Ακούω, ρωτάω, διαβάζω κι άκρη δεν βγάζω…

Μακάριοι οι πεπεισμένοι, λέω μέσα μου όταν τα βρίσκω δύσκολα μ’ ένα ζήτημα και αδυνατώ να καταλήξω σε οριστικό συμπέρασμα, να ‘χω κι εγώ μια θέση, μια άποψη, βρε αδερφέ.

Μια άποψη στέρεη για το τσιμέντο στην Ακρόπολη, για τα αρχαία στο Μετρό της Θεσσαλονίκης και βέβαια, για τα εργασιακά του (νομοσχεδίου) Χατζηδάκη.

Όμως, αδύνατον. Στέκομαι αναποφάσιστος, διαβάζω και ξαναδιαβάζω τις θέσεις των δύο πλευρών, τις ακούω με προσοχή, όπως ο Ηρακλής στον μύθο του Πρόδικου, αλλά άκρη δεν βγάζω.

Γι’ αυτό μακαρίζω τους τάχιστα πειθόμενους. Ακούνε τα επιχειρήματα της μιας πλευράς, της δικής τους, και γεμίζουν τη φαρέτρα. Τους απέναντι τους προσπερνούν – ή κωφεύουν. Και πάνε ίσα, σαν τρένα σε δεδομένες σιδηροτροχιές.

Πού να μπλέκεις τώρα με τα ζόρικα επιχειρήματα των άλλων. Συν τοις άλλοις, αυτά πάνε κόντρα στις κομματικές προτιμήσεις σου ή τέλος πάντων υπονομεύουν το δικό σου, προσωπικό «πιστεύω».

Μακάριοι και ευτυχείς, γεμάτοι αυτοπεποίθηση οι πεπεισμένοι του είδους αυτού. Εχθροί κατά τα άλλα εκείνου του σκοταδιστικού «πίστευε και μη ερεύνα» (το οποίο, πάντως, δεν υπάρχει ατόφιο στην εκκλησιαστική γραμματεία).

Εν πάση περιπτώσει, άλλο είναι να ‘χεις συγκεκριμένες ιδέες που συγκροτούν ιδεολογικό credo, και να τις υπερασπίζεσαι, κι άλλο να υποτάσσεις την πολύπλοκη πραγματικότητα στο απόλυτον κάποιας (κομματικής) ορθοδοξίας, ακόμη και για ζητήματα διαχειριστικής φύσεως.

Το λέει θαυμάσια ένας δάσκαλος και καλλιτέχνης, που ζει στην Γαλλία, ο Νίκος Γραικός, υποψήφιος ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες ευρωεκλογές. Ενας πεπεισμένος τόσο διαφορετικός:

«Όσοι πιστεύουν ότι έχουν βρει την απόλυτη αλήθεια είναι μάλλον γελασμένοι. Οι μόνοι συνομιλητές με τους οποίους δεν νιώθω ότι σπαταλάω το σάλιο μου είναι αυτοί που και την αντίθετη άποψη έχουν στο μυαλό τους και αγκαλιάζουν τον συνομιλητή την ώρα της κουβέντας. Το «τα ξέρω όλα και έχω δίκιο» δεν είναι ένδειξη παιδείας.

Η εποχή της «Πράβντα» και της μίας και μοναδικής αλήθειας πέρασε προ πολλού. Προσωπικά, και πεπεισμένος είμαι για τις ιδέες μου και παλεύω γι’ αυτές. Ξερόλας όμως δεν είμαι, άρα όσο ζω συνεχίζω να ψάχνω και να μαθαίνω. Η ηλικία προσθέτει εμπειρία αλλά δεν αφαιρεί ούτε την περιέργεια, ούτε τον φόβο του αγνώστου» (από συνέντευξη στον Θοδωρή Αντωνόπουλο, στη Lifo).

Επί της ουσίας, τώρα

– Ακρόπολη, τσιμέντο: Τρόμαξα μόλις είδα τις φωτογραφίες. Ένας διάδρομος από σκυρόδεμα που φαίνεται να καταπίνει ή να υποβαθμίζει την Ακρόπολη. Δεν μου άρεσε, πώς το λένε. Το θεώρησα προσβολή.

Διάβασα χίλια δυο για το θέμα. Από σοβαρές ενστάσεις μέχρι ανοησίες ότι φτιάχτηκε ο διάδρομος για να διευκολυνθεί η επίδειξη μόδας του οίκου Dior. Άσε, δε, το επιχείρημα ότι στόχος είναι η… εμπορευματοποίηση της Ακρόπολης.

Λες και δεν συνιστά μόνιμη επιδίωξη η αύξηση των επισκεπτών στους αρχαιολογικούς τόπους τη χώρας. Υπό μία, αυστηρή προϋπόθεση, φυσικά: Ότι οι αναγκαίες παρεμβάσεις δεν τους θίγουν αισθητικά, αλλά και δεν τους αφήνουν έρμαια στη φθορά του χρόνου.

Οι σοβαρές ενστάσεις – κι όχι οι πυρακτωμένες γενικότητες – ενίσχυσαν την εναντίωσή μου στο εγχείρημα. Όμως δεν με έπεισαν απόλυτα. Διαπίστωσα ότι και η altera pars διαθέτει σοβαρά επιχειρήματα.

Επί παραδείγματι, είναι αδύνατον να προσπεράσεις ελαφρά τη καρδία τις θέσεις που αναπτύσσει ο Μανόλης Κορρές (συνέντευξη στη Μαίρη Αδαμοπούλου, στα «Νέα»/29.4.2021).

Άκρη δεν βγάζω. Σκέφτομαι ότι επιβάλλεται μια επίσκεψη στην Ακρόπολη. Κι αυτό θα κάνω. Μπάς και καταλήξω σε οριστικό συμπέρασμα.

– Αρχαιότητες, Θεσσαλονίκη: Κι εκεί χάος. Τείνω να υιοθετήσω τη θέση των σφοδρών επικριτών για τη μη μετακίνηση των αρχαιοτήτων. Αλλά δεν είμαι βέβαιος ότι τελεί απολύτως εν δικαίω.

Δεν πείθομαι ότι η μετακίνηση εξυπηρετεί συγκεκριμένα εργολαβικά συμφέροντα. Αλλά ούτε η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας υπέρ της μετακίνησης είναι αρκετή για να διασκεδαστούν οι απορίες μου.

Με δυο λόγια, δυσκολεύομαι. Εν πλήρει συγχύσει διατελών.

– Εργασιακά: Εδώ να δεις! Διαβάζεις για την δεκάωρη εργασία με απλήρωτες τις υπερωρίες και τρομάζεις. Υπάρχει αντιστάθμισμα(μείωση ωρών σε άλλες ημέρες, ρεπό ή περισσότερες μέρες άδειας), αλλά πώς να εμπιστευτεί κανείς τους εργοδότες ή τους ελέγχους, ειδικά σε χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις;

Διαβάζεις για τις ατομικές συμβάσεις και  κουμπώνεσαι. Και ρωτάς τι θα γίνει  αν ένας εργαζόμενος δεν δεχτεί την σύμβαση, με αποτέλεσμα να απολυθεί, να πάει στα δικαστήρια, να δικαιωθεί αλλά να μην είναι βέβαιο ότι θα επαναπροσληφθεί.

Ύστερα μπαίνεις στο τερέν της τετραήμερης εργασίας και λες «επιτέλους, αμήν και πότε». Αλλά ξαφνικά γλιστράς και πέφτεις, γιατί βρίσκεις μπροστά σου τη δεκάωρη εργασία (40 ώρες) κι όχι το οκτάωρο των 32 ωρών.

Συνοφρυώνεσαι, αλλά σκέφτεσαι ότι… δεν χρειαζόταν το Νομοσχέδιο Χατζηδάκη για τις απλήρωτες υπερωρίες, γιατί αποτελούν καθεστώς εδώ και χρόνια! Κι άντε να τολμήσουν οι εργαζόμενοι να τις απαιτήσουν. Ειδικά οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας.

Θα μπουν στα μαύρα κατάστιχα της εργοδοσίας. Που σημαίνει μελλοντική απόλυση. Προσχήματα για να τεθείς εκποδών είναι εύκολο να βρεθούν. Το δίκιο σου – και νέα δουλειά – είναι δύσκολο να βρεις…

Από την άλλη, είναι ιλιγγιώδεις οι αλλαγές παγκοσμίως. Εξάπλωση της τηλεργασίας, Τεχνητή Νοημοσύνη, Ρομποτική κλπ προϊδεάζουν για σεισμό στις δομές εργασίας και απασχόλησης.

Αυτά αποσταθεροποιούν. Και ευλόγως προβληματίζουν. Όμως δεν αντιμετωπίζονται με παλιές συνταγές, ανελαστικές θέσεις και καταγγελίες για νέο Μεσαίωνα.

Απαιτούνται σύγχρονες απαντήσεις από τους συνδικαλιστές και τα πολιτικά κόμματα. Αλλιώς, δεν έχουν καμμία τύχη οι εργαζόμενοι. Όπως δεν είχαν οι Λουδίτες του 19 αιώνα.

Βέβαια, από τις στάχτες της ήττας τους ξεπήδησε αργότερα το ρωμαλέο κίνημα του Χαρτισμού. Σήμερα, ούτε αυτό είναι δεδομένο – μια μελλοντική αναγέννηση, δηλαδή – σε περίπτωση ήττας του εργατικού κινήματος. Ο πολυμήχανος καπιταλισμός έχει τον τρόπο του…

Εν τέλει: Θα περιμένω την οριστική διαμόρφωση του νομοσχεδίου. Μέχρι τότε θα διαβάσω ό,τι βρω μπροστά μου για το μείζον αυτό θέμα.

Και φυσικά, θα έχω συνεχώς υπόψιν μου τις απόψεις του Δημήτρη Χατζησωκράτη, στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ, του Ανδρέα Ανδριανόπουλου («Νέα» 29.4.2021) και του δικού μας Νίκου Γιαννόπουλου, εδώ στο NEWS 24/7.

Τα συστήνω ανεπιφύλακτα, ακριβώς γιατί είναι διαφορετικά. Παρέχουν υλικό για σκέψη και προβληματισμό. Πολύτιμη αρωγή που – μάλλον – δεν ενδιαφέρει τους εν μακαριότητι πεπεισμένους…