κάτω από το χαλί.

Πόσο εύκολο είναι σε μια κυβέρνηση να εγγράφει στην πολιτική ατζέντα της την εξαφάνιση του εγκλήματος μέσω της άλωσης των Εξαρχείων και της κατάργησης του «Νόμου Παρασκευόπουλου»; Δεν είναι ρητορικό το ερώτημα: Γίνεται πραγματικά πολύ εύκολη η δημαγωγία, όταν η κυβέρνηση γνωρίζει ότι το βέβαιο ναυάγιο της αντεγκληματικής πολιτικής το οποίο θα επακολουθήσει θα θαφτεί από τα γνωστά φερέφωνα και θα ξεχαστεί.

Παλεύοντας απέναντι στα κυρίαρχα επικοινωνιακά ρεύματα και καθηλωμένος από καιρό στο σκαμνί της προπαγάνδας, ο οποιοσδήποτε ποινικολόγος αναγκάζεται να θυμίζει: Όχι, ο φιλελευθερισμός δεν αποζητά προνομιακές ή χαριστικές αντιδράσεις απέναντι στο έγκλημα. Συστατικό του αποτελεί η δικαιοσύνη, με μορφή αναλογικότητας (τόσο έφταιξες τόσο πληρώνεις, χωρίς δυσανάλογη ακρίβεια ή φθήνια) και με απαλλαγή των αθώων. Αυτή η δίκαια τομή, σύνθεση ασφάλειας και ελευθερίας, εξασφαλίζει τη συνοχή της κοινωνίας και την πρόληψη.

Έτσι, φθάνουμε στον τίτλο με τα πυροτεχνήματα. Η ποινική αυστηρότητα μοιάζει όντως με το πυροτέχνημα. Τα δυο κάνουν εντύπωση και πολύ θόρυβο, αλλά είναι επικίνδυνα. Ο εμπρησμός του δάσους στην Ύδρα είναι το καθαρό και επίκαιρο παράδειγμα.

Πριν λίγο καιρό, η κυβέρνηση με το Ν. 5090 προώθησε μια μεταρρύθμιση με απειλές βαρύτερων ποινών στα κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα όπως ο εμπρησμός. Παράλληλα, με μια σειρά από άλλες μεταβολές, που αφορούσαν είτε την εκτέλεση των ποινών είτε διαδικαστικά θέματα (προφυλάκιση, τεκμήριο αθωότητας κλπ), κορύφωσε την ποινική απειλή. Φοβήθηκαν οι εμπρηστές; Πρόσεξαν περισσότερο οι αμελείς; Όχι βέβαια! Γιατί τα αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης (με εξαίρεση τη θέσπιση υποχρέωσης για αποψίλωση των ξερών χόρτων, μέτρο σε σωστή κατεύθυνση) αφέθηκαν στην άκρη. Γιατί άραγε η διακίνηση και η ρίψη πυροτεχνημάτων να είναι ανεξέλεγκτη, σε μια περίοδο όπου ακόμη και στο αστικό τοπίο υπάρχουν εύφλεκτα υλικά; Γιατί η έγκαιρη προσέγγιση των κοινωνικών προβλημάτων με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς να αφήνεται για το αόρατο μέλλον; Μήπως επειδή αυτά τα μέτρα προϋποθέτουν δύσκολες κοινωνικές παρεμβάσεις και ασύμφορες για την ολιγαρχία δαπάνες;

Είχα περίπου ολοκληρώσει τα παραπάνω, όταν διάβασα τη νέα βροντώδη και λεόντεια προσπάθεια του Υπουργού Φλωρίδη να αποδώσει και πάλι ευθύνη για αύξηση της εγκληματικότητας το 2024 στον επάρατο νόμο Παρασκευόπουλου (που υπόψη έληξε κατά τη ρητή διάταξη του νόμου* στις 28 Αυγούστου 2017!!). Κατά τη δήλωσή του αποφυλακίστηκαν δολοφόνοι, παιδοβιαστές, ότι άλλο πρόχειρα θυμήθηκε είπε.

-Κι ας μην είχε στην πραγματικότητα αυξηθεί τότε, σύμφωνα με τα τηρούμενα στοιχεία της Αστυνομίας, η εγκληματικότητα στα σοβαρά εγκλήματα.

-Κι ας αποφυλακίστηκαν κρατούμενοι που έτσι κι αλλιώς νωρίτερα θα αποφυλακίζονταν, αφού η συγκεκριμένη απόλυση αφορούσε κρατουμένους με πρόσκαιρες ποινές.

-Κι ας ήταν η σύντμηση ανύπαρκτη ή ελάχιστη σε σχέση με αυτήν που ήδη ίσχυε με τον αμέσως προηγούμενο αντίστοιχο αποσυμφορητικό Νόμο του 2014**.

-Κι ας έμενε τελείως αναλλοίωτο σε σχέση με την προηγούμενη νομοθεσία το πραγματικό διάστημα έκτισης που πρέπει να εκτίεται στη φυλακή***.

-Κι ας αποδείχθηκε σε τόσες περιπτώσεις ότι εγκλήματα που φορτώθηκαν στον επάρατο «νόμο Παρασκευόπουλου» αφορούσαν ανθρώπους που δεν είχαν περάσει καν από τη φυλακή (περίπτωση πχ Γλυκών Νερών), ή που η ποινή τους είχε μεν μειωθεί πολύ αλλά για άλλο λόγο πχ μέσω έφεσης, ή που είχαν απολυθεί μετά από προφυλάκιση κι όχι με την επάρατη απόλυση, ή που είχαν αποδράσει από άδεια, δηλαδή κάνοντας χρήση ρυθμίσεων άσχετων με τον επάρατο.

-Κι ας ήταν αναγκαία η αποσυμφόρηση ακόμη και με βάση τη Δημόσια Δήλωση της αρμόδιας Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και με βάση τη σωρεία καταδικών λόγω συνθηκών κράτησης κατά της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.

-Κι ας είναι ηθική ανάγκη του καθενός να μην θέλει να κρατούνται με συνθήκες βασανιστικής κακομεταχείρισης λόγω συνωστισμού οι άνθρωποι στη φυλακή.

Θα μπορούσα να γράψω κι άλλα πολλά, αλλά είναι μάταιο. Ο κ. Φλωρίδης θα επιτίθεται στο Νόμο Παρασκευόπουλου και το 2034, και το 2044, 2054, 2064 και πάει λέγοντας, ενώ ο στόχος του θα έχει από καιρό αποδημήσει εις Κύριον. Επιπρόσθετα, είναι περιττό να γράψω πολλά, επειδή ακόμη και ένα μικρό παιδάκι μπορεί αμέσως να το καταλάβει: Ακόμη κι αν τα παραπάνω γραφόμενά μου θα είχαν κάπου λάθος, ένας νόμος που έληξε 28/8/2017 δεν μπορεί να έχει σχέση με εξάρσεις εγκληματικότητας και να ξεπλένει ευθύνες αρμοδίων το 2024.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

* Ν.4411/2016, άρθρο 15.

** Ν.4274/2014.

*** Ν.4322/2015, («Ν. Παρασκευόπουλου») άρθρο 12 παράγραφος 3, αντίστοιχη προηγούμενη ρύθμιση Ν.4274/2014 άρθρο 11.